Có thật sự tăng cơ hội?
Theo Quy chế thi THPT Quốc gia năm 2018 của Bộ Giáo dục & Đào tạo (GD&ĐT), TS được phép đăng ký thi cùng lúc hai bài thi tổ hợp KHTN và KHXH. Kết quả bài thi tổ hợp nào có điểm cao hơn sẽ được chọn để xét tốt nghiệp THPT. Đây được xem là cơ chế thoáng giúp TS có thêm nhiều chọn lựa cũng như cơ hội thử thách bản thân. Tuy nhiên, nhiều ý kiến cho rằng TS phải cẩn trọng với chọn lựa của bản thân để không ép mình học quá sức, ảnh hưởng kết quả chung. Trên thực tế, để đủ chuẩn xét tốt nghiệp THPT, bên cạnh bài thi tổ hợp, TS còn phải hoàn thành thêm ba bài thi bắt buộc là Toán - Ngữ văn - Ngoại ngữ (đối với HS học chương trình giáo dục THPT) và hai bài thi bắt buộc Toán - Ngữ văn (đối với HS học chương trình giáo dục thường xuyên).
Một khi đã đăng ký cùng lúc hai bài thi tổ hợp thì dù muốn hay không, TS vẫn phải hoàn thành hai bài thi này mới được xét tốt nghiệp. Theo phân tích của TS Nguyễn Đức Nghĩa, nguyên Phó Giám đốc Đại học Quốc gia TP Hồ Chí Minh, điều này đồng nghĩa với việc nếu chọn thi hết, TS phải hoàn thành chín môn thi. Áp lực kiến thức và thời gian là không hề nhỏ. “Nếu thi cùng lúc hai bài thi tổ hợp thì các em phải căng ra học sáu môn trong khi chỉ cần ba môn các em vẫn đủ điều kiện để xét cả tốt nghiệp lẫn ĐH. Như vậy, việc học và thi sẽ làm mất thì giờ của các em. Khi tư vấn, hướng nghiệp, chúng tôi luôn phân tích rõ điều này để các em HS hiểu được bản chất của vấn đề để quyết định đúng, tránh mất thời gian vô bổ”.
Thi nhiều liệu có hơn thi tập trung?
Theo phân tích của PGS, TS Hồ Thanh Phong, Hiệu trưởng Trường ĐH Quốc tế, ĐH Quốc gia TP Hồ Chí Minh, việc thi cùng lúc hai bài thi tổ hợp rất khó mang lại điểm số cao đồng đều vì mỗi TS đều có thế mạnh riêng. Trong khi đó, để xét tuyển vào các trường ĐH, CĐ, việc có điểm số cao ở các môn thuộc các tổ hợp xét tuyển đóng vai trò quan trọng hơn. “Tôi bao giờ cũng tôn trọng sự lựa chọn của TS nhưng chỉ mong các em suy nghĩ thấu đáo trước khi quyết định. Vì thi kiểu gì đi nữa thì mình vẫn phải chọn những môn có điểm số cao nhất để xét tốt nghiệp và xét tuyển đại học, chứ đâu chọn môn thấp điểm. Vậy thi nhiều môn hay tập trung các môn mình giỏi sẽ có lợi hơn? Tôi nghĩ, TS cần chọn trường, chọn ngành trước xem các trường, ngành đó cần những môn thi gì rồi từ đó mới quyết định”, PGS, TS Hồ Thanh Phong nhấn mạnh.
Đại diện nhiều trường ĐH tại TP Hồ Chí Minh cũng khuyên rằng, TS cần lượng sức mình để không tự tạo áp lực cho bản thân. Tuy năm nay, tám trên tổng số chín môn thi đều làm bài dưới hình thức trắc nghiệm nhưng mọi việc không đơn giản chỉ là đánh dấu và nhận điểm. TS cần rất nhiều thời gian để ôn tập kiến thức lớp 12 và 11 của tất cả các môn đã đăng ký thì mới mong đạt điểm số tốt. Còn không, mọi cố gắng coi như “đổ sông, đổ biển”.
Hiện TS chỉ có 20 ngày cho việc suy nghĩ và đưa ra quyết định cuối cùng. Khoảng thời gian này không quá dài nên theo các chuyên gia, TS cần bình tĩnh phân tích tình hình để đưa ra chọn lựa phù hợp nhất. Năm 2017, cả nước có gần 70.000 TS đăng ký thi cùng lúc hai bài thi tổ hợp KHTN và KHXH để thử sức mình (chiếm 10% tổng số TS tham dự kỳ thi THPT Quốc gia). Học nhiều hơn, thi mệt hơn là điều ai cũng thấy rõ nhưng kết quả nhận về lại không khả quan hơn.
Năm 2017, theo số liệu từ Bộ GD&ĐT, điểm trung bình các bài thi của TS làm hai bài thi tổ hợp cùng lúc chỉ đạt ở mức 4.0 điểm (đối với bài tổ hợp KHTN) và 5.99 (đối với bài tổ hợp KHXH). Trong khi đó, mức điểm trung bình tương ứng của hai bài thi đối với nhóm TS thi một tổ hợp lần lượt là 5,47 và 6,59 điểm. Cân nhắc là điều mà cả thí sinh lẫn phụ huynh nên lưu ý lúc này.
