Tạo cơ chế đủ mạnh để Hà Nội phát triển xứng tầm

Bài 1: Cơ chế đặc thù trong công tác quy hoạch

Để thực hiện các mục tiêu phát triển Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 theo Nghị quyết số 15-NQ/TW ngày 5/5/2022, ưu tiên hoàn thiện thể chế phát triển Thủ đô toàn diện, đồng bộ, Bộ Chính trị đã giao Ban cán sự đảng Chính phủ chuẩn bị và trình Quốc hội xem xét, thông qua Luật Thủ đô (sửa đổi). Đến nay, về cơ bản việc tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) được các cơ quan Trung ương, đại biểu Quốc hội đánh giá cao và tán thành nhiều nội dung, được lãnh đạo Quốc hội đánh giá đủ điều kiện để trình kỳ họp thứ 7 của Quốc hội dự kiến khai mạc vào ngày 20/5 tới. Luật Thủ đô (sửa đổi) khi được thông qua với những cơ chế đặc thù, vượt trội, những cách làm mới, kỳ vọng sẽ tạo được bước chuyển có tính đột phá trong huy động sức mạnh tổng hợp, khai thác hiệu quả tiềm năng, lợi thế của Thủ đô.
Hà Nội cần cơ chế đặc thù để giải quyết những vấn đề tồn tại của đô thị. Trong ảnh: Một góc thành phố Hà Nội.
Hà Nội cần cơ chế đặc thù để giải quyết những vấn đề tồn tại của đô thị. Trong ảnh: Một góc thành phố Hà Nội.

Đến nay, các dự thảo Quy hoạch Thủ đô Hà Nội thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050; Điều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô và nhất là Luật Thủ đô (sửa đổi) đều đã được thành phố trình cấp có thẩm quyền xem xét, thẩm định. Luật Thủ đô (sửa đổi) mang trọng trách hoàn thiện cơ sở pháp lý, xây dựng các cơ chế, chính sách đặc thù, vượt trội để áp dụng riêng cho Thủ đô, trong đó công tác quy hoạch được đặc biệt chú trọng.

Đáp ứng yêu cầu của thực tiễn

Nhằm thể chế hóa chủ trương của Đảng tại Nghị quyết số 15-NQ/TW ngày 5/5/2022 về “tập trung triển khai quy hoạch, đầu tư xây dựng, ổn định dân cư hai bên bờ sông Hồng và sông Đuống, quy hoạch phát triển không gian ngầm đô thị, không gian xanh và không gian công cộng”, tạo sự linh hoạt cho thành phố Hà Nội, trên cơ sở kế thừa quy định tại Luật Thủ đô năm 2012, Điều 20, 21, 22 và 23 dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) quy định phân cấp, phân quyền mạnh mẽ cho Hội đồng nhân dân thành phố. Theo đó, Hội đồng nhân dân thành phố được chủ động ban hành một số biện pháp về quy hoạch xây dựng, phát triển Thủ đô, biện pháp bảo đảm thực hiện quy hoạch, quản lý không gian, kiến trúc, cảnh quan và xây dựng đô thị, cải tạo, chỉnh trang, tái thiết đô thị.

Điều 20 cho phép Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội được thực hiện phê duyệt điều chỉnh cục bộ quy hoạch xây dựng các khu chức năng, điều chỉnh cục bộ quy hoạch chung đô thị, điều chỉnh cục bộ quy hoạch chuyên ngành hạ tầng kỹ thuật, báo cáo Thủ tướng Chính phủ kết quả thực hiện. Để bảo đảm tính chặt chẽ, tránh việc lạm dụng, dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) quy định các trường hợp hoặc tiêu chí để điều chỉnh quy hoạch xây dựng, quy hoạch đô thị để phục vụ lợi ích cộng đồng.

Về biện pháp bảo đảm thực hiện quy hoạch, để hạn chế tình trạng quá tải đối với hạ tầng kỹ thuật và xã hội do tập trung quá đông dân cư ở nội thành, đồng thời làm căn cứ cho các tính toán trong quá trình lập quy hoạch, khoản 1 Điều 21 dự thảo Luật tiếp tục quy định di dời một số cơ quan, đơn vị, tổ chức, cơ sở ra khỏi khu nội đô lịch sử, khu vực đô thị trung tâm. Tuy nhiên, nhằm đáp ứng yêu cầu của thực tiễn và bảo đảm tính khả thi, dự thảo Luật quy định phân định thẩm quyền của Thủ tướng Chính phủ và Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội trong việc quyết định di dời tương ứng với đối tượng di dời, thay vì giao Thủ tướng Chính phủ quyết định như theo khoản 1 Điều 9 Luật Thủ đô năm 2012.

Nhìn nhận về quá trình thực hiện quy hoạch Hà Nội, Kiến trúc sư Trần Ngọc Chính, Chủ tịch Hội Quy hoạch và Phát triển đô thị Việt Nam đặt vấn đề: “Thành phố quy hoạch 5 đô thị vệ tinh mà 10 năm nay chưa làm được gì. Hòa Lạc là một đô thị vệ tinh rất quan trọng, có Đại học Quốc gia, có Khu Công nghệ cao, có đất để làm nhưng chưa làm được nhiều, kết nối giao thông chưa hoàn thiện. Các đô thị vệ tinh khác cũng giậm chân tại chỗ. Bởi vậy, để thực hiện được các mục tiêu lớn của quy hoạch, Hà Nội cần có Luật Thủ đô để quán xuyến”.

Đóng góp ý kiến cho dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi), Phó Giáo sư, Tiến sĩ Doãn Minh Tâm cho rằng, trong bố cục nội dung dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi), nội dung quan trọng nhất quy định các cơ chế, chính sách đặc thù cho các hoạt động về quy hoạch, quản lý và phát triển Thủ đô với tỷ lệ 41% toàn bộ nội dung của dự thảo Luật. Để thật sự tạo dựng được các cơ sở pháp lý mang tính đặc thù nhằm phát triển toàn diện Hà Nội, nên điều chỉnh bố cục nội dung của dự thảo với hàm lượng Chương III chiếm tỷ lệ từ 60-65% toàn bộ nội dung.

Tăng trách nhiệm, tạo cơ chế thu hút đầu tư

Nhằm tạo cơ chế để thu hút, huy động các tổ chức, cá nhân có năng lực tham gia vào quá trình lập quy hoạch phân khu, dự thảo Luật đã quy định về việc nhà đầu tư chiến lược được đề xuất quy hoạch phân khu, đồng thời, quy định trách nhiệm của Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội trong việc tổ chức lấy ý kiến cộng đồng dân cư, thẩm định quy hoạch phân khu do nhà đầu tư chiến lược đề xuất; quy định hồ sơ, trình tự, thủ tục đề xuất xây dựng quy hoạch phân khu đô thị của nhà đầu tư chiến lược.

Đồng thời với việc phân quyền cho Thủ đô, dự thảo cũng bổ sung quy định nhằm tăng cường trách nhiệm của các cơ quan và tăng cường kiểm tra, giám sát trong quá trình thực thi các quy định. Theo khoản 5 Điều 21: “Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội có trách nhiệm trong việc thẩm định, giám sát thực hiện quy hoạch để bảo đảm việc quản lý, kiểm soát dân cư với quy mô, mật độ, cơ cấu dân cư được xác định tại Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô”.

Về cải tạo, chỉnh trang, tái thiết đô thị, với mục tiêu phát triển đô thị, công tác này cần gắn với bảo tồn, phát huy giá trị khu vực nội đô lịch sử theo hướng bảo tồn không gian lịch sử văn hóa, truyền thống. Dự thảo Luật đã quy định về thử nghiệm có kiểm soát khu thúc đẩy thương mại và văn hóa; hoán đổi vị trí, chức năng của ô đất tại quy hoạch chi tiết trong khu vực nội đô lịch sử để tái cấu trúc, tái khai thác các nguồn lực có giá trị kiến trúc, văn hóa, lịch sử; đồng thời, cho phép đấu thầu cho thuê biệt thự cũ thuộc sở hữu Nhà nước để kinh doanh du lịch, dịch vụ văn hóa, nghệ thuật, ẩm thực; đấu giá biệt thự cũ gắn với cam kết về giữ gìn, tôn tạo công trình và giao Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội quy định cụ thể.

Theo Tiến sĩ, Kiến trúc sư Đào Ngọc Nghiêm, nguyên Giám đốc Sở Quy hoạch-Kiến trúc thành phố Hà Nội, khi Luật Thủ đô (sửa đổi) được thông qua và có hiệu lực, Hà Nội sẽ có chín chính sách mới, đặc thù, tạo nguồn lực để triển khai thực hiện các mục tiêu, khát vọng lớn của Hà Nội, hiện thực hóa những định hướng quan trọng của đồ án Điều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô và Quy hoạch Thủ đô. Với các đồ án quy hoạch trước, nhiều định hướng đã không thể thực hiện được bởi vướng và khó vì chính sách áp dụng chung không giải quyết được những vấn đề của đô thị có nhiều yếu tố, tính chất đặc biệt như Thủ đô Hà Nội.
___________
(Còn nữa)

Có thể bạn quan tâm

Lễ hội rước vua giả ở đền Sái (xã Thư Lâm, Hà Nội) là lễ hội lớn trong vùng, hằng năm thu hút đông đảo khách du lịch.

Điểm đến hấp dẫn ở phía bắc Thủ đô

Sau khi sắp xếp lại địa giới hành chính, xã Thư Lâm là địa bàn có nhiều di tích, di sản văn hóa ở khu vực phía bắc Thủ đô. Trong đó, có những địa danh đã trở thành điểm du lịch nổi tiếng như làng gỗ mỹ nghệ Thiết Úng, đền Sái, rối nước Đào Thục…, cùng nhiều giá trị tiềm ẩn chưa được khai thác.

Ảnh minh họa.

Hà Nội và Vientiane tiếp tục hợp tác chặt chẽ, bền vững

Trong khuôn khổ chuyến thăm cấp Nhà nước của Tổng Bí thư Tô Lâm tới Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào, chiều 2/12, đồng chí Nguyễn Duy Ngọc, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy Hà Nội đã có cuộc hội đàm với đồng chí Anouphap Tounalom, Bí thư Trung ương Đảng, Bí thư Thành ủy, Chủ tịch Hội đồng nhân dân Thủ đô Vientiane.

Lãnh đạo Thành phố Hà Nội trao chứng nhận cho các doanh nghiệp đạt TOP 1 hàng Việt Nam được người tiêu dùng yêu thích năm 2025.

Hàng Việt chinh phục người tiêu dùng

Chương trình “Bình chọn hàng Việt Nam được người tiêu dùng yêu thích” năm 2025 đã tạo thêm một sân chơi uy tín, minh bạch, giúp doanh nghiệp khẳng định thương hiệu và tăng sức cạnh tranh trên thị trường.

Đoàn Chủ tịch kỳ họp thứ 28 Hội đồng nhân dân thành phố Hà Nội. ( Ảnh THẾ ĐẠI)

Tập trung tháo gỡ những điểm nghẽn

Tại kỳ họp thứ 28 của Hội đồng nhân dân Thành phố Hà Nội khóa 16, nhiệm kỳ 2021-2026, các đại biểu đã chỉ ra một số điểm nghẽn như: nhà ở xã hội, thoát nước đô thị, ùn tắc giao thông, trường học quá tải... Đây là những vấn đề bức xúc đã tồn tại trong thời gian dài, cần có giải pháp để giải quyết triệt để.

Tổ hợp dự án nhà ở xã hội và dịch vụ thương mại AZ Thăng Long. (Ảnh QUANG NGUYÊN)

Áp dụng cơ chế mới phục vụ tái định cư và tạm cư

Một giải pháp quan trọng nhằm tháo gỡ vướng mắc cho công tác đền bù, hỗ trợ, giải phóng mặt bằng khi thực hiện các dự án cải tạo, chỉnh trang đô thị trên địa bàn Hà Nội đã được Hội đồng nhân dân thành phố thông qua tại kỳ họp thứ 28.

Ban Chấp hành Đảng bộ Thành phố Hà Nội biểu quyết thông qua hội nghị lần thứ ba, trong đó có Quy định mới về công tác cán bộ.

Nâng cao hơn nữa chất lượng công tác cán bộ

Thành ủy Hà Nội đã ban hành Quy định về phân cấp quản lý cán bộ và quy hoạch, bổ nhiệm, giới thiệu ứng cử, tạm đình chỉ công tác, cho thôi giữ chức vụ, từ chức, miễn nhiệm đối với cán bộ.

Bí thư Thành ủy Hà Nội Nguyễn Duy Ngọc chung vui với nhân dân thôn Khánh Chúc Đồi, xã Ba Vì trong Ngày hội Đại đoàn kết toàn dân tộc.

Bài 4: Cụ thể hành động hướng tới mục tiêu hạnh phúc

Lãnh đạo Thành ủy Hà Nội nhấn mạnh, hạnh phúc là thước đo cuối cùng cho mọi thành quả phát triển của Thủ đô. Mục tiêu đưa ra là cam kết để cả hệ thống chính trị của thành phố phải hành động quyết liệt hơn bằng nhiều giải pháp cụ thể, hiệu quả.

Các đại biểu cùng ôn lại những ký ức về chiến thắng Hà Nội-Điện Biên Phủ trên không.

Sống lại chiến tích trận “Điện Biên Phủ trên không”

Kỷ niệm 53 năm Chiến thắng “Hà Nội-Điện Biên Phủ trên không” (12/1972-12/2025) là dịp để Ban Quản lý di tích Nhà tù Hỏa Lò giúp công chúng ôn lại ký ức, sống lại chiến tích xưa. Từ đó, lan tỏa tinh thần yêu nước, trách nhiệm trong dựng xây đất nước.

Chuyển đổi số là giải pháp giảm tải cho chính quyền địa phương (Trong ảnh: Trung tâm Phục vụ hành chính công tại xã Phú Xuyên).

Chuyển đổi số, yêu cầu tất yếu trong quản lý đô thị

Với tốc độ đô thị hóa nhanh, chính quyền địa phương đang phải đối diện rất nhiều vấn đề, áp lực từ dân số, hạ tầng, môi trường… Lộ trình phân cấp khi thực thi mô hình chính quyền địa phương hai cấp khiến cho yêu cầu về đổi mới phương thức quản lý càng trở nên cấp thiết hơn.

Cán bộ Thuế Thành phố Hà Nội hỗ trợ hộ kinh doanh chuyển đổi sang kê khai thuế.

Đồng hành hộ kinh doanh chuyển đổi thuế

Trong Chiến dịch 60 ngày đêm hỗ trợ hộ kinh doanh kê khai và phát triển lên doanh nghiệp (D60), cán bộ, nhân viên ngành Thuế Thành phố Hà Nội đã tới tận cơ sở để hỗ trợ người dân thực hiện các quy định mới, trên tinh thần “không để bất kỳ hộ kinh doanh nào bị bỏ lại phía sau”.

Hỗ trợ toàn diện để phát triển nông nghiệp

Với mục tiêu phát triển nông nghiệp Thủ đô theo hướng nông nghiệp sinh thái, bền vững, tạo ra các sản phẩm chất lượng, an toàn thực phẩm, hiệu quả kinh tế cao, Hội đồng nhân dân thành phố Hà Nội vừa thông qua nghị quyết hỗ trợ toàn diện các lĩnh vực sản xuất nông nghiệp với kinh phí dự kiến gần 670 tỷ đồng/năm.

Từ ngày 1/7/2026, thành phố Hà Nội thực hiện vùng phát thải thấp thí điểm tại một số khu vực trong Vành đai 1.

Lộ trình thực hiện thí điểm vùng phát thải thấp tại một số khu vực trong Vành đai 1 từ 1/7/2026

Từ ngày 1/7/2026, thành phố Hà Nội sẽ thực hiện vùng phát thải thấp thí điểm tại một số khu vực trong Vành đai 1. Từ ngày 1/1/2028 thực hiện vùng phát thải thấp tại Vành đai 1 và một số khu vực tại Vành đai 2 trở vào. Từ ngày 1/1/2030, thực hiện vùng phát thải thấp tại Vành đai 3 trở vào.

Nghệ nhân Ưu tú Phan Thị Thuận, người tiên phong trong việc đưa sản phẩm lụa từ tơ sen ra thị trường.

Hà Nội dành kinh phí hỗ trợ nghệ nhân và bảo tồn nghề, làng nghề

Thành phố Hà Nội hỗ trợ một lần đối với Nghệ nhân Nhân dân là 40.000.000 đồng/người; Nghệ nhân Ưu tú là 30.000.000 đồng/người; Nghệ nhân Hà Nội là 20.000.000 đồng/người. Nghệ nhân Nhân dân truyền dạy được bồi dưỡng 500.000 đồng/người/buổi; Nghệ nhân Ưu tú, Nghệ nhân Hà Nội truyền dạy được bồi dưỡng 300.000 đồng/người/buổi…

Phát triển hạ tầng trạm cung cấp năng lượng sạch cần chính sách hỗ trợ.

Cần chính sách đủ “mạnh” và thông minh để tạo động lực

Thông tin liên quan đến chính sách, biện pháp hỗ trợ chuyển đổi phương tiện giao thông sử dụng năng lượng sạch trên địa bàn Hà Nội đang được dư luận đặc biệt quan tâm bởi sự tác động lớn đến đời sống, việc làm của người dân. Để thực thi, các chính sách hỗ trợ cần tạo ra động lực thực sự.

Hoạt động sản xuất tại Khu công nghiệp Nội Bài, Hà Nội. (Ảnh PHẠM HÙNG)

Nâng tỷ trọng kinh tế số

Kinh tế số đang có sự tăng trưởng nhanh, giúp Thủ đô nâng cao năng suất sản phẩm, tính cạnh tranh… Nhưng để đạt được mục tiêu tỷ trọng kinh tế số chiếm 30% GRDP vào năm 2030, thành phố cần có những giải pháp đột phá trong chuyển đổi số.

“Mặt trận số” trên ứng dụng iHanoi đã chính thức ra mắt tại Đại hội Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố Hà Nội lần thứ 18, nhiệm kỳ 2025-2030.

Tạo đột phá từ “Mặt trận số”

Đại hội Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố Hà Nội lần thứ 18, nhiệm kỳ 2025-2030 đã đánh dấu bước đổi mới hoạt động công tác Mặt trận của Thủ đô với một trong các khâu đột phá được xác định, đó là chuyển đổi số, xây dựng “Mặt trận số” vì mục tiêu Thủ đô văn minh, hiện đại, nhân dân hạnh phúc.

Công ty Môi trường đô thị Hà Nội hai chi nhánh Ba Đình và Hoàn Kiếm triển khai xe đạp điện gom rác phù hợp đặc thù địa bàn các tuyến phố du lịch, văn hóa và khu vực hồ Hoàn Kiếm. (Ảnh VÂN NHI)

Đổi mới mô hình duy trì vệ sinh môi trường

Với quyết tâm xây dựng thành phố ngày càng sạch đẹp, văn minh, Hà Nội đang thí điểm áp dụng mức độ vệ sinh môi trường cấp 1, mức tăng cường làm sạch cao nhất hiện nay tại một số tuyến phố trọng điểm và không gian quanh hồ Hoàn Kiếm.