Di sản “Kéo co ngồi”

1.Tại đền Trấn Vũ (Thạch Bàn, Long Biên, Hà Nội) vừa diễn ra lễ đón bằng của UNESCO công nhận “Nghi lễ và trò chơi kéo co” là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.

Hai đội kéo dưới sự phân định của trọng tài, cùng đạp chân vào cột để tạo lực.
Hai đội kéo dưới sự phân định của trọng tài, cùng đạp chân vào cột để tạo lực.

Từ tháng 12-2015, “Kéo co truyền thống châu Á” đã được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại dưới tên “Nghi lễ và trò chơi kéo co”, do bốn quốc gia Campuchia, Hàn Quốc, Philippines và Việt Nam cùng đệ trình. Hồ sơ của Việt Nam đề nghị UNESCO công nhận “Nghi lễ và trò chơi kéo co” là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại cho nghi lễ kéo co ở bốn tỉnh Lào Cai, Vĩnh Phúc, Bắc Ninh, Hà Nội, trong đó có “Kéo co ngồi” ở đền Trấn Vũ (phường Thạch Bàn, quận Long Biên, Hà Nội).

Dù qua nhiều biến động, cộng đồng ở Thạch Bàn đã giữ gìn, lưu truyền được những nét đặc sắc trong truyền thống văn hóa của mình. Sự trao truyền đó đã được tôn vinh. Tại hội làng năm nay, cụ Nguyễn Văn Sê đã vinh dự nhận Quyết định của Chủ tịch nước phong tặng danh hiệu “Nghệ nhân ưu tú”. Năm nay đã hơn 90 tuổi, cụ Sê là một trong những người tiêu biểu có công gìn giữ và truyền dạy cho các thế hệ thanh niên ý nghĩa và quy trình thực hành nghi lễ “Kéo co ngồi”. Ông Nguyễn Văn Thắng, Chủ tịch UBND phường Thạch Bàn, cho biết: “Trong thời gian tới, Đảng ủy, UBND phường Thạch Bàn sẽ cùng với cộng đồng là chủ thể của di tích đền Trấn Vũ và di sản “Kéo co ngồi” sẽ tiếp tục làm tốt hơn việc bảo tồn và phát huy giá trị di sản, để nghi lễ “Kéo co ngồi” tiếp tục được lưu truyền và gìn giữ được ý nghĩa thiêng liêng mà nó vốn có, không bị thương mại hóa trong quá trình phát triển, đô thị hóa”.

2.Do những giá trị và sức sống bền bỉ, nghi lễ “Kéo co ngồi” trong lễ hội ở đền Trấn Vũ đã được Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia từ ngày 19-12-2014. Thời gian qua, cộng đồng duy trì lễ hội ở đền Trấn Vũ đã phối hợp Trung tâm Nghiên cứu và Phát huy giá trị di sản văn hóa và Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội tổ chức những chương trình giao lưu trình diễn giữa các cộng đồng có thực hành kéo co ở Long Biên, Sóc Sơn…

Trong dịp kỷ niệm Ngày Di sản văn hóa Việt Nam 23-11-2018, Hiệp hội Bảo tồn Nghi lễ và Trò chơi kéo co truyền thống của Hàn Quốc đã sang giao lưu ở Thạch Bàn và tọa đàm về kéo co của hai nước. Sau lễ hội năm nay, đoàn kéo co Thạch Bàn gồm 30 người sẽ sang Hàn Quốc giao lưu “đáp lễ”. Các khâu chuẩn bị đã xong, cả làng đang rất phấn khởi và hào hứng chờ mong chuyến đi này.