Cách đây 80 năm, chỉ 21 ngày sau khi Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc bản Tuyên ngôn Độc lập khai sinh ra Nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, ngày 23/9/1945, thực dân Pháp đã nổ súng gây hấn ở Sài Gòn, quyết trở lại xâm lược nước ta lần nữa. Nhân dân Nam Bộ chưa kịp hưởng niềm vui hòa bình, độc lập, tự do thì đã phải cầm súng chiến đấu để giữ vững nền độc lập vừa giành được.
Dưới sự lãnh đạo của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, nhân dân Nam Bộ đã đồng lòng quyết tâm, nhất tề đứng lên, tiếp tục cầm súng chiến đấu, mở ra trang sử oanh liệt mới: Nam Bộ kháng chiến.
Bằng vũ khí thô sơ, chủ yếu là tầm vông vạt nhọn, giáo mác, gậy gộc, nhưng với tinh thần chiến đấu kiên cường, bất khuất quân và dân Nam Bộ đã thực hiện “tiêu thổ kháng chiến, trong đánh ngoài vây” kìm chân quân Pháp trong thành phố, thị xã, ngăn chặn một bước sự xâm lược, giáng đòn mạnh mẽ đầu tiên vào âm mưu đánh nhanh, thắng nhanh của địch, góp phần giữ vững chính quyền nhân dân, chủ quyền dân tộc. Sức mạnh đoàn kết toàn dân biến Nam Bộ trở thành một pháo đài bất khả xâm phạm, làm tiêu tán lực lượng địch, chôn chân quân Pháp ở miền nam 15 tháng - khoảng thời gian quý báu để cả nước chuẩn bị điều kiện, lực lượng, cơ sở vật chất cho cuộc kháng chiến trường kỳ sau này.
Lời thề “Độc lập hay là chết”, “thà hy sinh tất cả chứ nhất định không chịu mất nước, nhất định không chịu làm nô lệ” vang vọng đường phố Sài Gòn và khắp các tỉnh Nam Bộ. Các trận đánh vang dội ở Thị Nghè, Phú Lâm, Cầu Bông… còn mãi trong ký ức thiêng liêng của người dân Nam Bộ, như một biểu tượng đẹp về lòng yêu nước, về ý chí vượt mọi khó khăn, tiếp nối truyền thống giữ gìn và bảo vệ giang sơn bao đời của cha ông ta.
Các trận đánh vang dội ở Thị Nghè, Phú Lâm, Cầu Bông… còn mãi trong ký ức thiêng liêng của người dân Nam Bộ, như một biểu tượng đẹp về lòng yêu nước, về ý chí vượt mọi khó khăn, tiếp nối truyền thống giữ gìn và bảo vệ giang sơn bao đời của cha ông ta.
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nhiều lần gửi thư khen ngợi và dành tặng đồng bào Nam Bộ bốn chữ vẻ vang “Thành đồng Tổ quốc”. Người từng khẳng định trong lời kêu gọi đồng bào Nam Bộ kháng chiến: Từ Nam chí Bắc, đồng bào ta luôn sẵn sàng. Mấy triệu người như một, quyết tâm đánh tan quân cướp nước. Không quân đội nào, không khí giới nào có thể đánh ngã được tinh thần hy sinh của toàn thể một dân tộc.
Tinh thần “thành đồng” Nam Bộ đã lan tỏa, cổ vũ khích lệ đồng bào, chiến sĩ cả nước, đưa con thuyền cách mạng Việt Nam đến thắng lợi hoàn toàn vào mùa xuân năm 1975, nối non sông liền một dải.
Những giai điệu hào hùng bất khuất “Ta đem thân ta liều cho nước/ Ta đem thân ta đền ơn trước/ Muôn thu sau lưu tiếng anh hào” vẫn còn vang trên biển trời Tổ quốc hôm nay, thúc giục mỗi người dân hãy đóng góp hết sức mình vào công cuộc xây dựng và kiến thiết, làm giàu đẹp cho quê hương, để sánh vai các cường quốc năm châu như Chủ tịch Hồ Chí Minh từng mong muốn.
80 năm qua, hào khí Nam Bộ kháng chiến vẫn luôn không ngừng được hun đúc và tỏa sáng qua các thế hệ, trở thành nguồn động lực sức mạnh tinh thần to lớn trong công cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc, thống nhất đất nước cũng như xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, góp phần làm nên những thắng lợi vĩ đại của cách mạng Việt Nam. Ngày Nam Bộ kháng chiến đã đi vào lịch sử hào hùng của đất nước, để lại cho chúng ta những bài học kinh nghiệm quý báu, nhất là phát huy khí thế Cách mạng Tháng Tám, tinh thần yêu nước, khối đại đoàn kết của toàn dân tộc.
Tinh thần Nam Bộ kháng chiến mãi là một di sản quý báu hình thành giá trị Việt Nam tỏa sáng trong kỷ nguyên phát triển mới của đất nước hiện nay. Kỷ nguyên mới với nhiều cơ hội và không ít thách thức, nhưng truyền thống đoàn kết, ý chí kiên cường, bản lĩnh vững vàng sẽ luôn là điểm tựa, là động lực to lớn để toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta đi tới những kỳ tích mới trong phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, quyết tâm xây dựng một Việt Nam hùng cường, thịnh vượng, hạnh phúc.
