Siết chặt quy định cấp Phiếu lý lịch tư pháp số 2, tránh lạm dụng

Các đại biểu Quốc hội đề xuất làm rõ mục đích sử dụng của Phiếu lý lịch tư pháp số 1 và số 2 ngay trong nội dung luật, tránh tình trạng lạm dụng hoặc hiểu sai dẫn đến yêu cầu không phù hợp, tạo cơ sở pháp lý rõ ràng để người dân và cơ quan, tổ chức áp dụng đúng đắn.

Chiều 17/11, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 10, Quốc hội thảo luận tại Hội trường về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Lý lịch tư pháp. Một trong những nội dung nhận được nhiều sự quan tâm của các đại biểu là tình trạng lạm dụng cấp Phiếu lý lịch tư pháp số 2.

Đề xuất bỏ cấp Phiếu lý lịch tư pháp số 2

Thực tế cho thấy, nhiều cơ quan, tổ chức yêu cầu công dân cung cấp Phiếu lý lịch tư pháp số 2 để sử dụng vào các mục đích như chứng minh tình trạng án tích của bản thân để nộp hồ sơ xin việc làm, du học, định cư hoặc đi xuất khẩu lao động,...Do đó, để khắc phục tình trạng trên dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung Luật Lý lịch tư pháp lần này đã bổ sung quy định tại khoản 4 Điều 7, theo đó cơ quan, tổ chức không được yêu cầu cá nhân cung cấp Phiếu lý lịch tư pháp số 2.

minh-tam-3238.jpg
Đại biểu Nguyễn Minh Tâm (Đoàn Quảng Trị). (Ảnh: HỒ LONG)

Đại biểu Nguyễn Minh Tâm (Đoàn Quảng Trị) nhận định việc bổ sung quy định này rất hợp lý và phù hợp với tinh thần chung của Luật Lý lịch tư Pháp. Tuy nhiên, để tránh tình trạng lạm dụng yêu cầu cấp Phiếu lý lịch tư pháp số 2, đại biểu đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu và cân nhắc theo hai hướng như sau:

Thứ nhất, bỏ quy định về cấp Phiếu lý lịch tư pháp số 2 trong Luật Lý lịch tư pháp nhằm chấm dứt tình trạng lạm dụng yêu cầu cấp phiếu này.

Thứ hai, nếu trong trường hợp giữ nguyên các quy định về cấp Phiếu lý lịch tư pháp số 2 như dự thảo, đại biểu đề nghị cân nhắc bổ sung tại Điều 8 dự thảo Luật hành vi nghiêm cấm cơ quan, tổ chức yêu cầu cá nhân cung cấp Phiếu lý lịch tư pháp số 2 quy định tại Điều 43 của Luật này.

Bên cạnh đó, sửa đổi Điều 41 quy định về Phiếu lý lịch tư pháp theo hướng phân biệt rành mạch giữa hai loại Phiếu lý lịch tư pháp, làm rõ mục đích sử dụng của Phiếu lý lịch tư pháp số 1 và Phiếu lý lịch tư pháp số 2 ngay trong nội dung luật, tránh tình trạng lạm dụng hoặc hiểu sai dẫn đến yêu cầu không phù hợp, tạo cơ sở pháp lý rõ ràng để người dân và cơ quan, tổ chức áp dụng đúng đắn.

Chung quan điểm, đại biểu Phan Thị Mỹ Dung (Đoàn Tây Ninh) đề nghị xác định làm rõ hơn việc quy định về cấp phiếu lý lịch tư pháp số 2 trong hai trường hợp:

dbqh-phan-thi-my-dung-tay-ninh-quan-g-khanh-8975.jpg
Đại biểu Phan Thị Mỹ Dung (Đoàn Tây Ninh). (Ảnh: QUANG KHÁNH)

Trường hợp thứ nhất là theo yêu cầu của cá nhân trong trường hợp cần làm các thủ tục nhập cảnh, kết hôn nước ngoài, xuất khẩu lao động, xin việc làm.

Trường hợp thứ hai là trong trường hợp yêu cầu của cơ quan có thẩm quyền như cấp cho cơ quan tiến hành tố tụng hoặc cho các cơ quan thực hiện các thủ tục cấp chứng chỉ hành nghề, bổ nhiệm các chức danh trong trường hợp cần thiết.

Đại biểu phân tích: Quy định trong dự thảo Luật gần như giữ theo quy định hiện hành, tại khoản 1 Điều 41 quy định "Phiếu lý lịch tư pháp số 2 được cấp theo yêu cầu của cá nhân chỉ để cho người đó biết nội dung về lý lịch tư pháp của mình. Việc sử dụng lý lịch tư pháp phải được sự đồng ý của người được cấp Phiếu lý lịch tư pháp theo quy định của pháp luật về bảo vệ dữ liệu cá nhân".

Tuy nhiên, đại biểu cho hay, thực tế trong những năm gần đây, tình trạng lạm dụng Phiếu lý lịch tư pháp số 2 ngày càng gia tăng, cho thấy cá nhân yêu cầu cấp Phiếu lý lịch tư pháp số 2 không xuất phát từ nhu cầu muốn biết thông tin lý lịch tư pháp của mình mà theo yêu cầu của các cơ quan, tổ chức, chủ yếu là để bổ sung vào hồ sơ, thị thực nhập cảnh, kết hôn có yếu tố nước ngoài, xuất khẩu lao động, xin việc làm,... Thực trạng này đã ảnh hưởng tới quyền được pháp luật bảo vệ bí mật cá nhân theo Hiến pháp, chính sách nhân đạo về pháp luật hình sự của nhà nước ta, ảnh hưởng tới việc tái hòa nhập cộng đồng của người bị kết án, đặc biệt là những người đã được xóa án tích.

bnd-5747-2767.jpg
Quốc hội thảo luận tại Hội trường về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Lý lịch tư pháp. (Ảnh: DUY LINH)

Ngoài ra, đại biểu chỉ rõ, quy định chế tài "cơ quan, tổ chức không được yêu cầu cá nhân cung cấp Phiếu lý lịch tư pháp số 2" chưa rõ ràng, khó thực hiện, nhất là đối với các tổ chức nước ngoài yêu cầu, cũng như khó để chứng minh Phiếu lý lịch tư pháp có trong hồ sơ là do cơ quan, tổ chức đó yêu cầu hay người được cấp Phiếu lý lịch tư pháp tự nguyện cung cấp, đồng ý cho cơ quan, tổ chức đó sử dụng Phiếu lý lịch tư pháp số 2 của mình.

Do đó, nữ đại biểu Đoàn Tây Ninh đề nghị cần phải nghiên cứu có một cơ chế khác để thông tin cho cá nhân biết về tình trạng án tích của họ khi họ có yêu cầu, thay vì cấp Phiếu lý lịch tư pháp số 2 để họ biết về tình trạng thông tin án tích của mình. Thí dụ, họ có thể tự tra cứu trên dữ liệu thông tin của mình trên ứng dụng VNeID khi hiện nay cơ sở dữ liệu dân cư đã, đang, sẽ được cập nhật đầy đủ, có đầy đủ các thông tin về một công dân, nhất là thông tin về nhân thân. Đồng thời bổ sung quy định ai, trong trường hợp nào được tra cứu, biết thông tin về án tích của một người?.

Sẽ nghiên cứu chỉnh lý theo hướng thông tin lý lịch tư pháp của công dân được cập nhật trên VNeID

Tham gia phát biểu giải trình làm rõ hơn nội dung đại biểu quan tâm, Bộ trưởng Công an Lương Tam Quang cho biết: Về quyền yêu cầu cấp Phiếu lý lịch tư pháp và quyền yêu cầu cung cấp thông tin lý lịch tư pháp, tiếp thu ý kiến của đại biểu Quốc hội, cơ quan soạn thảo sẽ nghiên cứu, chỉnh lý trong dự thảo Luật theo hướng các cơ quan, tổ chức không được phép yêu cầu công dân cung cấp Phiếu lý lịch tư pháp số 2, nhằm bảo đảm công tác tái hòa nhập cộng đồng của người đã chấp hành xong hình phạt tù cũng như bảo đảm bí mật đời tư của công dân, đồng thời hạn chế tối đa tình trạng yêu cầu Phiếu lý lịch tư pháp số 2 tràn lan trong thời gian vừa qua.

bt-luong-tam-quang-3021.jpg
Bộ trưởng Công an Lương Tam Quang. (Ảnh: DUY LINH)

Ngoài ra, dự thảo Luật đã bổ sung quy định cơ quan Nhà nước, tổ chức chính trị, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam có thể khai thác thông tin lý lịch tư pháp khi có yêu cầu thông qua việc kết nối, chia sẻ dữ liệu từ cơ sở dữ liệu lý lịch tư pháp, cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư nhằm hỗ trợ cho công tác quản lý cán bộ, viên chức, công chức.

Về Phiếu lý lịch tư pháp số 1, số 2 và Phiếu lý lịch tư pháp điện tử, tiếp thu ý kiến của đại biểu Quốc hội, Bộ trưởng cho biết, cơ quan soạn thảo sẽ nghiên cứu, chỉnh lý trong dự thảo Luật theo hướng thông tin lý lịch tư pháp của công dân được cập nhật, hiển thị trên VNeID được coi là một trường thông tin sẵn có tương tự như họ tên, ngày tháng năm sinh. Thông tin lý lịch tư pháp hiển thị trên VNeID có giá trị như Phiếu lý lịch tư pháp, cá nhân không cần yêu cầu cấp Phiếu lịch tư pháp khi có nhu cầu; những thông tin này được ứng dụng kỹ thuật, công nghệ bảo mật để chống giả mạo và cơ chế xác thực của phiếu điện tử để các cơ quan, tổ chức thống nhất thực hiện.

Đối với các nội dung cụ thể khác, Bộ trưởng Công an cho hay, cơ quan soạn thảo sẽ nghiên cứu, tiếp thu tối đa ý kiến của đại biểu Quốc hội, báo cáo Chính phủ để chỉnh lý dự án Luật.

Có thể bạn quan tâm

Quốc hội thông qua Luật Giám định tư pháp (sửa đổi) với đa số đại biểu tán thành (92,81%). (Ảnh: DUY LINH)

Mở rộng phạm vi xã hội hoá một số lĩnh vực giám định tư pháp

Luật quy định theo hướng mở rộng thêm phạm vi thành lập Văn phòng giám định tư pháp ở một số lĩnh vực, chuyên ngành, trong đó riêng chuyên ngành giám định ADN, tài liệu, kỹ thuật số và điện tử, dấu vết đường vân chỉ được thực hiện đối với tố tụng dân sự, hành chính.

Cơ quan, tổ chức, cá nhân không được yêu cầu cá nhân cung cấp phiếu lý lịch tư pháp số 2

Cơ quan, tổ chức, cá nhân không được yêu cầu cá nhân cung cấp phiếu lý lịch tư pháp số 2

Cơ quan, tổ chức, cá nhân không được yêu cầu cá nhân cung cấp Phiếu lý lịch tư pháp số 2. Với Phiếu lý lịch tư pháp số 1, chỉ được yêu cầu cung cấp trong trường hợp luật, nghị quyết của Quốc hội, pháp lệnh, nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội hoặc nghị định, nghị quyết của Chính phủ quy định.

[Video] Hơn 20.000 người được đặc xá năm 2025

[Video] Hơn 20.000 người được đặc xá năm 2025

Bộ Công an vừa tổ chức Hội nghị tổng kết công tác đặc xá và tái hòa nhập cộng đồng đối với người được đặc xá năm 2025, khẳng định đây là chủ trương lớn thể hiện chính sách khoan hồng, nhân đạo của Đảng và Nhà nước.

Các đối tượng trong đường dây lừa đảo, chiếm đoạt tài sản.

Thanh Hóa triệt phá đường dây lừa đảo xuyên quốc gia

Ngày 4/12, Công an Thanh Hóa cho biết: Dưới sự chỉ đạo của Thủ trưởng Cơ quan An ninh điều tra, hơn 100 lượt cán bộ, chiến sĩ được huy động, đồng loạt đấu tranh triệt phá đường dây sử dụng máy tính, phương tiện điện tử, mạng internet thực hiện hành vi lừa đảo, chiếm đoạt tài sản.

Nhóm người Hàn Quốc điều hành lừa đảo bị Interpol truy nã bắt tại Đà Nẵng. (Ảnh: Công an cung cấp)

Bắt nhóm người Hàn Quốc điều hành đường dây lừa đảo tại Campuchia bị Interpol truy nã

Tối 4/12, lực lượng chức năng Công an thành phố Đà Nẵng phối hợp Cục Đối ngoại Bộ Công an tiến hành các thủ tục bàn giao 3 đối tượng người Hàn Quốc có lệnh truy nã quốc tế cho cơ quan chức năng Hàn Quốc. Ngay trong đêm, cơ quan chức năng Hàn Quốc đã di lý các đối tượng này về nước để xử lý theo quy định của pháp luật.

Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Nguyễn Văn Quảng. (Ảnh: DUY LINH)

Tạo cơ chế giải quyết tranh chấp vượt trội, công bằng, hiệu lực, hiệu quả theo thông lệ quốc tế

Việc xây dựng Luật Tòa án chuyên biệt tại Trung tâm tài chính quốc tế nhằm tạo cơ chế giải quyết tranh chấp vượt trội, công bằng, hiệu lực, hiệu quả theo thông lệ quốc tế, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của nhà đầu tư, lợi ích của quốc gia, thu hút đầu tư nước ngoài vào Trung tâm tài chính quốc tế.

Toàn cảnh buổi họp báo.

Bước chuyển quan trọng góp phần tạo thuận lợi thương mại và tăng cường hiệu lực quản lý

Ngày 4/12, Cục Hải quan tổ chức họp báo chuyên đề nhằm giới thiệu, giải thích những điểm mới của Luật Thuế giá trị gia tăng, Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt. Các văn bản này được đánh giá là bước chuyển quan trọng nhằm chuẩn hóa, minh bạch hóa các chính sách thuế, góp phần tạo thuận lợi thương mại, tăng cường hiệu lực quản lý.

Công an Đà Nẵng bắt tạm giam giám đốc công ty nhiều lần tổ chức khai thác cát trái phép tại sông Vàng. (Ảnh: Công an cung cấp)

Công an Đà Nẵng bắt tạm giam giám đốc công ty nhiều lần tổ chức khai thác cát trái phép

Ngày 4/12, Phòng Cảnh sát Kinh tế (Công an thành phố Đà Nẵng) cho biết, đơn vị vừa tống đạt Quyết định thay đổi biện pháp ngăn chặn từ cấm đi khỏi nơi cư trú sang bắt bị can để tạm giam và thực hiện Lệnh bắt bị can để tạm giam đối với Văn Đức Quý, vì hành vi khai thác khoáng sản (cát) trái phép.

Tăng cường rà soát, giải quyết các vụ việc, vụ án tạm đình chỉ

Tăng cường rà soát, giải quyết các vụ việc, vụ án tạm đình chỉ

Đại biểu Quốc hội kiến nghị, tại Nghị quyết Kỳ họp thứ 10, Quốc hội bổ sung nội dung liên quan đến việc giao các ngành tố tụng tiếp tục rà soát định kỳ đối với các trường hợp vụ án đang tạm đình chỉ và có những đợt cao điểm tiến hành rà soát để khẩn trương phục hồi những vụ án sắp hết thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự.

Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Nguyễn Văn Quảng trình bày báo cáo. (Ảnh: DUY LINH)

Gần 97% số vụ việc liên quan đến quy hoạch, quản lý và sử dụng đất đai đã được giải quyết

Báo cáo về việc thực hiện một số nghị quyết của Quốc hội nhiệm kỳ khóa XIV và khóa XV về giám sát chuyên đề, chất vấn cho thấy, các Tòa án đã giải quyết đạt tỷ lệ 96,71% về số vụ và 92,82% về số bị cáo phạm các tội liên quan đến quy hoạch, quản lý và sử dụng đất đai, vượt 8,71% so với chỉ tiêu Quốc hội giao.

Cơ quan Cảnh sát điều tra đọc Lệnh bắt bị can để tạm giam với Nguyễn Thị Hoa (áo đen ở giữa).

Bắc Ninh: Khởi tố, bắt tạm giam hai cán bộ cơ quan thuế

Mở rộng điều tra vụ án “Tham ô tài sản” xảy ra tại Công ty H. có địa chỉ tại xã Hợp Thịnh, tỉnh Bắc Ninh, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Bắc Ninh đã khởi tố bổ sung vụ án, khởi tố bị can và ra lệnh bắt tạm giam đối với bà Nguyễn Thị Hoa và bà Nguyễn Thị Phương - cán bộ Cục thuế Bắc Ninh về tội "Nhận hối lộ".

Tổ công tác của Phòng Nghiệp vụ, Ban Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Sơn La chủ trì phối hợp bắt giữ 3 đối tượng về hành vi vận chuyển trái phép 100.000 viên ma túy tổng hợp.

Vững vàng nơi “tuyến lửa” cuộc chiến chống ma túy

Biên giới Sơn La dài hơn 274km, tiếp giáp với nước bạn Lào, là địa bàn trọng điểm mà các đường dây tội phạm ma túy quốc tế thường xuyên lợi dụng để trung chuyển ma túy. Trong bối cảnh đó, Bộ đội Biên phòng Sơn La đã thể hiện rõ vai trò tuyến đầu, góp phần giữ vững an ninh trật tự, bảo đảm cuộc sống bình yên của người dân.

Các cơ quan chức năng triển khai công tác cưỡng chế tại hộ bà Phạm Thị Hiền, thôn Quán Thẻ 2, xã Thuận Nam (Khánh Hòa). (Ảnh: NGUYỄN TRUNG)

Cưỡng chế thu hồi đất thực hiện Dự án Đường đấu nối cao tốc bắc-nam với Quốc lộ 1 và Cảng biển tổng hợp Cà Ná

Ngày 2/12, các cơ quan chức năng xã Thuận Nam (Khánh Hòa) đã tổ chức cưỡng chế thu hồi đất đối với hộ bà Phạm Thị Hiền ở thôn Quán Thẻ 2 để bàn giao mặt bằng cho đơn vị thi công bảo đảm tiến độ Dự án Đường đấu nối cao tốc bắc-nam với Quốc lộ 1 và Cảng biển tổng hợp Cà Ná.