Bất ổn an ninh gây thiệt hại nặng nề cho kinh tế khu vực Trung Đông

Nền kinh tế các nước khu vực Trung Đông chịu ảnh hưởng nặng nề bởi cuộc xung đột giữa Israel và Phong trào Hamas ở Dải Gaza kéo dài mấy tháng qua.
Ảnh minh họa. (Nguồn: Reuters)
Ảnh minh họa. (Nguồn: Reuters)

Trong khi đó, sự gián đoạn trong hoạt động vận chuyển qua Biển Đỏ gây lo ngại có thể ảnh hưởng lớn đến một số nền kinh tế Trung Đông cũng như hoạt động thương mại toàn cầu, giữa lúc lực lượng Houthi ở Yemen tiếp tục thực hiện các cuộc tấn công nhằm vào tàu thương mại di chuyển qua tuyến đường thủy quan trọng này.

Các công ty vận tải biển đều sử dụng tuyến đường này để vận chuyển tới hơn 30% hàng hóa container toàn cầu, trong đó có đồ chơi, giày thể thao, đồ nội thất và thực phẩm đông lạnh. Khoảng 12% khối lượng thương mại dầu mỏ được vận chuyển bằng đường biển và 8% lượng khí đốt tự nhiên hóa lỏng của thế giới đi qua Eo biển Bab al-Mandab.

Eo biển Bab al-Mandab, nằm ở rìa phía nam của Biển Đỏ, là tuyến đường dành cho tàu chở dầu và tàu thương mại đi lại giữa Vịnh Arab và châu Á, cũng như các tàu đi đến châu Âu qua Kênh đào Suez. Kênh đào Suez của Ai Cập nối Biển Đỏ với Biển Địa Trung Hải là tuyến đường nhanh nhất để vận chuyển nhiên liệu, thực phẩm và hàng tiêu dùng từ châu Á và Trung Đông đến châu Âu.

Các công ty vận tải biển đều sử dụng tuyến đường này để vận chuyển tới hơn 30% hàng hóa container toàn cầu, trong đó có đồ chơi, giày thể thao, đồ nội thất và thực phẩm đông lạnh. Khoảng 12% khối lượng thương mại dầu mỏ được vận chuyển bằng đường biển và 8% lượng khí đốt tự nhiên hóa lỏng của thế giới đi qua Eo biển Bab al-Mandab.

Các cuộc tấn công liên tiếp của lực lượng Houthi nổi dậy ở Yemen nhằm vào các tàu hàng di chuyển trên Biển Đỏ từ tháng 11 năm ngoái đến nay đã làm trì hoãn việc giao hàng của nhiều công ty do nhiều hãng vận tải biển phải điều chỉnh tuyến đường hoạt động hoặc tạm dừng kế hoạch nối lại hoạt động vận chuyển qua tuyến đường huyết mạch dẫn đến Kênh đào Suez.

Một số hãng vận tải biển quốc tế, bao gồm Hapag Lloyd, Mediterranean Shipping Company và Maersk, đã định tuyến lại các tàu của họ qua miền nam châu Phi, một tuyến đường biển dài hơn và tốn kém hơn.

Tình hình an ninh ở Biển Đỏ đang gây rủi ro cho chuỗi cung ứng và thương mại hàng hóa toàn cầu vì tuyến hàng hải này đóng vai trò quan trọng đối với thương mại quốc tế cũng như hoạt động vận chuyển dầu khí.

Giám đốc phụ trách khu vực Trung Đông-Bắc Phi (MENA) của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), ông Jihad Azour cho biết, chi phí vận chuyển container đã tăng vọt và khối lượng thương mại được vận chuyển qua Kênh đào Suez của Ai Cập sụt giảm sau cuộc tấn công đầu tiên của lực lượng Houthi nhằm vào tàu thương mại trên Biển Đỏ.

Chi phí xuất khẩu đã gia tăng, nhất là trong hoạt động thương mại giữa châu Á và châu Âu. Tuy nhiên, bất chấp những thách thức nói trên, ông Azour cho biết, nền kinh tế khu vực MENA được dự báo sẽ tiếp tục tăng trưởng trong năm nay, trong bối cảnh nền kinh tế toàn cầu đang có dấu hiệu phục hồi và các chính sách được đưa ra trên toàn cầu nhằm giải quyết vấn đề lạm phát dường như đang mang lại kết quả và có thể có tác động tích cực đối với MENA.

Trong khi đó, cuộc xung đột ở Gaza đã tác động đến các nền kinh tế ở MENA, trong đó Palestine và các nước Arab láng giềng đang chịu ảnh hưởng nặng nề, nhất là trong lĩnh vực du lịch. Cuộc xung đột gây ra tác động nghiêm trọng đến các hoạt động kinh tế của Palestine.

Theo đánh giá của Ngân hàng Thế giới (WB), Palestine có thể trải qua tình trạng suy giảm tăng trưởng kinh tế trong năm 2023 và kéo dài sang năm 2024.

Theo ước tính của WB, kinh tế tổng thể của Palestine sẽ giảm 3,7% trong năm 2023, đồng thời dự báo tình hình kinh tế sẽ trở nên tồi tệ hơn vào năm 2024 nếu xung đột tiếp diễn.

Nghiên cứu của Liên hợp quốc mới công bố cho biết, cuộc xung đột giữa Israel và Hamas có thể khiến các nước láng giềng Arab, bao gồm Liban, Ai Cập và Jordan, thiệt hại kinh tế tới hơn 10 tỷ USD và đẩy hơn 230.000 người vào cảnh nghèo đói. Cuộc xung đột xảy ra vào thời điểm ba nước Arab này phải đối mặt với áp lực tài chính, tăng trưởng chậm và tỷ lệ thất nghiệp cao, đồng thời cản trở các khoản đầu tư rất cần thiết, cũng như ảnh hưởng đến tiêu dùng và thương mại.

Trong đó, Liban là quốc gia phải chịu nhiều áp lực vì đang trải qua khủng hoảng kinh tế nghiêm trọng. Nghiên cứu do Chương trình Phát triển Liên hợp quốc (UNDP) thực hiện chỉ ra rằng, thiệt hại từ cuộc xung đột Israel-Hamas đối với 3 quốc gia nói trên có thể lên tới 10,3 tỷ USD hoặc tương đương 2,3% Tổng sản phẩm quốc nội (GDP), thậm chí có thể tăng gấp đôi nếu chiến sự kéo dài thêm. Cuộc khủng hoảng này được nhận định là “một quả bom” trong bối cảnh tình hình khu vực Trung Đông vốn đã mong manh.

Có thể bạn quan tâm

Cảng Los Angeles, California, Mỹ. (Ảnh minh họa: THX/TTXVN)

Nền kinh tế thế giới: Bức tranh tươi sáng

Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD) đánh giá nền kinh tế thế giới năm nay vẫn duy trì được sức bền và khả năng chống chịu với các cú sốc. Chỉ số tích cực của các nền kinh tế lớn, nhất là Mỹ và châu Âu, đã tô điểm các gam màu tươi sáng cho bức tranh kinh tế thế giới.

Tòa nhà bị phá hủy sau cuộc không kích của Israel tại Jbaa, Liban, ngày 4/12/2025. (Ảnh: THX/TTXVN)

Israel không kích Liban

Chỉ một ngày sau khi Israel và Liban tiến hành cuộc đối thoại trực tiếp đầu tiên sau nhiều thập kỷ và bất chấp cả việc hai nước đã ký thỏa thuận ngừng bắn hồi tháng 11/2024, ngày 4/12, quân đội Israel thông báo đã bắt đầu các cuộc tấn công nhằm vào “những mục tiêu khủng bố của lực lượng Hezbollah” tại miền nam Liban.

Tọa đàm góp phần thúc đẩy giao lưu văn hóa, củng cố quan hệ hợp tác Việt-Pháp, đồng thời khẳng định tiềm năng phát triển mạnh mẽ của điện ảnh Việt Nam trong giai đoạn mới.

Thúc đẩy hợp tác và đầu tư điện ảnh Việt Nam-Pháp

Tại tọa đàm “Điện ảnh Việt Nam và Pháp: Tiềm năng và cơ hội hợp tác” ở Paris ngày 4/12, các nhà quản lý điện ảnh cũng như nhà sản xuất và nghệ sĩ hai nước đã trao đổi về chiến lược phát triển và hội nhập quốc tế của điện ảnh Việt Nam trong bối cảnh mới và triển vọng hợp tác để phục vụ công chúng, đi tranh giải quốc tế.

Cảnh ngập lụt sau những trận mưa lớn tại tỉnh Songkhla, Thái Lan. (Ảnh: THX/TTXVN)

Liên hợp quốc hỗ trợ các nước Nam Á ứng phó lũ lụt nghiêm trọng

Liên hợp quốc tiếp tục hỗ trợ chính phủ một số quốc gia Nam ÁĐông Nam Á ứng phó với tình trạng lũ lụt và sạt lở đất ở mức thảm khốc, khiến hơn 1.500 người thiệt mạng và ảnh hưởng gần 11 triệu người. Đây là thông điệp mà người phát ngôn của Tổng Thư ký Liên hợp quốc, ông Stephane Dujarric đưa ra vào ngày 4/12.

Người lao động làm việc tại một siêu thị tại Washington D.C, Mỹ. (Ảnh: Tân Hoa Xã)

Mỹ: Số nhân sự bị cắt giảm cao nhất trong 5 năm

Với các thông báo cắt giảm mạnh nhân sự của các doanh nghiệp Mỹ vào tháng 11, tổng số người mất việc trong cả năm 2025 tiếp tục vượt xa mốc 1 triệu người, trong bối cảnh tái cấu trúc doanh nghiệp, trí tuệ nhân tạo (AI) và thuế quan góp phần làm giảm số lượng việc làm.

Bộ trưởng Nội vụ và An toàn Hàn Quốc Yun Hojung chụp ảnh kỷ niệm với các đại sứ, đại biện các nước tại Hàn Quốc. (Ảnh: Đại sứ quán Việt Nam tại Hàn Quốc)

Đẩy mạnh hợp tác về hành chính giữa Hàn Quốc và Việt Nam

Ngày 4/12, Bộ trưởng Nội vụ và An toàn Hàn Quốc Yun Hojung đã tổ chức gặp gỡ đoàn ngoại giao tại Seoul, giới thiệu về những chính sách mới về Hành chính công của chính quyền Lee Jae Myung. Đại sứ Việt Nam tại Hàn Quốc Vũ Hồ đã tham dự sự kiện này cùng với gần 100 đại sứ, đại biện các nước tại Seoul.

Bộ trưởng Quốc phòng Hàn Quốc Ahn Gyu Back. (Ảnh: Yonhap/ TTXVN)

Hàn Quốc định hướng tái thiết quân đội

Ngày 3/12, Bộ trưởng Quốc phòng Hàn Quốc Ahn Gyu Back đã chủ trì cuộc họp với các chỉ huy cấp cao để thảo luận định hướng củng cố và xây dựng lực lượng quân đội, 1 năm sau động thái thiết quân luật bất thành có sự tham gia của cựu Bộ trưởng Quốc phòng và một loạt quan chức quân đội dưới thời cựu Tổng thống Yoon Suk Yeol.

Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị và Thư ký Hội đồng An ninh Nga Sergei Shoigu. (Ảnh: THX/TTXVN)

Trung Quốc, Nga củng cố tin cậy chiến lược

Trong khuôn khổ vòng tham vấn an ninh chiến lược Trung Quốc-Nga lần thứ 20 diễn ra tại Moskva, Trung Quốc và Nga nhất trí triển khai đầy đủ nhận thức chung quan trọng mà nguyên thủ hai bên đạt được về an ninh chiến lược, qua đó thúc đẩy điều phối chiến lược song phương lên tầm cao chất lượng hơn.

Dù có những trắc trở, song nỗ lực duy trì tiếp xúc, đàm phán, giải quyết bất đồng từ hai nước cho thấy triển vọng quan hệ Mỹ-Brazil vẫn tích cực.

Quan hệ Mỹ-Brazil: Vừa hợp tác, vừa cạnh tranh

Trong bối cảnh trật tự quốc tế bước vào thời kỳ tái cấu trúc mạnh mẽ, quan hệ Mỹ-Brazil nổi lên như một mối quan hệ then chốt và có tầm ảnh hưởng. Dù hợp tác ở nhiều lĩnh vực, quan hệ hai nước vẫn tồn tại nhiều điểm va chạm, phản ánh giai đoạn “vừa hợp tác, vừa cạnh tranh”.