Diễn ra trong bối cảnh năm 2024, Việt Nam và Liên bang Nga kỷ niệm 30 năm ký kết Hiệp ước về những nguyên tắc cơ bản của quan hệ hữu nghị và hướng tới kỷ niệm 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao vào năm 2025, chuyến thăm là dấu mốc quan trọng, góp phần nâng tầm quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam-Liên bang Nga, đồng thời là bước tiếp nối truyền thống hữu nghị, hợp tác tốt đẹp giữa hai dân tộc.
Chuyến công tác có ý nghĩa hết sức quan trọng. Đây là chuyến thăm đầu tiên của đồng chí Trần Thanh Mẫn trên cương vị Chủ tịch Quốc hội, cũng là lần đầu lãnh đạo cấp cao Việt Nam thăm Nga sau khi Nga tổ chức thành công bầu cử Tổng thống và kiện toàn Chính phủ.
Chuyến thăm diễn ra sau khi Chủ tịch nước Tô Lâm được bầu giữ cương vị Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam và nước ta kiện toàn các chức danh lãnh đạo chủ chốt.
Chặng đường hơn 70 năm phát triển quan hệ giữa Việt Nam và Liên bang Nga ghi dấu nhiều thành tựu hợp tác tốt đẹp cùng những tình cảm ấm áp, gắn bó, thân thiết giữa hai dân tộc. Năm 1950, Liên Xô (trước đây) trở thành một trong những quốc gia đầu tiên trên thế giới công nhận và chính thức thiết lập quan hệ ngoại giao với nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Năm 1994, Việt Nam và Liên bang Nga ký Hiệp ước về những nguyên tắc cơ bản của quan hệ hữu nghị, đặt nền móng và cơ sở pháp lý cho quan hệ song phương trong giai đoạn phát triển mới. Hai nước nâng cấp quan hệ lên Đối tác chiến lược và Đối tác chiến lược toàn diện lần lượt vào các năm 2001 và 2012; năm 2021, ra Tuyên bố chung về Tầm nhìn quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện đến năm 2030.
Việt Nam xác định quan hệ với Liên bang Nga có tầm quan trọng chiến lược; mong muốn tiếp tục hợp tác thực chất và hiệu quả với Nga trong tất cả các lĩnh vực, vì lợi ích chung của hai dân tộc, vì hòa bình, ổn định và phát triển tại khu vực và trên thế giới. Trong khi đó, đối với Liên bang Nga, Việt Nam là đối tác tin cậy và là một trong những ưu tiên hàng đầu trong chính sách đối ngoại tại khu vực châu Á-Thái Bình Dương.
Thời gian qua, sự tin cậy chính trị giữa Việt Nam và Nga không ngừng được củng cố, thông qua hoạt động trao đổi đoàn và các cơ chế hợp tác. Tháng 10/2023, Chủ tịch Duma Quốc gia, Quốc hội Liên bang Nga Vyacheslav Viktorovich Volodin thăm chính thức Việt Nam và cùng Chủ tịch Quốc hội Việt Nam đồng chủ trì Phiên họp lần thứ hai của Ủy ban hợp tác liên Nghị viện Việt Nam-Liên bang Nga. Đáng chú ý, trong chuyến thăm cấp Nhà nước của Tổng thống Nga Vladimir Putin tới Việt Nam tháng 6/2024, hai nước đã ra Tuyên bố chung về làm sâu sắc hơn quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện trên cơ sở thành tựu 30 năm thực hiện Hiệp ước về những nguyên tắc cơ bản của quan hệ hữu nghị. Đảng ta cũng hợp tác với một số chính đảng lớn ở Nga, như Đảng nước Nga thống nhất, Đảng Cộng sản Liên bang Nga...
Về hợp tác Nghị viện, hai bên duy trì thường xuyên hoạt động trao đổi đoàn ở cấp cao, cấp Ủy ban, Nhóm Nghị sĩ hữu nghị, tạo động lực mạnh mẽ thúc đẩy hợp tác giữa Quốc hội Việt Nam và Quốc hội Liên bang Nga ngày càng phát triển tốt đẹp, qua đó góp phần tăng cường quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện.
Sự tin cậy về mặt chính trị tạo nền tảng vững chắc giúp hai nước ngày càng gần nhau hơn và cùng nhau gặt hái nhiều thành quả đáng tự hào trên hành trình hợp tác hơn bảy mươi năm qua. Hợp tác an ninh-quốc phòng được triển khai trong lĩnh vực tham vấn chính sách, đào tạo sĩ quan, trao đổi kỹ thuật quân sự trên tinh thần tin cậy, thực chất, hiệu quả, toàn diện. Trong khi đó, dầu khí-năng lượng là lĩnh vực hợp tác chiến lược truyền thống và là một trụ cột quan trọng trong quan hệ song phương. Tập đoàn Dầu khí Việt Nam và các tập đoàn dầu khí của Liên bang Nga (Zarubezhneft, Gazprom) đang triển khai hợp tác thăm dò và khai thác dầu khí trên lãnh thổ của nhau. Ngoài ra, hợp tác giữa hai nước trong các lĩnh vực kinh tế, thương mại, đầu tư, giáo dục, khoa học-công nghệ... cũng phát triển tích cực. Cộng đồng người Việt Nam tại Liên bang Nga có khoảng 60.000 người, có nhiều đóng góp tích cực cho đất nước và sở tại, góp phần củng cố quan hệ hữu nghị truyền thống giữa hai nước.
Là hoạt động đối ngoại quan trọng, chuyến thăm chính thức Liên bang Nga và đồng chủ trì Phiên họp lần thứ ba của Ủy ban Hợp tác liên Nghị viện Việt Nam-Liên bang Nga của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn góp phần tiếp tục củng cố, tăng cường hiểu biết lẫn nhau giữa hai nước, đưa quan hệ hữu nghị truyền thống và Đối tác chiến lược toàn diện giữa Việt Nam và Liên bang Nga phát triển lên tầm cao mới. Chuyến thăm cũng làm sâu sắc, thực chất hơn quan hệ giữa Quốc hội Việt Nam và Quốc hội Liên bang Nga, khẳng định hợp tác giữa cơ quan lập pháp hai nước là kênh hợp tác quan trọng trong tổng thể mối quan hệ Việt Nam-Liên bang Nga, mang lại lợi ích thiết thực cho nhân dân hai nước, vì hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển ở khu vực và trên thế giới.
