Quy hoạch không gian để Hà Nội phát triển xứng tầm

Nghị quyết số 15-NQ/TW ngày 5/5/2022 của Bộ Chính trị về phương hướng, nhiệm vụ phát triển Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 định hướng Thủ đô trở thành một đô thị “Văn hiến-Văn minh- Hiện đại”, giữ vai trò trung tâm chính trị-hành chính quốc gia và là đầu tàu phát triển của vùng Thủ đô cũng như cả nước.

Sông Hồng là không gian phát triển có ý nghĩa quan trọng đối với Thủ đô. (Ảnh HẢI LINH)
Sông Hồng là không gian phát triển có ý nghĩa quan trọng đối với Thủ đô. (Ảnh HẢI LINH)

Hiện thực hóa tầm nhìn của Nghị quyết, Quy hoạch Thủ đô đã được xây dựng với những ý tưởng táo bạo, đột phá nhưng cũng đầy thách thức, đòi hỏi sự tâm huyết và quyết liệt trong thực thi.

Một trong những điểm nhấn quan trọng của Quy hoạch Thủ đô Hà Nội thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 (Quy hoạch Thủ đô) là chuyển đổi từ mô hình đô thị tập trung nội đô sang mô hình đa cực, đa trung tâm. Thay vì để khu vực trung tâm gánh chịu áp lực quá tải về dân số, hạ tầng và môi trường, Hà Nội định hướng phát triển hai thành phố trực thuộc ở phía bắc, khu vực Đông Anh, Mê Linh, Sóc Sơn và phía tây, khu vực Hòa Lạc, Xuân Mai; cùng các đô thị vệ tinh như Sơn Tây, Phú Xuyên. Mỗi khu vực được quy hoạch với chức năng riêng biệt, khai thác tối đa tiềm năng địa phương, từ đó phân bổ lại dân cư, giảm tải cho khu vực trung tâm. Cùng với đó, mô hình phát triển đô thị theo hướng TOD (Transit-Oriented Development - Phát triển đô thị định hướng giao thông công cộng) là một bước đi chiến lược. TOD không chỉ giúp định hình lại cấu trúc đô thị mà còn tạo động lực phát triển kinh tế-xã hội ở các khu vực ven đô, giảm ùn tắc và ô nhiễm ở nội đô, tạo cơ hội cho thành phố mở rộng không gian phát triển.

Các tuyến đường sắt đô thị, hệ thống giao thông công cộng hiện đại và các trục giao thông trọng điểm như Vành đai 4, Vành đai 5, cùng các cầu vượt sông Hồng (Tứ Liên, Trần Hưng Đạo, Ngọc Hồi, Hồng Hà, Mễ Sở) sẽ là xương sống kết nối các vùng đô thị, tạo ra một mạng lưới giao thông thông minh, hiệu quả. Theo đánh giá của Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh, việc triển khai hiệu quả Luật Thủ đô 2024 đã tạo ra hành lang pháp lý quan trọng, khơi thông các nguồn lực, tạo đà cho sự phát triển đột phá của Hà Nội. Công tác quy hoạch, thực hiện quy hoạch đã được đẩy nhanh tiến độ, đặc biệt là Quy hoạch Thủ đô Hà Nội thời kỳ 2021- 2030, tầm nhìn đến năm 2050 và Đồ án điều chỉnh tổng thể Quy hoạch chung Thủ đô đến năm 2045, tầm nhìn đến năm 2065. Phó Chủ tịch Quốc hội cũng đánh giá cao tầm nhìn và sự quyết liệt của Hà Nội trong công tác xây dựng, tổ chức thực hiện các quy hoạch lớn; hạ tầng kinh tế-xã hội, hạ tầng đô thị được đầu tư mạnh mẽ với nhiều dự án, công trình trọng điểm. Không gian phát triển của Thủ đô được định hướng hài hòa giữa hiện đại và bản sắc.

Quy hoạch Thủ đô đã xác định năm không gian phát triển: Không gian trên cao, không gian ngầm, không gian công cộng, không gian văn hóa-sáng tạo và không gian số. Đây là cách tiếp cận toàn diện nhằm tối ưu hóa nguồn lực và khai thác hiệu quả tiềm năng của Hà Nội. Khai thác không gian trên cao và không gian ngầm để giải quyết bài toán thiếu hụt quỹ đất, trong khi không gian công cộng và văn hóa-sáng tạo hướng đến nâng cao chất lượng sống và gìn giữ bản sắc văn hiến nghìn năm của Thủ đô. Đặc biệt, quy hoạch hai bờ sông Hồng không chỉ giải quyết bài toán giao thông mà còn mở ra cơ hội phát triển các khu đô thị sinh thái, không gian văn hóa và du lịch, biến dòng sông thành “trục xanh” biểu tượng của Thủ đô. Dù có tầm nhìn chiến lược, Hà Nội vẫn đối mặt nhiều thách thức lớn: Ô nhiễm môi trường, ùn tắc giao thông, ngập úng cục bộ, thiếu không gian công cộng và áp lực từ đô thị hóa nhanh chóng.

Để vượt qua những trở ngại này, cần có giải pháp đồng bộ và quyết liệt. Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội Trương Việt Dũng cho biết, trong những tháng cuối năm 2025, thành phố tiếp tục đẩy mạnh phát triển hạ tầng kỹ thuật đô thị; nâng cao hiệu quả và chất lượng quản lý nhà nước về quy hoạch, đất đai, đô thị, môi trường. Theo đánh giá của các chuyên gia, một giải pháp quan trọng đối với thành phố Hà Nội trong giai đoạn hiện nay là nâng cao quản trị đô thị thông minh. Chuyển đổi số là yếu tố then chốt để Hà Nội trở thành đô thị hiện đại.

Hà Nội đang đứng trước cơ hội để vươn mình trở thành một đô thị hiện đại, thông minh và bền vững. Quy hoạch Thủ đô không chỉ là bản vẽ kỹ thuật, mà còn là khát vọng về một Hà Nội xứng tầm với vai trò trung tâm của cả nước. Để hiện thực hóa tầm nhìn này, cần sự đồng lòng từ chính quyền, doanh nghiệp và người dân, sự quyết liệt trong triển khai và giám sát thực hiện quy hoạch. Hà Nội của tương lai sẽ là nơi giao thoa giữa truyền thống và hiện đại với không gian xanh và đô thị thông minh.

Có thể bạn quan tâm

Phối cảnh cầu vượt trực thông trên tuyến đường Cổ Linh.

Làm cầu vượt trực thông dài hàng trăm mét giải quyết ùn tắc đường Cổ Linh

Do lưu lượng phương tiện lớn, đường Cổ Linh (Hà Nội) luôn trong tình trạng ùn tắc, mất trật tự an toàn giao thông, là “điểm nghẽn” phát triển kinh tế-xã hội của khu vực. Dù mới đi vào hoạt động theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, nhưng phường Long Biên đã chủ động đề xuất giải pháp giải quyết căn cơ tình trạng này.

Đồng chí Nguyễn Duy Ngọc, Bí thư Thành ủy Hà Nội, kiểm tra tiến độ dự án đường Vành đai 4-Vùng Thủ đô tại tỉnh Hưng Yên.

Đưa dự án đường Vành đai 4-Vùng Thủ đô về đích

Do khó khăn trong giải phóng mặt bằng, tiến độ thi công dự án đường Vành đai 4-Vùng Thủ đô đang chậm so với kế hoạch. Nhìn rõ vấn đề này, thành phố Hà Nội và hai tỉnh Hưng Yên, Bắc Ninh đang phối hợp chặt chẽ, vào cuộc với những yêu cầu cụ thể để bảo đảm tiến độ dự án.

Lễ hội rước vua giả ở đền Sái (xã Thư Lâm, Hà Nội) là lễ hội lớn trong vùng, hằng năm thu hút đông đảo khách du lịch.

Điểm đến hấp dẫn ở phía bắc Thủ đô

Sau khi sắp xếp lại địa giới hành chính, xã Thư Lâm là địa bàn có nhiều di tích, di sản văn hóa ở khu vực phía bắc Thủ đô. Trong đó, có những địa danh đã trở thành điểm du lịch nổi tiếng như làng gỗ mỹ nghệ Thiết Úng, đền Sái, rối nước Đào Thục…, cùng nhiều giá trị tiềm ẩn chưa được khai thác.

Thành phố Hà Nội đang tích cực chuyển đổi số mạnh mẽ trong thực hiện các thủ tục hành chính.

Tích cực hỗ trợ người dân tiếp cận công nghệ số

Thành phố Hà Nội đang tích cực triển khai các giải pháp nhằm hỗ trợ người dân, doanh nghiệp thực hiện thủ tục hành chính theo hướng chuyển đổi số rõ nét. Những thay đổi này sẽ góp phần hình thành nền hành chính hiện đại, minh bạch, hiệu quả.

Sống giữa lòng Hà Nội

Tôi chuyển đến khu tập thể này vào những ngày đầu tháng 12. Phố xá ngoài kia vẫn ồn ã, mà nơi đây như thể lắng lại. Không khí trầm tĩnh của khu nhà như trạng thái của một người hoài niệm đang chầm chậm lần tay vào ký ức.

Dồn lực thi công các công trình trọng điểm

Năm 2025 đánh dấu bước chuyển mạnh mẽ của thành phố Hà Nội trong nỗ lực hoàn thiện hệ thống kết cấu hạ tầng, khi hàng loạt dự án quy mô lớn, có ý nghĩa chiến lược đồng loạt khởi công.

Bí thư Đoàn Thanh niên thành phố Hà Nội Nguyễn Tiến Hưng thăm, trao quà động viên thiếu nhi hoàn cảnh khó khăn trên địa bàn phường Đống Đa (Hà Nội).

Tuổi trẻ Thủ đô sáng tạo trong thực tiễn, tiên phong trong hành động

Trong nhiệm kỳ 2020-2025, tuổi trẻ Thủ đô đã khẳng định vai trò “đầu tàu” với nhiều mô hình sáng tạo trên mặt trận số. Bước vào nhiệm kỳ 2025-2030, tổ chức Đoàn các cấp đặt ra 17 chỉ tiêu và 3 khâu đột phá, hướng tới xây dựng thế hệ thanh niên Hà Nội có năng lực số, tinh thần tiên phong và khát vọng cống hiến.

Bài 4: Hiện thực hóa khát vọng phát triển Thủ đô

Bài 4: Hiện thực hóa khát vọng phát triển Thủ đô

Hướng tới mục tiêu trở thành thành phố kết nối toàn cầu vào năm 2045, thành phố Hà Nội đang đứng trước yêu cầu kiến tạo mô hình quản trị mới, đủ năng lực dẫn dắt phát triển bền vững. Những hạn chế kéo dài như ùn tắc giao thông, ô nhiễm môi trường, trật tự đô thị và ngập úng... đòi hỏi cấp bách phải được xử lý căn cơ.

Bài 3: Tỏa sáng bản sắc văn hóa Thủ đô

Bài 3: Tỏa sáng bản sắc văn hóa Thủ đô

Người Hà Nội không chỉ giữ vững những phẩm chất vốn có mà còn được tích hợp những phẩm chất mới. Cùng với đó, Hà Nội đang vươn mình trở thành trung tâm công nghiệp văn hóa của châu lục và thế giới. Đó là những nền tảng vững chắc để Thủ đô bước vào một thời đại phát triển mới.

Bài 2: Động lực mới cho tăng trưởng và quản trị hiện đại

Bài 2: Động lực mới cho tăng trưởng và quản trị hiện đại

Hà Nội đang tạo dựng những động lực tăng trưởng mới qua đẩy mạnh chuyển đổi số, phát triển hạ tầng công nghệ, cải thiện mạnh mẽ môi trường đầu tư. Cùng với đó, hàng loạt dự án lớn về môi trường, giao thông, hạ tầng đô thị được triển khai, góp phần nâng cao chất lượng sống người dân, nâng cao năng lực quản trị đô thị hiện đại.

Lãnh đạo Thành phố Hà Nội trao chứng nhận cho các doanh nghiệp đạt TOP 1 hàng Việt Nam được người tiêu dùng yêu thích năm 2025.

Hàng Việt chinh phục người tiêu dùng

Chương trình “Bình chọn hàng Việt Nam được người tiêu dùng yêu thích” năm 2025 đã tạo thêm một sân chơi uy tín, minh bạch, giúp doanh nghiệp khẳng định thương hiệu và tăng sức cạnh tranh trên thị trường.

Đoàn Chủ tịch kỳ họp thứ 28 Hội đồng nhân dân thành phố Hà Nội. ( Ảnh THẾ ĐẠI)

Tập trung tháo gỡ những điểm nghẽn

Tại kỳ họp thứ 28 của Hội đồng nhân dân Thành phố Hà Nội khóa 16, nhiệm kỳ 2021-2026, các đại biểu đã chỉ ra một số điểm nghẽn như: nhà ở xã hội, thoát nước đô thị, ùn tắc giao thông, trường học quá tải... Đây là những vấn đề bức xúc đã tồn tại trong thời gian dài, cần có giải pháp để giải quyết triệt để.

Tổ hợp dự án nhà ở xã hội và dịch vụ thương mại AZ Thăng Long. (Ảnh QUANG NGUYÊN)

Áp dụng cơ chế mới phục vụ tái định cư và tạm cư

Một giải pháp quan trọng nhằm tháo gỡ vướng mắc cho công tác đền bù, hỗ trợ, giải phóng mặt bằng khi thực hiện các dự án cải tạo, chỉnh trang đô thị trên địa bàn Hà Nội đã được Hội đồng nhân dân thành phố thông qua tại kỳ họp thứ 28.

Ban Chấp hành Đảng bộ Thành phố Hà Nội biểu quyết thông qua hội nghị lần thứ ba, trong đó có Quy định mới về công tác cán bộ.

Nâng cao hơn nữa chất lượng công tác cán bộ

Thành ủy Hà Nội đã ban hành Quy định về phân cấp quản lý cán bộ và quy hoạch, bổ nhiệm, giới thiệu ứng cử, tạm đình chỉ công tác, cho thôi giữ chức vụ, từ chức, miễn nhiệm đối với cán bộ.

Điểm hẹn văn hóa mới của Thủ đô

Chiều 30/11, tại Nhà Bát Giác, Vườn hoa Lý Thái Tổ (phường Hoàn Kiếm), Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội chính thức ra mắt Dự án “Âm nhạc cuối tuần”. Giữa không gian đi bộ hồ Hoàn Kiếm, những giai điệu Jazz vang lên đã mở đầu cho chuỗi hoạt động nghệ thuật công cộng được kỳ vọng sẽ trở thành điểm hẹn văn hóa mới của Thủ đô.

Khách du lịch ngồi sát khu vực đường ray khi tàu đi qua.

[Ảnh] Phố cà-phê đường tàu nhộn nhịp trở lại sau lệnh giải tỏa

Dù mới bị lực lượng chức năng giải tỏa, yêu cầu hàng chục hộ dân ký cam kết không lấn chiếm hành lang an toàn đường sắt, nhưng chỉ sau vài ngày, tại phố cà-phê đường tàu (thuộc các phường Ba Đình, Hoàn Kiếm ở Hà Nội), bàn ghế lại được kê sát đường ray để phục vụ khách du lịch như chưa từng có lệnh cấm.