Thúc đẩy các tiêu chí ESG - chìa khóa cho phát triển bền vững doanh nghiệp

Đây là nhận định được các chuyên gia và diễn giả cùng chia sẻ tại hội thảo với chủ đề “ESG - Chìa khóa cho phát triển bền vững”, do Báo Đầu tư tổ chức sáng 29/11 tại Hà Nội.

Hội thảo thu hút sự tham gia của khoảng 100 khách mời đến từ các cơ quan quản lý nhà nước, các chuyên gia, diễn giả và đại diện của gần 40 doanh nghiệp tiêu biểu tại Việt Nam để cùng trao đổi về các cơ hội và thách thức trong áp dụng ESG, cũng như chia sẻ những giải pháp sáng tạo, những ứng dụng mới nhằm thúc đẩy và lan tỏa giá trị bền vững trong mỗi doanh nghiệp.

Phát huy vai trò chủ thể trong tiến trình phát triển bền vững

Phát biểu tại hội nghị, ông Lê Trọng Minh, Tổng Biên tập Báo Đầu tư nhấn mạnh, trong bối cảnh nền kinh tế đi vào giai đoạn phục hồi và tăng tốc, định hướng phát triển bền vững không chỉ tập trung ở khía cạnh xã hội lại trở nên cấp thiết với các nhà hoạch định chính sách và cả cộng đồng doanh nghiệp.

Ông Lê Trọng Minh, Tổng Biên tập Báo Đầu tư phát biểu. (Ảnh: TRUNG HƯNG)

Khẳng định không thể coi nhẹ bất cứ yếu tố nào trong 3 trụ cột: kinh tế, xã hội và môi trường trong phát triển bền vững, đặc biệt trong bối cảnh thế giới đang vận động nhanh với những cam kết ngày càng mạnh mẽ, những tiêu chí ngày một khắt khe, ông Lê Trọng Minh cho rằng, cộng đồng doanh nghiệp cần phát huy vai trò chủ thể của mình trong tiến trình phát triển bền vững.

Dẫn số liệu từ những nghiên cứu lớn gần đây trên thế giới, Tổng Biên tập Báo Đầu tư cho rằng, doanh nghiệp sẽ trở nên đáng tin cậy hơn, hấp dẫn hơn trong mắt xã hội và các đối tác nếu biết quan tâm và theo đuổi các tiêu chí về ESG.

Cùng chung nhận định, ông Patrick Haverman, Phó Trưởng Đại diện thường trú Chương trình Phát triển Liên hợp quốc (UNDP) tại Việt Nam nhấn mạnh, việc áp dụng các tiêu chí về ESG sẽ giúp các doanh nghiệp chuyển đổi những rủi ro thành động lực đổi mới, đồng thời tạo ra giá trị lâu dài cho doanh nghiệp và xã hội.

Ông Patrick Haverman, Phó Trưởng Đại diện thường trú UNDP tại Việt Nam phát biểu. (Ảnh: TRUNG HƯNG)

Đại diện của UNDP dẫn nhận định của Ủy ban Doanh nghiệp về Phát triển bền vững (BCSD) cho rằng, việc đóng góp và đạt được các mục tiêu phát triển bền vững (SDGs) đem đến chiến lược tăng trưởng hấp dẫn cho các doanh nghiệp và cho toàn bộ nền kinh tế thế giới.

Theo ông Patrick Haverman, chỉ riêng việc đạt được bình đẳng giới cũng có thể giúp tăng quy mô của nền kinh tế toàn cầu lên 26%, đồng thời các cơ hội kinh doanh hàng năm với tổng trị giá 12 nghìn tỷ USD có thể được khai phá nếu đạt được các SDGs chỉ trong 4 lĩnh vực của hệ thống đầu tư chính - gồm lương thực và nông nghiệp, phát triển đô thị, năng lượng và vật liệu và sức khỏe và phúc lợi.

Song, dù rất nhiều doanh nghiệp đã nhận thức được vấn đề này, các đại biểu tại hội thảo cũng nhận định, có nhiều khó khăn và thử thách vẫn cần doanh nghiệp phải đối mặt và vượt qua để thực hiện được các mục tiêu phát triển bền vững.

Các chuyên gia, diễn giả tham gia thảo luận trực tiếp và trực tuyến tại sự kiện. (Ảnh: TRUNG HƯNG)

Trong đó, sự thiếu hụt nguồn lực con người, tài chính và những am hiểu cần thiết để đáp ứng các chuẩn mực cao về ESG, những cam kết ngày càng cao đối với cộng đồng quốc tế, trong đó có mục tiêu đưa mức phát thải ròng về bằng 0 (Net Zero) vào năm 2050 của Chính phủ… đòi hỏi những nỗ lực tự thân cao nhất từ mỗi doanh nghiệp.

Bên cạnh đó, doanh nghiệp cũng cần những hành lang pháp lý thông thoáng và môi trường thuận lợi hơn, cũng như những khuyến khích và ưu tiên từ Nhà nước để có thể đủ sức vượt qua những rào cản này.

Giải quyết những điểm nghẽn

Ông Nguyễn Chí Hiếu, Giám đốc Tư vấn các chương trình ESG của Công ty KPMG Việt Nam và Campuchia chỉ ra rằng, để thực hiện tích hợp ESG, các doanh nghiệp thường gặp khó khăn khi không biết bắt đầu từ đâu, khi ESG vẫn là xu hướng mới đối với các doanh nghiệp Việt Nam. Bên cạnh đó, vấn đề nhân sự có kinh nghiệm để thực hiện chiến lược này cũng gặp nhiều khó khăn, chưa kể vấn đề chi phí để thực hiện.

Ông Nguyễn Chí Hiếu, Giám đốc Tư vấn các chương trình ESG của Công ty KPMG Việt Nam và Campuchia. (Ảnh: TRUNG HƯNG)

Để giải quyết các vấn đề này, chuyên gia Nguyễn Chí Hiếu cho rằng, các doanh nghiệp cần đánh giá lại năng lực của mình và cần bắt đầu ngay lập tức việc tích hợp ESG, trong đó khuyến khích lựa chọn tiêu chí phù hợp để áp dụng.

Thí dụ như tiêu chí rủi ro về môi trường ở Việt Nam vẫn có nhiều khác biệt so các nước khác, nếu doanh nghiệp biết lựa chọn thì có thể tìm được cam kết có thể thực hiện được ngay, hay áp dụng được các bộ khung theo quy định của Nhà nước.

Liên quan vấn đề nhân sự, chuyên gia này cho rằng, nhân sự có kinh nghiệm về ESG cần được xây dựng từ ngay trong chính các doanh nghiệp. Ngoài việc doanh nghiệp tự đào tạo nội bộ, nên sử dụng các phòng, ban kiêm nhiệm về vấn đề ESG trước khi chuyển bộ phận này sang chuyên biệt về ESG, thay vì tìm ngay từ bên ngoài các nhân sự chuyên biệt như vậy.

Ông Nick Wood, cố vấn cấp cao của Công ty FTI Consulting cho rằng, các doanh nghiệp Việt Nam hiện liên kết với nhiều thị trường quốc tế, do đó điều quan trọng là các doanh nghiệp Việt cần tiếp cận, hiểu rõ các tiêu chí về ESG để thúc đẩy việc áp dụng và đáp ứng yêu cầu liên quan của các thị trường nước ngoài.

Cho rằng hệ quy chiếu ở các nước khác nhau cho nên dẫn đến có độ vênh về các tiêu chí và áp dụng ESG, chuyên gia Nick Wood cũng kiến nghị cần có những hướng dẫn cụ thể từ các cơ quan có liên quan và các đơn vị có kinh nghiệm để giúp các doanh nghiệp xác định rõ vị trí của mình và họ cần phải làm gì để ứng dụng bộ tiêu chí này.

Ông Bùi Trung Kiên, Phó Chủ tịch Công ty cổ phần đầu tư CME Solar. (Ảnh: TRUNG HƯNG)

Nhìn nhận một số khó khăn nhất định khi áp dụng ESG, ông Bùi Trung Kiên, Phó Chủ tịch Công ty cổ phần đầu tư CME Solar (CMES) cho rằng, bên cạnh quyết tâm và nỗ lực của mỗi doanh nghiệp, nền tảng chính sách là rất quan trọng, nhất là trong những giai đoạn ban đầu khi doanh nghiệp áp dụng ESG.

Những chính sách được ban hành phù hợp cùng với việc kịp thời tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc sẽ là nền tảng, khung pháp lý để doanh nghiệp yên tâm, mạnh dạn đầu tư áp dụng ESG và các giải pháp mới, đáp ứng yêu cầu về môi trường, xã hội, quản trị công ty, Phó Chủ CMES khuyến nghị.

Bà Nguyễn Thị Thanh Nga, chuyên gia tăng trưởng xanh, Vụ Khoa học, Giáo dục, Tài nguyên và Môi trường, thuộc Bộ Kế hoạch và Đầu tư nhấn mạnh, ESG chính là cách tiếp cận mà doanh nghiệp cần phải hướng tới trong phát triển bền vững, thúc đẩy tăng trưởng xanh và giảm phát thải.

Bà Nguyễn Thị Thanh Nga, chuyên gia tăng trưởng xanh, Vụ Khoa học, Giáo dục, Tài nguyên và Môi trường, thuộc Bộ Kế hoạch và Đầu tư. (Ảnh: TRUNG HƯNG)

Nhưng do đây vẫn là cách tiếp cận mới đối với các doanh nghiệp Việt Nam, chuyên gia Nguyễn Thị Thanh Nga cho rằng, với vai trò của mình, các cơ quan quản lý nhà nước, cơ quan thông tấn báo chí, các cơ sở nghiên cứu và đối tác phát triển cần lan tỏa ESG vào cộng đồng, để doanh nghiệp hiểu được ý nghĩa của vấn đề này, qua đó thúc đẩy các doanh nghiệp thực hiện đúng trách nhiệm, có hỗ trợ với cộng đồng.

Do 99% các doanh nghiệp Việt Nam là doanh nghiệp vừa và nhỏ, bà Nguyễn Thị Thanh Nga cũng kiến nghị thúc đẩy việc tạo dựng chuỗi giá trị liên kết giữa các doanh nghiệp FDI với các doanh nghiệp vừa và nhỏ trong nước, để từ đó đạt được mục tiêu Net Zero.

Bên cạnh đó, chuyển dịch năng lượng cũng là vấn đề quan trọng đối với Việt Nam trong thời gian tới. Do đó, chuyên gia tăng trưởng xanh Nguyễn Thị Thanh Nga cho rằng, cần thúc đẩy sử dụng năng lượng hiệu quả, bền vững, tiết kiệm năng lượng, giảm tiêu hao trong phát triển bền vững. Đó cũng chính là thúc đẩy phát triển bền vững, xanh và ESG đối với doanh nghiệp.