Tăng tốc đồng bộ hệ thống pháp luật

Với phương châm "lập pháp chủ động, giám sát hiệu quả, quyết sách kịp thời, bứt phá phát triển", thời gian qua, Quốc hội đã khẩn trương tiến hành nhiều hội nghị, hoạt động nhằm thúc đẩy mạnh mẽ tiến trình đưa luật vào đời sống.
Quang cảnh Hội nghị toàn quốc lần thứ hai tại Nhà Quốc hội. Ảnh: DUY LINH
Quang cảnh Hội nghị toàn quốc lần thứ hai tại Nhà Quốc hội. Ảnh: DUY LINH

Tính từ đầu nhiệm kỳ khóa XV đến nay, Quốc hội đã tiến hành sáu kỳ họp định kỳ, năm kỳ họp bất thường và hai Hội nghị toàn quốc triển khai luật, nghị quyết của Quốc hội. Tại Hội nghị toàn quốc lần thứ hai diễn ra mới đây, chỉ gọn trong một buổi sáng, hai báo cáo trung tâm, cùng 12 báo cáo, tham luận, và nhiều ý kiến phát biểu đã cho thấy sức nóng của các vấn đề đặt ra.

Ở Hội nghị lần thứ nhất (tháng 9/2023), tuy là lần đầu diễn ra, chỉ một ngày với 52 luật và nghị quyết, trong đó có 15 luật, 21 nghị quyết được Quốc hội thông qua từ đầu nhiệm kỳ khóa XV đến trước Kỳ họp thứ năm và tám luật, tám nghị quyết được thông qua tại Kỳ họp thứ năm được quán triệt triển khai.

Thay vì phải đợi đến tháng 9 năm nay, Hội nghị lần thứ hai đã được triển khai ngay đầu tháng 3 này, bởi chín luật và 10 nghị quyết (được Quốc hội thông qua tại Kỳ họp thứ sáu và Kỳ họp bất thường lần thứ năm) đều là những nội dung rất quan trọng, chờ áp dụng ngay vào đời sống.

Có thể thấy, số luật, nghị quyết được triển khai tại Hội nghị tuy không nhiều, nhưng độ phức tạp và khó, thì chín luật và 10 nghị quyết được triển khai lần này là khá nặng, với khoảng 400 nội dung cần xây dựng và ban hành theo thẩm quyền các văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành. Trong đó, riêng để triển khai Luật Đất đai 2024, đã có 104 nội dung Luật giao Chính phủ, các Bộ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành. Cùng đó, một khối lượng khá lớn các văn bản dưới luật khác có liên quan cần rà soát để sửa đổi, bổ sung cho đồng bộ với Luật Đất đai 2024, và tám luật được sửa đổi, bổ sung tại Mục 1 Chương XVI của Luật Đất đai 2024 (gồm: Luật Quy hoạch, Luật Đầu tư, Luật Lâm nghiệp, Luật Thủy sản, Luật Tổ chức chính quyền địa phương, Luật Thi hành án dân sự, Luật Thuế thu nhập cá nhân và Luật Thuế sử dụng đất phi nông nghiệp).

Cũng bởi khó và phức tạp như thế, nên nhiều chuyên gia bày tỏ đồng tình, hoan nghênh việc Ủy ban Thường vụ Quốc hội phối hợp với các cơ quan hữu quan tổ chức sớm Hội nghị triển khai các luật, nghị quyết trên. Đây là tinh thần chủ động, "từ sớm", "từ xa" - khởi nguồn từ đầu nhiệm kỳ khóa XV và đang được thực tiễn chứng minh là có hiệu quả - trong việc nâng cao chất lượng, hiệu lực các hoạt động lập pháp, giám sát, quyết định những vấn đề quan trọng của Quốc hội.

Nhìn chung, tinh thần của Hội nghị lần thứ hai này, từ mục đích, ý nghĩa đến nhiều nội dung đặt ra, đòi hỏi trong thực tiễn đều thể hiện sự nhất quán, xuyên suốt, đồng bộ nhằm thực hiện kết luận của Hội nghị lần thứ nhất, đồng thời tiếp tục thực hiện yêu cầu "gắn kết chặt chẽ giữa xây dựng pháp luật với tổ chức thi hành pháp luật, bảo đảm pháp luật được thực hiện công bằng, nghiêm minh, nhất quán, kịp thời, hiệu lực, hiệu quả" - theo tinh thần Nghị quyết số 27-NQ/TW Hội nghị Trung ương 6 khóa XIII về tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam - linh hoạt và đồng bộ giữa việc thực hiện chức năng giám sát của Quốc hội đối với công tác tổ chức thi hành pháp luật.

Các kỳ họp, các hội nghị của Quốc hội thời gian qua, thường được tổ chức theo hình thức trực tiếp (tại Nhà Quốc hội), tường thuật trên nhiều phương tiện thông tin đại chúng, một số hội nghị kết hợp cả trực tuyến đến điểm cầu tại hầu hết các tỉnh, thành phố, với sự tham dự của hàng nghìn đại biểu, cán bộ lãnh đạo đủ mọi lĩnh vực và thành phần, cho thấy tính quán triệt đang ngày một nâng cao.

Phát biểu tại Hội nghị, với góc nhìn biện chứng, ghi nhận các kết quả triển khai thi hành luật, nghị quyết thời gian qua, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho rằng, đây là "bước đầu", còn trong quá trình xây dựng và ban hành văn bản chi tiết và tổ chức thực thi "mới đánh giá hết được chất lượng của luật". Trên thực tế, khối lượng công việc cần tiếp tục triển khai để có thể đưa luật, nghị quyết vào cuộc sống là rất lớn, đặc biệt, nhiều luật được Quốc hội thông qua tại hai kỳ họp gần đây nhất có số lượng điều luật, nội dung giao Chính phủ, các cơ quan quy định chi tiết "vừa nhiều", "lại vừa khó", "vừa đòi hỏi cao về tiến độ" (có những nội dung của Luật Đất đai đặt ra thời điểm áp dụng ngay từ ngày 1/4/2024…). Điều này đòi hỏi tất cả các văn bản quy định chi tiết phải được ban hành đồng bộ. Trong khi, các luật, nghị quyết Quốc hội vừa thông qua quy định nhiều chính sách mới, cơ chế đặc thù cũng như các nhiệm vụ, quyền hạn mới theo hướng đẩy mạnh phân cấp, phân quyền cho các cơ quan, cơ sở.

Từ những vướng mắc, hạn chế trong thực thi, ở bối cảnh có nhiều thách thức và đòi hỏi mới, cử tri và nhân dân mong mỏi Quốc hội tiếp tục đồng hành cùng Chính phủ và các cơ quan liên quan sớm đưa luật, các nghị quyết vào cuộc sống, góp phần quan trọng thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ phát triển kinh tế-xã hội của năm nay và các nhiệm vụ quan trọng khác của cả giai đoạn sắp tới.

"Cần tập trung ưu tiên ban hành đồng bộ và có chất lượng hệ thống pháp luật, các quy định, quy chế, quy trình công tác để thực hiện nghiêm túc, thống nhất trong toàn Đảng và cả hệ thống chính trị". (Trích bài viết của đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, "Tự hào và tin tưởng dưới lá cờ vẻ vang của Đảng, quyết tâm xây dựng một nước Việt Nam ngày càng giàu mạnh, văn minh, văn hiến và anh hùng", nhân kỷ niệm 94 năm Ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam).

Có thể bạn quan tâm

Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội Nguyễn Đắc Vinh trình bày Báo cáo thẩm tra dự thảo Nghị quyết trước Quốc hội. (Nguồn QUOCHOI.VN)

Định hình tầm nhìn dài hạn cho giáo dục Việt Nam

Sau hơn 10 năm thực hiện Nghị quyết số 29-NQ/TW về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, giáo dục Việt Nam đạt nhiều thành tựu quan trọng, song đang đối mặt với khủng hoảng mang tính hệ thống.

Tổng Bí thư Tô Lâm phát biểu chỉ đạo tại hội nghị.

Chọn nhân sự đúng người đúng việc

Tại Hội nghị toàn quốc triển khai công tác bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XVI và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2026-2031 cuối tuần trước, một thông điệp mạnh mẽ tiếp tục được Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định: Nhân sự là "khâu then chốt nhất".

Phó Thủ tướng Hồ Quốc Dũng đến Bệnh viện Đa khoa Khánh Hòa thăm hỏi, tặng quà nạn nhân bị thương nặng trong vụ sạt lở trên đèo Khánh Lê.

Đặt an toàn tính mạng người dân lên trên hết

Suốt những ngày qua, mưa lũ hoành hành tại các tỉnh miền trung nước ta. Lực lượng chức năng phải chạy đua với thời gian, huy động tối đa lực lượng, phương tiện cứu hộ, bảo đảm an toàn tính mạng cho nhân dân và hỗ trợ khắc phục hậu quả thiên tai.

Trong tuần làm việc thứ tư (từ ngày 10-15/11), Quốc hội thảo luận và thông qua nhiều dự án luật quan trọng, đồng thời tiến hành biểu quyết thông qua Nghị quyết về Kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội năm 2026. (Nguồn QUOCHOI.VN)

Tiền đề để đất nước tự tin tăng tốc phát triển

Tiếp tục xu hướng tích cực, nền kinh tế Việt Nam đang trong giai đoạn về đích kế hoạch năm 2025, với mục tiêu đạt mức tăng trưởng trên 8%. Đây là tiền đề quan trọng, là sự chuẩn bị cần thiết để đất nước tự tin bước vào chặng đường phát triển mới, với mục tiêu phấn đấu đạt tốc độ tăng trưởng kinh tế 10% trở lên trong năm 2026.

Việc tuân thủ đầy đủ các quy tắc về xuất xứ hàng hóa không chỉ là yêu cầu bắt buộc mà còn là cơ hội để doanh nghiệp Việt tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu. (Ảnh: Nguyên Nghi)

Mệnh lệnh cho tăng trưởng

Với những nỗ lực mạnh mẽ trong hội nhập kinh tế quốc tế, Việt Nam đang có 17 Hiệp định Thương mại tự do (FTA) có hiệu lực thực thi. Song, những gì diễn ra suốt thời gian qua cho thấy, Việt Nam vẫn chưa thật sự tối ưu hóa những lợi thế mà các FTA mang lại trong việc thâm nhập các thị trường quan trọng.

Tại phiên góp ý ở tổ về dự án Luật An ninh mạng, các đại biểu Quốc hội cơ bản nhất trí về sự cần thiết ban hành dự án Luật quan trọng này. (Nguồn QUOCHOI.VN)

Bảo vệ an ninh quốc gia trên không gian mạng

Trong bối cảnh các hành vi tấn công mạng, chiếm đoạt dữ liệu và hoạt động xâm hại trên không gian mạng ngày càng diễn biến phức tạp, việc hoàn thiện khung pháp lý về an ninh mạng là yêu cầu cấp thiết.

Thủ tướng Phạm Minh Chính tham dự và phát biểu tại Phiên toàn thể Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 47. (Ảnh TTXVN)

Đóng góp quan trọng của Việt Nam trong hợp tác ASEAN

Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 47 và các Hội nghị cấp cao ASEAN với đối tác vừa thống nhất những định hướng hợp tác lớn, đưa Hiệp hội sang giai đoạn phát triển mới, triển khai Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN năm 2045.

Thủ tướng Phạm Minh Chính trân trọng chuyển lời mời Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump thăm Việt Nam của Tổng Bí thư Tô Lâm và các nhà lãnh đạo cấp cao Việt Nam. Tổng thống Donald Trump vui vẻ nhận lời, cho biết ông rất mong muốn và sẽ thu xếp thời gian đến thăm Việt Nam - Ảnh: VGP

Vị thế quốc gia trong mạng lưới thương mại toàn cầu

Sự kiện Tổng thống Donald Trump và Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính công bố Tuyên bố chung Việt Nam-Hoa Kỳ về Khuôn khổ Hiệp định thương mại đối ứng, công bằng và cân bằng ngày 26/10/2025 được giới quan sát đánh giá cao. 

Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội Hoàng Thanh Tùng trình bày Báo cáo thẩm tra dự án Luật trong phiên toàn thể tại Kỳ họp thứ 10 Quốc hội khóa XV. (Nguồn QUOCHOI.VN)

Bảo đảm quyền con người trong lĩnh vực tư pháp

Dự án Luật Tương trợ tư pháp về dân sự hướng đến mục tiêu thể chế hóa các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách của Nhà nước về hội nhập quốc tế, cải cách pháp luật và tư pháp, xây dựng nhà nước pháp quyền và bảo đảm quyền con người trong lĩnh vực tư pháp.

Triển lãm "80 năm Hành trình Độc lập-Tự do-Hạnh phúc" đã thu hút hàng triệu lượt người dân và du khách đến tham quan, tạo nên bầu không khí hội tụ và gắn kết mạnh mẽ. (Ảnh Huy Tuấn)

Định hình công cuộc phát triển đất nước

Báo cáo kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội năm 2025 và 5 năm 2021-2025 do Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính trình bày, tại phiên khai mạc kỳ họp thứ 10 Quốc hội khóa XV, được Quốc hội, đặc biệt là cơ quan thẩm định báo cáo, đánh giá cao.

Chủ tịch nước Lương Cường chủ trì buổi làm việc về công tác chuẩn bị cho Lễ mở ký Công ước Hà Nội. (Ảnh TTXVN)

Định vị Việt Nam trên bản đồ an ninh mạng toàn cầu

Việc Liên hợp quốc chọn Thủ đô của Việt Nam làm nơi ký kết Công ước Liên hợp quốc về chống tội phạm mạng (Công ước Hà Nội) vào ngày 25-26/10, được xem là dấu mốc quan trọng, khẳng định vị thế và uy tín của đất nước ta.

Toàn Đảng, toàn dân, toàn quân đang nỗ lực khắc phục hậu quả thiên tai. (Ảnh THÀNH ĐẠT)

Những trăn trở mới được gửi đến nghị trường

Trước thềm kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV, các báo cáo tổng hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri và công tác dân nguyện (được Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến tại phiên họp thứ 50 đang diễn ra) phác họa một bức tranh toàn cảnh đa sắc màu về tâm tư, nguyện vọng của người dân.

Hội nghị lần thứ 13, Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII diễn ra trong các ngày từ 6-8 tháng 10. (Nguồn: TTXVN)

Lựa người tài, chọn người gần dân, trọng dân, vì dân

Trong bối cảnh đất nước đang bước vào giai đoạn phát triển mới, với quan điểm “tuyệt đối không để lọt người chạy chức, chạy quyền, cơ hội, bè phái vào Ban Chấp hành Trung ương”, Tổng Bí thư Tô Lâm cho rằng, công tác chuẩn bị nhân sự cho Đại hội nhiệm kỳ tới phải chú trọng yếu tố “Đức-Sức-Tài”.

Bác sĩ Trung tâm Tai Mũi Họng, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, Thành phố Hồ Chí Minh nội soi tai cho bệnh nhi.

Giải pháp đột phá cho y tế tư nhân

Đẩy mạnh phát triển y tế tư nhân, huy động và sử dụng hiệu quả mọi nguồn lực cho phát triển y tế, là một nhiệm vụ, giải pháp quan trọng được đề ra trong Nghị quyết số 72-NQ/TW của Bộ Chính trị về một số giải pháp đột phá, tăng cường bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân, được ban hành ngày 9/9/2025.

Chủ tịch Quốc hội Việt Nam Trần Thanh Mẫn và Chủ tịch Quốc hội Cuba Esteban Lazo Hernandez với đại biểu hai nước dự phiên họp. (Ảnh DUY LINH)

Đồng hành hướng tới tương lai

Chủ tịch Duma Quốc gia Quốc hội Liên bang Nga và Chủ tịch Quốc hội Chính quyền nhân dân, Chủ tịch Hội đồng Nhà nước Cộng hòa Cuba vừa có các chuyến thăm chính thức Việt Nam, đồng chủ trì các Phiên họp Ủy ban hợp tác liên Nghị viện giữa Việt Nam với Liên bang Nga và Cuba.

Chủ tịch nước Lương Cường gặp Tổng Thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres. (Ảnh TTXVN)

Cam kết mạnh mẽ vì hòa bình và phát triển


Từ ngày 21 đến 24/9, Chủ tịch nước Lương Cường và Phu nhân cùng Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam tham dự Phiên thảo luận chung cấp cao Đại hội đồng Liên hợp quốc Khóa 80, kết hợp hoạt động song phương tại Hoa Kỳ.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn dự Phiên họp Ban điều hành AIPA. (Ảnh PHẠM THẮNG)

Đóng góp chủ động, hiệu quả cho hợp tác khu vực

Từ ngày 16 đến 20/9, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cùng Phu nhân và đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam tham dự Đại hội đồng liên Nghị viện các quốc gia Đông Nam Á lần thứ 46 (AIPA-46) và thăm chính thức Malaysia. AIPA-46 diễn ra giữa lúc tình hình thế giới tiếp tục chuyển biến phức tạp và khó lường.

Việc tận dụng các hiệp định thương mại tự do (FTA) để tiếp tục thúc đẩy xuất khẩu, đa dạng hóa thị trường và mở rộng mặt hàng xuất khẩu là rất quan trọng.

Giữ vững nền tảng kinh tế vĩ mô

Phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 8 cho thấy: Chính phủ tiếp tục kiên định mục tiêu ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm các cân đối lớn, thúc đẩy tăng trưởng GDP từ 8,3-8,5% trên cơ sở tập trung phối hợp chính sách tài khóa và tiền tệ, bảo đảm kiểm soát lạm phát, thúc đẩy đầu tư công và hỗ trợ sản xuất, kinh doanh hiệu quả.

Cơ sở 2 của Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức tại Hà Nam (cũ) - dự án vướng mắc kéo dài gây thất thoát, lãng phí hàng nghìn tỷ đồng. (Ảnh Đại Thế)

Chấn chỉnh cán bộ đùn đẩy, sợ sai, làm cầm chừng

Trong thời gian qua, dù được quan tâm, song một số biện pháp phòng ngừa tham nhũng, lãng phí còn mang tính hình thức, chưa thật sự hiệu quả. Do đó, đã dẫn đến hiện tượng có một bộ phận cán bộ, công chức nảy sinh tư tưởng “làm nhiều, sai nhiều” nên làm việc cầm chừng.