"May đo" chính sách cho công nghiệp hỗ trợ

Có hiệu lực từ ngày 1/9/2025, Nghị định số 205/2025/NĐ-CP của Chính phủ được kỳ vọng tạo đột phá trong chính sách ưu đãi cho công nghiệp hỗ trợ. Như vậy, sau một thập niên, cùng với việc sửa đổi nghị định, các doanh nghiệp trong nước có cơ hội tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng toàn cầu.

Cộng đồng doanh nghiệp hỗ trợ đang đứng trước cơ hội mới khi Chính phủ đã mở rộng các ưu đãi về vốn, công nghệ, nhân lực và thị trường. (Nguồn HANSIBA)
Cộng đồng doanh nghiệp hỗ trợ đang đứng trước cơ hội mới khi Chính phủ đã mở rộng các ưu đãi về vốn, công nghệ, nhân lực và thị trường. (Nguồn HANSIBA)

Trong bối cảnh địa chính trị và công nghệ toàn cầu liên tục biến động, ngành công nghiệp hỗ trợ ngày càng khẳng định vai trò trụ cột chiến lược, đóng góp quan trọng cho tiến trình công nghiệp hóa-hiện đại hóa đất nước. Dù có nhiều chính sách khuyến khích phát triển, đến nay ngành công nghiệp hỗ trợ tại Việt Nam vẫn được đánh giá phát triển dưới mức tiềm năng.

Quy mô nhỏ, công nghệ còn lạc hậu, năng suất thấp

Theo khảo sát của Tổ chức Xúc tiến thương mại Nhật Bản (JETRO), Việt Nam có khoảng 1.700 doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) hoạt động trong lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ, chiếm khoảng 40% tổng số doanh nghiệp toàn ngành. Tuy nhiên, tỷ lệ nội địa hóa trong nhiều lĩnh vực vẫn còn khiêm tốn như dệt may-da giày đạt khoảng 45-50%, cơ khí-chế tạo 15-20%, lắp ráp ô-tô từ 5-20%, tùy công đoạn... '

Điều đáng nói, với khoảng hơn 6.000 doanh nghiệp tham gia thị trường này, song công nghiệp hỗ trợ Việt Nam mới chỉ đáp ứng khoảng 10% nhu cầu linh kiện, phụ tùng cho sản xuất trong nước. Nếu chỉ tính riêng ở khối các doanh nghiệp Việt Nam, tỷ lệ nội địa hóa cũng chỉ đạt khoảng 15,7%. Nghĩa là Việt Nam đang còn nhiều dư địa để phát triển lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ, gia tăng năng lực sản xuất, tiêu chuẩn sản phẩm, kỹ năng quản trị và liên kết hợp tác sản xuất theo chuỗi của doanh nghiệp trong nước với các doanh nghiệp FDI.

Trước việc chuỗi cung ứng toàn cầu đang tái định hình, Việt Nam nổi lên như một trung tâm sản xuất chiến lược mới tại khu vực Đông Nam Á, công nghiệp hỗ trợ của Việt Nam đã có bước tiến khá tích cực. Tuy nhiên, chuyên gia kinh tế Nguyễn Văn Toàn, Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp đầu tư nước ngoài, vẫn thẳng thắn chỉ ra điểm hạn chế cản trở sự bứt phá. Đó là quy mô doanh nghiệp còn quá nhỏ, công nghệ lạc hậu, năng suất thấp…

Chính việc thiếu nguồn lực đổi mới, năng lực cung ứng linh kiện, phụ tùng công nghệ cao chưa đáp ứng yêu cầu đã khiến doanh nghiệp khó khăn trong tham gia sâu hơn vào chuỗi sản xuất toàn cầu. Chỉ ra thực tế này, đồng thời ông Nguyễn Vân - Phó Chủ tịch Thường trực Hiệp hội Doanh nghiệp ngành công nghiệp hỗ trợ Hà Nội (HANSIBA) cũng chỉ rõ: "Hà Nội có tới 900 doanh nghiệp tham gia công nghiệp hỗ trợ, chiếm tỷ lệ cao nhất cả nước, song sản phẩm còn đơn giản, hàm lượng công nghệ trung bình và thấp, giá trị nhỏ trong cơ cấu sản phẩm. Vậy nên, việc chuyển hóa dòng vốn FDI thành năng lực sản xuất nội tại, làm chủ công nghệ, tạo ra sản phẩm “Made in Vietnam” vẫn còn là khoảng cách lớn".

Đi sâu vào lý giải thực trạng trên, ông Nguyễn Văn Toàn cho rằng, điều quan trọng không nằm ở thiếu vốn, thiếu công nghệ mà sâu sa hơn chính là cách thức tư duy. Thực tế, vẫn có quan niệm coi công nghiệp hỗ trợ chỉ là “hỗ trợ” cho ngành công nghiệp, chứ chưa xác định đây là lĩnh vực có tính nền tảng. Khi nhận thức chưa đúng, tất yếu chính sách đưa ra cũng chưa thể trúng.

Tiếp sức cho doanh nghiệp bứt phá, nắm bắt cơ hội

Là một doanh nghiệp có nhiều kinh nghiệm trong lĩnh vực dập định hình, in bìa vỏ hộp cát-tông, song Công ty in ấn, thiết kế và tạo dáng công nghiệp Quỳnh Mai (tỉnh Bắc Ninh) không mấy dễ dàng tiếp cận với các tập đoàn, doanh nghiệp FDI trên địa bàn. Nhận thức rõ những hạn chế của một doanh nghiệp trong nước, ông Nguyễn Văn Thắng, Giám đốc tài chính Công ty in ấn, thiết kế và tạo dáng công nghiệp Quỳnh Mai, chia sẻ: Chúng tôi chủ động thay đổi định hướng, không chỉ dừng lại ở gia công đơn giản mà chủ động đầu tư đổi mới công nghệ, nâng cao năng lực quản trị, bảo đảm sản phẩm đạt tiêu chuẩn quốc tế để gia tăng cơ hội tiếp cận khu vực FDI.

Từ câu chuyện năng động của một doanh nghiệp, ông Nguyễn Văn Toàn hướng góc nhìn rộng lớn hơn. Muốn phát triển công nghiệp hỗ trợ, trước hết cần thay đổi nhận thức. Công nghiệp hỗ trợ không phải là thứ yếu hay phụ trợ, mà chính là nền tảng để hình thành một nền công nghiệp quốc gia độc lập, tự chủ và có sức cạnh tranh. Đây là ngành trực tiếp tạo ra giá trị gia tăng cao, góp phần quyết định vị trí của Việt Nam trong chuỗi sản xuất toàn cầu. "Chúng ta cần có nhiều chính sách khuyến khích, hình thành các trung tâm nghiên cứu và phát triển (R&D), trung tâm đổi mới sáng tạo hỗ trợ doanh nghiệp nâng cấp công nghệ… từ đó thúc đẩy ngành công nghiệp hỗ trợ phát triển", ông Toàn khuyến nghị.

Ở góc độ cơ quan quản lý nhà nước, ông Vũ Bá Phú - Cục trưởng Xúc tiến thương mại (Bộ Công thương) cho biết, nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh cho doanh nghiệp Việt Nam, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 205/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 111/2015/NĐ-CP ngày 3/11/2015 về phát triển công nghiệp hỗ trợ.

Một trong những điểm quan trọng của nghị định sửa đổi, đó là mở rộng hỗ trợ cho doanh nghiệp sản xuất linh kiện, phụ tùng, vật liệu, đồng thời tăng cường ưu đãi về đất đai, vốn và công nghệ. Theo đó, dự án xây dựng cơ sở R&D sản phẩm công nghiệp hỗ trợ được miễn, giảm tiền thuê đất và hỗ trợ kinh phí đầu tư trang thiết bị. Doanh nghiệp thuộc danh mục ưu tiên phát triển được hỗ trợ tối đa 50-70% chi phí nghiên cứu, đào tạo nguồn nhân lực, chuyển giao công nghệ, kiểm định và xây dựng thương hiệu, cũng như xúc tiến thị trường, tiếp cận nhiều nguồn quỹ tài chính...

Được truyền động lực từ bước điều chỉnh trong cơ chế, chính sách nói trên, ông Nguyễn Vân tin tưởng: Khi Chính phủ mở rộng các ưu đãi về vốn, công nghệ, nhân lực và thị trường, cộng đồng doanh nghiệp hỗ trợ sẽ đồng lòng nắm bắt cơ hội để đưa công nghiệp hỗ trợ Việt Nam bứt tốc trong thời gian tới. Khi có được vị trí xứng đáng trong chiến lược phát triển công nghiệp quốc gia, ngành công nghiệp hỗ trợ chính là động lực giúp nền kinh tế tăng trưởng bền vững hơn.

Nghị định 205/2025/NĐ-CP trao thẩm quyền cho Ủy ban nhân dân cấp tỉnh trong việc xác nhận và hậu kiểm ưu đãi. Bộ Công thương giữ vai trò đầu mối quản lý quốc gia về công nghiệp hỗ trợ; chủ trì xây dựng hệ sinh thái chính sách và phối hợp cùng các bộ, ngành khác thúc đẩy ngành này phát triển.

Có thể bạn quan tâm

Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc trao hoa tri ân ban hội đồng đánh giá CSI.

CSI - 10 năm kiến tạo, bồi đắp nội lực doanh nghiệp Việt

Chiều ngày 5/12/2025, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), với đầu mối là Hội đồng Doanh nghiệp vì sự phát triển bền vững Việt Nam (VBCSD-VCCI), đã tổ chức Lễ công bố các Doanh nghiệp Bền vững tại Việt Nam 2025 với chủ đề “Chương mới của Kỷ nguyên Xanh”.

Hiện có tới hơn 90% khối lượng hàng cà phê xuất khẩu của Việt Nam là sản phẩm sơ chế. (Ảnh Danh Lam)

Cấp bách gỡ điểm nghẽn thuế VAT

Mang đến nhiều lợi ích cho hoạt động kinh doanh, đặc biệt đối với khu vực tư nhân, song Luật Thuế giá trị gia tăng sửa đổi số 48/2024/QH15 (Luật Thuế VAT) vẫn tồn tại nhiều "rào cản" lớn đối với ngành hàng nông sản xuất khẩu, hàng nông sản đầu vào chưa qua chế biến.

Lựa chọn giữ lại bên mình chiếc xe quen thuộc, nhưng với diện mạo mới, bớt khí thải, không ồn, giảm mùi xăng… là mong muốn có thật của nhiều người dân.

Trách nhiệm với niềm tin

Mới đây, Sở Xây dựng Thành phố Hồ Chí Minh đã có văn bản gửi Cục Đăng kiểm Việt Nam, đề nghị xem xét xây dựng và hoàn thiện hành lang pháp lý để hợp pháp hóa hệ thống chuyển đổi động cơ điện cho xe chạy xăng.

Thực tế, việc cho phép xây dựng kho bãi trên đất nông nghiệp, nếu thiếu kiểm soát, rất có thể bị biến tướng thành nhà ở hoặc cơ sở kinh doanh phi nông nghiệp. (NGUỒN: CAND)

Hiểu đúng để làm đúng!

Quy định “cho phép xây dựng công trình tạm trên đất nông nghiệp” có trong Luật Đất đai 2024 đã mở ra cơ hội thuận lợi cho việc đầu tư sản xuất nông nghiệp.

Mô hình Triple Helix, với sự hợp tác chặt chẽ giữa "Nhà nước-viện/trường-doanh nghiệp" được coi là nền tảng tạo nên sự phát triển bền vững trong lĩnh vực R&D. (Ảnh: KHIẾU MINH)

Hợp lực "ba nhà" - lời giải của bài toán đầu tư cho R&D

Sau khi Bộ Chính trị ban hành chuỗi nghị quyết mang tính chiến lược, bao phủ từ khoa học-công nghệ, hội nhập, giáo dục đến phát triển năng lượng và kinh tế tư nhân, tinh thần đổi mới sáng tạo trong nước trở nên sôi động hơn bao giờ hết.

Với hai văn phòng tại Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh, Queensland trở thành bang đầu tiên của Úc thiết lập trung tâm của khu vực tại Việt Nam.

Việt Nam trở thành trọng tâm Chiến lược Đông Nam của Queensland

Tuần này, bang Queensland (Úc) khai trương văn phòng thương mại và đầu tư thứ hai ở Việt Nam, đặt tại Hà Nội. Qua đó, khẳng định Việt Nam là trọng tâm trong chiến lược mở rộng sang Đông Nam Á của Queenssland. Động thái này cũng củng cố vị thế trụ cột của nước ta trong khu vực. 

Diễn đàn Quốc gia phát triển doanh nghiệp công nghệ số Việt Nam lần thứ 6.

Nhiều rào cản vẫn chờ gỡ bỏ

Chỉ cách đây chừng 5 năm thôi, chuyển đổi số còn là một khái niệm rất mới mẻ. Khi đó, việc Chính phủ ban hành Chương trình Chuyển đổi số quốc gia năm 2020 được coi là một quyết sách mạnh mẽ.

Thứ trưởng Tài chính Nguyễn Đức Chi chủ trì buổi họp báo thường kỳ tháng 10 của Bộ Tài chính.

Sớm hoàn thiện khung pháp lý cho tài sản mã hóa

Với nguyên tắc “triển khai thận trọng, có kiểm soát, minh bạch và hiệu quả”, bảo vệ lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân tham gia, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 05/2025/NQ-CP về việc thí điểm thị trường tài sản mã hóa tại Việt Nam.

Luật sư Nguyễn Tiến Lập.

Vai trò, trách nhiệm của KOL đối với công chúng và thị trường

Với sự vụ mới nhất là khởi tố điều tra KOL, doanh nhân Hoàng Hường, chúng ta có thể nói gì về nghịch lý từ nổi tiếng trở nên tai tiếng? Từ đó, có thể bàn thêm về vai trò cũng như trách nhiệm xã hội và pháp lý của các KOL đối với công chúng và thị trường.

Từ ngày 15/10/2025 tới đây, Việt Nam sẽ chính thức áp dụng thuế tối thiểu toàn cầu 15% đối với các doanh nghiệp FDI có doanh thu hợp nhất từ 750 triệu Euro (EUR) trở lên.

Nâng tầm chất lượng dòng FDI

Theo Nghị định số 236/2025/NĐ-CP của Chính phủ về việc áp dụng thuế tối thiểu toàn cầu, từ ngày 15/10/2025 tới đây, Việt Nam sẽ chính thức áp dụng thuế tối thiểu toàn cầu 15% đối với các doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) đạt doanh thu hợp nhất từ 750 triệu Euro (EUR) trở lên.

Dù EVN đã ban hành quy trình quản lý đối với điện mặt trời tự sản, tự tiêu, song việc triển khai trên thực tế và thủ tục còn nhiều vướng mắc. (Ảnh Ngọc Hà)

Bài 2: Giải mã những góc khuất

Cạnh tranh hóa thị trường bán lẻ điện là cái đích mà bất cứ quốc gia nào cũng đặt mục tiêu tiến tới, dù nhanh hay chậm. Tuy vậy, để tạo dựng một sân chơi thật sự công bằng và sôi động đòi hỏi phải có đầy đủ thể lệ và người chơi dù khỏe hay yếu đều phải tuân thủ nghiêm túc.

Theo tính toán của Bộ Tài chính, với chính sách miễn giảm 30% tiền thuê đất, người dân và doanh nghiệp cả nước sẽ tiết kiệm được khoảng hơn 4.000 tỷ đồng trong năm 2025.

Nguồn trợ lực mang nhiều ý nghĩa

Mới đây, cơ quan thuế thành phố Hà Nội có thông báo hướng dẫn các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân liên quan đến chính sách giảm tiền thuê đất năm 2025 thực hiện các quy định tại Nghị định số 230/2025/NĐ-CP của Chính phủ, ban hành ngày 19/8/2025.

Toàn cảnh Hội thảo phổ biến Nghị định số 242/2025/NĐ-CP do Chính phủ ban hành ngày 10/9/2025, do Bộ Tài chính tổ chức vào sáng 26/9.

Đơn giản hóa thủ tục quản lý vốn vay ODA

Với nhiều điểm mới về đơn giản hóa thủ tục hành chính, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, Nghị định số 242/2025/NĐ-CP về quản lý và sử dụng vốn hỗ trợ phát triển chính thức (ODA) và vay ưu đãi nước ngoài được kỳ vọng sẽ nâng cao hiệu quả sử dụng vốn và tạo thuận lợi hơn trong triển khai dự án sử dụng nguồn vốn quan trọng này.

Dự án Nhà máy Nhiệt điện Quảng Trạch 1 do EVN làm chủ đầu tư, về cơ bản đã hoàn thành đáp ứng tiến độ với gói thầu EPC, tiến độ hòa đồng bộ Tổ máy 1 trong năm 2025 và phát điện các tổ máy trong năm 2026. (Ảnh Ngọc Hà)

Phá vòng “kim cô” trong cung ứng điện năng

Ngày 20/8/2025, Tổng Bí thư Tô Lâm thay mặt Bộ Chính trị ký Nghị quyết số 70-NQ/TW về bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia đến năm 2030, tầm nhìn năm 2045. Nhiệm vụ đặt ra cấp bách, đầy thách thức - phát triển thị trường năng lượng theo hướng tăng tính cạnh tranh, minh bạch, hiệu quả, đồng bộ với bảo đảm an ninh năng lượng.

Thông qua các chương trình hành động cụ thể trong hợp tác trồng rừng, bảo vệ đa dạng sinh học, Heineken Việt Nam triển khai bù hoàn 690,64 triệu lít nước trong năm 2024 tại lưu vực sông Tiền - đạt mục tiêu sớm 5 năm.

Bảo đảm nguồn nước vì tương lai bền vững

Trước những thách thức ngày càng gia tăng từ biến đổi khí hậu và áp lực phát triển kinh tế, việc quản trị và bảo tồn tài nguyên nước đã trở thành yêu cầu sống còn cho tương lai bền vững của Việt Nam.

Đến hết ngày 31/7/2025, số vốn giải ngân tại 12 dự án quan trọng quốc gia lĩnh vực giao thông vận tải ước chỉ đạt 22.579,5 tỷ đồng, đạt tỷ lệ 23,5% kế hoạch được giao. (Nguồn: BXD)

Gỡ vướng cho giải ngân đầu tư công

Trong bối cảnh nền kinh tế gặp nhiều vướng mắc khi cùng lúc triển khai sắp xếp lại đơn vị hành chính và thực hiện mô hình chính quyền địa phương hai cấp, tiến độ giải ngân vốn đầu tư công năm 2025 đã được các bộ, ngành, địa phương nỗ lực đẩy mạnh thực hiện để hỗ trợ tăng trưởng.

Việc sử dụng năng lượng sạch đã dần trở thành yêu cầu tất yếu trong xã hội hiện đại. (Nguồn BTP)

Nhu cầu đã có, vẫn khó thực thi?

Khi việc sử dụng năng lượng sạch không còn là xu hướng mà dần trở thành yêu cầu tất yếu, nhu cầu sở hữu và sử dụng xe điện, cả ô-tô và xe máy, đang có dư địa tăng trưởng lớn.

Diễn đàn Doanh nghiệp Phát triển bền vững Việt Nam năm 2025 (VCSF 2025) - diễn đàn lần thứ 12 do VCCI tổ chức tại Hà Nội, ngày 22/8/2025.

Biến khát vọng vươn mình thành hành động

Trong quá trình thúc đẩy phát triển bền vững ở Việt Nam, cộng đồng doanh nghiệp đóng vai trò trung tâm và những cam kết của Chính phủ trong việc tạo nền tảng vững chắc cho quá trình chuyển đổi là lời khẳng định chắc chắn về vai trò kiến tạo phát triển và đồng hành cùng doanh nghiệp.

Tình trạng nhiều trụ sở cơ quan hành chính bị bỏ trống thời gian dài có thể gây ra hiệu ứng tiêu cực đối với phát triển kinh tế-xã hội ở các địa phương. (Nguồn TTXVN)

Gấp rút “vá” lỗ hổng quản trị địa phương

Từ ngày 1/7/2025, nhiều tỉnh và thành phố mới được hình thành trên cơ sở hợp nhất các đơn vị hiện hành, tạo tiền đề cho mô hình quản trị mới, hiện đại và linh hoạt hơn. Tuy nhiên, đi cùng với những kỳ vọng cải cách, tái cấu trúc hành chính cũng bộc lộ nhiều hệ lụy, nổi bật là tình trạng lãng phí tài sản công sau sáp nhập.

Theo số liệu thống kê, tính đến cuối tháng 7/2025, tín dụng toàn hệ thống ghi nhận mức tăng cao nhất ở khoảng thời gian này trong hơn 10 năm qua.

Co kéo điều hành chính sách tiền tệ

Năm 2025, triển vọng kinh tế toàn cầu tiếp tục đối mặt rủi ro từ các diễn biến phức tạp, khó lường, đặc biệt là những căng thẳng thương mại leo thang, biến động tài chính; lạm phát trong xu thế giảm nhưng thiếu chắc chắn do tác động từ chính sách tăng thuế nhập khẩu của chính quyền Mỹ.

Các doanh nghiệp xuất khẩu tôm Việt Nam tập trung vào sản xuất chế biến chất lượng cao cung cấp cho thị trường Mỹ - thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam. (Ảnh TTXVN)

Thích ứng với những điều chỉnh thuế quan

Sự thay đổi trong chính sách thương mại và thuế đối ứng của Hoa Kỳ đang thúc đẩy cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam xem xét lại chiến lược xuất khẩu, đồng thời mở ra cơ hội để đổi mới, nâng cao hiệu quả kinh doanhg và tăng cường năng lực cạnh tranh bền vững.

Trong 5 năm gần đây, số lượng sản phẩm từ các doanh nghiệp Việt Nam bán ra trên nền tảng Amazon đã tăng hơn 300%. (Nguồn AMAZON GLOBAL Selling Việt Nam)

Rộng cửa đưa thương hiệu Việt ra thế giới

Trong bối cảnh toàn cầu hóa, thương mại quốc tế đang bước vào một kỷ nguyên phát triển mới - nơi chuyển đổi số và thương mại điện tử xuyên biên giới không chỉ là xu hướng mà đã trở thành nền tảng thiết yếu giúp doanh nghiệp vươn xa, tiếp cận và chinh phục người tiêu dùng toàn cầu, đặc biệt tại các thị trường lớn.

Lực lượng chức năng Công an Hà Nội kiểm tra phương tiện kinh doanh vận tải. (Ảnh PHẠM ĐÔNG-AN TRẠCH)

Nâng cao tinh thần thượng tôn pháp luật

Từ ngày 25/7 đến hết ngày 25/8, Cục Cảnh sát giao thông (Bộ Công an) thực hiện kế hoạch tổng kiểm soát, xử lý vi phạm liên quan phương tiện kinh doanh vận tải trên đường bộ và đường thủy.

Thị trường chứng khoán Việt Nam đã phát triển mạnh cả về chất lượng và quy mô hàng hóa, và đang trở thành kênh dẫn vốn trung, dài hạn quan trọng cho nền kinh tế. (Ảnh Minh Dũng)

Bước ngoặt của thị trường vốn

Dòng chảy vốn Việt Nam đang đứng trước nhiều dấu mốc quan trọng, với mục tiêu nâng hạng lên thị trường mới nổi, thu hút các dòng vốn trong và ngoài nước, thúc đẩy hoạt động của doanh nghiệp và cả nền kinh tế.