Cơ cấu lại nền kinh tế: Cần giải pháp đột phá

Trong các chỉ tiêu đề ra tại Nghị quyết 31/2021/QH15 về cơ cấu lại nền kinh tế giai đoạn 2021-2025, hiện có 10 chỉ tiêu dự kiến hoàn thành, 9 chỉ tiêu khó hoàn thành và 4 chỉ tiêu không đạt được mục tiêu.

Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc trình bày Báo cáo đánh giá tình hình và kết quả 5 năm thực hiện Nghị quyết số 31/2021/QH15 ngày 12/11/2021 của Quốc hội về Kế hoạch cơ cấu lại nền kinh tế giai đoạn 2021-2025. (Ảnh: DUY LINH)
Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc trình bày Báo cáo đánh giá tình hình và kết quả 5 năm thực hiện Nghị quyết số 31/2021/QH15 ngày 12/11/2021 của Quốc hội về Kế hoạch cơ cấu lại nền kinh tế giai đoạn 2021-2025. (Ảnh: DUY LINH)

4 chỉ tiêu không đạt

Theo Báo cáo của Chính phủ do Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc trình bày trước Quốc hội chiều 20/10, trong 27 chỉ tiêu của Nghị quyết số 31/2021/QH15 ngày 12/11/2021 của Quốc hội về Kế hoạch cơ cấu lại nền kinh tế giai đoạn 2021-2025, tính đến nay, có 23/27 chỉ tiêu có thông tin đánh giá; trong đó số chỉ tiêu có khả năng hoàn thành là 10/23; số chỉ tiêu khó có khả năng hoàn thành: 9/23 và số chỉ tiêu dự kiến không hoàn thành 4/23.

Ngoài ra, theo Phó Thủ tướng, một số chỉ tiêu như tăng năng suất lao động; số lượng các doanh nghiệp; số lượng hợp tác xã nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao; tỷ lệ hợp tác xã nông nghiệp liên kết với doanh nghiệp theo chuỗi giá trị; tỷ trọng chi cho khoa học và công nghệ, trong quá trình thực hiện gặp nhiều khó khăn và thách thức, đòi hỏi phải có nhiều nỗ lực rất lớn mới có thể đạt được.

Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc nêu rõ, tính đến thời điểm này, 86/102 nhiệm vụ trọng tâm (chiếm 84,3%) đã được triển khai hoàn thành; có 16/102 (chiếm 15,7%) nhiệm vụ đã có dự thảo và đang tiếp tục triển khai thực hiện.

Công tác cơ cấu lại ngân sách Nhà nước được đẩy mạnh theo hướng tăng cường vai trò chủ đạo của ngân sách Trung ương, nâng cao tính tự chủ của ngân sách địa phương. Cơ cấu đầu tư công được cải thiện rõ nét, góp phần thúc đẩy tăng trưởng. Tiến độ cổ phần hóa, thoái vốn doanh nghiệp nhà nước được quan tâm, bảo đảm chặt chẽ, công khai, minh bạch.

Trong lĩnh vực tín dụng, công tác cơ cấu lại các tổ chức tín dụng gắn với xử lý nợ xấu được triển khai đồng bộ, hướng đến ổn định và nâng cao chất lượng tín dụng. Các đơn vị sự nghiệp công lập được sắp xếp tinh gọn, nâng cao hiệu quả hoạt động.

Các loại thị trường như tài chính, bất động sản, lao động, khoa học-công nghệ tiếp tục được hoàn thiện khung khổ pháp lý, thúc đẩy hoạt động minh bạch, an toàn, lành mạnh. Liên kết vùng, phát triển đô thị, đầu tư hạ tầng số, hạ tầng giao thông nội vùng và liên vùng được tăng cường, đạt nhiều kết quả nổi bật.

ndo_br_pho-tt-ho-duc-phoc-1714-1236.jpg
Quang cảnh phiên họp của Quốc hội. (Ảnh: THỦY NGUYÊN)

Đáng chú ý, cơ cấu kinh tế tiếp tục chuyển dịch tích cực, với tỷ trọng công nghiệp và dịch vụ chiếm hơn 80% GDP; năng lượng tái tạo chiếm 15% sản lượng điện; kinh tế số chiếm gần 14% GDP.

Bên cạnh kết quả đạt được, Chính phủ thẳng thắn chỉ ra một số hạn chế, gồm tiến độ xây dựng thể chế còn chậm, cơ cấu kinh tế và mô hình tăng trưởng chuyển dịch chưa mạnh; phát triển doanh nghiệp và khu vực kinh tế tư nhân còn hạn chế; một số lĩnh vực trọng tâm chưa đạt hiệu quả kỳ vọng, trong đó năng suất lao động chưa đáp ứng yêu cầu của giai đoạn mới.

Để khắc phục, theo Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc, Chính phủ xác định 6 trọng tâm chỉ đạo, trong đó nhấn mạnh hoàn thiện thể chế, thúc đẩy giải ngân đầu tư công, phát triển doanh nghiệp, phát huy vai trò của các cực tăng trưởng, chuyển dịch cơ cấu ngành theo hướng công nghệ cao, xanh, số và bền vững.

Phó Thủ tướng cho biết, Chính phủ đang tập trung nghiên cứu xây dựng mô hình phát triển kinh tế mới gắn với giai đoạn tăng trưởng cao, khai thác hiệu quả thành quả của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ 4, phát triển kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế dữ liệu...

Định hình các động lực tăng trưởng mới

ndo_br_chu-nhiem-phan-van-mai-3582.jpg
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội Phan Văn Mãi. (Ảnh: DUY LINH)

Thẩm tra đánh giá tình hình kết quả thực hiện Nghị quyết số 31/2021/QH15, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội Phan Văn Mãi nhấn mạnh, Ủy ban Kinh tế và Tài chính đánh giá cao quyết tâm, nỗ lực và sự thống nhất hành động của Chính phủ trong bối cảnh khó khăn chưa từng có, góp phần bảo đảm mục tiêu vừa phục hồi, phát triển kinh tế-xã hội, vừa cơ cấu lại nền kinh tế theo hướng bền vững, tự chủ và hội nhập sâu rộng.

Theo Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính, mặc dù đạt được một số kết quả nhất định, việc cơ cấu lại nền kinh tế giai đoạn 2021-2025 vẫn còn một số tồn tại, hạn chế, đề nghị Chính phủ đánh giá, xác định rõ nguyên nhân và mức độ tác động của các hạn chế đối với hiệu quả tổng thể của Kế hoạch cơ cấu lại nền kinh tế giai đoạn 2021-2025, làm cơ sở, rút kinh nghiệm và định hướng cho giai đoạn tiếp theo.

Ủy ban đề nghị Chính phủ đánh giá rõ tác động của việc không hoàn thành các chỉ tiêu tập trung ở các nhóm mục tiêu về chất lượng tăng trưởng, năng suất lao động, phát triển thị trường, doanh nghiệp và đổi mới sáng tạo đối với kết quả và hiệu quả tổng thể của Kế hoạch cơ cấu lại nền kinh tế giai đoạn 2021-2025, đồng thời rút ra bài học kinh nghiệm để xác định các giải pháp mang tính chiến lược cho giai đoạn 2026-2030, bảo đảm kế thừa kết quả và khắc phục triệt để các tồn tại hiện nay.

Ông Phan Văn Mãi cũng chỉ rõ, mô hình tăng trưởng chậm chuyển đổi, vẫn chủ yếu dựa vào vốn và lao động, trong khi các động lực bền vững như đổi mới sáng tạo, khoa học, công nghệ và kinh tế tri thức đóng góp còn hạn chế, khiến mô hình tăng trưởng khó chuyển dịch theo chiều sâu, đối mặt nguy cơ mắc kẹt trong bẫy thu nhập trung bình.

ndo_br_chi-5017-2151.jpg
Các đại biểu tham dự phiên họp của Quốc hội. (Ảnh: THỦY NGUYÊN)

Năng suất lao động cải thiện chậm, bình quân giai đoạn 2021-2025 chỉ đạt 5,24%/năm, thấp hơn nhiều so với mục tiêu 6,5% và thấp đáng kể so với các nước trong khu vực.

Ngoài ra, cơ cấu ngành kinh tế chuyển dịch chậm, giá trị gia tăng còn thấp. Tỷ trọng nông nghiệp trong GDP tuy giảm nhưng còn cao, trong khi công nghiệp chế biến, chế tạo và dịch vụ giá trị gia tăng cao phát triển chưa tương xứng, chủ yếu dựa vào gia công, lắp ráp.

Công nghiệp hỗ trợ chậm phát triển, tỷ lệ nội địa hóa chỉ khoảng 36,6%, cho thấy doanh nghiệp trong nước chưa tham gia sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu. Nông nghiệp chậm chuyển từ “sản xuất” sang “kinh tế nông nghiệp”, giá trị gia tăng còn thấp, công nghiệp chế biến và bảo quản sau thu hoạch phát triển chưa đáp ứng yêu cầu.

Bên cạnh đó, việc phát triển các loại thị trường còn chưa đồng bộ, thiếu chiều sâu. Thị trường tài chính, ngân hàng đối mặt một số rủi ro tiềm ẩn, nợ xấu tập trung ở lĩnh vực bất động sản và xây dựng, là những ngành sử dụng vốn lớn, chu kỳ dài và khả năng phục hồi chậm.

Thị trường khoa học, công nghệ phát triển chưa tương xứng, việc phân bổ và sử dụng nguồn lực còn hạn chế, tỷ lệ chi ngân sách Nhà nước cho khoa học, công nghệ giai đoạn 2021-2025 chưa đáp ứng yêu cầu.

Thêm vào đó, năng lực nội tại của khu vực doanh nghiệp tư nhân và kinh tế tập thể còn hạn chế, quy mô nhỏ, thiếu liên kết chuỗi giá trị, trong khi thu hút và lan tỏa từ khu vực FDI chưa đạt kỳ vọng. Tiến độ cổ phần hóa, thoái vốn của doanh nghiệp nhà nước còn chậm. Không gian phát triển kinh tế vùng còn dàn trải, thiếu các trung tâm, cực tăng trưởng và chuỗi giá trị có sức cạnh tranh quốc tế.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính nhấn mạnh, về định hướng thực hiện những tháng cuối năm 2025, Ủy ban thống nhất với 5 nhóm giải pháp nêu trong Báo cáo của Chính phủ.

Trong bối cảnh kinh tế thế giới còn nhiều biến động, cần tiếp tục ưu tiên củng cố ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm các cân đối lớn, duy trì dư địa chính sách, đồng thời đẩy mạnh cơ cấu lại nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng theo hướng xanh, số và bền vững, tạo nền tảng vững chắc để hoàn thành các mục tiêu của giai đoạn 2021-2025, định hình các động lực tăng trưởng mới cho giai đoạn 2026-2030.

Có thể bạn quan tâm

(Ảnh: nhandan.vn)

Hà Nội tạo sức bật để doanh nghiệp công nghiệp chủ lực tham gia sâu chuỗi cung ứng

Trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng gay gắt và yêu cầu hội nhập sâu vào kinh tế toàn cầu, Hà Nội đang đẩy mạnh các giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp sản xuất sản phẩm công nghiệp chủ lực nâng cao năng lực cạnh tranh, mở rộng thị trường và từng bước tham gia sâu hơn vào chuỗi sản xuất, cung ứng trong nước và quốc tế.

Cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước và IPO doanh nghiệp FDI được xác định là nguồn bổ sung hàng hóa quan trọng cho thị trường chứng khoán.

Cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước và IPO doanh nghiệp FDI trước yêu cầu phát triển mới

Trước yêu cầu phát triển mới của thị trường chứng khoán, việc thúc đẩy cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước và IPO (chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng) doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) trở thành nhiệm vụ quan trọng nhằm khơi thông nguồn hàng và nâng cao hiệu quả huy động vốn cho nền kinh tế.

Các đại biểu thực hiện nghi thức khánh thành Trạm biến áp 110kV sân bay Long Thành và đường dây đấu nối.

Khánh thành công trình cung cấp điện cho sân bay Long Thành

Ngày 16/12, Công ty Điện lực Đồng Nai tổ chức Lễ khánh thành công trình Trạm biến áp 110kV sân bay Long Thành và đường dây đấu nối. Công trình về đích vượt tiến độ, bảo đảm nguồn điện chất lượng cao, ổn định phục vụ xây dựng và đưa vào khai thác của Cảng hàng không quốc tế Long Thành (sân bay Long Thành).

Lan tỏa dòng điện xanh thắp sáng giấc mơ Việt Nam hùng cường.

Lan tỏa dòng điện xanh thắp sáng giấc mơ Việt Nam hùng cường

Ngày 14/12/2025, Nhà máy Nhiệt điện Nhơn Trạch 3 và 4 - cụm dự án điện khí LNG đầu tiên của Việt Nam - chính thức khánh thành, vận hành thương mại và hòa lưới điện quốc gia. Dòng điện xanh từ Nhơn Trạch sẽ tiếp thêm sức mạnh cho sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa, thắp sáng giấc mơ Việt Nam hùng cường, thịnh vượng.

Ca-cao. (Nguồn: TTXVN)

Chỉ số MXV-Index xuống mức thấp nhất trong vòng gần một tháng

Lực bán tiếp tục chiếm ưu thế trên thị trường hàng hóa nguyên liệu thế giới trong phiên giao dịch ngày hôm qua (15/12). Đáng chú ý, giá ca-cao lao dốc tới hơn 6% trong khi giá đồng COMEX phục hồi sau phiên suy yếu cuối tuần trước. Chỉ số MXV-Index đóng cửa giảm gần 0,4% về mức 2.344 điểm - mức thấp nhất kể từ cuối tháng 11.

Nghệ nhân đang trang trí một chiếc chén rượu bằng bạc tại huyện Đan Trại, tỉnh Quý Châu, tây nam Trung Quốc. (Ảnh: Tân Hoa xã)

Ngày 16/12, giá bạc tiếp đà tăng mạnh

Tính đến 9 giờ 10 phút sáng 16/12 (giờ Việt Nam), giá bạc thiết lập đỉnh mới, giao dịch quanh mức 63,694 USD/ounce, tiếp tục kéo theo đà tăng của giá bạc trong nước. Sau nhiều phiên "rung lắc", bạc đang bước vào chu kỳ tăng giá hiếm thấy với mức tăng khoảng 120% từ đầu năm đến nay, vượt xa biên độ lợi nhuận của vàng.

Phó Cục trưởng Vũ Mạnh Cường đánh giá cao sự hỗ trợ kỹ thuật hiệu quả và đồng hành của Dự án GIZ đối với ngành Thuế Việt Nam.

Cục Thuế tăng cường hợp tác quốc tế, thúc đẩy thực hiện các cam kết minh bạch thuế

Nhằm thể hiện quyết tâm của cơ quan thuế Việt Nam trong việc triển khai hiệu quả các cam kết quốc tế và tiệm cận các thông lệ thuế tiên tiến, ngày 15/12, Cục Thuế đã tổ chức buổi tiếp xã giao Đoàn chuyên gia IBFD của Dự án GIZ vào hỗ trợ kỹ thuật Cục Thuế ngày 10 - 16/12/2025. Phó Cục trưởng Vũ Mạnh Cường chủ trì buổi làm việc.

Nhà ga hành khách sân bay Long Thành được thiết kế theo hình ảnh hoa sen, đang bước vào giai đoạn hoàn thành.

Sân bay Long Thành trước thời khắc lịch sử

Sau 5 năm liên tục đẩy nhanh tiến độ thi công gắn với bảo đảm chất lượng “công trình thế kỷ” biểu tượng cho khát vọng đất nước tiến vào kỷ nguyên mới; Cảng hàng không quốc tế Long Thành (sân bay Long Thành) sẽ chính thức đón chuyến bay kỹ thuật đầu tiên vào ngày 19/12.