Ðà tăng trưởng đã trở lại
Tại phiên họp thường kỳ Chính phủ tháng 8/2024, viện dẫn một loạt chỉ số kinh tế mà Tổng cục Thống kê đã công bố để chứng minh cho xu hướng tích cực, Thứ trưởng Kế hoạch và Đầu tư Trần Quốc Phương khẳng định, nền kinh tế đã phục hồi tích cực, lấy lại được đà tăng trưởng như giai đoạn trước dịch Covid-19, với nhiều điểm sáng, nhất là trong lĩnh vực xuất khẩu và thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI).
Theo Thứ trưởng Trần Quốc Phương, tình hình kinh tế-xã hội tháng 8 và tám tháng vừa qua tiếp tục đạt được nhiều kết quả tích cực, quan trọng. Điểm nổi bật là kinh tế vĩ mô cơ bản ổn định, lạm phát được kiểm soát, các cân đối lớn được bảo đảm; bội chi, nợ công, nợ Chính phủ, nợ nước ngoài trong giới hạn cho phép. Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tám tháng tăng 4,04% so cùng kỳ, trong mức kiểm soát theo mục tiêu của Quốc hội.
Bên cạnh đó, báo cáo của Tổng cục Thống kê cho rằng, tỷ giá được điều hành chủ động, linh hoạt, kịp thời, phù hợp diễn biến thị trường thế giới; trong tám tháng vừa qua, thu ngân sách nhà nước ước đạt 78,5% dự toán, tăng 17,8% so cùng kỳ; kim ngạch xuất nhập khẩu, xuất khẩu, nhập khẩu lần lượt tăng 16,7%, 15,8% và 17,7% so cùng kỳ; xuất siêu ước đạt 19,1 tỷ USD… Kết quả này minh chứng các động lực tăng trưởng từ phía cung tiếp tục chuyển biến tích cực.
Đáng chú ý, theo quan điểm của Tổng cục Thống kê, các động lực tăng trưởng từ phía cầu phục hồi tích cực hơn. Sản xuất công nghiệp phục hồi nhanh, trở lại là động lực quan trọng, dẫn dắt cho tăng trưởng chung của nền kinh tế. Cụ thể, chỉ số sản xuất toàn ngành công nghiệp (IIP) tháng 8 tăng 9,5% so cùng kỳ; chỉ số quản lý thu mua (PMI) tháng 8 đạt 52,4 điểm. Đây là tháng thứ năm liên tiếp PMI đạt hơn 50 điểm, cho thấy sản xuất công nghiệp đã phục hồi rõ nét. Không chỉ vậy, thu hút FDI tiếp tục là điểm sáng, với tổng vốn FDI đăng ký tám tháng khoảng 20,5 tỷ USD; vốn thực hiện khoảng 14,15 tỷ USD, chứng tỏ nhà đầu tư nước ngoài tiếp tục tin tưởng vào môi trường đầu tư Việt Nam.
Mặc dù khẳng định nền kinh tế đã lấy lại được đà tăng trưởng, song trong báo cáo trình lên Chính phủ, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã thẳng thắn chỉ ra những khó khăn, thách thức của kinh tế Việt Nam. Cụ thể, những khó khăn, thách thức chung của thế giới, khu vực tiếp tục tác động không nhỏ đến kinh tế-xã hội Việt Nam. Trong đó, đáng chú ý là còn nhiều khó khăn, thách thức đối với các động lực tăng trưởng.
Chia sẻ quan điểm này, chuyên gia kinh tế Lê Đăng Doanh, nguyên Viện trưởng Quản lý kinh tế Trung ương cho rằng, nền kinh tế Việt Nam có độ mở lớn, điều này có thể sẽ tạo ra tác động đến tăng trưởng và xuất khẩu, tạo ra cơ hội để Việt Nam đạt mục tiêu tăng trưởng đề ra trong năm 2024 song lại làm cho Việt Nam phụ thuộc nhiều vào thị trường nước ngoài, như thị trường Trung Quốc, Mỹ… Ở trong nước, dù tăng trưởng kinh tế đã có tín hiệu tích cực nhưng cộng đồng doanh nghiệp vẫn đối mặt nhiều khó khăn, cần được hỗ trợ.
Mục tiêu xuất khẩu cần được ưu tiên hàng đầu
Báo cáo mới của Ngân hàng Thế giới (WB) nhận định, khi bước vào quý III/2024, hoạt động sản xuất, kinh doanh của cộng đồng doanh nghiệp dần phục hồi, cho thấy kinh tế Việt Nam dần ổn định. Tốc độ tăng trưởng kinh tế Việt Nam dự kiến sẽ cao hơn trong năm 2024, nhờ sự phục hồi xuất khẩu. Cụ thể, kinh tế Việt Nam được dự báo tăng trưởng 6,1% trong năm 2024, cao hơn so mức 5% năm 2023, cho thấy khả năng chống chịu của nền kinh tế Việt Nam trong bối cảnh thách thức ngày càng gia tăng trên toàn cầu.
 |
| Xuất nhập khảu hàng hóa tám tháng 2024. |
Tuy nhiên, mức tín dụng tiêu dùng trong nước dù có tăng trưởng song vẫn yếu so thời kỳ trước đây. Bên cạnh đó, việc tăng lương từ ngày 1/7/2024 ảnh hưởng ít nhiều đến sức cầu, hỗ trợ sức cầu trong nước tăng trong thời gian tới. Do đó, từ nay đến cuối năm, mức tăng trưởng tiêu dùng có phục hồi nhưng không quá mạnh mẽ. Tăng trưởng tiêu dùng cũng là một trong những giải pháp để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế năm 2024.
Theo nhiều chuyên gia, việc Chính phủ đã điều chỉnh mục tiêu tăng trưởng kinh tế năm 2024 lên mức từ 6,5-7% thay vì 6-6,5% như trước đây sẽ là áp lực lớn. Việt Nam sẽ còn nhiều việc phải làm trong những tháng cuối năm để hoàn thành mục tiêu này, đồng thời tiếp tục cải thiện "sức khỏe" của cộng đồng doanh nghiệp, tạo động lực thúc đẩy sản xuất, kinh doanh trong nước, với mắt xích chủ chốt là xuất khẩu.
PGS, TS Nguyễn Hữu Huân - Trưởng bộ môn Thị trường tài chính, Trường đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh nhận định, xuất khẩu đang là một trong những động lực chính để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế của Việt Nam và đang trên đà phục hồi tốt, nhưng nếu bị ảnh hưởng bởi những yếu tố địa chính trị, và việc tiếp tục thắt chặt chi tiêu của người dân thế giới thì sẽ gặp nhiều khó khăn, thách thức. Hoạt động xuất khẩu vẫn phục hồi nhưng sẽ chậm chứ không tăng trưởng ngoạn mục như giai đoạn trước. Trong giai đoạn hiện nay, tỷ giá tương đối lớn, nếu đẩy mạnh xuất khẩu và tỷ giá ổn định trở lại như những tháng vừa qua thì sẽ góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, giúp nền kinh tế Việt Nam phát triển bền vững hơn. Vì thế, mục tiêu thúc đẩy xuất khẩu cần ưu tiên hàng đầu. Với tinh thần nhất quán quan điểm đồng hành cùng cộng đồng doanh nghiệp, Chính phủ cũng đang thực hiện chính sách tiền tệ linh hoạt hơn để hỗ trợ phục hồi sản xuất, kinh doanh, cũng như thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.
