Nghị quyết bước vào đời sống
Trưa Vân Đình, tiếng máy khâu trong xưởng may nhỏ của chị Nguyễn Thị Thơm vẫn đều tay. Căn phòng chỉ rộng hơn 10 m2, lấm tấm bụi vải, nhưng ánh mắt chị sáng lên khi nhắc đến hai đứa con học tiểu học. “Trước đây trưa nào cũng phải đón con về ăn cơm nguội, rồi lại đưa tới trường. Giờ các con được ăn bán trú, tôi có thêm buổi làm, mà con cũng khỏe hơn”.
Người phụ nữ với ba con nhỏ, chồng đau ốm, từng phải cân nhắc giữa bữa ăn của con và tiền điện, tiền gạo mỗi tháng. Giờ chị cảm nhận rõ sự đổi thay từ Nghị quyết 18/2025/NQ-HĐND - chính sách hỗ trợ tiền ăn bán trú cho học sinh tiểu học trên địa bàn Hà Nội. Một chính sách tưởng chỉ “vào trường”, nhưng thực ra đã “đi vào nhà”, chạm đến từng căn bếp của người lao động.
Đi xa hơn về phía tây, con đường lởm chởm đá dẫn vào thôn Kim Bí (xã Quảng Oai) vẫn quanh co giữa núi đồi. Bà Phương Thị Lộc, gần 80 tuổi, dắt đứa cháu mồ côi vào lòng, nghẹn giọng: “Bao năm nay lo từng bữa, giờ cháu tôi có cơm ngon ở trường, mừng rơi nước mắt”. Ở Trường tiểu học Tiên Phong, cô Khuất Thị Hồng Vân, Tổng phụ trách Đội, kể: “Nhiều năm trước, thầy cô góp tiền nấu cơm giúp trò nghèo. Nhiều em trưa chỉ có cơm nguội, chiều học lả người. Nay mỗi suất ăn 30 nghìn đồng, đủ chất, thầy trò đều yên tâm”.
Hà Nội đã coi bảo đảm dinh dưỡng học đường, chăm lo thế hệ tương lai là một cấu phần trong chiến lược phát triển bền vững - gắn mục tiêu an sinh xã hội với phát triển con người. Ngày 9/7/2025, HĐND thành phố thông qua Nghị quyết 18/2025/NQ-HĐND về hỗ trợ tiền ăn bán trú cho học sinh tiểu học công lập. Đến nay, hơn 768 nghìn học sinh tiểu học Hà Nội đã được hỗ trợ, với mức 20 nghìn đến 30 nghìn đồng mỗi suất, tương ứng 30-40% năng lượng một ngày. Theo Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Nguyễn Văn Phong, việc thực thi chính sách này “là dịp để đánh giá thực chất hiệu quả phân cấp, phân quyền; nếu khâu dưới làm tốt, dân sẽ tin bộ máy mới là thiết thực, gần dân”.
Giám sát đa tầng - kỷ luật thực thi là bảo chứng
Từ tinh thần ấy, UBND thành phố ban hành kế hoạch triển khai, phân vai rành mạch cho từng cấp, đồng thời thí điểm mô hình “bán trú tập trung” để nâng chuẩn chất lượng và đồng bộ chuỗi cung ứng. Cách làm được cụ thể hóa bằng ba hình thức tổ chức bán trú phù hợp với điều kiện từng địa bàn. Dù theo hình thức nào, “cửa vào” đều đi qua hội đồng thẩm định năng lực nhà cung cấp. Ở tuyến cơ sở, các phường, xã chủ động rà soát danh sách thụ hưởng đến từng lớp; phát phiếu xác nhận cho phụ huynh ký, đối chiếu sổ theo dõi để không em nào bị bỏ sót. Thông tin chính sách được niêm yết tại trường, trụ sở UBND, phát tờ rơi trong họp phụ huynh, gửi tin nhắn qua sổ liên lạc điện tử, đăng trên bảng tin, loa phường, nhóm Zalo lớp. Với hộ làm ca đêm, giáo viên chủ nhiệm phối hợp cán bộ dân số đến tận nhà hướng dẫn.
Ban Thường vụ Thành ủy đã đưa nội dung thực hiện Nghị quyết 18 vào chương trình kiểm tra thường kỳ; HĐND thành phố bổ sung giám sát chuyên đề về bữa ăn học đường vào kế hoạch năm 2025; UBND thành phố lập các đoàn liên ngành do Phó Chủ tịch UBND thành phố Vũ Thu Hà phụ trách, kiểm tra đột xuất việc tổ chức bữa ăn tại các trường thí điểm. “Giám sát không phải phong trào theo đợt, mà là công việc hằng ngày. Thấy sai dừng ngay, có lỗi thay ngay”, bà Hà nhấn mạnh.
Ở cấp sở, Sở Giáo dục và Đào tạo phối hợp Sở Y tế, Sở Công thương, Sở Nông nghiệp và Môi trường thiết lập cơ chế kiểm tra ba lớp: Trước khi ký hợp đồng, trong khi nấu, sau khi lưu mẫu; Sở Tài chính hậu kiểm nguồn chi. Trong mỗi nhà trường, ban giám hiệu và tổ phụ huynh cùng tham gia giám sát. Trước giờ ăn, phụ huynh ký sổ kiểm thực, đối chiếu số lượng và chất lượng suất ăn; sau giờ học, mẫu lưu niêm phong, cất riêng. “Không có vùng cấm nào trong bếp ăn học đường”, cô giáo Bạch Thị Thanh Huyền, Hiệu trưởng Trường tiểu học Trần Quốc Toản khẳng định. Nhiều nơi lập nhóm “Bữa ăn hôm nay” trên mạng nội bộ, đăng thực đơn và hình ảnh học sinh ăn trưa để phụ huynh theo dõi.
Cùng với giám sát con người, Công văn 3672/SGDĐT-CTTTHSSV ngày 15/9/2025 của Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội yêu cầu các trường tăng cường giám sát bằng công nghệ: công khai hằng ngày thực đơn, thu-chi, treo mã QR để phụ huynh tra cứu; nhiều trường lắp camera tại bếp, truyền hình ảnh ra màn hình để phụ huynh theo dõi khâu giao-nhận-chế biến. Kỷ luật thực thi được ràng buộc bằng trách nhiệm cá nhân: Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo, Chủ tịch UBND xã, hiệu trưởng trường. Ai để xảy ra sự cố đều phải chịu trách nhiệm. Chính nhờ vậy, Nghị quyết 18 không bị “hao mòn” trên đường thực thi, mà trở thành một cơ chế vận hành minh bạch, có trách nhiệm và đang được người dân ghi nhận.
