Ngày Khí tượng Thế giới 23/3: Cùng nhau thu hẹp khoảng cách cảnh báo sớm

Thế giới có thể thu hẹp khoảng cách tài chính cho hệ thống cảnh báo sớm và bảo đảm rằng mọi quốc gia đều có đủ nguồn lực cần thiết để tăng cường khả năng chống chịu, đồng thời bảo vệ cộng đồng trước những tác động ngày càng mạnh mẽ của thời tiết cực đoan và biến đổi khí hậu.
Một cánh đồng khô hạn tại Kenya. (Ảnh: Tân Hoa Xã)
Một cánh đồng khô hạn tại Kenya. (Ảnh: Tân Hoa Xã)

Tổ chức Khí tượng Thế giới (WMO) của Liên hợp quốc mới đây xác nhận năm 2024 là năm nóng nhất trong lịch sử. Biến đổi khí hậu đang làm gia tăng các hiện tượng thời tiết cực đoan, với sự xuất hiện ngày càng nhiều của các cơn bão nhiệt đới có khả năng tăng cường độ nhanh chóng, mưa có tàn phá lớn, nước dâng do bão, lũ lụt, hạn hán nghiêm trọng và cháy rừng...

Không những vậy, mực nước biển dâng cao, đẩy các khu vực ven biển đông dân cư vào nguy cơ ngập lụt và chịu tác động của sóng biển. Hệ lụy xã hội từ những thảm họa này vẫn kéo dài ngay cả khi không còn xuất hiện trên các trang tin tức.

Trong bối cảnh này, WMO lựa chọn chủ đề Ngày Khí tượng Thế giới năm 2025 là "Cùng nhau thu hẹp khoảng cách cảnh báo sớm", nhấn mạnh những tiến bộ cũng như những hạn chế trong dự báo và cảnh báo sớm - yếu tố quan trọng đối với sự phát triển kinh tế, xã hội toàn cầu.

Những số liệu đáng chú ý

55%: Tính đến năm 2024, đã có 108 quốc gia báo cáo rằng họ có hệ thống cảnh báo sớm đa thiên tai, hơn gấp đôi so với 52 quốc gia vào năm 2015.

• Sự phát triển của các quốc gia dễ bị tổn thương: Các quốc gia kém phát triển nhất có bước tiến vượt bậc, đặc biệt là những nước không giáp biển và các quốc đảo nhỏ đang phát triển, với tốc độ cải thiện cao hơn mức trung bình toàn cầu.

39%: Điểm số trung bình toàn cầu về mức độ toàn diện của hệ thống cảnh báo sớm đa thiên tai đã tăng từ 0,35 lên 0,49, tăng 39%.

Việt Nam chịu ảnh hưởng nặng nề bởi siêu bão Yagi. (Ảnh: Nhandan.vn)

Việt Nam chịu ảnh hưởng nặng nề bởi siêu bão Yagi. (Ảnh: Nhandan.vn)

Theo báo cáo của WMO, ở giai đoạn giữa chặng đường của "Sáng kiến ​​Cảnh báo sớm cho tất cả", đã có những tiến bộ đáng kể trong việc cứu sống, bảo vệ sinh kế và tăng cường khả năng chống chịu của cộng đồng. Trước những rủi ro về khí hậu ngày càng gia tăng, sáng kiến này trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết.

Khi sáng kiến bước vào giai đoạn tiếp theo, các quan hệ đối tác được mở rộng nhằm đẩy nhanh tiến độ thực hiện.

Nhiều tổ chức quốc tế, quỹ khí hậu và ngân hàng phát triển đang tăng cường hỗ trợ cho công tác cảnh báo sớm. Các đối tác khu vực và các trung tâm chuyên môn đang được sử dụng để nâng cao hiệu quả và xây dựng năng lực bền vững.

Điểm cốt lõi của sáng kiến này là sự chủ động của mỗi quốc gia, với sự dẫn dắt của các chính phủ - đặc biệt là các Cơ quan Khí tượng và Thủy văn quốc gia (NMHSs) - đóng vai trò chủ đạo trong việc tăng cường khả năng chống chịu và thiết lập hệ thống cảnh báo sớm bền vững.

Sáng kiến Cảnh báo sớm cho tất cả của Liên hợp quốc đặt mục tiêu đến năm 2027, tất cả mọi người trên Trái đất sẽ đều được bảo vệ bởi hệ thống cảnh báo sớm về thời tiết. Thế giới phải đoàn kết lại và khẩn trương tăng cường hành động và đầu tư để hiện thực hóa mục tiêu này.

Tổng Thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres

Hướng tới mục tiêu năm 2027, giai đoạn tiếp theo của "Sáng kiến ​​Cảnh báo sớm cho tất cả" sẽ tập trung vào các hành động nhanh chóng, toàn diện và hiệu quả nhằm gia tăng tác động tích cực, bằng cách: phát huy từ các bài học kinh nghiệm và các công cụ đã phát triển để đẩy nhanh và cải thiện việc triển khai; mở rộng hỗ trợ tới nhiều quốc gia hơn, vượt ra ngoài 30 quốc gia trọng điểm ban đầu; tăng cường hợp tác với các nhà tài trợ song phương, đa phương, ngân hàng phát triển và các quỹ khí hậu để thúc đẩy nguồn lực và sự hợp tác; nâng cao năng lực khu vực thông qua hợp tác với các trung tâm chuyên môn và đối tác khu vực, đảm bảo tác động bền vững, thúc đẩy quyền sở hữu quốc gia bằng cách đưa các quốc gia đi đầu trong việc thực hiện và đảm bảo tính bền vững lâu dài.

Xác định các mục tiêu WMO đặt ra là "đầy tham vọng" nhưng Tổng Thư ký WMO Celeste Saulo bày tỏ tin tưởng: "Đây là thời điểm cần hành động! Bằng cách cùng nhau đầu tư, đổi mới và sáng tạo, chúng ta sẽ bảo đảm được sứ mệnh của Hệ thống Cảnh báo sớm cho tất cả".

Có thể bạn quan tâm

Cảng Los Angeles, California, Mỹ. (Ảnh minh họa: THX/TTXVN)

Nền kinh tế thế giới: Bức tranh tươi sáng

Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD) đánh giá nền kinh tế thế giới năm nay vẫn duy trì được sức bền và khả năng chống chịu với các cú sốc. Chỉ số tích cực của các nền kinh tế lớn, nhất là Mỹ và châu Âu, đã tô điểm các gam màu tươi sáng cho bức tranh kinh tế thế giới.

Tòa nhà bị phá hủy sau cuộc không kích của Israel tại Jbaa, Liban, ngày 4/12/2025. (Ảnh: THX/TTXVN)

Israel không kích Liban

Chỉ một ngày sau khi Israel và Liban tiến hành cuộc đối thoại trực tiếp đầu tiên sau nhiều thập kỷ và bất chấp cả việc hai nước đã ký thỏa thuận ngừng bắn hồi tháng 11/2024, ngày 4/12, quân đội Israel thông báo đã bắt đầu các cuộc tấn công nhằm vào “những mục tiêu khủng bố của lực lượng Hezbollah” tại miền nam Liban.

Tọa đàm góp phần thúc đẩy giao lưu văn hóa, củng cố quan hệ hợp tác Việt-Pháp, đồng thời khẳng định tiềm năng phát triển mạnh mẽ của điện ảnh Việt Nam trong giai đoạn mới.

Thúc đẩy hợp tác và đầu tư điện ảnh Việt Nam-Pháp

Tại tọa đàm “Điện ảnh Việt Nam và Pháp: Tiềm năng và cơ hội hợp tác” ở Paris ngày 4/12, các nhà quản lý điện ảnh cũng như nhà sản xuất và nghệ sĩ hai nước đã trao đổi về chiến lược phát triển và hội nhập quốc tế của điện ảnh Việt Nam trong bối cảnh mới và triển vọng hợp tác để phục vụ công chúng, đi tranh giải quốc tế.

Cảnh ngập lụt sau những trận mưa lớn tại tỉnh Songkhla, Thái Lan. (Ảnh: THX/TTXVN)

Liên hợp quốc hỗ trợ các nước Nam Á ứng phó lũ lụt nghiêm trọng

Liên hợp quốc tiếp tục hỗ trợ chính phủ một số quốc gia Nam ÁĐông Nam Á ứng phó với tình trạng lũ lụt và sạt lở đất ở mức thảm khốc, khiến hơn 1.500 người thiệt mạng và ảnh hưởng gần 11 triệu người. Đây là thông điệp mà người phát ngôn của Tổng Thư ký Liên hợp quốc, ông Stephane Dujarric đưa ra vào ngày 4/12.

Người lao động làm việc tại một siêu thị tại Washington D.C, Mỹ. (Ảnh: Tân Hoa Xã)

Mỹ: Số nhân sự bị cắt giảm cao nhất trong 5 năm

Với các thông báo cắt giảm mạnh nhân sự của các doanh nghiệp Mỹ vào tháng 11, tổng số người mất việc trong cả năm 2025 tiếp tục vượt xa mốc 1 triệu người, trong bối cảnh tái cấu trúc doanh nghiệp, trí tuệ nhân tạo (AI) và thuế quan góp phần làm giảm số lượng việc làm.

Bộ trưởng Nội vụ và An toàn Hàn Quốc Yun Hojung chụp ảnh kỷ niệm với các đại sứ, đại biện các nước tại Hàn Quốc. (Ảnh: Đại sứ quán Việt Nam tại Hàn Quốc)

Đẩy mạnh hợp tác về hành chính giữa Hàn Quốc và Việt Nam

Ngày 4/12, Bộ trưởng Nội vụ và An toàn Hàn Quốc Yun Hojung đã tổ chức gặp gỡ đoàn ngoại giao tại Seoul, giới thiệu về những chính sách mới về Hành chính công của chính quyền Lee Jae Myung. Đại sứ Việt Nam tại Hàn Quốc Vũ Hồ đã tham dự sự kiện này cùng với gần 100 đại sứ, đại biện các nước tại Seoul.

Bộ trưởng Quốc phòng Hàn Quốc Ahn Gyu Back. (Ảnh: Yonhap/ TTXVN)

Hàn Quốc định hướng tái thiết quân đội

Ngày 3/12, Bộ trưởng Quốc phòng Hàn Quốc Ahn Gyu Back đã chủ trì cuộc họp với các chỉ huy cấp cao để thảo luận định hướng củng cố và xây dựng lực lượng quân đội, 1 năm sau động thái thiết quân luật bất thành có sự tham gia của cựu Bộ trưởng Quốc phòng và một loạt quan chức quân đội dưới thời cựu Tổng thống Yoon Suk Yeol.

Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị và Thư ký Hội đồng An ninh Nga Sergei Shoigu. (Ảnh: THX/TTXVN)

Trung Quốc, Nga củng cố tin cậy chiến lược

Trong khuôn khổ vòng tham vấn an ninh chiến lược Trung Quốc-Nga lần thứ 20 diễn ra tại Moskva, Trung Quốc và Nga nhất trí triển khai đầy đủ nhận thức chung quan trọng mà nguyên thủ hai bên đạt được về an ninh chiến lược, qua đó thúc đẩy điều phối chiến lược song phương lên tầm cao chất lượng hơn.