Ngày càng quá tải
Chuyển về sinh sống tại một chung cư cao cấp ở quận Hà Đông (Hà Nội) được vài năm nay, anh Dũng không nghĩ mình sẽ đối mặt nhiều vấn đề đến vậy, điển hình như nơi đỗ xe. Dù khi mới chuyển về căn hộ, anh có một suất để xe ô-tô tại chung cư, nhưng nghĩ nơi này rộng rãi nên anh đã nhượng lại suất để xe của mình cho người khác. Vì thế, bây giờ anh đang rơi vào tình cảnh trớ trêu khi mua xe xong nhưng không có chỗ đỗ, bởi hiện tại chung cư đã hết nơi để xe.
Hiện nay, nhiều hộ khi chuyển về nơi ở mới, dù không có xe nhưng vẫn chấp nhận bỏ tiền để đăng ký một suất đỗ xe để sau khỏi chật vật tìm nơi gửi. Anh Quang, quận Thanh Xuân (Hà Nội) cho biết, khi nhận nhà cách đây hơn một năm, anh vẫn bỏ ra 1,5 triệu đồng mỗi tháng để đăng ký chỗ đỗ xe. Tòa nhà chung cư hơn 500 căn hộ, nhưng theo ban quản lý, số lượng chỗ đỗ xe ô-tô không thể đáp ứng đủ nhu cầu của cư dân. Dù thấy lãng phí số tiền trên nhưng anh Quang vẫn cảm thấy sáng suốt, bởi hiện tại, những người có nhu cầu gửi xe ô-tô đều phải chờ rất lâu mới tới lượt.
Để có chỗ để xe, không ít gia đình đã bỏ ra hàng trăm triệu đồng mua lại từ người khác. Tuy nhiên, việc mua, bán chủ yếu là thỏa thuận ngầm giữa hai bên, làm nảy sinh nhiều bất cập. Anh Bùi Văn Đức (quận Hoàng Mai, Hà Nội) cho biết, cách đây ba năm khi chuyển đến chung cư ở, gia đình anh đã phải mua lại chỗ để xe với giá 400 triệu đồng, gần tương đương giá trị chiếc xe anh đang sở hữu. “So mức giá thuê chỗ đỗ từ 1 - 2,5 triệu đồng/tháng ở các điểm trông giữ bên ngoài thì giá mua trên cao hơn nhiều. Tuy vậy, nếu sống ở một chỗ lại gửi xe chỗ khác thì khá bất tiện nên tôi chẳng còn lựa chọn nào khác là phải mua”, anh nói.
Những trường hợp trên không phải là hiếm, mà đang diễn ra khá phổ biến ở các chung cư tại Hà Nội. Thực tế, rất nhiều chung cư được đưa vào sử dụng trước năm 2016 đều được xây dựng với thiết kế diện tích bãi đỗ xe nhỏ, không đáp ứng được nhu cầu mua sắm ô-tô của cư dân ngày một cao. Đơn cử, thời gian qua, khu chung cư HH Tây Nam Linh Đàm (quận Hoàng Mai, Hà Nội) là điểm “nóng” khi người dân tập trung phản ứng việc bãi giữ xe tự phát tại đây bị đóng cửa.
Cần thay đổi quy chuẩn
Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia quy định bắt buộc bố trí bãi đỗ ô-tô là 20 m2/100 m2 sàn hoặc mỗi căn hộ; chỗ đỗ xe máy là 6 m2/100 m2 sàn; nhà thu nhập thấp cũng phải bố trí bằng 60% định mức chung, 100 m2 diện tích sử dụng của căn hộ phải bố trí tối thiểu 12 m2 chỗ để xe (kể cả đường nội bộ trong nhà để xe). Tuy nhiên, với sự phát triển của nền kinh tế, nhiều gia đình có điều kiện sở hữu ô-tô thì quy định này không còn phù hợp.
Trong khi đó, theo quy định tại Điểm b, Khoản 1, Điều 101, Luật Nhà ở năm 2014, vấn đề chỗ đỗ xe sẽ do chủ đầu tư và khách hàng thỏa thuận trong hợp đồng mua bán. Nếu trường hợp chủ đầu tư không đủ chỗ cho cư dân, thì sẽ tổ chức bốc thăm. Như vậy, theo quy định của pháp luật, chung cư không có trách nhiệm bố trí chỗ để xe cho chủ sở hữu các căn hộ, trừ trường hợp có thỏa thuận trong hợp đồng mua bán nhà với chủ đầu tư. Chính vì thế, rất nhiều người khi mua nhà đã không xem xét kỹ hợp đồng, đến khi chung cư đưa vào vận hành thì thiếu chỗ đỗ xe, điều này đã gây ra những mâu thuẫn gay gắt giữa cư dân và ban quản lý, chủ đầu tư.
Ông Nguyễn Trọng Ninh, Cục trưởng Quản lý Nhà ở và Thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng) cho biết, theo quy định của pháp luật, khi chủ đầu tư tiến hành dự án nhà ở tại khu đô thị mới phải được sự chấp thuận chủ trương đầu tư của chính quyền các cấp. Trong các quyết định chủ trương dự án đầu tư có chỉ tiêu bảo đảm cơ sở hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội, trong đó có việc bảo đảm chỗ để xe cho người dân. Tuy nhiên, trên thực tế, các chủ đầu tư thường không tuân thủ tiêu chuẩn này, bởi phải xây dựng thêm tầng hầm chi phí sẽ tăng từ 10 - 20% tổng chi phí xây dựng của tòa nhà.
Hiện Hà Nội có khoảng 5,5 triệu xe máy (tăng 6,7%/năm) và khoảng 0,6 triệu ô-tô (tăng 10%/năm) nên nhu cầu đỗ xe ngày càng căng thẳng. Với lượng ô-tô như hiện nay, những chung cư xây dựng từ năm 2016 trở về trước áp dụng quy chuẩn của Bộ Xây dựng sẽ không thể đủ chỗ đỗ xe cho cư dân và những tranh chấp quanh chuyện thiếu chỗ đỗ xe sẽ vẫn kéo dài.
