Đây là khẳng định của Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng tại Hội nghị tổng kết công tác năm 2025 và phương hướng, nhiệm vụ năm 2026 của Bộ Khoa học và Công nghệ được tổ chức sáng 26/12 tại Hà Nội.
Hội nghị còn có sự tham dự của nguyên Phó Thủ tướng Phạm Gia Khiêm; các lãnh đạo, đơn vị thuộc Bộ Khoa học và Công nghệ; lãnh đạo các ban, bộ, ngành Trung ương và địa phương; lãnh đạo các viện, trường, nhà khoa học và cộng đồng doanh nghiệp… Hội nghị cũng kết nối trực tuyến với các điểm cầu ở 34 tỉnh/thành phố.
Xây dựng thể chế khoa học và công nghệ: từ quản lý sang kiến tạo, dẫn dắt
Phát biểu khai mạc, Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng đánh giá: "Năm 2025 cũng là năm 3 trụ cột khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số chính thức về chung một nhà. Việc bộ ba này được khẳng định ở tầm cao, thông qua Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị và các luận cứ lý luận liên quan, rồi được giao cho một bộ thống nhất quản lý, thể hiện tuyên bố rõ ràng của Đảng ta: Phát triển đất nước từ nay chủ yếu dựa trên khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Năm 2025 không chỉ là mốc thời gian, mà là bước chuyển về chất trong nhận thức và tư duy phát triển".
Cùng với triển khai Nghị quyết 57, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 193/2025/QH15; Chính phủ ban hành Nghị quyết số 71/NQ-CP để toàn hệ thống chính trị tập trung triển khai đồng bộ với định hướng phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia là đột phá quan trọng hàng đầu, là động lực chính để phát triển kinh tế-xã hội, đưa đất nước phát triển bứt phá, giàu mạnh trong kỷ nguyên mới.
Triển khai Nghị quyết 57, công tác xây dựng và hoàn thiện thể chế trong ngành khoa học và công nghệ đã có bước chuyển căn bản từ quản lý sang kiến tạo, dẫn dắt. Thể chế là đột phá của đột phá, là điều kiện tiên quyết để khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trở thành động lực tăng trưởng thực chất.
Trong báo cáo tổng kết công tác năm 2025, phương hướng triển khai nhiệm vụ năm 2026 của Bộ Khoa học và Công nghệ, Thứ trưởng Bùi Hoàng Phương cho biết: Chỉ trong vòng 10 tháng sau hợp nhất, Bộ đã tham mưu Chính phủ, trình Quốc hội ban hành 10 luật và 1 nghị quyết. Bên cạnh đó, Bộ đã tham mưu, trình Chính phủ ban hành 23 nghị định, 16 nghị quyết, 41 quyết định, 1 chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ; Bộ cũng ban hành 50 thông tư để hướng dẫn thi hành, kịp thời tháo gỡ các điểm nghẽn về cơ chế, chính sách, tạo hành lang pháp lý thuận lợi, đáp ứng yêu cầu thực tiễn.
Các văn bản này đã hình thành khung pháp lý bao trùm đầy đủ các trụ cột chiến lược về khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, bưu chính, viễn thông, chuyển đổi số, công nghiệp công nghệ số, trí tuệ nhân tạo, công nghệ cao, năng lượng nguyên tử, tiêu chuẩn-quy chuẩn, chất lượng, chuyển giao công nghệ và sở hữu trí tuệ.
Tại hội nghị, Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng đánh giá: Khối lượng công việc được giao liên quan đến Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia là rất lớn với 473 nhiệm vụ, Bộ Khoa học và Công nghệ đã hoàn thành cơ bản các nhiệm vụ được giao. Các nhiệm vụ còn lại đang được hoàn thiện theo kế hoạch. Trong đó, nổi bật là 3 nhóm kết quả điển hình: đột phá về công tác xây dựng thể chế; vị thế và tiềm lực khoa học và công nghệ quốc gia được nâng lên rõ rệt; tư duy quản lý nhà nước đã chuyển dịch tích cực.
Khoa học và công nghệ trở thành động lực tăng trưởng quan trọng của nền kinh tế
Theo báo cáo tổng kết của Bộ Khoa học và Công nghệ, quy mô và hiệu quả kinh tế của toàn ngành tiếp tục được mở rộng mạnh mẽ: doanh thu đạt 5 triệu 465 nghìn tỷ đồng, tăng 25% so cùng kỳ; đóng góp ngân sách Nhà nước đạt 115 nghìn tỷ đồng, tăng 11% so cùng kỳ; đóng góp trực tiếp vào GDP đạt 1 triệu 400 nghìn tỷ đồng, tăng 35% so cùng kỳ. Các chỉ số này cho thấy khoa học và công nghệ đã trở thành một trong những động lực tăng trưởng quan trọng của nền kinh tế.
Trong công tác khoa học và công nghệ, lần đầu tiên Việt Nam đã ban hành Danh mục Công nghệ chiến lược và sản phẩm công nghệ chiến lược quốc gia. Đây là cách tiếp cận mới bắt đầu từ việc đưa ra các bài toán, vấn đề của cuộc sống để hình thành giải pháp, sản phẩm, rồi từ đó tìm ra công nghệ và tri thức mới.
Đồng thời, năm 2025, Bộ Khoa học và Công nghệ đã đưa vào vận hành Cổng sáng kiến quốc gia và Hệ thống quản lý trực tuyến các nhiệm vụ khoa học và công nghệ theo thời gian thực.
Theo Thứ trưởng Bùi Hoàng Phương, hệ sinh thái đổi mới sáng tạo của Việt Nam tiếp tục phát triển với sự ra mắt của Sàn giao dịch Khoa học và Công nghệ quốc gia với vai trò là “bàn tay nối dài” giữa nghiên cứu, sản xuất và thị trường, kết nối với các sàn giao dịch tại địa phương trên phạm vi toàn quốc. Năm 2025, Việt Nam xếp hạng 44/139 quốc gia về Chỉ số Đổi mới sáng tạo toàn cầu; Hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo của Việt Nam xếp hạng thứ 55/100 toàn cầu.
Đối với lĩnh vực viễn thông, phủ sóng 5G đạt trên 90% dân số; tốc độ internet cố định của Việt Nam vào top 10 thế giới; tỷ lệ triển khai IPv6 hơn 67%, đứng thứ 7 thế giới, Hệ thống tên miền quốc gia “.vn” tiếp tục giữ vị trí cao, thứ 2 ASEAN, với hơn 680.000 tên miền… Lĩnh vực công nghiệp công nghệ số hiện có hơn 80.000 doanh nghiệp, trong đó hơn 2.000 doanh nghiệp đã mở rộng ra thị trường nước ngoài. Nhiều doanh nghiệp đang từng bước nghiên cứu, thiết kế và sản xuất các sản phẩm công nghệ chiến lược.
Năm 2026: Đưa thể chế vào cuộc sống, tập trung nhiệm vụ nền tảng và chiến lược
Về phương hướng, nhiệm vụ năm 2026, Bộ Khoa học và Công nghệ sẽ tập trung vào các nhiệm vụ nền tảng, chiến lược và tạo tác động lan tỏa lớn, đóng góp ngày càng lớn cho tăng trưởng nhanh và bền vững của đất nước. Trong đó, tiếp tục thực hiện tốt vai trò đầu mối Thường trực Ban chỉ đạo Chính phủ về triển khai thực hiện Nghị quyết 57; Bộ tiếp tục xây dựng, hoàn thiện thể chế về khoa học và công nghệ; đẩy mạnh triển khai thực chất 10 luật được Quốc hội thông qua trong năm 2025; bảo đảm việc ban hành tất cả các văn bản hướng dẫn các luật trong quý I năm 2026 để đưa các quy định mới đi vào cuộc sống.
Trong năm 2026, Bộ Khoa học và Công nghệ thúc đẩy việc hoàn thiện nền tảng số quốc gia và các cơ sở dữ liệu dùng chung, bảo đảm kết nối, liên thông, khai thác hiệu quả phục vụ quản lý, điều hành và phát triển kinh tế-xã hội; phục vụ hiệu quả mô hình chính quyền hai cấp; hướng đến mục tiêu 100% thủ tục hành chính sẽ thực hiện trên môi trường điện tử.
Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho rằng, những kết quả bước đầu đạt được trong năm 2025 đã khẳng định rõ vai trò trụ cột của khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trong sự phát triển của đất nước; đồng thời tạo dựng nền tảng vững chắc về thể chế, hạ tầng, nguồn lực và cách thức tổ chức thực hiện cho giai đoạn phát triển tiếp theo.
Tại hội nghị, Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng cũng chia sẻ một số trăn trở mà ngành khoa học và công nghệ cần tiếp tục quan tâm, khắc phục, hoàn thiện: đóng góp của khoa học và công nghệ vào tăng trưởng kinh tế đã cải thiện nhưng chưa tạo ra sự bứt phá rõ nét; nhiều nhiệm vụ tại các chương trình, kế hoạch, đề án triển khai còn chậm tiến độ, chất lượng chưa đáp ứng yêu cầu. Ngoài ra, hạ tầng số chưa đáp ứng yêu cầu, đòi hỏi thực tiễn. Nhiều cơ chế, chính sách đã được ban hành nhưng chưa đi vào thực tiễn và còn bất cập trong quá trình áp dụng, triển khai; cơ chế tài chính cho khoa học và công nghệ còn thủ tục rườm rà…
Phát biểu chỉ đạo định hướng phát triển ngành khoa học và công nghệ trong thời gian tới, Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng đề nghị Bộ Khoa học và Công nghệ, các bộ, ngành và địa phương tập trung thực hiện tốt 5 nhóm nhiệm vụ trọng tâm.
Thứ nhất, quán triệt sâu sắc ý kiến chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm, Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về phát triển khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số tại Hội nghị tổng kết công tác năm 2025 và phương hướng, nhiệm vụ trọng tâm năm 2026; khẩn trương rà soát, xây dựng Chương trình công tác của Chính phủ năm 2026 triển khai thực hiện Nghị quyết 57, trong đó cập nhật kịp thời đầy đủ các nhiệm vụ mà đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm và Ban Chỉ đạo Trung ương giao; báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ trước ngày 10/1/2026.
Thứ hai, khẩn trương đưa thể chế vào cuộc sống; ban hành hoặc trình cấp có thẩm quyền ban hành đầy đủ, kịp thời các nghị định, thông tư hướng dẫn thi hành các luật vừa được Quốc hội thông qua, hoàn thành chậm nhất trong quý I/2026.
Thứ ba, tập trung chỉ đạo những nhiệm vụ trọng tâm, cốt lõi. Theo đó, xác định cụ thể lộ trình những nhiệm vụ trọng tâm, cốt lõi cần tập trung và bố trí nguồn lực thực hiện phù hợp để đầu tư cho hạ tầng, dữ liệu, công nghệ chiến lược và nhân lực chất lượng cao; có cơ chế kiểm soát bảo đảm hiệu quả trong đầu tư thực hiện.
Thứ tư, lấy doanh nghiệp làm trung tâm của hệ thống đổi mới sáng tạo quốc gia; tiếp tục thực hiện phương châm hỗ trợ, lấy doanh nghiệp là trung tâm. Nhà nước không làm thay, không bao cấp, mà Nhà nước đóng vai trò kiến tạo môi trường, tạo bệ đỡ và chia sẻ rủi ro với doanh nghiệp.
Thứ năm, gắn kết chặt chẽ giữa khoa học và công nghệ với chuyển đổi số và Đề án 06. Bộ Khoa học và Công nghệ cần phối hợp chặt chẽ với Bộ Công an và các bộ, ngành liên quan để khai thác nguồn tài nguyên dữ liệu; cung cấp các giải pháp bảo mật, an toàn thông tin và các tiêu chuẩn kỹ thuật cho hạ tầng số quốc gia.
Tại hội nghị, Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng trao tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Ba cho Cục Chuyển đổi số quốc gia (Bộ Khoa học và Công nghệ) đã có thành tích xuất sắc trong triển khai thực hiện Đề án 06 giai đoạn 2022-2025, góp phần vào sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc; đồng thời, trao tặng Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ cho Tổng Công ty Bưu điện Việt Nam (Vietnam Post) đã có thành tích xuất sắc trong Phong trào thi đua "Cả nước chung sức xây dựng nông thôn mới" giai đoạn 2021-2025.
