Ứng dụng công nghệ trong truy xuất nguồn gốc sản phẩm

Tình trạng gian lận về nguồn gốc xuất xứ nông sản đã từng diễn ra, điển hình gần đây là vụ việc tuồn rau VietGAP dởm vào siêu thị được phát hiện ở Thành phố Hồ Chí Minh.
Trồng dâu tây ứng dụng công nghệ cao tại Lâm Đồng. (Ảnh: Văn Bảo)
Trồng dâu tây ứng dụng công nghệ cao tại Lâm Đồng. (Ảnh: Văn Bảo)

Qua các vụ vi phạm cho thấy, người tiêu dùng, cơ quan quản lý ngày càng đòi hỏi cao hơn về chất lượng, an toàn và sự minh bạch của sản phẩm hàng hóa. Việc minh bạch thông tin sản phẩm, hàng hóa không chỉ giới hạn ở chất lượng hay mẫu mã mà còn cả các thông tin liên quan đến quá trình tạo ra sản phẩm và đưa sản phẩm đến người tiêu dùng, đặc biệt với những sản phẩm có ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe như nông sản, thực phẩm, dược phẩm, mỹ phẩm...

Thực tế cho thấy, nếu không ứng dụng giải pháp công nghệ để truy xuất nguồn gốc sản phẩm thì người tiêu dùng không thấy được toàn bộ quá trình hình thành, đường đi của sản phẩm trước khi lên kệ bán hàng, nhất là khâu đầu vào của quá trình sản xuất - khâu quyết định chất lượng sản phẩm.

Truy xuất nguồn gốc sản phẩm còn khá mới mẻ tại Việt Nam, đã và đang được các bộ, ngành và địa phương triển khai nhanh chóng. Tuy nhiên, hoạt động truy xuất nguồn gốc sản phẩm chưa phổ biến, đồng đều, mới chỉ tập trung áp dụng ở một số sản phẩm, tại một số địa phương và thị trường lớn.

Vấn đề đáng quan tâm là, tại một số siêu thị, trong khi nông sản là mặt hàng được người tiêu dùng quan tâm nhất về an toàn thực phẩm thì việc áp dụng truy xuất nguồn gốc sản phẩm còn rất hạn chế và không tuân thủ các tiêu chuẩn về truy xuất nguồn gốc.

Có thể thấy, hầu hết các sản phẩm đều có mã vạch hoặc mã QR, nhưng phần lớn thông tin chứa trong các mã đó chỉ đơn thuần là thông tin tên sản phẩm, nơi trồng, nơi đóng gói, mã lô nguyên liệu, cách sử dụng sản phẩm..., mà không có thông tin về chất lượng sản phẩm.

Theo chuyên gia về mã số, mã vạch, sản phẩm cần truy xuất được thông tin toàn bộ chuỗi cung ứng, như thông tin sử dụng loại hóa chất, thuốc bảo vệ thực vật nào, thông tin các công đoạn trồng, sơ chế, quá trình vận chuyển, bảo quản như thế nào…

Đối chiếu với tiêu chuẩn đó, có thể thấy nhiều đơn vị kinh doanh chưa bảo đảm nguyên tắc minh bạch thông tin và nguyên tắc phải có sự tham gia đầy đủ của các bên trong chuỗi cung ứng.

Truy xuất nguồn gốc sản phẩm là xu thế tất yếu, trở thành vấn đề cấp thiết và yêu cầu bắt buộc trong quản lý chất lượng sản phẩm, hàng hóa nông sản, giúp quản lý chất lượng sản phẩm từ khâu nuôi trồng, chế biến, đến quá trình bảo quản, vận chuyển và phân phối, đặc biệt giải quyết được vấn đề giả mạo chuỗi cung ứng sản phẩm.

Một thực tế đáng quan tâm nữa là hiện có rất nhiều đơn vị cung cấp giải pháp truy xuất nguồn gốc sản phẩm, nhưng không ít doanh nghiệp kinh doanh từ chối sử dụng ứng dụng truy xuất hướng theo tiêu chuẩn của Hội mã số, mã vạch toàn cầu (GS1), chỉ sử dụng hệ thống truy xuất nội bộ, khép kín, với những hạn chế như không có khả năng kết nối, chia sẻ dữ liệu với cơ quan quản lý hay với các doanh nghiệp khác trong chuỗi cung ứng.

Truy xuất nguồn gốc sản phẩm là xu thế tất yếu, trở thành vấn đề cấp thiết và yêu cầu bắt buộc trong quản lý chất lượng sản phẩm, hàng hóa nông sản, giúp quản lý chất lượng sản phẩm từ khâu nuôi trồng, chế biến, đến quá trình bảo quản, vận chuyển và phân phối, đặc biệt giải quyết được vấn đề giả mạo chuỗi cung ứng sản phẩm. Vì vậy, cần thúc đẩy việc ứng dụng truy xuất nguồn gốc một cách đúng hướng, toàn diện.

Theo đó, các chuyên gia cho rằng, cần chuẩn hóa hệ thống truy xuất, để doanh nghiệp áp dụng thống nhất, cơ quan quản lý có thước đo chuẩn để đánh giá doanh nghiệp nào công khai, minh bạch, doanh nghiệp nào còn mập mờ, che giấu thông tin truy xuất. Cùng với đó, cần có chế tài xử lý các trường hợp vi phạm về truy xuất nguồn gốc sản phẩm, giúp công tác quản lý truy xuất nguồn gốc đạt hiệu quả hơn.

Có thể bạn quan tâm

Bên lề Đại hội, các đại biểu tham quan gian hàng của Công ty cổ phần Khoa học công nghệ Việt Nam (Busadco).

Doanh nghiệp khoa học-công nghệ: Củng cố nội lực để bứt phá

Trong bối cảnh đất nước bước vào kỷ nguyên kinh tế tri thức, với những đột phá mạnh mẽ về trí tuệ nhân tạo, chuyển đổi số và chuyển đổi xanh, cộng đồng doanh nghiệp khoa học-công nghệ đang đứng trước yêu cầu phải đổi mới tư duy, tái cấu trúc nguồn lực và đầu tư chiều sâu để tạo ra năng lực cạnh tranh mới.

[Video] Việt Nam tiên phong xây dựng khung pháp lý cho trí tuệ nhân tạo

[Video] Việt Nam tiên phong xây dựng khung pháp lý cho trí tuệ nhân tạo

Dự thảo Luật Trí tuệ nhân tạo không chỉ là khung pháp lý cho một công nghệ mới mà là bước đi chiến lược giúp Việt Nam chủ động nắm bắt cơ hội của kỷ nguyên số. Khi được ban hành, luật sẽ tạo nền tảng để AI phát triển an toàn nhân văn và hiệu quả, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia và thúc đẩy đổi mới sáng tạo.

Các diễn giả trao đổi tại Diễn đàn. (Ảnh: Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài)

Thúc đẩy hợp tác khoa học-công nghệ, kinh tế xanh và chuyển đổi số vì tương lai bền vững

Diễn đàn Tây Australia -Việt Nam “Tăng cường hợp tác khoa học và công nghệ vì tương lai bền vững” là cơ hội để lãnh đạo, chuyên gia, doanh nghiệp Việt Nam và Australia chia sẻ tầm nhìn, tăng cường hiểu biết và thúc đẩy hợp tác trong các lĩnh vực khoa học-công nghệ, kinh tế xanh, năng lượng tái tạo và chuyển đổi số.

Đại biểu tham dự hội thảo.

Vĩnh Long: Phối hợp chuyển giao ứng dụng khoa học-công nghệ phục vụ phát triển kinh tế-xã hội

Chiều 4/12, Văn phòng Bộ Khoa học và Công nghệ tại miền nam phối hợp Sở Khoa học và Công nghệ Vĩnh Long tổ chức Hội thảo với chủ đề “Phối hợp giữa Bộ Chủ trì Chương trình Khoa học-công nghệ cấp quốc gia với các địa phương trong chuyển giao ứng dụng kết quả nghiên cứu phục vụ phát triển kinh tế- xã hội khu vực phía nam”.

Ảnh minh họa.

Cảnh báo chiến dịch ‘Hanoi Thief’ tấn công mạng doanh nghiệp Việt Nam

Hàng loạt email giả mạo hồ sơ xin việc, đính kèm tệp “Le Xuan Son CV.zip”, được gửi đến các doanh nghiệp lớn, nhỏ tại Việt Nam. Đây là lớp vỏ ngụy trang cho chiến dịch tấn công mạng mang tên Hanoi Thief, với mục tiêu xâm nhập mạng nội bộ, chiếm quyền hệ thống và đánh cắp dữ liệu khách hàng, bí mật doanh nghiệp.

Toàn cảnh tọa đàm.

Những nghiên cứu mới hỗ trợ ngành nông nghiệp giảm phát thải, chăn nuôi bền vững

Các giải pháp đổi mới trong nông nghiệp và chăn nuôi bền vững, bao gồm việc áp dụng công nghệ gene, hệ vi sinh vật, nông nghiệp chính xác, AI và IoT để cải thiện năng suất, giảm hóa chất và phát thải, nâng cao khả năng chống chịu với biến đổi khí hậu vừa được giới thiệu tại tọa đàm “Đổi mới trong nông nghiệp và thực phẩm”.

Lễ khai mạc triển lãm “Tỏa V-Điểm chạm khoa học”.

Chín nghệ sĩ tiêu biểu của nghệ thuật đương đại Việt Nam trưng bày tác phẩm tại triển lãm "Tỏa V-Điểm chạm khoa học"

Triển lãm “Tỏa V-Điểm chạm khoa học” tôn vinh những thành tựu khoa học và ứng dụng sáng tạo vì sự phát triển bền vững và tương lai của nhân loại. Sự kiện nghệ thuật đặc biệt đánh dấu cột mốc kỷ niệm 5 năm Giải thưởng VinFuture cũng như 5 mùa triển lãm "Tỏa" của VCCA.

Lãnh đạo Thành phố Hồ Chí Minh chụp hình lưu niệm cùng các đại biểu dự hội nghị.

Khai mạc Hội nghị thượng đỉnh toàn cầu Diễn đàn cộng đồng thông minh thế giới 2025

Sáng 3/12, tại phường Bình Dương (Thành phố Hồ Chí Minh), đã diễn ra Lễ khai mạc Hội nghị thượng đỉnh toàn cầu Diễn đàn cộng đồng thông minh thế giới (ICF Global Summit 2025) do Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh phối hợp Diễn đàn cộng đồng thông minh thế giới (ICF) và Tập đoàn Becamex đăng cai tổ chức.