Hành lang pháp lý tạo đột phá cho đổi mới sáng tạo

Bộ Khoa học và Công nghệ đang được giao chủ trì soạn thảo dự án Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo. Dự thảo luật được kỳ vọng là hành lang pháp lý quan trọng, tạo đột phá phát triển khoa học-công nghệ và đổi mới sáng tạo quốc gia trong thời gian tới.
Kỹ sư vận hành Trung tâm dữ liệu Viettel tại Hòa Lạc.
Kỹ sư vận hành Trung tâm dữ liệu Viettel tại Hòa Lạc.

Bộ Khoa học và Công nghệ cho biết, bộ đề xuất đổi tên luật thành Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo, nhằm mở rộng phạm vi điều chỉnh từ hoạt động khoa học-công nghệ sang hoạt động khoa học-công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Luật Khoa học và Công nghệ năm 2013 thiếu chính sách tổng thể để điều chỉnh, thúc đẩy sự phát triển của hệ thống đổi mới sáng tạo quốc gia, vùng, ngành, trong khi đây là những yếu tố có vai trò thúc đẩy liên kết giữa các thành tố trong hệ thống đổi mới sáng tạo để đưa kết quả nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ trở thành sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ có giá trị gia tăng và đi vào thị trường.

Việc xây dựng Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo nhằm tác động một cách tích cực, hiệu lực và hiệu quả tới các hoạt động nghiên cứu khoa học, phát triển và ứng dụng công nghệ, từ đó, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, bảo đảm an ninh, an toàn cho quốc gia, đưa khoa học-công nghệ và đổi mới sáng tạo thật sự trở thành động lực để hoàn thành công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

Dự thảo Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo gồm 14 chương, 83 điều. Trong đó, một số nội dung mới, nổi bật như: Làm rõ hệ thống tổ chức khoa học-công nghệ; bổ sung nguyên tắc chấp nhận rủi ro, độ trễ trong nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ; mở rộng nhân lực hoạt động khoa học-công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Một trong những quy định đột phá là cá nhân hoạt động nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ trong tổ chức khoa học và công nghệ công lập được tham gia thành lập, điều hành doanh nghiệp để thương mại hóa kết quả nghiên cứu do tổ chức khoa học và công nghệ mà mình là thành viên tạo ra; định kỳ được cử sang làm việc tại các tổ chức nghiên cứu và phát triển, cơ sở giáo dục đại học, doanh nghiệp và các tổ chức khác trong một thời gian nhất định để trao đổi học thuật, nâng cao năng lực, nắm bắt nhu cầu công nghệ.

Trong thời gian làm việc ở các tổ chức này vẫn được giữ nguyên chế độ lương, quy hoạch, bổ nhiệm, thi đua khen thưởng tại tổ chức khoa học và công nghệ công lập. Quy định này nhằm thúc đẩy liên kết giữa khu vực nghiên cứu với doanh nghiệp để giúp nâng cao trình độ của doanh nghiệp, gắn nghiên cứu với thực tiễn và thúc đẩy thương mại hóa kết quả nghiên cứu.

Hiện nay, lực lượng chủ lực trong nghiên cứu ứng dụng và đổi mới công nghệ là các doanh nghiệp. Bên cạnh nguồn vốn đầu tư từ ngân sách nhà nước, ngày càng xuất hiện nhiều nguồn lực đầu tư từ xã hội cho khoa học-công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Do đó, dự thảo luật có nhiều quy định thúc đẩy đổi mới sáng tạo trong doanh nghiệp, như: Cơ chế thử nghiệm có kiểm soát để tạo hành lang pháp lý thử nghiệm các công nghệ mới mà pháp luật chưa có quy định hoặc cấm thử nghiệm; Nhà nước ưu tiên mua các sản phẩm là kết quả của các hoạt động nghiên cứu và phát triển, đổi mới sáng tạo của doanh nghiệp để thúc đẩy hoạt động khoa học-công nghệ và đổi mới sáng tạo trong doanh nghiệp; thúc đẩy hình thành doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo trên cơ sở khai thác kết quả nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ thông qua các chính sách ưu đãi, hỗ trợ cụ thể…

Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ Huỳnh Thành Đạt cho biết, khoa học-công nghệ và đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số đang phát triển rất mạnh mẽ, có vai trò ngày càng quan trọng và được kỳ vọng trở thành động lực tăng trưởng mới, đưa đất nước trở thành nước phát triển vào năm 2045 như Đại hội XIII của Đảng đã đề ra. Ngày 22/12 vừa qua, Tổng Bí thư ký ban hành Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học-công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

Do đó, nội dung của Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo cần bám sát, thể chế hóa kịp thời các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước với các quy định mạnh mẽ, phù hợp thực tiễn của Việt Nam và tiến gần tới thông lệ quốc tế.

Cũng theo Bộ trưởng Huỳnh Thành Đạt, việc xây dựng Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo cần dựa trên các quan điểm: Mở rộng phạm vi, đối tượng điều chỉnh của luật sang khu vực ngoài công lập để thúc đẩy nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ và đổi mới sáng tạo, đóng góp ngày càng hiệu quả vào phát triển kinh tế-xã hội; tinh gọn bộ máy để tập trung đầu tư nâng cao năng lực của các tổ chức khoa học và công nghệ, tổ chức nghiên cứu và phát triển công lập; thu hút và trọng dụng nguồn nhân lực chất lượng cao; tăng cường liên kết giữa viện nghiên cứu, trường đại học và doanh nghiệp; thu hút đầu tư ngoài ngân sách cho khoa học-công nghệ và đổi mới sáng tạo; đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, đơn giản hóa thủ tục hành chính trong quản lý nhà nước…

Một số nhà khoa học cho rằng, dự thảo luật cần bổ sung điều khoản khẳng định vai trò và vị thế mới của khoa học-công nghệ và đổi mới sáng tạo, coi đây là một quan điểm, nguyên tắc quan trọng trong luật. Đối với các tổ chức nghiên cứu và phát triển công lập đặc biệt, cần có cơ chế, chính sách riêng để tạo thuận lợi phát triển nghiên cứu mạnh mẽ hơn trong giai đoạn tới.

Từ góc độ doanh nghiệp, đại diện Tập đoàn Viettel cho rằng, dự thảo luật sẽ tạo ra cơ chế thông thoáng, giúp đơn giản hóa các quy trình xét duyệt và thực hiện các đề tài khoa học-công nghệ, góp phần thúc đẩy doanh nghiệp phát triển mạnh mẽ trong thời gian tới, nhất là trong bối cảnh chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ.

Bộ Khoa học và Công nghệ cho biết, bộ sẽ tổ chức các buổi làm việc với từng bộ, ngành, lĩnh vực liên quan để làm rõ hơn các nội dung trong dự án luật; đồng thời, khẳng định sẽ tiếp thu cao nhất những ý kiến để hoàn thiện dự thảo luật, bảo đảm tính khả thi và phù hợp thực tiễn.

Có thể bạn quan tâm

Bên lề Đại hội, các đại biểu tham quan gian hàng của Công ty cổ phần Khoa học công nghệ Việt Nam (Busadco).

Doanh nghiệp khoa học-công nghệ: Củng cố nội lực để bứt phá

Trong bối cảnh đất nước bước vào kỷ nguyên kinh tế tri thức, với những đột phá mạnh mẽ về trí tuệ nhân tạo, chuyển đổi số và chuyển đổi xanh, cộng đồng doanh nghiệp khoa học-công nghệ đang đứng trước yêu cầu phải đổi mới tư duy, tái cấu trúc nguồn lực và đầu tư chiều sâu để tạo ra năng lực cạnh tranh mới.

[Video] Việt Nam tiên phong xây dựng khung pháp lý cho trí tuệ nhân tạo

[Video] Việt Nam tiên phong xây dựng khung pháp lý cho trí tuệ nhân tạo

Dự thảo Luật Trí tuệ nhân tạo không chỉ là khung pháp lý cho một công nghệ mới mà là bước đi chiến lược giúp Việt Nam chủ động nắm bắt cơ hội của kỷ nguyên số. Khi được ban hành, luật sẽ tạo nền tảng để AI phát triển an toàn nhân văn và hiệu quả, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia và thúc đẩy đổi mới sáng tạo.

Các diễn giả trao đổi tại Diễn đàn. (Ảnh: Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài)

Thúc đẩy hợp tác khoa học-công nghệ, kinh tế xanh và chuyển đổi số vì tương lai bền vững

Diễn đàn Tây Australia -Việt Nam “Tăng cường hợp tác khoa học và công nghệ vì tương lai bền vững” là cơ hội để lãnh đạo, chuyên gia, doanh nghiệp Việt Nam và Australia chia sẻ tầm nhìn, tăng cường hiểu biết và thúc đẩy hợp tác trong các lĩnh vực khoa học-công nghệ, kinh tế xanh, năng lượng tái tạo và chuyển đổi số.

Đại biểu tham dự hội thảo.

Vĩnh Long: Phối hợp chuyển giao ứng dụng khoa học-công nghệ phục vụ phát triển kinh tế-xã hội

Chiều 4/12, Văn phòng Bộ Khoa học và Công nghệ tại miền nam phối hợp Sở Khoa học và Công nghệ Vĩnh Long tổ chức Hội thảo với chủ đề “Phối hợp giữa Bộ Chủ trì Chương trình Khoa học-công nghệ cấp quốc gia với các địa phương trong chuyển giao ứng dụng kết quả nghiên cứu phục vụ phát triển kinh tế- xã hội khu vực phía nam”.

Ảnh minh họa.

Cảnh báo chiến dịch ‘Hanoi Thief’ tấn công mạng doanh nghiệp Việt Nam

Hàng loạt email giả mạo hồ sơ xin việc, đính kèm tệp “Le Xuan Son CV.zip”, được gửi đến các doanh nghiệp lớn, nhỏ tại Việt Nam. Đây là lớp vỏ ngụy trang cho chiến dịch tấn công mạng mang tên Hanoi Thief, với mục tiêu xâm nhập mạng nội bộ, chiếm quyền hệ thống và đánh cắp dữ liệu khách hàng, bí mật doanh nghiệp.

Toàn cảnh tọa đàm.

Những nghiên cứu mới hỗ trợ ngành nông nghiệp giảm phát thải, chăn nuôi bền vững

Các giải pháp đổi mới trong nông nghiệp và chăn nuôi bền vững, bao gồm việc áp dụng công nghệ gene, hệ vi sinh vật, nông nghiệp chính xác, AI và IoT để cải thiện năng suất, giảm hóa chất và phát thải, nâng cao khả năng chống chịu với biến đổi khí hậu vừa được giới thiệu tại tọa đàm “Đổi mới trong nông nghiệp và thực phẩm”.

Lễ khai mạc triển lãm “Tỏa V-Điểm chạm khoa học”.

Chín nghệ sĩ tiêu biểu của nghệ thuật đương đại Việt Nam trưng bày tác phẩm tại triển lãm "Tỏa V-Điểm chạm khoa học"

Triển lãm “Tỏa V-Điểm chạm khoa học” tôn vinh những thành tựu khoa học và ứng dụng sáng tạo vì sự phát triển bền vững và tương lai của nhân loại. Sự kiện nghệ thuật đặc biệt đánh dấu cột mốc kỷ niệm 5 năm Giải thưởng VinFuture cũng như 5 mùa triển lãm "Tỏa" của VCCA.

Lãnh đạo Thành phố Hồ Chí Minh chụp hình lưu niệm cùng các đại biểu dự hội nghị.

Khai mạc Hội nghị thượng đỉnh toàn cầu Diễn đàn cộng đồng thông minh thế giới 2025

Sáng 3/12, tại phường Bình Dương (Thành phố Hồ Chí Minh), đã diễn ra Lễ khai mạc Hội nghị thượng đỉnh toàn cầu Diễn đàn cộng đồng thông minh thế giới (ICF Global Summit 2025) do Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh phối hợp Diễn đàn cộng đồng thông minh thế giới (ICF) và Tập đoàn Becamex đăng cai tổ chức.

Quỹ VinFuture tổ chức Tọa đàm với chủ đề “Bước tiến trong phát hiện, chẩn đoán và điều trị bệnh” sáng 3/12.

Đột phá công nghệ trong y học: Cơ hội để Việt Nam hợp tác và bứt phá

Tọa đàm với chủ đề “Bước tiến trong phát hiện, chẩn đoán và điều trị bệnh” sáng 3/12 là cơ hội cho Việt Nam giới thiệu công nghệ y tế vật liệu in 3D, cũng như tăng cơ hội hợp tác với các chuyên gia hàng đầu thế giới nghiên cứu về công nghệ y tế, mang lại cơ hội điều trị tốt nhất cho người bệnh. 

[Video] Dấu ấn công nghệ Việt tại Tuần lễ Số quốc tế Việt Nam 2025

[Video] Dấu ấn công nghệ Việt tại Tuần lễ Số quốc tế Việt Nam 2025

Nhiều sản phẩm công nghệ made in Việt Nam từ robot giao hàng UAV đến giải pháp AI đã tạo nên điểm nhấn ấn tượng tại Tuần lễ số quốc tế Việt Nam 2025. Đây là dịp để các doanh nghiệp Việt giới thiệu kết quả nghiên cứu về công nghệ tự động hóa, AI và công nghệ phục vụ dân sinh quốc phòng.