Bảo đảm hài hòa yêu cầu phòng ngừa tội phạm, tôn trọng và bảo vệ quyền con người

Các ý kiến đại biểu Quốc hội thống nhất rằng, việc ban hành Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam và cấm đi khỏi nơi cư trú là yêu cầu cấp thiết, bảo đảm hài hòa giữa yêu cầu quản lý chặt chẽ, phòng ngừa tội phạm với nguyên tắc nhân đạo, tôn trọng và bảo vệ quyền con người.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định điều hành nội dung phiên thảo luận của Quốc hội, sáng 12/11/2025. (Ảnh: DUY LINH)
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định điều hành nội dung phiên thảo luận của Quốc hội, sáng 12/11/2025. (Ảnh: DUY LINH)

Làm rõ trách nhiệm cơ sở, bảo đảm điều kiện thực thi

Sáng 12/11, Quốc hội thảo luận tại hội trường về dự án Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam và cấm đi khỏi nơi cư trú. Nhiều đại biểu bày tỏ sự đồng tình cao với việc xây dựng đạo luật nhằm hoàn thiện cơ sở pháp lý cho việc bảo đảm quyền con người, quyền công dân, đồng thời đề xuất nhiều ý kiến cụ thể để dự thảo luật vừa chặt chẽ, vừa nhân văn và khả thi trong thực tiễn.

Phát biểu tại hội trường, đại biểu Nguyễn Thị Lan Anh (Lào Cai) nhất trí cao với tờ trình của Chính phủ và báo cáo thẩm tra của Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội, đồng thời nêu rõ một số nội dung cần được quy định cụ thể hơn.

Theo đại biểu, tại khoản 2 Điều 9, dự thảo luật giao Ủy ban nhân dân cấp xã phối hợp quản lý người bị áp dụng biện pháp cấm đi khỏi nơi cư trú, nhưng quy định này còn khái quát, chưa cụ thể đầu việc và cơ chế phối hợp. Trong khi ở vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, cấp xã là lực lượng nắm sát địa bàn nhất, nếu không quy định rõ sẽ dẫn đến thực hiện thiếu thống nhất, ảnh hưởng hiệu quả giám sát.

ndo_br_nguyen-thi-lan-anh-lao-cai.jpg
Đại biểu Nguyễn Thị Lan Anh (Lào Cai) phát biểu. (Ảnh: DUY LINH)

Đại biểu đề nghị bổ sung quy định trách nhiệm của cấp xã trong việc xác định nơi cư trú, theo dõi việc chấp hành nghĩa vụ có mặt khi được yêu cầu, báo cáo kịp thời các trường hợp vi phạm, phối hợp với cơ quan điều tra, viện kiểm sát, cơ quan thi hành án trong xử lý vi phạm; đồng thời cần có cơ chế thông tin rõ ràng giữa công an cấp xã và Ủy ban nhân dân cấp xã để tránh đùn đẩy trách nhiệm.

Về quy định khám sức khỏe trong 48 giờ đối với người bị tạm giữ, tạm giam, đại biểu cho rằng đây là quy định cần thiết nhằm bảo vệ quyền lợi và phòng ngừa khiếu nại, tố cáo về bạo lực, ép cung. Tuy nhiên, tại các vùng khó khăn, xa cơ sở y tế, việc bảo đảm thời hạn 48 giờ gặp nhiều trở ngại.

Do đó, đại biểu đề nghị cho phép áp dụng linh hoạt, như phối hợp với trạm y tế xã hoặc bệnh viện gần nhất để tổ chức khám tại chỗ; trong trường hợp chưa đủ điều kiện, cơ sở tạm giữ cần lập biên bản ghi nhận tình trạng sức khỏe ban đầu có xác nhận của cán bộ và người bị tạm giữ.

Hoàn thiện cơ chế kiểm soát quyền lực, nhân đạo trong thi hành biện pháp ngăn chặn

ndo_br_nguyen-tam-hung-hcm.jpg
Đại biểu Nguyễn Tâm Hùng (Thành phố Hồ Chí Minh) phát biểu. (Ảnh: DUY LINH)

Nêu ý kiến tại phiên họp, đại biểu Nguyễn Tâm Hùng (Thành phố Hồ Chí Minh) đánh giá cao nỗ lực của cơ quan soạn thảo khi hợp nhất 3 biện pháp ngăn chặn-tạm giữ, tạm giam và cấm đi khỏi nơi cư trú trong cùng một đạo luật, qua đó bảo đảm quản lý chặt chẽ, minh bạch và có cơ chế kiểm soát quyền lực.

Đại biểu đề nghị làm rõ phân định trách nhiệm giữa cơ quan ra lệnh và cơ quan thi hành để tránh chồng chéo, né tránh khi xảy ra sai phạm. Về mô hình tổ chức, đại biểu cho rằng cần xem xét hợp nhất đầu mối quản lý hành chính về tạm giữ, tạm giam và cấm đi khỏi nơi cư trú vào một cơ quan điều phối thống nhất, có thể trực thuộc Bộ Công an phối hợp Bộ Quốc phòng.

Liên quan quyền của người bị tạm giữ, tạm giam, đại biểu đề nghị bổ sung quyền được tiếp cận thông tin pháp luật và tư vấn tâm lý để giúp họ ổn định tinh thần, hạn chế hành vi tiêu cực. Đại biểu cũng kiến nghị mở rộng thêm một lần thăm gặp trong các dịp lễ, Tết cho người bị tạm giam có cải tạo tốt, đồng thời quy định hình thức thăm gặp trực tuyến trong điều kiện đặc biệt.

Đối với biện pháp kỷ luật, đại biểu cho rằng quy định “cùm một chân” nên được thay bằng biện pháp giám sát đặc biệt qua camera hoặc tách biệt không gian sinh hoạt, bảo đảm tính nhân đạo và phù hợp chuẩn mực quốc tế.

Ngoài ra, cần làm rõ trách nhiệm phối hợp của chính quyền cấp xã trong chăm sóc, bảo trợ xã hội cho trẻ em theo mẹ vào trại; đồng thời bổ sung quy định kiểm tra sức khỏe tâm thần và cho phép thân nhân thăm gặp trước khi thi hành án tử hình, bảo đảm nhân đạo và tránh oan sai.

Bảo đảm quyền được bào chữa của người bị tạm giữ

ndo_br_ha-tho-binh-ha-tinh.jpg
Đại biểu Hà Thọ Bình (Hà Tĩnh) phát biểu. (Ảnh: DUY LINH)

Đại biểu Hà Thọ Bình (Hà Tĩnh) đề nghị dự thảo luật cần sửa đổi, bổ sung để tháo gỡ khó khăn trong thi hành tạm giữ, tạm giam của Bộ đội Biên phòng. Hiện chỉ đồn biên phòng vùng sâu, vùng xa được phép tổ chức buồng tạm giữ, khiến nhiều đơn vị gặp trở ngại khi tạm giữ đối tượng vi phạm pháp luật.

Đại biểu kiến nghị tất cả các đồn biên phòng, Ban Chỉ huy biên phòng cửa khẩu, cảng đều cần được tổ chức buồng tạm giữ, phù hợp chức năng được giao theo Bộ luật Tố tụng hình sự và Luật Biên phòng Việt Nam, góp phần đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ và giảm rủi ro trong quá trình thực thi pháp luật.

Phát biểu ý kiến, đại biểu Trương Trọng Nghĩa (Thành phố Hồ Chí Minh) nhấn mạnh, quyền của người bị tạm giữ, tạm giam là quyền con người cơ bản, chỉ có thể bị hạn chế bằng luật trong trường hợp cần thiết.

ndo_br_truong-trong-nghia-hcm.jpg
Đại biểu Trương Trọng Nghĩa (Thành phố Hồ Chí Minh) phát biểu. (Ảnh: DUY LINH)

Ông đề nghị quy định rõ tại Điều 18 là “người bị tạm giữ, tạm giam được trả tự do khi hết thời hạn hoặc có quyết định hủy bỏ biện pháp ngăn chặn”, thay vì “được yêu cầu trả tự do”, để thể hiện trách nhiệm chủ động của Nhà nước.

Đại biểu cũng kiến nghị phân biệt rõ giữa người bị tạm giữ và người bị tạm giam, vì hai nhóm này có tính chất pháp lý và quyền hạn khác nhau; đồng thời bổ sung quy định số lần gặp người bào chữa tối thiểu ít nhất 1 lần trong thời gian tạm giữ và 2 lần trong thời gian tạm giam, nhằm bảo đảm quyền được bảo vệ pháp lý.

Đại biểu Trương Trọng Nghĩa cũng đề nghị luật cần phân loại rõ biện pháp tạm giữ, tạm giam theo nguyên nhân và tính chất vụ việc, tránh áp dụng đồng loạt gây hạn chế quyền công dân.

Có thể bạn quan tâm

Quốc hội thông qua Luật Giám định tư pháp (sửa đổi) với đa số đại biểu tán thành (92,81%). (Ảnh: DUY LINH)

Mở rộng phạm vi xã hội hoá một số lĩnh vực giám định tư pháp

Luật quy định theo hướng mở rộng thêm phạm vi thành lập Văn phòng giám định tư pháp ở một số lĩnh vực, chuyên ngành, trong đó riêng chuyên ngành giám định ADN, tài liệu, kỹ thuật số và điện tử, dấu vết đường vân chỉ được thực hiện đối với tố tụng dân sự, hành chính.

Cơ quan, tổ chức, cá nhân không được yêu cầu cá nhân cung cấp phiếu lý lịch tư pháp số 2

Cơ quan, tổ chức, cá nhân không được yêu cầu cá nhân cung cấp phiếu lý lịch tư pháp số 2

Cơ quan, tổ chức, cá nhân không được yêu cầu cá nhân cung cấp Phiếu lý lịch tư pháp số 2. Với Phiếu lý lịch tư pháp số 1, chỉ được yêu cầu cung cấp trong trường hợp luật, nghị quyết của Quốc hội, pháp lệnh, nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội hoặc nghị định, nghị quyết của Chính phủ quy định.

[Video] Hơn 20.000 người được đặc xá năm 2025

[Video] Hơn 20.000 người được đặc xá năm 2025

Bộ Công an vừa tổ chức Hội nghị tổng kết công tác đặc xá và tái hòa nhập cộng đồng đối với người được đặc xá năm 2025, khẳng định đây là chủ trương lớn thể hiện chính sách khoan hồng, nhân đạo của Đảng và Nhà nước.

Các đối tượng trong đường dây lừa đảo, chiếm đoạt tài sản.

Thanh Hóa triệt phá đường dây lừa đảo xuyên quốc gia

Ngày 4/12, Công an Thanh Hóa cho biết: Dưới sự chỉ đạo của Thủ trưởng Cơ quan An ninh điều tra, hơn 100 lượt cán bộ, chiến sĩ được huy động, đồng loạt đấu tranh triệt phá đường dây sử dụng máy tính, phương tiện điện tử, mạng internet thực hiện hành vi lừa đảo, chiếm đoạt tài sản.

Nhóm người Hàn Quốc điều hành lừa đảo bị Interpol truy nã bắt tại Đà Nẵng. (Ảnh: Công an cung cấp)

Bắt nhóm người Hàn Quốc điều hành đường dây lừa đảo tại Campuchia bị Interpol truy nã

Tối 4/12, lực lượng chức năng Công an thành phố Đà Nẵng phối hợp Cục Đối ngoại Bộ Công an tiến hành các thủ tục bàn giao 3 đối tượng người Hàn Quốc có lệnh truy nã quốc tế cho cơ quan chức năng Hàn Quốc. Ngay trong đêm, cơ quan chức năng Hàn Quốc đã di lý các đối tượng này về nước để xử lý theo quy định của pháp luật.

Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Nguyễn Văn Quảng. (Ảnh: DUY LINH)

Tạo cơ chế giải quyết tranh chấp vượt trội, công bằng, hiệu lực, hiệu quả theo thông lệ quốc tế

Việc xây dựng Luật Tòa án chuyên biệt tại Trung tâm tài chính quốc tế nhằm tạo cơ chế giải quyết tranh chấp vượt trội, công bằng, hiệu lực, hiệu quả theo thông lệ quốc tế, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của nhà đầu tư, lợi ích của quốc gia, thu hút đầu tư nước ngoài vào Trung tâm tài chính quốc tế.

Toàn cảnh buổi họp báo.

Bước chuyển quan trọng góp phần tạo thuận lợi thương mại và tăng cường hiệu lực quản lý

Ngày 4/12, Cục Hải quan tổ chức họp báo chuyên đề nhằm giới thiệu, giải thích những điểm mới của Luật Thuế giá trị gia tăng, Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt. Các văn bản này được đánh giá là bước chuyển quan trọng nhằm chuẩn hóa, minh bạch hóa các chính sách thuế, góp phần tạo thuận lợi thương mại, tăng cường hiệu lực quản lý.

Công an Đà Nẵng bắt tạm giam giám đốc công ty nhiều lần tổ chức khai thác cát trái phép tại sông Vàng. (Ảnh: Công an cung cấp)

Công an Đà Nẵng bắt tạm giam giám đốc công ty nhiều lần tổ chức khai thác cát trái phép

Ngày 4/12, Phòng Cảnh sát Kinh tế (Công an thành phố Đà Nẵng) cho biết, đơn vị vừa tống đạt Quyết định thay đổi biện pháp ngăn chặn từ cấm đi khỏi nơi cư trú sang bắt bị can để tạm giam và thực hiện Lệnh bắt bị can để tạm giam đối với Văn Đức Quý, vì hành vi khai thác khoáng sản (cát) trái phép.

Tăng cường rà soát, giải quyết các vụ việc, vụ án tạm đình chỉ

Tăng cường rà soát, giải quyết các vụ việc, vụ án tạm đình chỉ

Đại biểu Quốc hội kiến nghị, tại Nghị quyết Kỳ họp thứ 10, Quốc hội bổ sung nội dung liên quan đến việc giao các ngành tố tụng tiếp tục rà soát định kỳ đối với các trường hợp vụ án đang tạm đình chỉ và có những đợt cao điểm tiến hành rà soát để khẩn trương phục hồi những vụ án sắp hết thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự.

Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Nguyễn Văn Quảng trình bày báo cáo. (Ảnh: DUY LINH)

Gần 97% số vụ việc liên quan đến quy hoạch, quản lý và sử dụng đất đai đã được giải quyết

Báo cáo về việc thực hiện một số nghị quyết của Quốc hội nhiệm kỳ khóa XIV và khóa XV về giám sát chuyên đề, chất vấn cho thấy, các Tòa án đã giải quyết đạt tỷ lệ 96,71% về số vụ và 92,82% về số bị cáo phạm các tội liên quan đến quy hoạch, quản lý và sử dụng đất đai, vượt 8,71% so với chỉ tiêu Quốc hội giao.

Cơ quan Cảnh sát điều tra đọc Lệnh bắt bị can để tạm giam với Nguyễn Thị Hoa (áo đen ở giữa).

Bắc Ninh: Khởi tố, bắt tạm giam hai cán bộ cơ quan thuế

Mở rộng điều tra vụ án “Tham ô tài sản” xảy ra tại Công ty H. có địa chỉ tại xã Hợp Thịnh, tỉnh Bắc Ninh, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Bắc Ninh đã khởi tố bổ sung vụ án, khởi tố bị can và ra lệnh bắt tạm giam đối với bà Nguyễn Thị Hoa và bà Nguyễn Thị Phương - cán bộ Cục thuế Bắc Ninh về tội "Nhận hối lộ".

Tổ công tác của Phòng Nghiệp vụ, Ban Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Sơn La chủ trì phối hợp bắt giữ 3 đối tượng về hành vi vận chuyển trái phép 100.000 viên ma túy tổng hợp.

Vững vàng nơi “tuyến lửa” cuộc chiến chống ma túy

Biên giới Sơn La dài hơn 274km, tiếp giáp với nước bạn Lào, là địa bàn trọng điểm mà các đường dây tội phạm ma túy quốc tế thường xuyên lợi dụng để trung chuyển ma túy. Trong bối cảnh đó, Bộ đội Biên phòng Sơn La đã thể hiện rõ vai trò tuyến đầu, góp phần giữ vững an ninh trật tự, bảo đảm cuộc sống bình yên của người dân.

Các cơ quan chức năng triển khai công tác cưỡng chế tại hộ bà Phạm Thị Hiền, thôn Quán Thẻ 2, xã Thuận Nam (Khánh Hòa). (Ảnh: NGUYỄN TRUNG)

Cưỡng chế thu hồi đất thực hiện Dự án Đường đấu nối cao tốc bắc-nam với Quốc lộ 1 và Cảng biển tổng hợp Cà Ná

Ngày 2/12, các cơ quan chức năng xã Thuận Nam (Khánh Hòa) đã tổ chức cưỡng chế thu hồi đất đối với hộ bà Phạm Thị Hiền ở thôn Quán Thẻ 2 để bàn giao mặt bằng cho đơn vị thi công bảo đảm tiến độ Dự án Đường đấu nối cao tốc bắc-nam với Quốc lộ 1 và Cảng biển tổng hợp Cà Ná.