Bình tĩnh ứng phó với chính sách thuế của Mỹ

Chỉ nửa ngày sau khi thuế đối ứng của Mỹ áp với 180 đối tác thương mại có hiệu lực, Tổng thống Mỹ Donald Trump bất ngờ thông báo tạm hoãn kế hoạch áp thuế trong 90 ngày và giảm mức thuế này xuống còn 10%. Lý do dẫn đến quyết định này do có hơn 75 quốc gia đã liên hệ với các đại diện của Mỹ để đàm phán giải pháp cho các vấn đề liên quan đến thương mại, rào cản thương mại, thuế quan... trong đó có Việt Nam.
Sản xuất các mặt hàng xuất khẩu tại Tổng công ty May Hưng Yên. (Ảnh NGỌC MAI)
Sản xuất các mặt hàng xuất khẩu tại Tổng công ty May Hưng Yên. (Ảnh NGỌC MAI)

Trước thông tin này, nhiều doanh nghiệp xuất khẩu trong nước thở phào vì có thêm thời gian để chuẩn bị ứng phó, vừa tranh thủ cơ hội đẩy mạnh xuất khẩu trong ngắn hạn. Tuy nhiên, 90 ngày không phải thời gian quá dài cho đàm phán một chính sách thương mại giữa hai quốc gia.

Do đó, Việt Nam cần khẩn trương đối thoại với Mỹ để để làm rõ các yếu tố lợi ích thương mại song phương giữa hai quốc gia, tiến tới tạo khuôn khổ lâu dài thúc đẩy quan hệ kinh tế, thương mại ổn định, cùng có lợi. Về phía các doanh nghiệp cần tiếp tục chủ động triển khai các giải pháp để đa dạng hóa nguồn cung và thị trường, giảm thiểu rủi ro trước những biến động khó lường của thương mại thế giới, hướng tới xuất khẩu bền vững.

Doanh nghiệp chủ động thích nghi

Năm 2024, ngành dệt may xuất khẩu khoảng 16,6 tỷ USD sang Mỹ, chiếm tỷ trọng 38% tổng kim ngạch xuất khẩu toàn ngành và khoảng 15% kim ngạch nhập khẩu dệt may của Mỹ. Phó Chủ tịch Hiệp hội Dệt may Việt Nam Trương Văn Cẩm đánh giá, tác động tiêu cực từ chính sách thuế của Mỹ là lớn đối với nền kinh tế Việt Nam nói chung và ngành dệt may nói riêng. Biên lợi nhuận của ngành dệt may rất mỏng, không những vậy còn phải cạnh tranh gay gắt với hàng hóa từ nhiều nước khác tại thị trường Mỹ.

Đặc biệt, mức thuế đối ứng áp cho Việt Nam cao hơn nhiều các quốc gia khác sẽ làm giảm mạnh sức cạnh tranh của hàng Việt, đồng thời về lâu dài còn ảnh hưởng lớn đến thu hút đầu tư vào nguồn cung thiếu hụt của dệt may Việt Nam là dệt vải và nhuộm để đáp ứng quy tắc xuất xứ của các hiệp định thương mại tự do (FTA).

Tuy nhiên, trong bối cảnh hiện nay, các doanh nghiệp cần hết sức tỉnh táo, bình tĩnh để chủ động ứng phó; thường xuyên cập nhật tình hình, hợp tác chặt chẽ với nhau, với các nhà mua hàng để cùng tìm giải pháp, chia sẻ rủi ro, lợi ích. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp cần đẩy mạnh thực hiện đa dạng hóa thị trường, nhất là các thị trường có tiềm năng - thị trường Việt Nam đã ký FTA, thị trường Halal, Nam Mỹ,…

Ngoài việc tiếp tục đàm phán với Mỹ về chính sách thuế, ông Cẩm đề nghị các cơ quan quản lý nhà nước xúc tiến đàm phán các FTA mới, trong đó có FTA Việt Nam-Canada để có thể quy định xuất xứ 2 công đoạn mà ngành dệt may Việt Nam và Canada cùng quan tâm, thay vì 3 công đoạn trong CPTPP như hiện nay. Các cấp, ngành cần chia sẻ thông tin nhiều hơn về các thị trường, về nhu cầu, thị hiếu, dung lượng,… cũng như khả năng hợp tác thương mại, đầu tư với ngành may Việt Nam; mở rộng kết nối giao thương để doanh nghiệp hai bên gặp gỡ, trao đổi, liên kết hợp tác.

Ở trong nước, cần tiếp tục rà soát, ban hành mới và duy trì các chính sách ưu đãi về thuế, phí, lệ phí, hỗ trợ tiếp cận vốn vay, giảm lãi suất,… nhằm trợ sức cho doanh nghiệp, nhất là các doanh nghiệp đang chịu tác động trực tiếp nhằm vượt qua giai đoạn khó khăn này.

Phó Chủ tịch Hiệp hội Gỗ, lâm sản Việt Nam Ngô Sỹ Hoài thông tin: Việc Mỹ áp thuế là “đòn” đánh rất mạnh vào ngành công nghiệp gỗ Việt Nam bởi thị trường này đang chiếm 38-40% tổng kim ngạch xuất khẩu của ngành với giá trị lên tới 9,4 tỷ USD. Ở chiều ngược lại, để cân bằng cán cân thương mại, doanh nghiệp Việt Nam đã tăng cường nhập khẩu gỗ nguyên liệu từ Mỹ để sản xuất bàn ghế, giường rồi xuất khẩu sang Mỹ tiêu thụ. Do đó, tác động từ mức thuế này là rất lớn, dẫn tới việc khoảng 4.000 doanh nghiệp vừa và nhỏ có chế biến sản phẩm xuất đi Mỹ cùng 1 triệu hộ nông dân, toàn bộ chuỗi cung ứng chắc chắn bị tác động mạnh.

Từ lâu, các doanh nghiệp ngành gỗ Việt Nam đã tìm cách đa dạng hóa thị trường nhưng không phải dễ. Gỗ Việt Nam hiện đang xuất khẩu sang 161 thị trường khác nhau, nhưng do tính chất đặc thù, gỗ rất nặng, số lượng hàng hóa trong mỗi container không được nhiều nên chi phí logistics rất lớn.

Trong khi đó, Mỹ có điều kiện thuận lợi nên lâu nay ngành gỗ của chúng ta hướng đến thị trường Mỹ và đặt kỳ vọng lớn vào thị trường này. Tuy nhiên, trước chính sách thuế quan mới của Mỹ, đã đến lúc ngành gỗ cần cơ cấu lại ngành hàng để giữ thị trường.

Hỗ trợ doanh nghiệp vượt khó

Các nhà sản xuất trong nước đang chiếm tỷ trọng khoảng 40% tổng kim ngạch xuất khẩu các nhóm hàng dệt may, giày dép, gỗ và sản phẩm gỗ. Theo Trưởng ban Thống kê Dịch vụ và Giá (Cục Thống kê, Bộ Tài chính) Nguyễn Thu Oanh, trong ngắn hạn, các nhà sản xuất nội địa sẽ gặp khó khăn trong việc tìm thị trường thay thế, vì vậy kim ngạch xuất khẩu các nhóm hàng này có thể suy giảm trong thời gian tới do phải đối mặt với chi phí cao hơn, số lượng đơn hàng giảm.

Để giảm tác động tiêu cực từ chính sách thuế đối ứng của Mỹ, bà Nguyễn Thu Oanh kiến nghị Việt Nam cần tiếp tục tăng cường đối thoại song phương với Mỹ để làm rõ các yếu tố lợi ích thương mại song phương giữa hai quốc gia, khẳng định Việt Nam là đối tác thương mại công bằng và đáng tin cậy; chủ động, tích cực và dùng nhiều kênh, nhiều biện pháp khác nhau nhằm cân bằng cán cân thương mại giữa hai nước, nhất là cải thiện những yếu tố mà Mỹ cho rằng Việt Nam đang bảo hộ, cạnh tranh không lành mạnh.

Các cơ quan chức năng cần chủ động cung cấp thông tin cho doanh nghiệp về thuế đối ứng, giúp doanh nghiệp chuẩn bị dữ liệu và sẵn sàng ứng phó nhằm bảo vệ quyền lợi tại thị trường Mỹ; từ đó, đưa ra các giải pháp giảm thiểu tác động của thuế quan đối với các nhà sản xuất, xuất khẩu.

Theo chuyên gia kinh tế Nguyễn Quang Huy, sau những biến động thương mại quốc tế vừa qua, các doanh nghiệp cần rút ra bài học kinh nghiệm là phải đa dạng hóa thị trường xuất khẩu, tránh lệ thuộc vào một thị trường và thích ứng với chủ nghĩa bảo hộ mới.

Các doanh nghiệp Việt Nam cần nâng cao tính minh bạch trong chuỗi cung ứng sản xuất, nguồn gốc về hàng hóa, tiêu chuẩn lao động để chứng minh năng lực sản xuất thực sự của Việt Nam; nghiên cứu chuyển từ gia công giá rẻ sang sáng tạo, giá trị cao bằng việc phát triển mẫu mã, thương hiệu, nội địa hóa chuỗi giá trị. Bên cạnh đó, sự hỗ trợ từ Chính phủ rất quan trọng để giúp các doanh nghiệp tái cấu trúc chuỗi cung ứng, đầu tư công nghệ, đa dạng hóa thị trường.

Trong bối cảnh nhiều khó khăn hiện nay, Bộ Công thương khuyến nghị các doanh nghiệp trong nước ngoài việc tiếp tục khai thác hiệu quả các thị trường trọng điểm, thị trường truyền thống, cần phát triển các thị trường nhỏ, thị trường ngách và khai mở những thị trường tiềm năng mới.

Các doanh nghiệp cần bảo đảm sản phẩm xuất khẩu đáp ứng các tiêu chuẩn kỹ thuật, lao động và môi trường của các thị trường nhằm tăng khả năng cạnh tranh và giảm nguy cơ bị áp dụng các biện pháp phòng vệ thương mại; chú trọng kiểm soát xuất xứ nguồn cung nguyên vật liệu phục vụ sản xuất; đồng thời, nâng cao nhận thức và khả năng ứng phó với các biện pháp phòng vệ thương mại từ nước ngoài thông qua việc cập nhật thông tin và tham gia các khóa đào tạo liên quan.

Vụ trưởng Phát triển thị trường nước ngoài Tạ Hoàng Linh chia sẻ: Chúng ta có thế mạnh sẵn có là 17 Hiệp định Thương mại tự do với hơn 60 quốc gia, vùng lãnh thổ; 70 cơ chế hợp tác song phương để thúc đẩy và mở rộng xuất khẩu. Thị trường Mỹ hiện chiếm 13% lượng hàng nhập khẩu toàn cầu, nhưng chiếm tới 30% kim ngạch xuất khẩu của ta. Đó là lợi thế, nhưng cũng là điểm yếu của xuất khẩu Việt Nam. Cơ hội để khai thác 87% thị trường còn lại của thế giới là rất lớn. Bộ Công thương sẽ thúc đẩy đàm phán các FTA mới với Trung Đông, Mỹ Latin, Trung Á hay các thị trường mới nổi khác; tăng cường công tác xúc tiến thương mại; mở rộng hệ thống thương vụ Việt Nam tại nước ngoài; cải thiện hạ tầng, chi phí logistics trong nước… để mở đường cho xuất khẩu.

Có thể bạn quan tâm

Quang cảnh hội thảo.

Hành trình “Tri thức trồng và chế biến cà-phê” trở thành di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại

Hội thảo khoa học - diễn đàn quốc tế năm 2025 về “Chuỗi giá trị ngành công nghiệp cà-phê toàn cầu - Phát triển toàn cầu, địa phương và bền vững” không chỉ thảo luận về chuỗi giá trị ngành công nghiệp cà-phê toàn cầu, mà còn hướng đến phát triển bền vững gắn với bản sắc văn hóa và tri thức bản địa.

Tổng số lao động đăng ký là 1.050,8 nghìn lao động trong 11 tháng qua, tăng 16% so với cùng kỳ 2024. (Ảnh: HNV)

Cả nước có gần 178 nghìn doanh nghiệp đăng ký thành lập mới 11 tháng qua

Theo Cục Thống kê (Bộ Tài chính), 11 tháng năm 2025, cả nước có gần 178 nghìn doanh nghiệp đăng ký thành lập mới với tổng số vốn đăng ký là 1.753,2 nghìn tỷ đồng và tổng số lao động đăng ký là 1.050,8 nghìn lao động, tăng 20,9% về số doanh nghiệp, tăng 20,9% về vốn đăng ký và tăng 16% về số lao động so cùng kỳ năm 2024.

Ông Luis Alberto Hernández Tejeda, Tổng Giám đốc Công ty Alquizar và ông Nguyễn Khắc Hoàng, Tổng Giám đốc Công ty Hoàng Gia Việt ký kết văn bản hợp tác. (Ảnh: Đại sứ quán Việt Nam tại Cuba)

Việt Nam và Cuba ký kết dự án hợp tác nông nghiệp trị giá hơn 50 triệu USD tại Cuba

Việc Công ty Hoàng Gia Việt ký kết Hợp đồng Liên doanh kinh tế quốc tế với Công ty Nông nghiệp Alquizar thuộc Tập đoàn Doanh nghiệp Nông-Lâm nghiệp Artemisa của Cuba không chỉ là một thỏa thuận thương mại đơn thuần, mà còn là minh chứng cho nỗ lực ngoại giao kinh tế tích cực của Đại sứ quán Việt Nam tại Cuba.

Nghệ nhân chế tác phụ kiện bạc tại tỉnh Hồ Nam, miền trung Trung Quốc. (Ảnh: Xinhua)

Ngày 6/12, giá bạc khôi phục đà tăng

Tính đến 10 giờ 10 phút sáng 6/12 (giờ Việt Nam), giá bạc khôi phục đà tăng, giao dịch quanh mức 58,273 USD/ounce. Cùng chiều với giá bạc thế giới, nhiều doanh nghiệp trong nước như: Phú Quý, Ancarat, Sacombank… đồng loạt điều chỉnh tăng giá bạc giao dịch ở hai chiều mua-bán.

Vận hành nhà máy điện rác ở Gia Bình, Bắc Ninh. (Ảnh NAM PHONG)

Thúc đẩy các dự án đầu tư xanh

Trong hành trình hiện thực hóa cam kết Net Zero vào năm 2050, bên cạnh các chính sách chung, những chính sách cụ thể thúc đẩy đầu tư xanh giữ vai trò then chốt. Thách thức lớn nhất hiện nay là ngoài yêu cầu về kỹ thuật, hạ tầng, cơ chế phối hợp và nhân lực, các dự án xanh luôn cần nguồn vốn rất lớn.

ESG đã trở thành yêu cầu bắt buộc đối với doanh nghiệp muốn duy trì tính cạnh tranh, thu hút nhà đầu tư và phát triển bền vững. (Ảnh: Đỗ Bảo)

Thực hành ESG cần sự đột phá

Những năm gần đây, Đảng và Nhà nước liên tục ban hành các chủ trương, chính sách, định hướng quan trọng thúc đẩy kinh tế xanh và thực hành ESG (Môi trường-Xã hội-Quản trị); trong đó, nổi bật là Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn 2050.

[Video] Tuyến Cát Linh – Hà Đông vận hành hệ thống soát vé tự động không dùng tiền mặt

[Video] Tuyến Cát Linh – Hà Đông vận hành hệ thống soát vé tự động không dùng tiền mặt

Sáng 5/12, tại ga Cát Linh, tuyến đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông chính thức vận hành hệ thống kiểm soát vé tự động. Hệ thống được lắp đặt đồng bộ tại các nhà ga, cho phép hành khách thanh toán bằng căn cước công dân gắn chip, mã QR, thẻ ngân hàng quốc tế cùng nhiều phương thức điện tử khác.

Sản xuất phân bón tại Công ty cổ phần Phân đạm và Hóa chất Hà Bắc.

Tái cấu trúc công nghệ sản xuất hóa chất

Giám đốc Công ty cổ phần DAP số 2 - Vinachem Vũ Việt Tiến cho biết, những tháng đầu năm, đơn vị đối diện nhiều khó khăn như giá nguyên liệu phục vụ sản xuất tăng cao, quặng tuyển apatit thiếu, chất lượng suy giảm so với thiết kế.

Người dân tỉnh Quảng Ninh nuôi trồng thủy sản trên biển.

Nâng sức cạnh tranh cho nghề nuôi trồng thủy sản biển

Việt Nam có đường bờ biển dài, nhiều đảo, vịnh, đầm, phá… tạo điều kiện thuận lợi để phát triển đa dạng các loại hình nuôi trồng thủy sản. Hiện nay, nhiều hợp tác xã, nhân dân tại các địa phương ven biển đang ứng dụng công nghệ mới vào nuôi trồng thủy sản giúp nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm và thu nhập.