Giáo sư Hoàng Châu Ký - "cây đại thụ" của nghệ thuật sân khấu tuồng Việt Nam

Theo thống kê chưa đầy đủ, hiện nay, Giáo sư Hoàng Châu Ký đã để lại khoảng hơn 50 tác phẩm và bài viết bao gồm các lĩnh vực của nghệ thuật tuồng: từ sáng tác, chỉnh lý, đạo diễn, nghiên cứu lý luận và các chuyên luận chuyên sâu về nghệ thuật tuồng. Trong đó, có các vở tuồng nổi tiếng như: Ông Ích Khiêm, Nguyễn Huệ, Trưng Nữ Vương, Nguyễn Duy Hiệu, Trần Quý Cáp; cải biên, chỉnh lý nhiều vở tuồng cổ như: Nghêu-Sò-Ốc-Hến, Ngọn lửa Hồng Sơn, Sơn Hậu...
Hình ảnh Giáo sư Hoàng Châu Ký trong phim tài liệu chiếu tại tọa đàm.
Hình ảnh Giáo sư Hoàng Châu Ký trong phim tài liệu chiếu tại tọa đàm.

Chiều 26/9, tại Nhà hát Tuồng Nguyễn Hiển Dĩnh, Sở Văn hóa, Thể thao thành phố Đà Nẵng và Liên hiệp các hội văn học nghệ thuật thành phố Đà Nẵng tổ chức tọa đàm khoa học "Giáo sư Hoàng Châu Ký với nghệ thuật sân khấu tuồng Việt Nam".

Chương trình nằm trong chuỗi hoạt động kỷ niệm Ngày Sân khấu Việt Nam và vinh danh Giáo sư Hoàng Châu Ký; nhằm ghi nhận những đóng góp của Giáo sư đối với sự nghiệp bảo tồn và phát huy nghệ thuật sân khấu Việt Nam.

Tọa đàm Giáo sư Hoàng Châu Ký với nghệ thuật sân khấu tuồng Việt Nam.

Tọa đàm Giáo sư Hoàng Châu Ký với nghệ thuật sân khấu tuồng Việt Nam.

Phát biểu tại tọa đàm, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Đà Nẵng Trần Chí Cường khẳng định: Nói đến Nghệ thuật tuồng xứ Quảng, chúng ta phải nói đến Giáo sư Hoàng Châu Ký với những đóng góp đồ sộ và tình yêu lớn lao mà ông dành cho nghệ thuật tuồng. Việc tổ chức tọa đàm thể hiện sự tri ân, vinh danh Giáo sư Hoàng Châu Ký - “người truyền giáo hát Bội”, “ngọn lửa Hồng Sơn đất Quảng”, người vừa được Nhà nước truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học-nghệ thuật.

Thời gian qua, với sự quan tâm của chính quyền thành phố Đà Nẵng và sự đồng lòng, chung sức, tận tâm, yêu nghề của các thế hệ nghệ sĩ, nghệ nhân, nhà nghiên cứu đã giúp nghệ thuật tuồng tại thành phố Đà Nẵng lan tỏa, mang một sức sống mới.

Nhiều lớp truyền dạy nghệ thuật tuồng, nhiều hoạt động được tổ chức. Đặc biệt, tại Nhà hát Tuồng Nguyễn Hiển Dĩnh, các chương trình biểu diễn phục vụ khách du lịch đã nhận được sự quan tâm, ủng hộ của đông đảo người dân và du khách.

“Để tiếp tục nguồn mạch này, thời gian tới, đề nghị Sở Văn hóa và Thể thao cùng đồng hành với các nghệ sĩ, nghệ nhân thực hiện hiệu quả các chương trình, kế hoạch bảo vệ và phát huy bền vững giá trị di sản nghệ thuật Tuồng, để những giá trị này cùng góp phần nuôi dưỡng tâm hồn người Đà Nẵng”, ông Trần Chí Cường, nhấn mạnh.

Hình ảnh Giáo sư Hoàng Châu Ký với các nghệ sĩ tuồng xứ Quảng.

Hình ảnh Giáo sư Hoàng Châu Ký với các nghệ sĩ tuồng xứ Quảng.

Tại chương trình, các nhà nghiên cứu, nhà quản lý nghệ thuật, tác giả, đạo diễn, diễn viên và khán giả yêu nghệ thuật sân khấu tuồng Việt Nam đã thảo luận các vấn đề trọng tâm gồm: Bối cảnh thời đại và xã hội tác động đến phong cách, xu hướng sáng tác của Giáo sư Hoàng Châu Ký với nghệ thuật tuồng; Giá trị của các công trình nghiên cứu lý luận của Giáo sư Hoàng Châu Ký với công tác nghiên cứu lý luận, phê bình sân khấu tuồng và nghệ thuật sân khấu và những đóng góp của Giáo sư với sự nghiệp giáo dục nghệ thuật sân khấu Việt Nam.

Các tham luận trình bày tại hội thảo đều góp phần làm rõ thêm sự nghiệp của Giáo sư Hoàng Châu Ký và di sản đồ sộ về nghệ thuật tuồng Việt Nam mà ông đã dày công nghiên cứu, soạn thảo và để lại. Từ đó, đề xuất những định hướng, giải pháp thỏa đáng trong công tác bảo tồn, phát huy những giá trị của nghệ thuật bác học này trong bối cảnh hội nhập sâu rộng như hiện nay.

“Giáo sư Hoàng Châu Ký suốt đời đau đáu với nghệ thuật sân khấu dân tộc và luôn lo lắng “Không còn đủ quỹ thời gian” để cùng mọi người tiếp tục sự nghiệp. Nhưng thời gian còn đó với chúng ta, với các đồng nghiệp trẻ tuổi. Tôi tin chắc rằng, dù công việc nghiên cứu, thực nghiệm gặp nhiều khó khăn nhưng sẽ thu được kết quả. Kết quả dù rất nhỏ cũng cần được nâng niu, trân trọng để sân khấu kịch hát của chúng ta sẽ đạt được thành tựu rực rỡ, đóng góp vào vườn hoa văn hóa nghệ thuật đầy hương sắc của thế giới. Tôi tin vậy, bởi văn hóa vừa là nền tảng, vừa là động lực và mục tiêu để phát triển kinh tế-xã hội”, đạo diễn Hoàng Hoài Nam - con trai Giáo sư Hoàng Châu Ký, xúc động nói về cha mình.

Đạo diễn Hoàng Hoài Nam, con trai Giáo sư Hoàng Châu Ký.

Đạo diễn Hoàng Hoài Nam, con trai Giáo sư Hoàng Châu Ký.

Giáo sư Hoàng Châu Ký (1921-2008), sinh ra tại Hội An (tỉnh Quảng Nam). Ông tham gia cách mạng từ năm 16 tuổi và trải qua nhiều chức vụ.

Từ năm 1951, ông chuyển sang hoạt động sân khấu tuồng, làm Tổng Thư ký Hội Nghệ sĩ sân khấu, Hiệu trưởng Trường nghệ thuật Ca kịch dân tộc Việt Nam, Viện trưởng Viện nghiên cứu sân khấu Việt Nam...

Năm 1952, ông được giao nhiệm vụ thành lập Đoàn tuồng liên khu V. Đoàn đã quy tụ nhiều nghệ sĩ tài hoa như: Đội Tảo (Nguyễn Nho Túy), Phó Sơn, Sáu Lai, Ngô Thị Liễu...

Ông được phong học hàm Giáo sư năm 1984. Năm 2001, ông được Nhà nước trao tặng Giải thưởng Nhà nước về văn học-nghệ thuật.

Năm 2022, ông được Nhà nước truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học-nghệ thuật với cụm tác phẩm “Sách: Tuồng cổ; kịch bản sân khấu Thanh gươm chủ chiến; kịch bản sân khấu Trần Quý Cáp".

Có thể bạn quan tâm

Em bé gửi gắm điều ước lên Cây Hạnh phúc.

Lan tỏa yêu thương, sẻ chia từ “Cây Hạnh phúc” tại Ngày hội Việt Nam hạnh phúc 2025

Là một trong 13 không gian trải nghiệm của Ngày hội Việt Nam hạnh phúc 2025, khu vực “Cây Hạnh phúc-Nơi điều ước thành hiện thực” là điểm dừng chân đặc biệt thu hút đông đảo người dân và du khách. Không khí nơi đây như chậm lại, để mỗi người có thể dành khoảnh khắc suy ngẫm về điều khiến bản thân cảm thấy hạnh phúc.

Du khách thích thú xem "cá lóc bay" ở làng du lịch cộng đồng cồn Sơn.

Đặc sắc Lễ hội Văn hóa sông nước Cần Thơ và các sản phẩm du lịch đặc thù thu hút du khách

Sau sáp nhập, thành phố Cần Thơ mở ra không gian phát triển mới, với hệ sinh thái đa dạng và nét văn hóa độc đáo. Để phát triển du lịch, Cần Thơ tổ chức các lễ hội quy mô lớn đặc trưng vùng sông nước; chủ động liên kết các doanh nghiệp, đơn vị lữ hành, điểm du lịch… phát triển các sản phẩm mới, đặc thù nhằm thu hút du khách.

Một chương trình biểu diễn nghệ thuật quy mô tại Sa Pa. (Ảnh LỮ MAI)

Điểm đến vùng cao và nghệ thuật thực cảnh

Sa Pa (Lào Cai) vừa biểu diễn thành công hai chương trình nghệ thuật thực cảnh quy mô lớn với sự tham gia của đông đảo nhân dân các dân tộc cùng diễn viên chuyên nghiệp, bồi đắp thêm hệ sinh thái du lịch văn hóa cộng đồng ở vùng cao.

Các bạn trẻ hào hứng xem phim "Tổ quốc trong tim: The concert film"

Lan tỏa mạnh mẽ tinh thần yêu nước trong các thế hệ

Tổ quốc trong tim: The Concert Film" đã chính thức phát hành rộng rãi, tạo nên sức hút mạnh mẽ đối với công chúng. Tác phẩm điện ảnh âm nhạc này chinh phục khán giả không chỉ bằng chất lượng nghệ thuật, mà còn bằng khả năng truyền tải cảm xúc thiêng liêng về Tổ quốc, khơi dậy sâu sắc niềm tự hào và tình yêu đất nước.

Liên hoan phim Nhật Bản tại Việt Nam 2025

Liên hoan phim Nhật Bản tại Việt Nam 2025

Theo thông tin từ Quỹ Giao lưu Quốc tế Nhật Bản (The Japan Foundation) tại Việt Nam, Liên hoan phim Nhật Bản 2025 sẽ diễn ra từ ngày 12/12/2025 đến 25/1/2026 tại Hà Nội, Hải Phòng, Thành phố Hồ Chí Minh và Đà Nẵng.

Bìa tác phẩm "Huyền thoại thổ thần".

"Huyền thoại thổ thần" - dấu ấn mới của văn học fantasy Việt Nam

Công ty Cổ phần Sách điện tử Waka phối hợp Appota vừa giới thiệu tới bạn đọc tiểu thuyết "Huyền thoại thổ thần" của tác giả Nguyễn Thái Duy. Đây là một trong những dự án fantasy hiếm hoi của văn học Việt được xây dựng như một "vũ trụ" độc lập, kết hợp thần thoại, thổ dân và công nghệ ở quy mô lớn.

Tọa đàm góp phần thúc đẩy giao lưu văn hóa, củng cố quan hệ hợp tác Việt-Pháp, đồng thời khẳng định tiềm năng phát triển mạnh mẽ của điện ảnh Việt Nam trong giai đoạn mới.

Thúc đẩy hợp tác và đầu tư điện ảnh Việt Nam-Pháp

Tại tọa đàm “Điện ảnh Việt Nam và Pháp: Tiềm năng và cơ hội hợp tác” ở Paris ngày 4/12, các nhà quản lý điện ảnh cũng như nhà sản xuất và nghệ sĩ hai nước đã trao đổi về chiến lược phát triển và hội nhập quốc tế của điện ảnh Việt Nam trong bối cảnh mới và triển vọng hợp tác để phục vụ công chúng, đi tranh giải quốc tế.

Các đại biểu tham quan triển lãm.

Kỷ niệm 65 năm ngoại giao Việt Nam-Cuba: Khai mạc triển lãm “Nghĩa tình thủy chung”

Triển lãm “Nghĩa tình thủy chung” kỷ niệm 65 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và Cuba là sự kiện ý nghĩa, là lời tri ân sâu sắc dành cho mối quan hệ lịch sử giữa hai dân tộc, mối quan hệ đã được hun đúc qua nhiều thế hệ và luôn được gìn giữ như một báu vật vô giá, trở thành tấm gương sáng cho tình đoàn kết quốc tế.

Cảnh trong phim "Nhà hai chủ". (Ảnh: Galaxy Studio)

Phim “Nhà hai chủ” dự kiến ra rạp ngày 26/12

“Nhà hai chủ” là bộ phim do bộ đôi đạo diễn Trần Duy Linh và Phạm Trung Hiếu thực hiện, dựa trên quan niệm dân gian về xây nhà, đã chính thức ra mắt trailer và dự kiến ra rạp vào ngày 26/12 tới.

Tượng voi đá được phụng thờ trong Đền A Sào.

Theo dấu voi chiến về “Đệ nhị sinh từ A Sào”

Lưu giữ dấu tích về thân thế và sự nghiệp của anh hùng dân tộc Hưng Đạo đại vương Trần Quốc Tuấn, khu di tích lịch sử-văn hóa quốc gia Đình, Đền, Bến Tượng A Sào còn gắn với câu chuyện cảm động về chú voi chiến trung nghĩa và câu ca truyền tụng “Đệ nhất sinh từ Kiếp Bạc-Đệ nhị sinh từ A Sào”.