Trước mắt, có thể chia các nhà đầu tư (NĐT) trên TT hiện nay thành ba nhóm: nhóm thứ nhất đang giữ cổ phiếu (CP), nhóm thứ hai giữ tiền mặt và nhóm thứ ba đang giữ cả CP lẫn tiền mặt. Cả ba nhóm này đều đang rất phân vân trong hành động. Nhóm thứ nhất không biết có nên bán toàn bộ, bán một phần hay tiếp tục giữ CP? Trong khi đó, nhóm thứ hai từ suy nghĩ khi nào VN Index vượt 1.000 điểm sẽ tham gia TTCK thì chuyển qua e ngại TT có đang ở đỉnh hay không? Còn nhóm thứ ba thì phải suy tính mua vào, bán bớt hay mua thêm CP nào? Và có một điều chắc chắn là nếu không có những toan tính phù hợp hoặc quá thụ động thì NĐT sẽ mất cơ hội với diễn biến TT.
Những toan tính của nhóm thứ ba có lẽ đơn giản nhất khi có thể lướt sóng ngay trên danh mục sẵn có. Nếu CP chưa tăng, có thể mua thêm, hoặc nếu CP tăng rồi thì tiếp tục chốt lãi hoặc đảo danh mục sang những CP khác. Trong khi đó, nhóm thứ hai nếu tiếp tục đứng ngoài TT thì không bàn, trường hợp quyết định tham gia thì việc “xuống tiền” cho CP nào sẽ là lựa chọn khó khăn và đầy mạo hiểm. Sở dĩ cụm từ “xuống tiền” được dùng ở đây là vì phần lớn những người nhóm này khi đã quyết định giải ngân tại thời điểm này thường mua rất gấp với ý định làm cách nào đó “bù đắp” cho khoảng thời gian lỡ sóng của mình. Thông thường sẽ có hai nhóm CP được nhóm thứ hai lựa chọn, đó là những CP chưa tăng giá hoặc những CP đang tăng nóng. Tuy nhiên, lựa chọn sai thời điểm có thể khiến NĐT thua lỗ.
Bao trùm lên cả hai nhóm CP này, NĐT cần quan tâm chỉ báo dòng tiền, nếu CP có cơ bản tốt, thanh khoản ổn định thì việc tăng giá, hay ít nhất không giảm sẽ có xác suất cao, trước tiên NĐT cần tính đến chuyện không lỗ, bảo toàn vốn trước khi tìm đến lợi nhuận.
Với nhóm thứ nhất, sai lầm phổ biến nằm ở suy nghĩ có nên bán và khi bán có bị hớ hay không? Giám đốc một công ty quản lý quỹ lớn trong nước chia sẻ, kỳ vọng bán đỉnh là điều không khả thi với NĐT, thay vào đó nên đặt ra mục tiêu chốt lời, cứ đúng giá thì hành động. Xét về ngắn hạn, mục tiêu mà NĐT đặt ra có thể thấp hơn so đà tăng giá của CP, nhưng về dài hạn, đây là một thói quen tốt vì giúp NĐT có kỷ luật và kiểm soát được hành động thay vì bị cuốn theo sóng của CP. Cần rạch ròi một điều là nếu NĐT muốn bán đỉnh thì phải chấp nhận những phiên “tra tấn” về mặt tinh thần vì lẽ đơn giản, CP càng lên cao sẽ càng rung lắc, sẽ có những người bán sớm, lượng hàng cung ứng mỗi lúc một nhiều. Nếu chỉ dán mắt vào bảng điện tử liên tục sẽ rất khó để xác định chính xác vùng đỉnh của CP.
Một mặt bằng giá mới đã và đang được thiết lập khi VN Index vượt ngưỡng 1.000 điểm và TT sẽ có rất nhiều biến động trong từng CP trong vài ngày tới. Đây có thể là cơ hội cho những ai biết tận dụng, nhưng cũng sẽ là rủi ro nếu thiếu cẩn trọng.
