Hình tượng Bác Hồ trong những bài ca về Ðảng

ND - Em ơi mùa xuân đến rồi đó/Xúc động lòng ta trước cuộc đời, tác giả - nhạc sĩ Trần Chung và người hát - NSND Lê Dung đã đi xa, nhưng cứ mỗi độ xuân về, câu hát ấy vẫn vang lên, trào dâng trong ta tình cảm chân thành, xao xuyến trước cuộc đời. Nhạc sĩ Phạm Tuyên viết "Ðảng đã cho ta một mùa xuân đầy ước vọng", nhạc sĩ Huy Du hào sảng với giai điệu "Việt Nam ơi! mùa xuân đã đến rồi". Nói đến mùa xuân, nói đến cuộc đời là nhớ tới những giai điệu, lời ca về Ðảng, gắn liền với hình tượng Bác Hồ vô vàn kính yêu.

Từ buổi đầu tân nhạc đã sớm có những bài hát, bài ca yêu nước như Cùng nhau đi Hồng binh của Ðinh Nhu, Ðuốc gươm thiêng của Minh Tân, Nhớ ơn Cụ Hồ của Lưu Bách Thụ... Qua hơn nửa thế kỷ song hành cùng dân tộc, nền âm nhạc cách mạng Việt Nam có quyền tự hào về một di sản âm nhạc vô cùng to lớn và quý giá, đó là những tác phẩm âm nhạc viết về Chủ tịch Hồ Chí Minh, về Ðảng Cộng sản Việt Nam quang vinh. Có thể kể ra đây những tên tuổi các nhạc sĩ như Lưu Hữu Phước, Văn Cao, Ðỗ Nhuận, Tô Vũ, Huy Du, Chu Minh, Trần Hoàn, Thuận Yến..., với các ca khúc đi cùng năm tháng viết về Ðảng, về Bác. Tác phẩm nhạc giao hưởng như: Ðồng khởi của Nguyễn Văn Thương, Thắng lợi tình yêu Tổ quốc của Nguyễn Ðình Tấn, Người về đem tới ngày vui của Trọng Bằng... Các vở nhạc kịch như Cô Sao, Người tạc tượng của Ðỗ Nhuận, Bông sen của Lưu Hữu Phước...

Hình tuợng Bác Hồ luôn xuất hiện trong những khoảnh khắc trang trọng nhất, cao trào nhất của các bài ca về Ðảng:

Sao vàng phấp phới ánh hồng sáng tươi/Toàn Việt Nam đón chào ngày mới/Hồ Chí Minh dắt toàn dân chúng ta/Vững bền tranh đấu cho đời chúng ta.

("Ca ngợi Hồ Chủ tịch" của Lưu Hữu Phước).

Hay như: Bừng sáng ánh sao vàng trên lá cờ/Hồ Chí Minh thân yêu của dân.

("Ca ngợi Hồ Chủ tịch" của Ðỗ Nhuận).

Trong bài hát của Lưu Hữu Phước, sau nét nhạc mở đầu trang trọng hào sảng, giai điệu bật lên bằng một quãng 6 tới nốt cao nhất, ứng với ba từ "Hồ Chí Minh", nêu bật hình tượng Bác trong nền cờ Ðảng, cờ nước. Ðây là một thí dụ tiêu biểu về việc ca từ và giai điệu gắn kết để xây dựng hình tượng Bác với Ðảng.

Hình tượng Bác Hồ đã đi vào các thể loại âm nhạc từ hành khúc Bác vẫn cùng chúng cháu hành quân của Huy Thục đến dân ca Trông cây lại nhớ đến Người của Ðỗ Nhuận, trong những bản tình ca Những bông hoa trong vườn Bác của Văn Dung và trong những khúc tráng ca Người là niềm tin tất thắng của Chu Minh...

Ðặc biệt, giới nhạc sĩ Việt Nam còn ghi đậm trong ký ức hình ảnh Bác Hồ bắt nhịp Bài ca kết đoàn. Ðó là ngày 3-9-1960 tại Công viên Bách Thảo - Hà Nội. Bác Hồ đến dự buổi biểu diễn chào mừng thành công Ðại hội lần thứ III của Ðảng. Trước hàng nghìn quần chúng nhân dân Thủ đô và khách quốc tế, Bác đã nhanh nhẹn bước lên sân khấu và cầm đũa chỉ huy Dàn nhạc giao hưởng và Dàn hợp xướng hát vang Bài ca Kết đoàn. Hình ảnh Bác Hồ bắt nhịp Bài ca Kết đoàn đã được nhà nhiếp ảnh Lâm Hồng Long ghi lại và mãi mãi trở thành biểu tượng tinh thần đoàn kết dân tộc, đoàn kết quốc tế, biểu tượng của Văn hóa Việt Nam, Âm nhạc Việt Nam.

Dưới ánh sáng của Nghị quyết Trung ương V (khóa VIII) và Nghị quyết 23 của Bộ Chính trị về việc "Tiếp tục xây dựng và phát triển Văn học Nghệ thuật trong thời kỳ mới", thiết thực hưởng ứng cuộc vận động sáng tác các tác phẩm Văn học nghệ thuật về đề tài Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, trong những năm gần đây đã có hàng trăm tác phẩm âm nhạc mới ra đời, có thể kể đến Hành khúc Hồ Chí Minh của nhạc sĩ Nguyễn Ðức Toàn, Nước non tên Người của nhạc sĩ Chu Minh, Bản hợp xướng phổ thơ của Bác Nhật ký trong tù của Nguyễn Văn Nam...

Có thể khẳng định, đề tài về Bác Hồ, về Ðảng mãi là nguồn cảm xúc thiêng liêng vô tận, khơi dậy sự sáng tạo cho các thế hệ văn nghệ sĩ, trong đó có các lớp nhạc sĩ hôm nay và mai sau.

Nhạc sĩ ÐỖ HỒNG QUÂN
Chủ tịch Hội Nhạc sĩ Việt Nam

Có thể bạn quan tâm

Liên hoan phim Nhật Bản tại Việt Nam 2025

Liên hoan phim Nhật Bản tại Việt Nam 2025

Theo thông tin từ Quỹ Giao lưu Quốc tế Nhật Bản (The Japan Foundation) tại Việt Nam, Liên hoan phim Nhật Bản 2025 sẽ diễn ra từ ngày 12/12/2025 đến 25/1/2026 tại Hà Nội, Hải Phòng, Thành phố Hồ Chí Minh và Đà Nẵng.

Bìa tác phẩm "Huyền thoại thổ thần".

"Huyền thoại thổ thần" - dấu ấn mới của văn học fantasy Việt Nam

Công ty Cổ phần Sách điện tử Waka phối hợp Appota vừa giới thiệu tới bạn đọc tiểu thuyết "Huyền thoại thổ thần" của tác giả Nguyễn Thái Duy. Đây là một trong những dự án fantasy hiếm hoi của văn học Việt được xây dựng như một "vũ trụ" độc lập, kết hợp thần thoại, thổ dân và công nghệ ở quy mô lớn.

Tọa đàm góp phần thúc đẩy giao lưu văn hóa, củng cố quan hệ hợp tác Việt-Pháp, đồng thời khẳng định tiềm năng phát triển mạnh mẽ của điện ảnh Việt Nam trong giai đoạn mới.

Thúc đẩy hợp tác và đầu tư điện ảnh Việt Nam-Pháp

Tại tọa đàm “Điện ảnh Việt Nam và Pháp: Tiềm năng và cơ hội hợp tác” ở Paris ngày 4/12, các nhà quản lý điện ảnh cũng như nhà sản xuất và nghệ sĩ hai nước đã trao đổi về chiến lược phát triển và hội nhập quốc tế của điện ảnh Việt Nam trong bối cảnh mới và triển vọng hợp tác để phục vụ công chúng, đi tranh giải quốc tế.

Các đại biểu tham quan triển lãm.

Kỷ niệm 65 năm ngoại giao Việt Nam-Cuba: Khai mạc triển lãm “Nghĩa tình thủy chung”

Triển lãm “Nghĩa tình thủy chung” kỷ niệm 65 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và Cuba là sự kiện ý nghĩa, là lời tri ân sâu sắc dành cho mối quan hệ lịch sử giữa hai dân tộc, mối quan hệ đã được hun đúc qua nhiều thế hệ và luôn được gìn giữ như một báu vật vô giá, trở thành tấm gương sáng cho tình đoàn kết quốc tế.

Cảnh trong phim "Nhà hai chủ". (Ảnh: Galaxy Studio)

Phim “Nhà hai chủ” dự kiến ra rạp ngày 26/12

“Nhà hai chủ” là bộ phim do bộ đôi đạo diễn Trần Duy Linh và Phạm Trung Hiếu thực hiện, dựa trên quan niệm dân gian về xây nhà, đã chính thức ra mắt trailer và dự kiến ra rạp vào ngày 26/12 tới.

Tượng voi đá được phụng thờ trong Đền A Sào.

Theo dấu voi chiến về “Đệ nhị sinh từ A Sào”

Lưu giữ dấu tích về thân thế và sự nghiệp của anh hùng dân tộc Hưng Đạo đại vương Trần Quốc Tuấn, khu di tích lịch sử-văn hóa quốc gia Đình, Đền, Bến Tượng A Sào còn gắn với câu chuyện cảm động về chú voi chiến trung nghĩa và câu ca truyền tụng “Đệ nhất sinh từ Kiếp Bạc-Đệ nhị sinh từ A Sào”.

Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội phát động Tuần lễ hưởng ứng học tập suốt đời năm 2024. (Ảnh: QUỲNH NGUYỄN)

Thủ đô Hà Nội được UNESCO công nhận là thành viên “Mạng lưới các Thành phố học tập toàn cầu”

Sau quá trình xét duyệt hồ sơ với nhiều tiêu chí rất cao, ngày 4/12, Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hợp quốc (UNESCO) đã chính thức công bố 72 thành phố của 46 quốc gia được công nhận là thành viên Mạng lưới các Thành phố học tập toàn cầu của UNESCO, trong đó có Thủ đô Hà Nội của Việt Nam.

Rie Qudan ký tặng sách cho độc giả Hà Nội.

Tác giả Nhật Bản Rie Qudan: AI và hành trình sáng tác văn học

Rie Qudan là một trong những tác giả trẻ của Nhật Bản sử dụng AI trong công việc sáng tác của mình. Với cô, AI có nhiều tác dụng hữu ích trong nhiều công đoạn của người viết văn, nhưng không thể nào thay thế được khát vọng viết, cảm xúc và những rung động từ trái tim con người.

Hà Trịnh tổ chức liveshow cá nhân vào ngày 15/12.

Hà Trịnh và liveshow đầu tiên trong sự nghiệp

Hà Trịnh từng gây ấn tượng với MV "Tình ca" và album "Nghìn trùng xa cách" gồm 9 sáng tác của Phạm Duy với phần phối của Nguyễn Hữu Vượng. Tuy nhiên phải đến thời điểm này cô mới có điều kiện tổ chức đêm nhạc riêng cùng ban nhạc Màu Nước.

Phía trước chùa Chuông.

Khám phá “Phố Hiến đệ nhất danh thắng” chùa Chuông

Là một trong 17 di tích trọng điểm của Khu di tích quốc gia đặc biệt Phố Hiến (tỉnh Hưng Yên), chùa Chuông nằm tại khu phố Nhân Dục, phường Hiến Nam trở thành điểm dừng chân quen thuộc của du khách yêu di sản. Ngôi chùa cổ với kiến trúc đặc sắc trong đó hình tượng quả chuông màu vàng gắn trên mái ngói tạo nên dấu ấn riêng.