1. Trước đây, đoạn đường ven sông Hồng tại phường Phúc Tân (quận Hoàn Kiếm) vốn là chỗ tập kết nhiều loại rác thải do người dân xả ra hằng ngày. Môi trường nơi đây ô nhiễm trầm trọng. Một nhóm nghệ sĩ trong và ngoài nước đã chung tay làm đẹp con đường bằng các tác phẩm hội họa, sắp đặt… với nhiều chất liệu khác nhau. Ngoài các nghệ sĩ trong nước như Nguyễn Thế Sơn, Lê Đăng Ninh, Nguyễn Hoài Giang, Nguyễn Xuân Lam, Nguyễn Ngọc Lâm, Trần Hậu Yên Thế, Vũ Xuân Đông…, dự án có sự tham gia của hai nghệ sĩ George Burchett và Diego Cortiza đến từ Australia và Tây Ban Nha, những người có nhiều năm gắn bó và am hiểu văn hóa Việt Nam.
Bắt đầu từ tháng 12-2019, qua hai tháng triển khai, Con đường nghệ thuật cộng đồng Phúc Tân đã dần hoàn thiện và trở thành một không gian văn hóa nghệ thuật khá độc đáo, trong đó có nhiều tác phẩm về mảnh đất Thăng Long - Hà Nội xưa và nhận được sự đồng thuận cao từ chính quyền cũng như người dân sở tại. Đó là tác phẩm “Thuyền” - một sắp đặt độc đáo của nghệ sĩ Vũ Xuân Đông làm từ 10 nghìn vỏ chai nhựa đã qua sử dụng, tạo thành một thương cảng tấp nập của đất kinh kỳ xưa. Nguyễn Thế Sơn tạo dấu ấn với những gánh hàng rong, cùng mô hình phục dựng hai bức phù điêu Nông nghiệp và Ngư nghiệp của Trường Mỹ thuật Đông Dương (nay là Đại học Mỹ thuật Việt Nam).
2. Đã gần trưa, nhóm họa sĩ trẻ do Nguyễn Xuân Lam là trưởng nhóm vẫn hăng say hoàn thiện nốt những công đoạn còn lại của tác phẩm tò he khổng lồ mang tên “Múa lân”. Các nhân vật trong bức tranh dân gian Hàng Trống như bước ra đời thực với động tác, mầu sắc và họa tiết khá sinh động. Họa sĩ Nguyễn Xuân Lam chia sẻ: Dự án lần này là chương tiếp theo của dự án phố tranh bích họa phố Phùng Hưng. Lần này tôi lấy ý tưởng từ tranh dân gian Hàng Trống, theo quan niệm ngày xưa là ăn no mặc ấm nhưng ngày nay thì phải ăn ngon mặc đẹp. Trong tranh dân gian xưa, các nhân vật chỉ mặc quần áo đơn sắc, nhưng ở thời đại ngày nay với sự phát triển kinh tế và toàn cầu hóa, tôi đưa các nhân vật dân gian bước ra khỏi tranh và khoác những bộ quần áo tân thời hội nhập với đương đại. Tôi muốn có một chút gì đó hài hước trong các tác phẩm này nhằm tạo sự mới mẻ và thu hút công chúng. Các nhân vật được tôi tạo hình thành những thanh tò he khổng lồ. Bởi đây là món quà thủ công truyền thống của dân tộc, nhất là khi dựng tại khu vực này có cả sân chơi của trẻ con, vì vậy tôi muốn làm gì đó để có sự tương tác tốt nhất với môi trường. Họa sĩ còn cho biết, nhóm có ba người, kinh phí dự án thật ra không nhiều, các nghệ sĩ làm với mục đích xã hội nên chỉ tính chi phí đủ mua mầu vẽ, vật liệu còn lại không tính tiền công.
Anh Phạm Xuân Dũng (ngõ 53 Nguyên Khiết, Phúc Tân) thư thả đưa đứa con nhỏ ra thăm đoạn đường có các tác phẩm vừa hoàn thành. Anh cho biết: Cách đây hơn chục năm khi còn tham gia công tác đoàn, tôi cùng các đoàn viên đã từng bỏ công thu gom rác làm sạch khu vực từ chân cầu Thăng Long đến chân cầu Long Biên, nhưng được một thời gian, đâu lại hoàn đấy. Thật bất ngờ, hôm nay đưa con ra đây tôi thấy được diện mạo mới của khu vực này, khu vực mà trước đây hầu như rất ít người đi qua kể cả ban ngày chứ chưa nói đến buổi tối bởi vì chất đầy rác bẩn. Các tác phẩm thật đẹp, chứng tỏ tâm huyết và công sức của các họa sĩ. Như hình ảnh cây cầu Long Biên được ghép từ các mảnh kính lẫn trong hình tượng rồng của mảnh đất Thăng Long, Hà Nội trông thật nghệ thuật và bắt mắt…
Tuy vậy, anh Dũng cũng băn khoăn về ý thức của một số người dân. Anh bức xúc: Họ chưa nhìn nhận công sức, nỗ lực của các nghệ sĩ bỏ ra. Như con đường gốm sứ thay cho con đê đất trong kia lúc đầu thật tuyệt vời, rất văn minh và được cả thế giới công nhận, người dân sở tại chúng tôi tự hào lắm. Nhưng giờ nhiều chỗ xuống cấp, bong tróc, cháy xém…, đều là do ý thức rất kém, nhìn thật xót nhưng không phải biết làm thế nào. Theo tôi để giữ được một không gian đẹp thế này cần sự ý thức từ xã hội, cộng đồng, cùng sự tuyên truyền, vận động từ chính quyền đoàn thể địa phương. Bên cạnh đó, cũng cần xây dựng chế tài để răn đe, xử phạt các hành vi thiếu ý thức, phá hoại các không gian nghệ thuật công cộng.
Hà Nội đang dần đẹp lên với nhiều không gian nghệ thuật công cộng, là nơi thư giãn, giải trí cho người dân như: Phố đi bộ Hoàn Kiếm, phố bích họa Phùng Hưng, không gian đi bộ buổi tối của phố cổ... cùng với các hoạt động nghệ thuật tại chỗ. Rất cần sự chung tay của tất cả người dân chứ không chỉ chính quyền và tâm huyết của một số nghệ sĩ.
