Khi tai, mắt, miệng cùng đến lớp

“Mèo con giỡn bóng” là tập thơ viết cho thiếu nhi của tác giả Trần Văn Lan do NXB Nghệ An ấn hành.

Khi tai, mắt, miệng cùng đến lớp

Tác phẩm là sự hội tụ những quan sát tinh tế, những cảm xúc mới mẻ về thế giới thiên nhiên, về mái ấm gia đình, quê hương và lớp trường, thầy cô, bè bạn của lứa tuổi thiếu nhi. Mỗi một bài thơ là một bức tranh sống động hiện lên qua lăng kính của đôi mắt trẻ thơ: Trong trẻo, hồn nhiên và lý thú vô cùng.

Tác giả Trần Văn Lan đã biến tấu mọi thứ chung quanh cuộc sống các em thành những câu chuyện bằng thơ thú vị. Với trẻ thơ, tình yêu thương của gia đình, của ông bà, bố mẹ luôn là thứ các em quan tâm, khao khát nhất. Tác giả đã lấy đó làm nguồn cảm hứng chủ đạo cho từng thi phẩm. Nổi bật nhất là trong những bài thơ viết về gia đình như “Gọi mùa xuân”, “Bố em là lính đảo”, “Vườn xuân của mẹ”, “Hương cau”, “Bé ngoan”, “Cánh chuồn trên áo mẹ”… Mỗi một bài thơ là một góc độ cảm xúc về tình yêu thương, bao bọc, chở che và sự nhọc nhằn, hy sinh của ông bà, bố mẹ dành cho con trẻ như: “Mặc thêm quần cho bé/Chiếc áo len màu xanh/Mẹ lấy trao cho anh/Một mùa đông ấm áp” (Mùa đông ấm áp). Rồi: “Dưới bầu trời mưa bão/Chim mẹ xòe cánh ra/Tạo thành một ngôi nhà/Che chở con khỏi ướt” (Lòng mẹ)... Ngược lại, tình cảm mà các bé dành cho ông bà, bố mẹ là lòng biết ơn, sự kính trọng và khát khao đền đáp dù chỉ trong ý nghĩ non nớt, ngây thơ. Khi nhìn thấy lá rụng nhiều bà không quét xuể thì bé biết lo lắng san sẻ công việc ấy với bà: “Hôm nay bé dậy sớm/Bé gom lá giúp bà/Chim trên cành hát ca/Cùng bà khen bé giỏi” (Bé giúp bà).

Với thế giới cỏ cây, loài vật và các hiện tượng tự nhiên, ngòi bút thơ đã chắt lọc những gì quan sát được cộng với lối tư duy ngộ nghĩnh làm cho mọi thứ trở nên sinh động, có hồn và rất đỗi đáng yêu. Chúng ta hãy cùng nhẩm đọc những câu thơ: “Mơ màng tiếng chị cuốc/Ru con ngoài bờ tre/Đèn đom đóm lập lòe/Rong chơi ngoài đồng lúa…” (Tiếng đêm), “Ngoài đồng chú nhện nhỏ/Chăng lưới hát nghêu ngao/Nghe sóng lúa rì rào/Ngắm trời cao gió lộng” (Hạt ngọc của cô sao)… Cách sử dụng phép nhân hóa, so sánh đã làm cho các loài vật, cây cỏ, các hiện tượng tự nhiên trở nên gần gũi, thân thương như bạn bè, người thân bé vậy.

Đề tài học tập cũng được chọn lựa khai thác khá nhiều. Ở đó có thể là các loài vật thân thương khi cùng bé học bài: “Sáng xuân nay ấm áp/Mèo cùng gà ra sân/Theo bé học đánh vần/Vâng lời cô giáo dạy”; là những bộ phận trên cơ thể bé cùng tham gia vào hoạt động học: “Chân tay tai mắt miệng/Cùng đến lớp học bài/Nắng đùa giọt sương mai/Lung linh ngoài cửa sổ; là bạn đồng hành cùng em đến lớp: “Vui cùng em đến lớp/Chiếc cặp mang trên vai/Gầy nhom thước kẻ dài/Cái bút chì mũi nhọn…”.

Mỗi tác phẩm là một bài học nhẹ nhàng được lồng ghép khéo léo, tinh tế về tình cảm, về lòng biết ơn với gia đình, quê hương và tình yêu với thiên nhiên cây cỏ. Đó thật sự là những hạt giống quý giá mà tác giả Trần Lan góp sức cùng các bậc làm cha làm mẹ gieo lên cánh đồng tâm hồn trẻ thơ.

Có thể bạn quan tâm

Nụ cười hy vọng

Nụ cười hy vọng

“Nụ cười hoa hướng dương” (NXB Hội Nhà văn) của Đào Quốc Vịnh là một tiểu thuyết khiến người ta đọc mà thấy ấm lòng, thương người, và thấu hiểu sâu sắc hơn về thứ ánh sáng nhân văn vẫn le lói trong những thân phận bé nhỏ nhất.

Xem tranh thấy đời đáng sống

Xem tranh thấy đời đáng sống

Tốt nghiệp Viện Hàn lâm Mỹ thuật Praha, Tiệp Khắc (trước kia) khóa 1967-1973. Về nước, Ngô Quang Nam vẽ tuyên truyền, vẽ bìa và trình bày tạp chí văn nghệ địa phương thuộc Sở Văn hóa Thông tin Vĩnh Phú (trước kia). Dù làm họa sĩ nhân viên hay sau này được đề bạt làm Giám đốc Sở, trước sau ông vẫn là một họa sĩ ham mê sáng tác.

Ngôi chùa linh diệu của đời người

Ngôi chùa linh diệu của đời người

Sách “Dấu ấn Phật giáo trong thơ đương đại Việt Nam” (NXB Hội Nhà văn, 2025, Hoàng Kim Ngọc tuyển chọn) gồm tác phẩm của 108 nhà thơ về đề tài Phật giáo, về ngôi chùa, ngôi đền thiêng của đời người.

Bức tranh vùng cao đa sắc

Bức tranh vùng cao đa sắc

Bạn đang có trên tay tập truyện ngắn viết về đề tài vùng cao đúng nghĩa nhất. 16 truyện trong tập truyện “Hang Hổ” (NXB QĐND).

Trịnh Bích Ngân nghiêng về nỗi đau

Trịnh Bích Ngân nghiêng về nỗi đau

Trịnh Bích Ngân kiến tạo thế giới “Nghiêng về phía nỗi đau” (NXB Hội Nhà văn) bằng chất liệu hoài niệm và khát vọng yêu thương. Nghiêng về phía nỗi đau nhưng chị không để mình gục ngã hay bị trì níu bởi nó.

Viết để dịu đi đau đớn

Viết để dịu đi đau đớn

Hà Nội vừa vào thu, đã có cuộc ra mắt sách “Sài Gòn bao thương” (Sài Gòn Books và NXB Hồng Đức) của nhà báo Vũ Kim Hạnh. Những ngày đại dịch Covid-19, hằng ngày bà ghi chép, viết như cách ghi nhật ký, để nguôi ngoai đi phần nào xót xa. Rồi có những đêm không ngủ được, thức trắng để viết… cũng để bớt đi đau đớn trong lòng.

Qua giông bão, gặt hái mùa vàng

Qua giông bão, gặt hái mùa vàng

Nhà báo, nhà văn Lê Mậu Lâm vừa ra mắt bạn đọc tập truyện và ký mang tên “Giông bão, mùa vàng” (NXB Văn học). Cuốn sách không chỉ là tác phẩm văn học thứ sáu trong sự nghiệp của ông, mà còn là những chọn lọc, ghi chép ý nghĩa về hành trình làm báo và trải nghiệm sống phong phú, sâu sắc của tác giả.

Những trang văn giàu suy tư

Những trang văn giàu suy tư

“Thị trấn cá bông” là tập truyện ngắn mới nhất của nhà văn Đinh Phương, vừa được NXB Phụ nữ và Công ty cổ phần sách Tao Đàn phát hành.

Độ cay của “ớt”

Độ cay của “ớt”

“Ớt” mà tôi muốn nói đến, chính là nhân vật nữ Đại úy công an Hà “ớt” trong tập truyện trinh thám “Án, sau vết chân” (NXB Đồng Nai) của tác giả Võ Chí Nhất.

Từ “Dần sáng” gọi về xa vắng

Từ “Dần sáng” gọi về xa vắng

Tập thơ “Dần sáng” (NXB Hội Nhà văn, 2025) của Nguyễn Thị Kim Nhung gọi mời bạn đọc vào hành trình nhẹ bước, giữa miền ký ức và hiện tại chập chờn trong sự “chớm rạng” từ thẳm sâu cõi lòng. Đó là khoảnh khắc tinh khôi khi bóng tối chậm rãi lùi lại, nhường chỗ cho ánh sáng.

Biên cương nhớ bóng anh hùng

Biên cương nhớ bóng anh hùng

Biên cương - vùng đất nghìn năm mở cõi, nghìn năm dâu bể, đã có bao thế hệ người Việt nằm lại nơi địa đầu, ký thác phận mình làm người canh giữ tiền đồn phên dậu. Nối nghiệp người xưa, những chiến sĩ biên phòng gánh vác trên vai sứ mệnh quản lý, bảo vệ toàn vẹn chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia.

Trầm tích vẫn tỏa hào quang

Trầm tích vẫn tỏa hào quang

Những chuyện xa xưa tưởng chừng phải lần giở theo các công trình nghiên cứu dày cộm mới có thể tường tận. Nhưng không, bằng góc nhìn và cách chuyển tải của người làm báo, những câu chuyện thâm cung bí sử đã được “hóa giải” một cách ngắn gọn, dễ hình dung.

Màu của hiền lành, vượt qua và vươn lên

Màu của hiền lành, vượt qua và vươn lên

Nhà thơ Lê Nhi xuất bản tác phẩm thứ hai sau “Mật mã 88” năm 2022. Tập thơ “Mắt phố” do NXB Hội Nhà văn ấn hành quý II năm 2025, có cấu trúc đa tầng, chạm vào nhiều chiều thân phận.

Kết tinh niềm hướng Phật

Kết tinh niềm hướng Phật

Nhận tập thơ nhạc “Sen hồng đỉnh núi” (NXB Hội Nhà văn Việt Nam) do thượng tọa Thích Vạn Trí (Trụ trì chùa Vạn Đức, phường Cam Ly - Đà Lạt, tỉnh Lâm Đồng) đưa tặng, tôi thật sự ngạc nhiên ở nội dung tập thơ nhạc.

Những phù phiếm không nhạt môi

Những phù phiếm không nhạt môi

Với độc giả, cái tên Hà Thanh Vân luôn gắn liền cùng mảng lý luận phê bình văn học, điện ảnh và mỹ thuật. Chị luôn có cái nhìn sắc sảo trong các bài lý luận của mình. Thẳng thắn, không ngại va chạm và luôn mang đến những luận cứ rõ ràng.

Về Tây Nguyên nghe kể chuyện xưa

Về Tây Nguyên nghe kể chuyện xưa

“Truyện cổ tích trên cao nguyên” là tập bút ký của nhà văn Nguyễn Hồng Chiến, mới được NXB Hồng Đức ấn hành. Tác giả kể chuyện vùng đất Tây Nguyên mang những trầm tích văn hóa, lịch sử, đang từng ngày âm thầm chuyển mình.

Sài Gòn trong tim

Sài Gòn trong tim

Nhà văn Tống Phước Bảo tiếp tục mang đến cho độc giả tập tản văn mới mang tên “Từ thành phố này” (NXB Văn học). Là hành trình qua những góc phố thân quen của TP Hồ Chí Minh, cuốn sách còn là cuộc dạo chơi sâu lắng vào tâm hồn những phận người dung dị, nơi chữ tình níu giữ bao nỗi nhớ.

Nghiêng về nước mắt

Nghiêng về nước mắt

“Ngón mưa” (NXB Văn học, 2025) của nhà văn Nguyệt Chu vừa ra mắt, với 12 truyện ngắn đầy sức gợi.

Những thanh âm từ lịch sử oai hùng

Những thanh âm từ lịch sử oai hùng

Trường ca “Những chiến công oai hùng” (NXB QĐND) của tác giả Nguyễn Hữu Điền ở Phú Thọ với các chương được bố cục, sắp xếp theo biên niên sử.

Khúc đồng dao tuổi thơ trên đồng cỏ

Khúc đồng dao tuổi thơ trên đồng cỏ

“Miền thảo nguyên Panduranga” của nhà văn Lê Đức Dương vừa được NXB Kim Đồng ấn hành tháng 5/2025 là một tác phẩm văn học rất đặc sắc và có nét riêng mà lâu nay ít được nói đến: Đó là cuộc sống của các em bé trên đồng cỏ của vùng đất nắng gió Ninh Thuận - miền đất Panduranga xưa kia của người Chăm.

Tịnh Đế liên, bao giờ lại có duyên

Tịnh Đế liên, bao giờ lại có duyên

Mùa hè năm ấy, trong một buổi mai ngập tràn nắng vàng và gió mát giữa vùng đồng quê Thuận Thành, Bắc Ninh, tôi tình cờ bắt gặp những bông sen kỳ lạ. Đầm sen rộng thênh thang trước mặt, xanh rờn những lá làm nền cho muôn vàn đóa sen rực rỡ.

Hãy quan tâm người chung quanh

Hãy quan tâm người chung quanh

“Đi bắt nỗi buồn” (NXB Kim Đồng) là tập truyện dài đầu tay viết cho thiếu nhi của nhà văn Nguyễn Thị Như Hiền. Qua tập truyện, tác giả nhắn nhủ với các em rằng hãy yêu thương và quan tâm đến mọi người chung quanh mình, dẫu đó là người mang danh khó chịu, khó gần.

Khúc hát lịch sử trong vũ trụ tuổi thơ

Khúc hát lịch sử trong vũ trụ tuổi thơ

Một tập thơ khiến bạn đọc “nhí” thấy cuốn hút ngay từ trang đầu tiên và người lớn cũng bất chợt thấy lòng mình trong trẻo lại, đó chính là “Khúc hát miền trời” của nhà thơ Phạm Vân Anh.
Tự hào làm sỏi lót đường

Tự hào làm sỏi lót đường

Nhà văn Bùi Việt Sỹ từng được độc giả biết đến rộng rãi nhờ những tác phẩm tiểu thuyết đã xuất bản trong vài chục năm cầm bút, cả tiểu thuyết thế sự và tiểu thuyết lịch sử: “Người đưa đường thọt chân”, “Chim bằng và nghé hoa”, “Anh và hai bà vợ”, “Trăng không in bóng”...
Thi ca hoằng dương Phật pháp

Thi ca hoằng dương Phật pháp

Công trình “Dấu ấn Phật giáo trong thơ đương đại Việt Nam” vừa được Trung tâm Nghiên cứu Phật giáo Việt Nam (Viện Nghiên cứu Phật học Việt Nam) phối hợp NXB Hội Nhà văn ấn hành đúng mùa Phật đản năm nay - Việt Nam đăng cai tổ chức Đại lễ Vesak Liên hợp quốc 2025, chào đón nhân loại bước sang Phật lịch 2569.
Thông điệp hòa bình của các nhà thơ Tây Ban Nha

Thông điệp hòa bình của các nhà thơ Tây Ban Nha

Tập thơ “Cùng Việt Nam” (NXB Kim Đồng) gồm hơn 40 bài thơ của nhiều tác giả, được sáng tác trong những năm 1960, giai đoạn cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước tại Việt Nam đang diễn ra ác liệt nhất, cũng là lúc phong trào phản chiến lan rộng trên toàn cầu.