Bộ, VETC và chuyện thu phí không dừng

Giữa tháng 11, Công ty TNHH thu phí tự động VETC - nhà thầu triển khai dự án thu phí tự động không dừng - xin được trả lại dự án này cho Bộ Giao thông vận tải (GTVT), lý do chính là lỗ nặng và không thấy hướng triển khai tiếp. Rất nhanh sau đó, Bộ đã tuyên bố từ chối đề nghị trên và yêu cầu VETC phải thực hiện tiếp hợp đồng đã ký.

 Sau 5 năm, VETC vẫn chưa ký được hợp đồng, hay phụ lục hợp đồng thu phí không dừng với 33/44 trạm cam kết với Bộ GTVT.
Sau 5 năm, VETC vẫn chưa ký được hợp đồng, hay phụ lục hợp đồng thu phí không dừng với 33/44 trạm cam kết với Bộ GTVT.

5 năm - không "tự động" nổi 44 trạm

Theo hợp đồng ký với Bộ GTVT, VETC - một doanh nghiệp (DN) được thành lập chỉ để triển khai dự án này, sẽ cung cấp dịch vụ thu phí không dừng cho nhà đầu tư BOT. Giai đoạn một của dự án được triển khai tại 44 trạm BOT, bao gồm 26 trạm trên quốc lộ 1 và đường Hồ Chí Minh qua Tây Nguyên, 18 trạm trên các đường cao tốc và quốc lộ khác. Tuy nhiên, sau 5 năm, dự án do VETC thực hiện có nguy cơ không hoàn thành. Nguyên nhân là bởi công ty vẫn chưa ký được hợp đồng, hay phụ lục hợp đồng cung cấp dịch vụ thu phí không dừng với 33/44 trạm trong kế hoạch đã cam kết với Bộ GTVT. Và ngay tại những trạm đã ký, tỷ lệ xe sử dụng thu phí tự động không dừng vẫn thấp, chỉ đạt 10% so với kế hoạch.

Kế hoạch không đạt cả về số lượng, cả về mức thu đã khiến VETC thua lỗ nặng. Sau 5 năm hoạt động, VETC đã lỗ tổng cộng lên tới 300 tỷ đồng. Tất nhiên, do lỗ nặng, nên trong suốt thời gian hoạt động, các cổ đông của VETC đương nhiên cũng không thể có cổ tức, trong khi vẫn phải bơm thêm vốn cho công ty hoạt động.

Với một DN dự án như VETC, không thể có lý do nào khác để giải thích cho việc thua lỗ, không hoàn thành kế hoạch, ngoài việc xác nhận dự án của DN ấy gặp vấn đề trong triển khai. Bộ GTVT đã thực hiện đúng điều này khi nói về đề xuất xin rút lui khỏi dự án thu phí không dừng của VETC.

Cụ thể, theo Bộ GTVT, dự án thu phí không dừng do VETC thực hiện có doanh thu hoàn vốn không như dự kiến. Vì tiến độ ký hợp đồng dịch vụ, trích doanh thu chậm. Tuy nhiên, ở đây, Bộ nêu lý do "phụ", để… "pha" loãng nguyên nhân chính. Thực chất, là do lưu lượng phương tiện nhiều dự án BOT thấp hơn so với dự báo, khiến sụt giảm doanh thu dự án so với phương án tài chính ban đầu. Ðồng thời nhiều dự án chưa được tăng phí theo lộ trình… Từ đó, ảnh hưởng nguồn thu chung và tác động tiêu cực tới nguồn thu trả cho VETC…

Theo Bộ GTVT, nhiều doanh nghiệp không muốn, hoặc không có khả năng triển khai hệ thống thu phí không dừng. Thí dụ cụ thể, Tổng công ty phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC). Với việc có tới 4/5 tuyến cao tốc do tổng công ty này đang quản lý chưa được bố trí vốn đầu tư hệ thống thu phí không dừng.

Mặt khác, giữa VEC và DN cung cấp dịch vụ thu phí không dừng cũng không "chốt" được tỷ lệ trích doanh thu, nên tiến độ áp dụng cũng chậm theo. Ngoài ra còn có các nguyên nhân như việc nộp tiền cho tài khoản phục vụ thu phí không dừng không thuận tiện, khiến người dân chưa thiết tha với loại hình thu phí hiện đại, nhanh chóng, tiết kiệm và minh bạch này.

Ðích còn xa

Cần nhắc lại, trong vòng 5 năm qua, Thủ tướng Chính phủ và các Phó Thủ tướng đã nhiều lần yêu cầu Bộ GTVT phải nhanh chóng xử lý các vướng mắc, hoàn thành đúng tiến độ và thời gian áp dụng thu phí không dừng tại các trạm thu phí trong kế hoạch.

Việc lắp đặt hệ thống thu phí không dừng, theo kế hoạch phải hoàn thành từ cuối năm 2018. Sang năm 2020, tất cả các trạm thu phí sẽ phải chuyển sang công nghệ thu phí tự động không dừng. Theo tính toán, việc áp dụng thu phí không dừng giúp giảm thời gian thu phí, giảm tiêu thụ nhiên liệu cho phương tiện nhờ duy trì tốc độ trên đường với mức quy đổi nếu áp dụng trên toàn quốc vào khoảng hơn 3.000 tỷ đồng mỗi năm.

Tuy nhiên, sự chậm trễ của dự án này lại cho thấy hướng tiếp cận của Bộ GTVT ngay từ đầu đã không ổn. Về điều kiện áp dụng, dự án thu phí không dừng có tính khả thi cao, khi chỉ "khoanh" trong vài chục DN khai thác đường bộ có trạm thu phí.

Áp dụng thu phí không dừng giúp công khai, minh bạch được số liệu thu phí sẽ giúp dư luận xã hội có thiện cảm hơn. Từ đó, nâng cao khả năng đồng thuận xã hội về loại hình BOT giao thông. Nói cách khác, muốn thực hiện mục đích này, thì việc chỉ định DN "thầu" triển khai ngay từ đầu đã đặt dự án trước tình thế rủi ro.

Quan hệ giữa DN thu phí và DN khai thác đường bộ là quan hệ kinh tế, ràng buộc bằng hợp đồng, trên cơ sở cân bằng quyền lợi giữa hai bên. Khi hai bên không thống nhất được các thỏa thuận trong hợp đồng cung cấp hệ thống thu phí không dừng, đương nhiên dự án sẽ đình trệ.

Áp dụng đại trà thu phí không dừng rõ ràng là yêu cầu hành chính có tính bắt buộc. Nhưng việc triển khai thực hiện yêu cầu ấy, thay vì do cơ quan nhà nước thực hiện, thì lại bị "hợp đồng hóa, thỏa thuận hóa". Dự án thu phí không dừng bị đình trệ, do nền tảng cơ bản để triển khai đã không chính xác, theo cách ấy.

Tất nhiên, với đề nghị trả lại dự án của VETC, sau những tuyên bố cứng rắn, Bộ GTVT cũng lại lập tức hứa hẹn hỗ trợ DN này. Từ "hỗ trợ" ở đây được hiểu theo nghĩa Bộ sẽ phối hợp đàm phán, thỏa thuận với các đối tác cùng DN (chứ không thể thúc ép, bắt buộc).

Khi vẫn phải trông vào tiếp tục đàm phán, thỏa thuận, thì rất khó để đạt được mục tiêu dự án sẽ kịp "trôi", kịp hoàn thành mục tiêu áp dụng thu phí không dừng trong năm 2020. Chẳng phải cả 5 năm trước, Bộ cũng đã hỗ trợ DN một cách tích cực, vậy mà kết quả thu lại vẫn là dự án chậm tiến độ như hiện tại hay sao?

Có thể bạn quan tâm

Lựa chọn giữ lại bên mình chiếc xe quen thuộc, nhưng với diện mạo mới, bớt khí thải, không ồn, giảm mùi xăng… là mong muốn có thật của nhiều người dân.

Trách nhiệm với niềm tin

Mới đây, Sở Xây dựng Thành phố Hồ Chí Minh đã có văn bản gửi Cục Đăng kiểm Việt Nam, đề nghị xem xét xây dựng và hoàn thiện hành lang pháp lý để hợp pháp hóa hệ thống chuyển đổi động cơ điện cho xe chạy xăng.

Thực tế, việc cho phép xây dựng kho bãi trên đất nông nghiệp, nếu thiếu kiểm soát, rất có thể bị biến tướng thành nhà ở hoặc cơ sở kinh doanh phi nông nghiệp. (NGUỒN: CAND)

Hiểu đúng để làm đúng!

Quy định “cho phép xây dựng công trình tạm trên đất nông nghiệp” có trong Luật Đất đai 2024 đã mở ra cơ hội thuận lợi cho việc đầu tư sản xuất nông nghiệp.

Mô hình Triple Helix, với sự hợp tác chặt chẽ giữa "Nhà nước-viện/trường-doanh nghiệp" được coi là nền tảng tạo nên sự phát triển bền vững trong lĩnh vực R&D. (Ảnh: KHIẾU MINH)

Hợp lực "ba nhà" - lời giải của bài toán đầu tư cho R&D

Sau khi Bộ Chính trị ban hành chuỗi nghị quyết mang tính chiến lược, bao phủ từ khoa học-công nghệ, hội nhập, giáo dục đến phát triển năng lượng và kinh tế tư nhân, tinh thần đổi mới sáng tạo trong nước trở nên sôi động hơn bao giờ hết.

Với hai văn phòng tại Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh, Queensland trở thành bang đầu tiên của Úc thiết lập trung tâm của khu vực tại Việt Nam.

Việt Nam trở thành trọng tâm Chiến lược Đông Nam của Queensland

Tuần này, bang Queensland (Úc) khai trương văn phòng thương mại và đầu tư thứ hai ở Việt Nam, đặt tại Hà Nội. Qua đó, khẳng định Việt Nam là trọng tâm trong chiến lược mở rộng sang Đông Nam Á của Queenssland. Động thái này cũng củng cố vị thế trụ cột của nước ta trong khu vực. 

Diễn đàn Quốc gia phát triển doanh nghiệp công nghệ số Việt Nam lần thứ 6.

Nhiều rào cản vẫn chờ gỡ bỏ

Chỉ cách đây chừng 5 năm thôi, chuyển đổi số còn là một khái niệm rất mới mẻ. Khi đó, việc Chính phủ ban hành Chương trình Chuyển đổi số quốc gia năm 2020 được coi là một quyết sách mạnh mẽ.

Thứ trưởng Tài chính Nguyễn Đức Chi chủ trì buổi họp báo thường kỳ tháng 10 của Bộ Tài chính.

Sớm hoàn thiện khung pháp lý cho tài sản mã hóa

Với nguyên tắc “triển khai thận trọng, có kiểm soát, minh bạch và hiệu quả”, bảo vệ lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân tham gia, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 05/2025/NQ-CP về việc thí điểm thị trường tài sản mã hóa tại Việt Nam.

Luật sư Nguyễn Tiến Lập.

Vai trò, trách nhiệm của KOL đối với công chúng và thị trường

Với sự vụ mới nhất là khởi tố điều tra KOL, doanh nhân Hoàng Hường, chúng ta có thể nói gì về nghịch lý từ nổi tiếng trở nên tai tiếng? Từ đó, có thể bàn thêm về vai trò cũng như trách nhiệm xã hội và pháp lý của các KOL đối với công chúng và thị trường.

Từ ngày 15/10/2025 tới đây, Việt Nam sẽ chính thức áp dụng thuế tối thiểu toàn cầu 15% đối với các doanh nghiệp FDI có doanh thu hợp nhất từ 750 triệu Euro (EUR) trở lên.

Nâng tầm chất lượng dòng FDI

Theo Nghị định số 236/2025/NĐ-CP của Chính phủ về việc áp dụng thuế tối thiểu toàn cầu, từ ngày 15/10/2025 tới đây, Việt Nam sẽ chính thức áp dụng thuế tối thiểu toàn cầu 15% đối với các doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) đạt doanh thu hợp nhất từ 750 triệu Euro (EUR) trở lên.

Dù EVN đã ban hành quy trình quản lý đối với điện mặt trời tự sản, tự tiêu, song việc triển khai trên thực tế và thủ tục còn nhiều vướng mắc. (Ảnh Ngọc Hà)

Bài 2: Giải mã những góc khuất

Cạnh tranh hóa thị trường bán lẻ điện là cái đích mà bất cứ quốc gia nào cũng đặt mục tiêu tiến tới, dù nhanh hay chậm. Tuy vậy, để tạo dựng một sân chơi thật sự công bằng và sôi động đòi hỏi phải có đầy đủ thể lệ và người chơi dù khỏe hay yếu đều phải tuân thủ nghiêm túc.

Theo tính toán của Bộ Tài chính, với chính sách miễn giảm 30% tiền thuê đất, người dân và doanh nghiệp cả nước sẽ tiết kiệm được khoảng hơn 4.000 tỷ đồng trong năm 2025.

Nguồn trợ lực mang nhiều ý nghĩa

Mới đây, cơ quan thuế thành phố Hà Nội có thông báo hướng dẫn các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân liên quan đến chính sách giảm tiền thuê đất năm 2025 thực hiện các quy định tại Nghị định số 230/2025/NĐ-CP của Chính phủ, ban hành ngày 19/8/2025.

Toàn cảnh Hội thảo phổ biến Nghị định số 242/2025/NĐ-CP do Chính phủ ban hành ngày 10/9/2025, do Bộ Tài chính tổ chức vào sáng 26/9.

Đơn giản hóa thủ tục quản lý vốn vay ODA

Với nhiều điểm mới về đơn giản hóa thủ tục hành chính, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, Nghị định số 242/2025/NĐ-CP về quản lý và sử dụng vốn hỗ trợ phát triển chính thức (ODA) và vay ưu đãi nước ngoài được kỳ vọng sẽ nâng cao hiệu quả sử dụng vốn và tạo thuận lợi hơn trong triển khai dự án sử dụng nguồn vốn quan trọng này.

Dự án Nhà máy Nhiệt điện Quảng Trạch 1 do EVN làm chủ đầu tư, về cơ bản đã hoàn thành đáp ứng tiến độ với gói thầu EPC, tiến độ hòa đồng bộ Tổ máy 1 trong năm 2025 và phát điện các tổ máy trong năm 2026. (Ảnh Ngọc Hà)

Phá vòng “kim cô” trong cung ứng điện năng

Ngày 20/8/2025, Tổng Bí thư Tô Lâm thay mặt Bộ Chính trị ký Nghị quyết số 70-NQ/TW về bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia đến năm 2030, tầm nhìn năm 2045. Nhiệm vụ đặt ra cấp bách, đầy thách thức - phát triển thị trường năng lượng theo hướng tăng tính cạnh tranh, minh bạch, hiệu quả, đồng bộ với bảo đảm an ninh năng lượng.

Thông qua các chương trình hành động cụ thể trong hợp tác trồng rừng, bảo vệ đa dạng sinh học, Heineken Việt Nam triển khai bù hoàn 690,64 triệu lít nước trong năm 2024 tại lưu vực sông Tiền - đạt mục tiêu sớm 5 năm.

Bảo đảm nguồn nước vì tương lai bền vững

Trước những thách thức ngày càng gia tăng từ biến đổi khí hậu và áp lực phát triển kinh tế, việc quản trị và bảo tồn tài nguyên nước đã trở thành yêu cầu sống còn cho tương lai bền vững của Việt Nam.

Đến hết ngày 31/7/2025, số vốn giải ngân tại 12 dự án quan trọng quốc gia lĩnh vực giao thông vận tải ước chỉ đạt 22.579,5 tỷ đồng, đạt tỷ lệ 23,5% kế hoạch được giao. (Nguồn: BXD)

Gỡ vướng cho giải ngân đầu tư công

Trong bối cảnh nền kinh tế gặp nhiều vướng mắc khi cùng lúc triển khai sắp xếp lại đơn vị hành chính và thực hiện mô hình chính quyền địa phương hai cấp, tiến độ giải ngân vốn đầu tư công năm 2025 đã được các bộ, ngành, địa phương nỗ lực đẩy mạnh thực hiện để hỗ trợ tăng trưởng.

Việc sử dụng năng lượng sạch đã dần trở thành yêu cầu tất yếu trong xã hội hiện đại. (Nguồn BTP)

Nhu cầu đã có, vẫn khó thực thi?

Khi việc sử dụng năng lượng sạch không còn là xu hướng mà dần trở thành yêu cầu tất yếu, nhu cầu sở hữu và sử dụng xe điện, cả ô-tô và xe máy, đang có dư địa tăng trưởng lớn.

Cộng đồng doanh nghiệp hỗ trợ đang đứng trước cơ hội mới khi Chính phủ đã mở rộng các ưu đãi về vốn, công nghệ, nhân lực và thị trường. (Nguồn HANSIBA)

"May đo" chính sách cho công nghiệp hỗ trợ

Có hiệu lực từ ngày 1/9/2025, Nghị định số 205/2025/NĐ-CP của Chính phủ được kỳ vọng tạo đột phá trong chính sách ưu đãi cho công nghiệp hỗ trợ. Như vậy, sau một thập niên, cùng với việc sửa đổi nghị định, các doanh nghiệp trong nước có cơ hội tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng toàn cầu.

Diễn đàn Doanh nghiệp Phát triển bền vững Việt Nam năm 2025 (VCSF 2025) - diễn đàn lần thứ 12 do VCCI tổ chức tại Hà Nội, ngày 22/8/2025.

Biến khát vọng vươn mình thành hành động

Trong quá trình thúc đẩy phát triển bền vững ở Việt Nam, cộng đồng doanh nghiệp đóng vai trò trung tâm và những cam kết của Chính phủ trong việc tạo nền tảng vững chắc cho quá trình chuyển đổi là lời khẳng định chắc chắn về vai trò kiến tạo phát triển và đồng hành cùng doanh nghiệp.

Tình trạng nhiều trụ sở cơ quan hành chính bị bỏ trống thời gian dài có thể gây ra hiệu ứng tiêu cực đối với phát triển kinh tế-xã hội ở các địa phương. (Nguồn TTXVN)

Gấp rút “vá” lỗ hổng quản trị địa phương

Từ ngày 1/7/2025, nhiều tỉnh và thành phố mới được hình thành trên cơ sở hợp nhất các đơn vị hiện hành, tạo tiền đề cho mô hình quản trị mới, hiện đại và linh hoạt hơn. Tuy nhiên, đi cùng với những kỳ vọng cải cách, tái cấu trúc hành chính cũng bộc lộ nhiều hệ lụy, nổi bật là tình trạng lãng phí tài sản công sau sáp nhập.

Theo số liệu thống kê, tính đến cuối tháng 7/2025, tín dụng toàn hệ thống ghi nhận mức tăng cao nhất ở khoảng thời gian này trong hơn 10 năm qua.

Co kéo điều hành chính sách tiền tệ

Năm 2025, triển vọng kinh tế toàn cầu tiếp tục đối mặt rủi ro từ các diễn biến phức tạp, khó lường, đặc biệt là những căng thẳng thương mại leo thang, biến động tài chính; lạm phát trong xu thế giảm nhưng thiếu chắc chắn do tác động từ chính sách tăng thuế nhập khẩu của chính quyền Mỹ.

Các doanh nghiệp xuất khẩu tôm Việt Nam tập trung vào sản xuất chế biến chất lượng cao cung cấp cho thị trường Mỹ - thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam. (Ảnh TTXVN)

Thích ứng với những điều chỉnh thuế quan

Sự thay đổi trong chính sách thương mại và thuế đối ứng của Hoa Kỳ đang thúc đẩy cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam xem xét lại chiến lược xuất khẩu, đồng thời mở ra cơ hội để đổi mới, nâng cao hiệu quả kinh doanhg và tăng cường năng lực cạnh tranh bền vững.

Trong 5 năm gần đây, số lượng sản phẩm từ các doanh nghiệp Việt Nam bán ra trên nền tảng Amazon đã tăng hơn 300%. (Nguồn AMAZON GLOBAL Selling Việt Nam)

Rộng cửa đưa thương hiệu Việt ra thế giới

Trong bối cảnh toàn cầu hóa, thương mại quốc tế đang bước vào một kỷ nguyên phát triển mới - nơi chuyển đổi số và thương mại điện tử xuyên biên giới không chỉ là xu hướng mà đã trở thành nền tảng thiết yếu giúp doanh nghiệp vươn xa, tiếp cận và chinh phục người tiêu dùng toàn cầu, đặc biệt tại các thị trường lớn.

Lực lượng chức năng Công an Hà Nội kiểm tra phương tiện kinh doanh vận tải. (Ảnh PHẠM ĐÔNG-AN TRẠCH)

Nâng cao tinh thần thượng tôn pháp luật

Từ ngày 25/7 đến hết ngày 25/8, Cục Cảnh sát giao thông (Bộ Công an) thực hiện kế hoạch tổng kiểm soát, xử lý vi phạm liên quan phương tiện kinh doanh vận tải trên đường bộ và đường thủy.

Thị trường chứng khoán Việt Nam đã phát triển mạnh cả về chất lượng và quy mô hàng hóa, và đang trở thành kênh dẫn vốn trung, dài hạn quan trọng cho nền kinh tế. (Ảnh Minh Dũng)

Bước ngoặt của thị trường vốn

Dòng chảy vốn Việt Nam đang đứng trước nhiều dấu mốc quan trọng, với mục tiêu nâng hạng lên thị trường mới nổi, thu hút các dòng vốn trong và ngoài nước, thúc đẩy hoạt động của doanh nghiệp và cả nền kinh tế.

Tổng công ty Hàng không Việt Nam (Vietnam Airlines) ghi nhận mức tăng lợi nhuận bằng 138% kế hoạch và bằng 453% so cùng kỳ năm 2024...

Trọng trách với mục tiêu tăng trưởng

Bức tranh tăng trưởng doanh thu, lợi nhuận sáu tháng đầu năm của các doanh nghiệp nhà nước do Bộ Tài chính làm đại diện chủ sở hữu thật sự rất tích cực. Nhiều chỉ tiêu sản lượng chủ yếu ước đạt khoảng 50 - 60% kế hoạch năm. Một số lĩnh vực ghi nhận mức tăng trưởng từ 5 - 15% so với cùng kỳ.