Có hay không việc bơm cát nền cao tốc gây chết lúa?

Nhiều hộ dân dọc tuyến cao tốc Cần Thơ-Cà Mau, đoạn đi qua ấp 9, xã Vị Thắng huyện Vị Thủy (Hậu Giang) phản ảnh, việc bơm cát nền phục vụ công trình này làm ảnh hưởng đến lúa của họ không phát triển và bị chết do nhiễm mặn. Ngành chuyên môn cũng xác định lúa bị ảnh hưởng do nhiễm mặn, nhưng chưa xác định nguồn mặn này từ đâu để quy trách nhiệm giải quyết bồi thường, hỗ trợ thiệt hại cho bà con.
Ngành chức năng đo nồng độ mặn tại ruộng lúa hè thu của dân bị thiệt hại.
Ngành chức năng đo nồng độ mặn tại ruộng lúa hè thu của dân bị thiệt hại.

Theo phản ánh của các hộ dân nói trên, không chỉ lúa hè thu này, mà cả vụ đông xuân 2023-2024 cũng bị ảnh hưởng bởi nồng độ mặn cao, làm lúa chết, giảm năng suất. Trong vụ đông xuân 2023-2024, bà con xuống giống theo lịch gieo sạ vào tháng 11. Ban đầu lúa phát triển tốt, tuy nhiên, sau khi xuống giống khoảng 45-50 ngày, lúa bị đỏ dần và chết bụi.

Điều trùng hợp ngẫu nhiên là thời điểm này, đơn vị thi công đang tiến hành bơm cát nền, các diện tích bị thiệt hại cũng đều nằm dọc theo tuyến cao tốc đang thi công. Đến khi xuống giống vụ hè thu, tình trạng lúa chết dọc tuyến đường đang thi công vẫn diễn ra.

Theo ông Đỗ Văn Quyên, ấp 9, xã Vị Thắng, huyện Vị Thủy: Vụ lúa đông xuân 2023-2024, khi mới sạ được khoảng 1 tháng, cây lúa phát triển tốt, không có vấn đề gì. Từ khi bơm cát thi công cao tốc, lúc đó lúa khoảng 45-50 ngày thì lúa bị đỏ và chết dần từng bụi, diện tích thiệt hại khoảng 2.200m2.

“Ban đầu người dân chúng tôi nghĩ lúa bệnh nên mua thuốc để xử lý, nhưng lúa vẫn chết. Sau đó, nông dân báo cáo lên xã, nhờ ngành chuyên môn xuống đo độ mặn thì phát hiện độ mặn quá cao. Tới vụ hè thu này, lúa lại tiếp tục chết, không có mạ dặm. Chúng tôi cho rằng do cát thi công cao tốc bị nhiễm mặn rỉ tràn qua ruộng lúa. Nông dân sống nhờ cây lúa, nhưng tình trạng lúa bị nhiễm mặn chết làm bà con thiệt thòi, nên rất mong ngành chức năng xem xét giúp bà con nông dân vượt qua khó khăn”, ông Đỗ Văn Quyên cho biết thêm.

Cùng gặp tình trạng trên, ông Nguyễn Trường Sơn, kể, sau khi lúa đông xuân của gia đình ông gieo sạ được 45 ngày, cùng thời điểm đơn vị thi công bơm cát và tràn nước vào ruộng. Khi lúa đón đòng sau khoảng 5-6 ngày thì bị vàng. Đến khi lúa trổ bông thì thấy hạt lép, lúa bị đỏ nên báo lên tổ kỹ thuật xã. Cán bộ kỹ thuật xuống kiểm tra và cho rằng lúa bị nhiễm mặn. Trong tổng số diện tích 2.800m2 lúa đông xuân, bị thiệt hại 70%.

Nguồn cát nền sử dụng tại công trình cao tốc Cần Thơ-Cà Mau, đoạn qua ấp 9, xã Vị Thắng, huyện Vị Thủy (Hậu Giang).

Nguồn cát nền sử dụng tại công trình cao tốc Cần Thơ-Cà Mau, đoạn qua ấp 9, xã Vị Thắng, huyện Vị Thủy (Hậu Giang).

Đến vụ hè thu này, do cao tốc cắt ngang, không có kênh để thoát nước, mặn còn tồn đọng từ vụ trước nên khi lúa gieo sạ khoảng 12 ngày thì chết dần, đến nay diện tích lúa bị chết khoảng 1.200m2.

Trước tình trạng lúa đông xuân của bà con bị thiệt hại, ngày 15/3/2024, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Hậu Giang cũng đã chỉ đạo các đơn vị chuyên môn kiểm tra, xác minh hiện trạng.

Kết quả kiểm tra của Chi cục thủy lợi về lượng nước còn trong ruộng lúa của các hộ dân bị ảnh hưởng bằng máy đo mặn, ghi nhận nồng độ mặn là 2,5‰ và đo đối chứng phần nước bên ngoài ruộng không bị ảnh hưởng, nồng độ mặn là 0,1‰. Hơn nữa, địa bàn xã Vị Thắng nằm trong khu vực an toàn, không bị nhiễm mặn tự nhiên và không do thiên tai.

Kết quả kiểm tra hiện trạng cây lúa của Chi cục Trồng trọt và bảo vệ thực vật, nhận thấy lúa bị vàng, cháy khô 50-100%, rễ, thân và lá đều khô héo, không cung cấp đủ dinh dưỡng cho cây lúa vào gạo; đồng thời, cơ quan chức năng đánh giá tình hình sinh vật gây hại tại thời điểm tháng 2, tháng 3, xã Vị Thắng và khu vực bị ảnh hưởng các trà lúa từ giai đoạn đòng trổ có sinh vật gây hại là không đáng kể.

Từ các kết quả xác minh thực tế và báo cáo của địa phương, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hậu Giang nhận định lúa đông xuân của 9 hộ dân nêu trên với diện tích 2,48ha lúa bị chết và giảm năng suất là do nhiễm mặn.

Đối với cây lúa, tùy giống rất mẫn cảm với độ mặn. Nồng độ mặn từ 2‰ trở lên sẽ gây ảnh hưởng đến cây lúa, nhất là giai đoạn mạ và trổ bông.

Giai đoạn mạ (5-7 ngày tuổi), khi nhiễm mặn, chót lá bị cháy đỏ, tiếp theo rễ bị thối, lá bị cuốn cong chuyển màu đỏ và khô dần đi. Khi lúa trổ thì hạt bị lép lửng, nếu bị nhiễm mặn nặng thì lúa bị chết.

Thông thường, khi lúa bị nhiễm mặn với nồng độ cao, từ 6‰ trở lên phải mất từ 5-10 năm mới rửa sạch độ mặn đã thấm và tồn đọng trong đất.


Ông Nguyễn Đức Trung, Phó trưởng trạm trồng trọt và bảo vệ thực vật huyện Vị Thủy

Đến vụ hè thu 2024, qua phản ánh của người dân về việc diện tích lúa dọc đoạn đường đang thi công tiếp tục bị chết, Ủy ban nhân dân xã Vị Thắng đã đề nghị Ủy ban nhân dân huyện Vị Thủy mời các cơ quan, đơn vị liên quan thành lập đoàn khảo sát diện tích lúa bị ảnh hưởng. Tham gia cùng đoàn có đại diện của Ban Quản lý dự án Mỹ Thuận (chủ đầu tư), Công ty Trường Sơn - đơn vị thi công đường cao tốc bắc-nam đoạn Hậu Giang-Cà Mau.

Qua khảo sát thực tế tại thửa ruộng lúa hè thu có diện tích 3.700m2 của 2 hộ dân (trong tổng số khoảng 1,7ha lúa hè thu của 9 hộ dân bị ảnh hưởng, do địa phương tổng hợp) vào ngày 10/5, đoàn ghi nhận hiện trạng lúa sau sạ từ 25-30 ngày, một số diện tích bị chết trên 70%; một số diện tích bị ảnh hưởng từ 20-50%.

Kết quả đo nồng độ mặn tại ruộng lúa bị ảnh hưởng, ghi nhận là 6,6‰, tại lòng đường cao tốc là 1,8‰. Kiểm chứng tại kênh thủy lợi, nồng độ mặn là 0,4‰; nồng độ mặn tại sông Nước Đục là 0,2‰. Qua xác nhận thực tế lúa chết, lá bị cháy, rễ bị thối, vi sinh vật gây hại không đáng kể.

Sau khi kiểm tra thực tế, đoàn xác định lúa bị ảnh hưởng do nồng độ mặn cao, nhưng chưa thể xác định được nguồn mặn từ đâu, bởi đại diện đơn vị thi công và đại diện Ban Quản lý dự án Mỹ Thuận khẳng định cát đắp nền lấy từ nguồn cát sông được cấp phép, không phải là cát biển, nên không có chuyện nồng độ mặn rỉ tràn qua ruộng làm ảnh hưởng đến lúa của bà con.

Theo ông Trần Đình Toản, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Vị Thắng, huyện Vị Thủy: Tại khu vực canh tác lúa của 9 hộ dân nói trên lâu nay trồng lúa đạt năng suất khá cao so mặt bằng chung của xã. Đối với phần thiệt hại trong vụ lúa đông xuân vừa qua, địa phương cũng đã có thống kê mức thiệt hại dựa trên đối chiếu năng suất và giá bán lúa tại thời điểm đó của các hộ khu vực lân cận và khu vực bị ảnh hưởng để tính ra mức chênh lệch. Tổng số tiền thiệt hại của các hộ dân cần hỗ trợ là trên 43,9 triệu đồng.

Về phía Ủy ban nhân dân xã, cũng rất mong ngành chức năng, các cơ quan có thẩm quyền sớm xác định rõ nguồn mặn do đâu, từ việc bơm cát hay tình trạng xâm nhập mặn gây ảnh hưởng lúa của bà con, hoặc do thiên tai, nhằm xác định trách nhiệm để giải quyết bồi thường, hỗ trợ thiệt hại cho bà con.

Hiện nay, các hộ dân có lúa bị ảnh hưởng đang trông chờ sớm được hỗ trợ thiệt hại. Điều đáng lo hơn vẫn là chưa có biện pháp xử lý triệt để khu vực đất bị nhiễm mặn, sẽ còn tiếp tục ảnh hưởng đến khả năng sinh trưởng của cây lúa trong những vụ mùa tiếp theo.

Có thể bạn quan tâm

Anh Lương Minh Tùng, Phó Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh, Bí thư Tỉnh đoàn Đắk Lắk trao tặng Bằng khen của Ban Chấp hành Tỉnh đoàn Đắk Lắk cho anh Nguyễn Văn Minh.

Tặng Bằng khen cho anh Nguyễn Văn Minh vì đã có hành động dũng cảm cứu người trong mưa lũ

Hành động dũng cảm của anh Nguyễn Văn Minh không chỉ hỗ trợ lực lượng chức năng kịp thời đưa người dân ở vùng lũ đến nơi an toàn, anh còn có tinh thần trách nhiệm, xả thân vì cộng đồng, là tấm gương điển hình về người tốt, việc tốt để đoàn viên, thanh niên trong và ngoài tỉnh học tập, rèn luyện.

Tin nổi bật ngày 5/12: Chính phủ cho ý kiến về đề án khu thương mại tự do và chính sách phát triển trung tâm lọc hóa dầu và năng lượng quốc gia; làm rõ nguyên nhân vụ cháy tại phường Cầu Ông Lãnh, TP Hồ Chí Minh

Tin nổi bật ngày 5/12: Chính phủ cho ý kiến về đề án khu thương mại tự do và chính sách phát triển trung tâm lọc hóa dầu và năng lượng quốc gia; làm rõ nguyên nhân vụ cháy tại phường Cầu Ông Lãnh, TP Hồ Chí Minh

Chính phủ cho ý kiến về đề án khu thương mại tự do và đề xuất cơ chế, chính sách thúc đẩy phát triển trung tâm lọc hóa dầu và năng lượng quốc gia; điều tra làm rõ nguyên nhân, khắc phục hậu quả vụ cháy tại phường Cầu Ông Lãnh, Thành phố Hồ Chí Minh … là một số tin tức đáng chú ý ngày 5/12.

Đoạn bờ bao ngăn triều cường xã đảo Đông Hải, tỉnh Vĩnh Long đã bị nước biển cuốn trôi hoàn toàn.

Sớm gia cố bờ bao ngăn triều cường xã đảo Đông Hải

Những ngày này, triều cường kết hợp với sóng to, gió lớn đã gây sạt lở hơn 500m bờ bao ngăn triều cường khu vực Cồn Nhàn thuộc 2 ấp Đông Thành, Hồ Thùng, xã Đông Hải, tỉnh Vĩnh Long. Nước biển tràn vào đất liền gây thiệt hại thủy sản, hoa màu, ảnh hưởng khoảng 50ha đất sản xuất của hàng chục hộ dân.

[Video] Khẩn trương điều tra nguyên nhân vụ cháy làm 4 người tử vong tại TP Hồ Chí Minh

[Video] Khẩn trương điều tra nguyên nhân vụ cháy làm 4 người tử vong tại TP Hồ Chí Minh

Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình đã ký Công điện số 236/CĐ-TTg ngày 5/12/2025, yêu cầu các cơ quan chức năng khẩn trương xử lý vụ cháy xảy ra lúc 4 giờ 37 cùng ngày tại số 227 Trần Hưng Đạo, phường Cầu Ông Lãnh (TP Hồ Chí Minh), khiến bốn người thiệt mạng và hai người bị thương. 

Dự án "Mắt sáng cộng đồng" bố trí các xe phẫu thuật lưu động đạt chuẩn bệnh viện để hỗ trợ người dân vùng sâu, vùng xa.

Dự án "Mắt sáng cộng đồng": Mỗi đôi mắt sáng trở lại là một cuộc đời lần nữa mở ra

Hơn 10 năm về trước, đoàn bác sĩ của Bệnh viện Mắt quốc tế DND không quản ngại khó khăn, đến Quỳnh Nhai (Sơn La) để tiến hành thay thủy tinh thể cho hơn 100 người cao tuổi. "Đó là những ngày trời rét căm, chúng tôi 'mang' cả phòng mổ lên núi, với mong muốn đem ánh sáng trở lại cho bà con vùng cao", bác sĩ Quỳnh hồi tưởng.

Thành phố Đà Nẵng họp triển khai "chiến dịch Quang Trung".

Đà Nẵng tăng tốc triển khai "chiến dịch Quang Trung"

Ông Phạm Đức Ấn, Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Đà Nẵng yêu cầu việc sửa chữa và xây dựng lại nhà cửa phải bảo đảm tiêu chí an toàn, bền vững, không để tình trạng nhà làm xong 2-3 năm đã hư hỏng. Tại các địa bàn khó khăn chưa triển khai được phải có phương án tạm thời cho dân ngay.

Phối cảnh cầu vượt trực thông trên tuyến đường Cổ Linh.

Làm cầu vượt trực thông dài hàng trăm mét giải quyết ùn tắc đường Cổ Linh

Do lưu lượng phương tiện lớn, đường Cổ Linh (Hà Nội) luôn trong tình trạng ùn tắc, mất trật tự an toàn giao thông, là “điểm nghẽn” phát triển kinh tế-xã hội của khu vực. Dù mới đi vào hoạt động theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, nhưng phường Long Biên đã chủ động đề xuất giải pháp giải quyết căn cơ tình trạng này.

Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ngãi Hồ Văn Niên cùng lãnh đạo các ban, sở, ngành của tỉnh và địa phương thực hiện nghi thức khởi công xây dựng nhà mới cho gia đình bà Hồ Thị Hương, ở xã Tây Trà.

Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ngãi yêu cầu sớm hoàn thành việc xây mới và sửa chữa nhà cho người dân vùng bão lũ

Sáng 5/12, tại buổi lễ trao kinh phí hỗ trợ cho các gia đình có nhà bị hư hỏng do mưa lũ ở xã Tây Trà, đồng chí Hồ Văn Niên, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ngãi yêu cầu địa phương huy động tối đa nguồn lực, sớm hoàn thành việc xây mới, sửa chữa nhà, để các gia đình nhanh chóng ổn định chỗ ở, an cư, lạc nghiệp.

Văn phòng Làng trẻ em SOS Việt Nam.

Cần giải quyết tốt các vấn đề đặt ra khi chuyển các Làng SOS về địa phương quản lý

Gần 40 năm qua, với sự hỗ trợ của Làng trẻ em SOS quốc tế và các nhà tài trợ, Việt Nam có hơn 7.000 trẻ em, thanh, thiếu niên được nuôi dưỡng tại 17 cơ sở. Hiện nay, do nhiều nguyên nhân, nhiều Làng trẻ SOS cơ sở bị dừng nguồn tài trợ dẫn đến gặp nhiều khó khăn trong việc nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục trẻ em.

Lao động đi làm việc ở Hàn Quốc. (Ảnh minh họa: Colab)

Điểm sáng về kết nối đi làm việc ở nước ngoài với mục tiêu giảm nghèo bền vững

Sau gần 4 năm triển khai, công tác hỗ trợ lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng tại các huyện nghèo (theo đơn vị hành chính cũ) đã ghi nhận những điểm sáng. Nhiều địa phương đã kết nối thành công giữa việc đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài với mục tiêu giảm nghèo và xây dựng nông thôn mới.

Một góc phường Cao Lãnh, tỉnh Đồng Tháp.

Đô thị văn minh ven sông Tiền

Nghị quyết Đại hội Đảng bộ phường Cao Lãnh nhiệm kỳ 2025-2030 đề ra mục tiêu xây dựng phường trở thành đô thị hiện đại, văn minh, đáng sống. Trong đó, phát triển hạ tầng giao thông nội ô và kết nối liên vùng, hình thành không gian thương mại-dịch vụ-du lịch ven sông hiện đại, được xác định là một trong bốn đột phá của nhiệm kỳ.