Blue chip “điều hướng” thị trường

Thị trường (TT) đang bị chi phối đáng kể bởi nhóm cổ phiếu (CP) blue chip. Xu hướng đầu tư vào các blue chip đã trở nên thịnh hành từ sau tháng 11-2017, khi VN Index lên đỉnh cao mà hầu hết các mã đầu cơ đều giảm. Ngay trong đợt tăng hiện tại, cũng chính các blue chip đang đóng vai trò dẫn dắt.

Nhà đầu tư vẫn kỳ vọng rất lớn vào cổ phiếu ngân hàng. Ảnh: NG.NAM
Nhà đầu tư vẫn kỳ vọng rất lớn vào cổ phiếu ngân hàng. Ảnh: NG.NAM

Sau phiên sụt giảm đột ngột ngày 10-1, TT rơi vào trạng thái lo lắng về khả năng phân phối khi thanh khoản đột biến. Tuy nhiên, đến phiên giao dịch ngày 11-1 thì lo lắng tan biến và dòng tiền lại cuồn cuộn đổ vào. Không mấy nhà đầu tư (NĐT) nghĩ đến khả năng TT lại có được phiên tăng hơn 10 điểm này. Nếu TT tốt, phục hồi nhẹ đã là đáng mừng vì phiên kề trước đó có tới hơn 10.000 tỷ đồng giá trị CP được tung ra TT.

Trong cả phiên sáng 11-1, TT giao dịch yếu và chỉ số phục hồi rất chậm. Tâm lý e ngại có thể cảm thấy rõ trong không khí giao dịch thận trọng. VN Index chỉ tăng chưa tới 2 điểm lúc trước giờ nghỉ trưa. Đến phiên chiều, TT giao dịch khác hẳn. Các CP vốn hóa lớn phục hồi đồng loạt đã đẩy VN Index tăng càng lúc càng mạnh. NĐT thoát ra khỏi tâm lý thận trọng, bắt đầu rót tiền vào mua. Đây là lúc NĐT mới chốt lời phiên kề trước (ngày 10-1) cảm thấy tiếc nuối vì CP tăng ào ào. VN Index đóng cửa tăng 10,06 điểm, lên mức 1048,17 điểm.

Từ chỗ giảm gần 7 điểm chuyển thành tăng hơn 10 điểm, TT đã có phiên phục hồi ấn tượng. Mức tăng hơn 10 điểm là quỹ đạo tăng mạnh và bình quân cứ 1 CP giảm giá có 1,2 CP tăng giá. Nhóm CP ngân hàng (NH) phiên này phục hồi mạnh mẽ và tăng mạnh. Nhóm CPNH tăng rất mạnh thời gian qua và là những mã có tiềm năng bị chốt lời lớn nhất. Phiên kề trước, các CP này bị xả mạnh khiến TT chao đảo. Sang phiên này, giá phục hồi ngay lập tức cho thấy NĐT vẫn còn kỳ vọng rất lớn.

Sau phiên giao dịch hơn 10.600 tỷ đồng ngày 10-1, sang phiên này, TT đã giảm thanh khoản còn hơn 9.100 tỷ đồng. Không chỉ thiếu vắng các giao dịch thỏa thuận lớn, giao dịch khớp lệnh trực tiếp cũng suy yếu khoảng 16% so ngày 10-1. Khó có thể trông đợi TT liên tục duy trì một mức giao dịch cao kỷ lục. Một lượng lớn tiền đã vào mua bắt đáy phiên trước và đương nhiên sức mua sẽ giảm bớt trong phiên này. Tuy nhiên, cũng có một lượng CP rất lớn đã được bán ra và sức ép phiên này cũng giảm đi. Mặc dù thanh khoản giảm nhưng TT lại tăng cao hơn và số đông CP tăng giá.

VN Index đóng cửa phiên này đã lên tới hơn 1.048 điểm. Mức kháng cự mà các công ty chứng khoán (CTCK) chỉ ra là 1.050 điểm. NĐT chốt lời ngày 10-1 là hoàn toàn hợp lý nếu cho rằng TT sẽ khó vượt được mức kháng cự và sẽ điều chỉnh giảm. Tuy nhiên, nếu TT lại vượt được mức 1.050 điểm, đó sẽ là cú sốc đối với những NĐT đã thoát khỏi TT.

Sang phiên giao dịch cuối tuần qua, ngày 12-1, lần đầu tiên TT kết thúc một chu kỳ T+3 với quy mô thanh khoản cực lớn của tuần qua. NĐT đã đổ hàng ra chốt lời mạnh khiến giá trồi sụt liên tục. Từ đầu tuần đến phiên giao dịch này, quy mô giao dịch tăng dần từ 8.000 tỷ đồng lên 12.000 tỷ đồng. Liên tục các phiên giao dịch ghi nhận kỷ lục mới về thanh khoản và không rõ khả năng tối đa của mức giao dịch sẽ là bao nhiêu.

Phiên này, giá trị khớp lệnh của hai sàn đạt cỡ 10.190 tỷ đồng và tổng giá trị đạt 11.989 tỷ đồng. Hai phiên giao dịch đầu tuần qua, TT đạt tương ứng 8.200 tỷ và 9.200 tỷ đồng. Điều đó cho thấy những ảnh hưởng tương đối rõ nét của áp lực bán ngắn hạn đã tăng lên. NĐT tung tiền vào mua thì sẽ đến lúc phải chốt lời. Mặc dù chiến thuật giao dịch là khác nhau, có người nắm giữ dài hạn, nhưng không ít người chỉ muốn đầu cơ nhanh. Vì thế, các ngày T+3 của thanh khoản lớn về tài khoản thường xuất hiện áp lực mạnh. Phiên này cũng không ngoại lệ!

NĐT đã bán ra rất lớn đúng thời điểm lượng tiền vào mua cũng lớn. Vì thế thanh khoản gia tăng ở mức độ chưa từng thấy. Đặc biệt, nếu nhìn vào diễn biến của VN Index phiên này, NĐT bán ra đã có chiến thắng đầu tiên trong tuần qua.

TT đang bị chi phối đáng kể bởi nhóm CP blue chip. Xu hướng đầu tư vào blue chip đã trở nên thịnh hành từ sau tháng 11-2017, khi VN Index lên đỉnh cao mà hầu hết các mã đầu cơ đều giảm. Ngay trong đợt tăng hiện tại, cũng chính các blue chip đang đóng vai trò dẫn dắt. Kỳ vọng rất lớn vào kết quả kinh doanh quý IV-2017 đã thúc đẩy nhóm blue chip tăng trước. Tuy nhiên, điều này cũng chính là rủi ro các mã này sẽ phải điều chỉnh vì tăng quá nhanh, thậm chí phản ánh luôn cả kết quả kinh doanh.

Sau khi có thông tin chính thức và về cơ bản là không khác nhiều lắm so ước tính, TT sẽ điều chỉnh lại giá CP cùng lúc với các NĐT mua trước đó thực hiện chốt lời. Mặc dù hiện tại TT đang đón nhận dòng tiền lớn, nhưng không có gì bảo đảm đó hoàn toàn là dòng vốn dài hạn.

Phiên này, có khá nhiều blue chip bị xả mạnh khiến giá giảm và thanh khoản rất lớn như: GAS giảm 2,62%, SBT giảm 4,52%... Việc các CP này bị xả không thể nói là do kết quả kinh doanh kém. Giá chỉ đang bị chi phối bởi các giao dịch ngắn hạn chốt lời do lợi nhuận quá tốt. Thực tế lúc này TT mới đón nhận những thông tin kết quả kinh doanh sơ bộ, phần lớn là ước tính hoặc phân tích của CTCK. Một vài công bố chính thức từ phía doanh nghiệp cũng chỉ là con số ước tính, chứ chưa có báo cáo tài chính đầy đủ. Tuy nhiên, TTCK chạy theo kỳ vọng nên giá CP thường tăng trước. Blue chip, đặc biệt thuộc nhóm CPNH hay CP dầu khí là tiêu biểu cho loại kỳ vọng này.