Đổi mới sáng tạo là động lực để Việt Nam nâng hạng GII

Ngày 25/9, Bộ Khoa học và Công nghệ và Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới (WIPO) phối hợp tổ chức Hội thảo Giới thiệu Chỉ số Đổi mới sáng tạo toàn cầu (GII) năm 2025 và kết quả của Việt Nam.

Quang cảnh Hội thảo Giới thiệu Chỉ số Đổi mới sáng tạo toàn cầu (GII) năm 2025 và kết quả của Việt Nam.
Quang cảnh Hội thảo Giới thiệu Chỉ số Đổi mới sáng tạo toàn cầu (GII) năm 2025 và kết quả của Việt Nam.

Hội thảo cung cấp thông tin về báo cáo GII 2025, các điều chỉnh về phương pháp luận, ý nghĩa của chỉ số, xu hướng đổi mới sáng tạo và triển vọng của Việt Nam trong những năm tới.

Phát biểu khai mạc hội thảo, Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng nhấn mạnh, đổi mới sáng tạo của Việt Nam phải là đổi mới sáng tạo toàn dân. Đổi mới sáng tạo phải đưa khoa học công nghệ chạm vào, thay đổi và giải các bài toán thực tiễn của Việt Nam, hình thành tinh thần đổi mới sáng tạo trong toàn dân, đưa đổi mới sáng tạo trở thành lối sống, phong cách sống của mọi người dân, của mọi tổ chức, hình thành quốc gia khởi nghiệp dựa trên công nghệ số, dựa trên đổi mới sáng tạo.

Bộ trưởng cũng cho rằng, GII là bộ chỉ số đo đổi mới sáng tạo khá toàn diện, nhìn vào đây, chúng ta có thể biết cách nâng cao năng lực đổi mới sáng tạo của Việt Nam. Việc hướng dẫn, phân tích ý nghĩa của từng chỉ số sẽ giúp Việt Nam có căn cứ rõ ràng để nâng cao năng lực, đóng góp trực tiếp vào mục tiêu phát triển bền vững.

bt.jpg
Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng phát biểu tại hội thảo.

Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cũng đề nghị WIPO triển khai chương trình hỗ trợ Việt Nam nâng hạng GII, hướng tới mục tiêu lọt vào top 30 toàn cầu về GII trong 5-10 năm tới. Đây là một mục tiêu đầy thách thức, đòi hỏi sự nỗ lực đồng bộ của cả hệ thống chính trị, cộng đồng khoa học công nghệ và doanh nghiệp.

Để vị trí của Việt Nam trên bảng xếp hạng GII tiếp tục được cải thiện, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng đưa ra 4 nhóm giải pháp trọng tâm:

Thứ nhất, hoàn thiện thể chế và môi trường đổi mới sáng tạo. Việt Nam cần tháo gỡ rào cản pháp lý, cơ chế tài chính, sở hữu trí tuệ; đồng thời khuyến khích doanh nghiệp mạnh dạn đầu tư cho nghiên cứu–phát triển (R&D) và ứng dụng công nghệ mới.

Từ nay đến cuối năm, ba đạo luật quan trọng là Luật Sở hữu trí tuệ, Luật Chuyển giao công nghệ và Luật Công nghệ cao sẽ được sửa đổi theo hướng coi kết quả nghiên cứu là tài sản, có thể giao dịch, định giá, đưa vào báo cáo tài chính, dùng làm tài sản bảo đảm vay vốn hoặc góp vốn.

Thứ hai, đầu tư cho hạ tầng khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và hạ tầng số. Việt Nam sẽ xây dựng các trung tâm nghiên cứu, phòng thí nghiệm hiện đại, siêu máy tính, hệ thống dữ liệu mở và kết nối liên thông quốc gia – những nền tảng căn bản để đổi mới sáng tạo bứt phá.

Thứ ba, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao. Chính sách sẽ tập trung đổi mới giáo dục STEM, thúc đẩy liên kết giữa trường đại học-viện nghiên cứu-doanh nghiệp, đồng thời thu hút và trọng dụng nhân tài trong và ngoài nước.

Thứ tư, thúc đẩy đổi mới sáng tạo trong doanh nghiệp. Doanh nghiệp phải là trung tâm của hệ sinh thái đổi mới sáng tạo. Nhà nước sẽ đồng hành bằng các chương trình hỗ trợ tài chính, quỹ đầu tư mạo hiểm, cơ chế đặt hàng nghiên cứu và ưu tiên mua sắm công cho sản phẩm mới.

wipo.jpg
Tổng Giám đốc Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới Daren Tang phát biểu tại Hội thảo.

Tổng Giám đốc WIPO Daren Tang đánh giá cao những bước tiến mạnh mẽ của Việt Nam. Ông cho rằng, Việt Nam đã đặt ra mục tiêu đầy tham vọng đó là trở thành quốc gia công nghiệp có thu nhập trung bình cao vào năm 2030 và thu nhập cao vào năm 2045. Để đạt được điều này, đổi mới sáng tạo và sở hữu trí tuệ sẽ là chìa khóa, với Nghị quyết 57 đóng vai trò định hướng, biến khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo thành động lực trung tâm cho phát triển.

Theo báo cáo GII 2025, Việt Nam xếp hạng 44/139 nền kinh tế, đứng thứ 2/37 trong nhóm nước thu nhập trung bình thấp và thứ 9 trong khu vực Đông Nam Á, Đông Á và châu Đại Dương. Đặc biệt, Việt Nam luôn duy trì thành tích vượt trội so với nhóm thu nhập của mình trong suốt một thập kỷ qua.

Một loạt chỉ số cho thấy thế mạnh nổi bật như tỷ trọng xuất - nhập khẩu công nghệ cao trong thương mại, xuất khẩu hàng hóa sáng tạo, tăng trưởng năng suất lao động, sáng tạo ứng dụng di động....

Một trong những nguyên nhân quan trọng giúp Việt Nam duy trì thành tích vượt trội là cách thức quản trị. Từ năm 2017, Chính phủ đã coi GII như công cụ quản lý và không ngừng đưa ra các giải pháp để cải thiện từng chỉ số.

Bên cạnh đó, Việt Nam đã "nội địa hóa" GII thành Chỉ số đổi mới sáng tạo cấp tỉnh (PII), giúp các địa phương tự đánh giá và cạnh tranh lành mạnh; đồng thời ban hành các chính sách sở hữu trí tuệ được gắn kết chặt chẽ với đổi mới sáng tạo.

Tại hội thảo, ông Sacha Wunsch-Vincent, chuyên gia WIPO cũng đưa ra khuyến nghị giúp Việt Nam tiếp tục nâng hạng GII, tập trung vào 5 trụ cột: Đầu tư nhiều hơn và hiệu quả hơn vào R&D; xây dựng mối liên kết chặt chẽ giữa khoa học và công nghiệp; từ “lắp ráp” tiến tới chủ động sản xuất; phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp và tài chính tăng trưởng; hình thành và quản trị tốt tài sản vô hình để thu hút giá trị.

Có thể bạn quan tâm

[Video] Việt Nam tiên phong xây dựng khung pháp lý cho trí tuệ nhân tạo

[Video] Việt Nam tiên phong xây dựng khung pháp lý cho trí tuệ nhân tạo

Dự thảo Luật Trí tuệ nhân tạo không chỉ là khung pháp lý cho một công nghệ mới mà là bước đi chiến lược giúp Việt Nam chủ động nắm bắt cơ hội của kỷ nguyên số. Khi được ban hành, luật sẽ tạo nền tảng để AI phát triển an toàn nhân văn và hiệu quả, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia và thúc đẩy đổi mới sáng tạo.

Các diễn giả trao đổi tại Diễn đàn. (Ảnh: Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài)

Thúc đẩy hợp tác khoa học-công nghệ, kinh tế xanh và chuyển đổi số vì tương lai bền vững

Diễn đàn Tây Australia -Việt Nam “Tăng cường hợp tác khoa học và công nghệ vì tương lai bền vững” là cơ hội để lãnh đạo, chuyên gia, doanh nghiệp Việt Nam và Australia chia sẻ tầm nhìn, tăng cường hiểu biết và thúc đẩy hợp tác trong các lĩnh vực khoa học-công nghệ, kinh tế xanh, năng lượng tái tạo và chuyển đổi số.

Toàn cảnh tọa đàm.

Những nghiên cứu mới hỗ trợ ngành nông nghiệp giảm phát thải, chăn nuôi bền vững

Các giải pháp đổi mới trong nông nghiệp và chăn nuôi bền vững, bao gồm việc áp dụng công nghệ gene, hệ vi sinh vật, nông nghiệp chính xác, AI và IoT để cải thiện năng suất, giảm hóa chất và phát thải, nâng cao khả năng chống chịu với biến đổi khí hậu vừa được giới thiệu tại tọa đàm “Đổi mới trong nông nghiệp và thực phẩm”.

Lễ khai mạc triển lãm “Tỏa V-Điểm chạm khoa học”.

Chín nghệ sĩ tiêu biểu của nghệ thuật đương đại Việt Nam trưng bày tác phẩm tại triển lãm "Tỏa V-Điểm chạm khoa học"

Triển lãm “Tỏa V-Điểm chạm khoa học” tôn vinh những thành tựu khoa học và ứng dụng sáng tạo vì sự phát triển bền vững và tương lai của nhân loại. Sự kiện nghệ thuật đặc biệt đánh dấu cột mốc kỷ niệm 5 năm Giải thưởng VinFuture cũng như 5 mùa triển lãm "Tỏa" của VCCA.

Lãnh đạo Thành phố Hồ Chí Minh chụp hình lưu niệm cùng các đại biểu dự hội nghị.

Khai mạc Hội nghị thượng đỉnh toàn cầu Diễn đàn cộng đồng thông minh thế giới 2025

Sáng 3/12, tại phường Bình Dương (Thành phố Hồ Chí Minh), đã diễn ra Lễ khai mạc Hội nghị thượng đỉnh toàn cầu Diễn đàn cộng đồng thông minh thế giới (ICF Global Summit 2025) do Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh phối hợp Diễn đàn cộng đồng thông minh thế giới (ICF) và Tập đoàn Becamex đăng cai tổ chức.

Quỹ VinFuture tổ chức Tọa đàm với chủ đề “Bước tiến trong phát hiện, chẩn đoán và điều trị bệnh” sáng 3/12.

Đột phá công nghệ trong y học: Cơ hội để Việt Nam hợp tác và bứt phá

Tọa đàm với chủ đề “Bước tiến trong phát hiện, chẩn đoán và điều trị bệnh” sáng 3/12 là cơ hội cho Việt Nam giới thiệu công nghệ y tế vật liệu in 3D, cũng như tăng cơ hội hợp tác với các chuyên gia hàng đầu thế giới nghiên cứu về công nghệ y tế, mang lại cơ hội điều trị tốt nhất cho người bệnh. 

[Video] Dấu ấn công nghệ Việt tại Tuần lễ Số quốc tế Việt Nam 2025

[Video] Dấu ấn công nghệ Việt tại Tuần lễ Số quốc tế Việt Nam 2025

Nhiều sản phẩm công nghệ made in Việt Nam từ robot giao hàng UAV đến giải pháp AI đã tạo nên điểm nhấn ấn tượng tại Tuần lễ số quốc tế Việt Nam 2025. Đây là dịp để các doanh nghiệp Việt giới thiệu kết quả nghiên cứu về công nghệ tự động hóa, AI và công nghệ phục vụ dân sinh quốc phòng.

Toàn cảnh buổi ra mắt Báo cáo Phát triển con người khu vực của Chương trình Phát triển Liên hợp quốc.

Trí tuệ nhân tạo có thể làm gia tăng khoảng cách giữa các quốc gia

Ngày 2/12, tại Hà Nội, Chương trình Phát triển Liên hợp quốc (UNDP) ra mắt Báo cáo Phát triển con người khu vực: “Sự phân cực lớn tiếp theo: Tại sao AI có thể làm gia tăng bất bình đẳng giữa các quốc gia”, nhằm cảnh báo AI có thể làm gia tăng bất bình đẳng toàn cầu, nhưng Việt Nam đang chuẩn bị tận dụng cơ hội đó.