Đề xuất mở rộng tương trợ tư pháp trong thu hồi tài sản

Theo các đại biểu Quốc hội, nếu không có cơ chế chia sẻ tài sản thu giữ với nước ngoài, Việt Nam sẽ khó thu hồi thiệt hại cho ngân sách Nhà nước, đồng thời làm giảm hiệu quả công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm.

Sáng 24/6, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 9, Quốc hội thảo luận tại hội trường về dự án Luật Tương trợ tư pháp về hình sự.

Quy rõ tiêu chí để làm căn cứ áp dụng nguyên tắc có đi, có lại

Thực tế cho thấy nhiều quốc gia từ chối yêu cầu tương trợ của Việt Nam vì một số lý do khác nhau. Do đó, đại biểu đề nghị Ban soạn thảo xem xét, bổ sung danh mục các quốc gia đã có tiền lệ hợp tác để làm căn cứ áp dụng nguyên tắc có đi có lại.

ndo_br_nguyen-tam-hung-ba-ria.jpg
Đại biểu Nguyễn Tâm Hùng (Đoàn Bà Rịa-Vũng Tàu). (Ảnh: DUY LINH)

Phát biểu tại hội trường, đại biểu Nguyễn Tâm Hùng (Đoàn Bà Rịa-Vũng Tàu) tán thành với sự cần thiết ban hành Luật Tương trợ tư pháp về hình sự, nhằm tách bạch, chuyên biệt hóa lĩnh vực tương trợ hình sự, một hoạt động có tính phức tạp cao, liên quan trực tiếp đến chủ quyền quốc gia, quyền con người và hiệu quả trong đấu tranh phòng, chống tội phạm xuyên quốc gia.

Đi vào nội dung cụ thể, về áp dụng nguyên tắc có đi, có lại tại Điều 6, đại biểu Tâm Hùng nhận định, nguyên tắc này phù hợp về mặt chủ quyền nhưng nếu không có tiêu chí rõ ràng sẽ dễ dẫn đến việc xử lý tùy nghi, thiếu nhất quán. Thực tế cho thấy nhiều quốc gia từ chối yêu cầu tương trợ của Việt Nam vì một số lý do khác nhau. Do đó, đại biểu đề nghị Ban soạn thảo xem xét, bổ sung danh mục các quốc gia đã có tiền lệ hợp tác để làm căn cứ áp dụng nguyên tắc có đi, có lại và cơ chế công bố, công khai quyết định từ chối hỗ trợ của nước ngoài.

Đại biểu Nguyễn Tạo (Đoàn Lâm Đồng) đề nghị ban soạn thảo nghiên cứu xem xét bổ sung việc áp dụng nguyên tắc có đi, có lại, bởi trong thông lệ quốc tế, đây trở thành một nguyên tắc trong hoạt động đối ngoại của các chủ thể công pháp và tư pháp khi tham gia trên quan hệ quốc tế.

ndo_br_nguyen-tao-lam-dong.jpg
Đại biểu Nguyễn Tạo (Đoàn Lâm Đồng). (Ảnh: DUY LINH)

“Chúng tôi tha thiết đề nghị trường hợp tương trợ tư pháp về hình sự thực hiện trên cơ sở một điều ước quốc tế về tương trợ tư pháp về hình sự mà Việt Nam và nước ngoài là thành viên khác với quy định của pháp luật Việt Nam thì áp dụng các điều khoản trong điều ước đó, khi không có điều ước quốc tế sẽ áp dụng nguyên tắc có đi, có lại”, đại biểu nói.

Về nguyên tắc tương trợ tư pháp hình sự được quy định tại Điều 5 của dự thảo luật, trên cơ sở Hiến chương Liên hợp quốc quy định về bảo đảm quyền con người, đại biểu Nguyễn Tạo đề nghị bổ sung tương trợ tư pháp về hình sự được thực hiện trên nguyên tắc tôn trọng độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, không can thiệp vào công việc nội bộ của nhau, bình đẳng, các bên cùng có lợi, bảo đảm quyền con người, phù hợp với Hiến pháp, pháp luật Việt Nam, điều ước quốc tế có liên quan và Việt Nam là thành viên.

Xây dựng cơ chế chia sẻ tài sản minh bạch, rõ ràng

Theo đại biểu Trần Thị Thu Phước (Đoàn Kon Tum), đây là một dự án luật có ý nghĩa chiến lược, không chỉ hoàn thiện hệ thống pháp luật mà còn tạo ra một "thanh bảo kiếm pháp lý" sắc bén để bảo vệ an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội và quyền lợi của người dân trong bối cảnh hội nhập quốc tế sâu rộng và tình hình tội phạm diễn biến phức tạp.

Việc ban hành một đạo luật chuyên sâu về tương trợ tư pháp hình sự không chỉ là yêu cầu nội tại của công tác cải cách tư pháp mà còn là một bước đi tất yếu thể hiện trách nhiệm của Việt Nam với tư cách là một thành viên tích cực của cộng đồng quốc tế trong công cuộc đấu tranh không khoan nhượng với tội phạm xuyên quốc gia.

ndo_br_tran-thi-thu-phuoc-kon-tum.jpg
Đại biểu Trần Thị Thu Phước (Đoàn Kon Tum) phát biểu tại hội trường. (Ảnh: DUY LINH)

Đại biểu nhận định, lần đầu tiên tại dự thảo luật này đã đưa ra các quy định về hợp tác quốc tế trong việc thu hồi tài sản. Đây là một bước tiến lớn đáp ứng yêu cầu cấp bách của công tác phòng, chống tham nhũng, rửa tiền.

Tuy nhiên, đại biểu cho rằng các quy định về thỏa thuận chia sẻ tài sản tại khoản 2 và khoản 5 của Điều 32 dự thảo luật còn khá chung, chưa tạo ra được một cơ chế đủ rõ ràng, minh bạch để khuyến khích các nước đối tác ưu tiên hợp tác với Việt Nam.

Để giải quyết vấn đề này, đại biểu đề nghị bổ sung vào Điều 32 về nội dung Chính phủ quy định chi tiết các nguyên tắc, trình tự, thủ tục về thỏa thuận chia sẻ tài sản với nước ngoài trên cơ sở phù hợp với pháp luật của Việt Nam, Công ước Liên hợp quốc về chống tham nhũng và thông lệ quốc tế.

Đại biểu Thu Phước nêu rõ, thực tiễn công tác thu hồi tài sản có yếu tố nước ngoài của chúng ta trong thời gian qua cũng còn rất nhiều hạn chế và gặp nhiều khó khăn. Kinh nghiệm quốc tế cho thấy việc chúng ta có các thỏa thuận rõ ràng về quản lý, sử dụng và đặc biệt là chia sẻ phần tài sản thu hồi được là yếu tố then chốt để thúc đẩy hợp tác.

“Chúng ta có thể hiểu rằng các nước được yêu cầu cũng phải bỏ ra một nguồn lực không nhỏ để điều tra, xác minh, khởi kiện, phong tỏa tài sản. Do đó khi có một cơ chế chia sẻ minh bạch, công bằng sẽ là động lực vật chất quan trọng để họ tích cực hỗ trợ cho chúng ta”, đại biểu nói.

Đại biểu Nguyễn Tâm Hùng đánh giá, dự thảo luật đã có tiến bộ khi quy định rõ phạm vi tịch thu, xử lý tài sản có yếu tố nước ngoài nhưng còn thiếu quy định cụ thể về chia sẻ tài sản bị thu giữ.

Theo đại biểu, thực tiễn xử lý các vụ án rửa tiền, buôn bán ma túy xuyên quốc gia cho thấy tài sản liên quan thường nằm rải rác ở nhiều quốc gia. Nếu không có cơ chế chia sẻ tài sản, Việt Nam sẽ khó thu hồi thiệt hại cho ngân sách Nhà nước và ảnh hưởng đến công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm. Do đó, đại biểu đề nghị ban soạn thảo xem xét bổ sung một khoản riêng về tiêu chí tỷ lệ tài sản thu hồi.

ndo_br_vien-truong-vksnntc-nguyen-huy-tien.jpg
Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao Nguyễn Huy Tiến. (Ảnh: DUY LINH)

Giải trình làm rõ nội dung đại biểu Quốc hội quan tâm, Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao Nguyễn Huy Tiến cho biết, về phạm vi tương trợ tư pháp về hình sự, có nhiều ý kiến các đại biểu đề nghị mở rộng phạm vi về tương trợ tư pháp hình sự như: vấn đề về truy vết tài sản, vấn đề về công cụ phạm tội, giám định kỹ thuật số, dữ liệu điện tử, bảo vệ nhân chứng hoặc thành lập các tổ điều tra chung, trao đổi, đặc biệt là vấn đề thu hồi tài sản.

Viện trưởng Nguyễn Huy Tiến nêu rõ: “Đây là những vấn đề chúng ta thực sự phải tiếp tục nghiên cứu và chúng tôi sẽ cố gắng tiếp thu ý kiến các đại biểu Quốc hội để nghiên cứu và phối hợp với cơ quan để chỉnh lý bổ sung, đặc biệt là vấn đề thu hồi tài sản”.

Theo ông Tiến, thời gian qua công tác thu hồi tài sản đã được thực hiện rất tích cực. Thí dụ như hợp tác về tương trợ tư pháp với Singapore trong vụ án Phan Sào Nam, chúng ta đã kiên quyết, cố gắng.

“Về nguyên tắc, thu lại tài sản chuyển đi thì thuận nhưng tỷ lệ thu lại không cao, đây là vấn đề rất khó khăn và chúng ta kiên trì thực hiện thông qua các hiệp định tương trợ tư pháp về hình sự đã ký kết", ông Tiến thông tin.

Cho biết hiện nay Việt Nam đã tiến hành ký kết được trên 30 hiệp định tương trợ tư pháp về hình sự, Viện trưởng Nguyễn Huy Tiến cho hay: “Về cơ bản phải thực hiện theo hiệp định tương trợ tư pháp về hình sự trên nguyên tắc có đi, có lại như hôm nay các đại biểu Quốc hội đã phát biểu, thì mới có thể tiến hành thực hiện tốt công tác này theo yêu cầu đại biểu đề ra”.

Có thể bạn quan tâm

Quốc hội thông qua Luật Giám định tư pháp (sửa đổi) với đa số đại biểu tán thành (92,81%). (Ảnh: DUY LINH)

Mở rộng phạm vi xã hội hoá một số lĩnh vực giám định tư pháp

Luật quy định theo hướng mở rộng thêm phạm vi thành lập Văn phòng giám định tư pháp ở một số lĩnh vực, chuyên ngành, trong đó riêng chuyên ngành giám định ADN, tài liệu, kỹ thuật số và điện tử, dấu vết đường vân chỉ được thực hiện đối với tố tụng dân sự, hành chính.

Cơ quan, tổ chức, cá nhân không được yêu cầu cá nhân cung cấp phiếu lý lịch tư pháp số 2

Cơ quan, tổ chức, cá nhân không được yêu cầu cá nhân cung cấp phiếu lý lịch tư pháp số 2

Cơ quan, tổ chức, cá nhân không được yêu cầu cá nhân cung cấp Phiếu lý lịch tư pháp số 2. Với Phiếu lý lịch tư pháp số 1, chỉ được yêu cầu cung cấp trong trường hợp luật, nghị quyết của Quốc hội, pháp lệnh, nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội hoặc nghị định, nghị quyết của Chính phủ quy định.

[Video] Hơn 20.000 người được đặc xá năm 2025

[Video] Hơn 20.000 người được đặc xá năm 2025

Bộ Công an vừa tổ chức Hội nghị tổng kết công tác đặc xá và tái hòa nhập cộng đồng đối với người được đặc xá năm 2025, khẳng định đây là chủ trương lớn thể hiện chính sách khoan hồng, nhân đạo của Đảng và Nhà nước.

Các đối tượng trong đường dây lừa đảo, chiếm đoạt tài sản.

Thanh Hóa triệt phá đường dây lừa đảo xuyên quốc gia

Ngày 4/12, Công an Thanh Hóa cho biết: Dưới sự chỉ đạo của Thủ trưởng Cơ quan An ninh điều tra, hơn 100 lượt cán bộ, chiến sĩ được huy động, đồng loạt đấu tranh triệt phá đường dây sử dụng máy tính, phương tiện điện tử, mạng internet thực hiện hành vi lừa đảo, chiếm đoạt tài sản.

Nhóm người Hàn Quốc điều hành lừa đảo bị Interpol truy nã bắt tại Đà Nẵng. (Ảnh: Công an cung cấp)

Bắt nhóm người Hàn Quốc điều hành đường dây lừa đảo tại Campuchia bị Interpol truy nã

Tối 4/12, lực lượng chức năng Công an thành phố Đà Nẵng phối hợp Cục Đối ngoại Bộ Công an tiến hành các thủ tục bàn giao 3 đối tượng người Hàn Quốc có lệnh truy nã quốc tế cho cơ quan chức năng Hàn Quốc. Ngay trong đêm, cơ quan chức năng Hàn Quốc đã di lý các đối tượng này về nước để xử lý theo quy định của pháp luật.

Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Nguyễn Văn Quảng. (Ảnh: DUY LINH)

Tạo cơ chế giải quyết tranh chấp vượt trội, công bằng, hiệu lực, hiệu quả theo thông lệ quốc tế

Việc xây dựng Luật Tòa án chuyên biệt tại Trung tâm tài chính quốc tế nhằm tạo cơ chế giải quyết tranh chấp vượt trội, công bằng, hiệu lực, hiệu quả theo thông lệ quốc tế, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của nhà đầu tư, lợi ích của quốc gia, thu hút đầu tư nước ngoài vào Trung tâm tài chính quốc tế.

Toàn cảnh buổi họp báo.

Bước chuyển quan trọng góp phần tạo thuận lợi thương mại và tăng cường hiệu lực quản lý

Ngày 4/12, Cục Hải quan tổ chức họp báo chuyên đề nhằm giới thiệu, giải thích những điểm mới của Luật Thuế giá trị gia tăng, Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt. Các văn bản này được đánh giá là bước chuyển quan trọng nhằm chuẩn hóa, minh bạch hóa các chính sách thuế, góp phần tạo thuận lợi thương mại, tăng cường hiệu lực quản lý.

Công an Đà Nẵng bắt tạm giam giám đốc công ty nhiều lần tổ chức khai thác cát trái phép tại sông Vàng. (Ảnh: Công an cung cấp)

Công an Đà Nẵng bắt tạm giam giám đốc công ty nhiều lần tổ chức khai thác cát trái phép

Ngày 4/12, Phòng Cảnh sát Kinh tế (Công an thành phố Đà Nẵng) cho biết, đơn vị vừa tống đạt Quyết định thay đổi biện pháp ngăn chặn từ cấm đi khỏi nơi cư trú sang bắt bị can để tạm giam và thực hiện Lệnh bắt bị can để tạm giam đối với Văn Đức Quý, vì hành vi khai thác khoáng sản (cát) trái phép.

Tăng cường rà soát, giải quyết các vụ việc, vụ án tạm đình chỉ

Tăng cường rà soát, giải quyết các vụ việc, vụ án tạm đình chỉ

Đại biểu Quốc hội kiến nghị, tại Nghị quyết Kỳ họp thứ 10, Quốc hội bổ sung nội dung liên quan đến việc giao các ngành tố tụng tiếp tục rà soát định kỳ đối với các trường hợp vụ án đang tạm đình chỉ và có những đợt cao điểm tiến hành rà soát để khẩn trương phục hồi những vụ án sắp hết thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự.

Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Nguyễn Văn Quảng trình bày báo cáo. (Ảnh: DUY LINH)

Gần 97% số vụ việc liên quan đến quy hoạch, quản lý và sử dụng đất đai đã được giải quyết

Báo cáo về việc thực hiện một số nghị quyết của Quốc hội nhiệm kỳ khóa XIV và khóa XV về giám sát chuyên đề, chất vấn cho thấy, các Tòa án đã giải quyết đạt tỷ lệ 96,71% về số vụ và 92,82% về số bị cáo phạm các tội liên quan đến quy hoạch, quản lý và sử dụng đất đai, vượt 8,71% so với chỉ tiêu Quốc hội giao.

Cơ quan Cảnh sát điều tra đọc Lệnh bắt bị can để tạm giam với Nguyễn Thị Hoa (áo đen ở giữa).

Bắc Ninh: Khởi tố, bắt tạm giam hai cán bộ cơ quan thuế

Mở rộng điều tra vụ án “Tham ô tài sản” xảy ra tại Công ty H. có địa chỉ tại xã Hợp Thịnh, tỉnh Bắc Ninh, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Bắc Ninh đã khởi tố bổ sung vụ án, khởi tố bị can và ra lệnh bắt tạm giam đối với bà Nguyễn Thị Hoa và bà Nguyễn Thị Phương - cán bộ Cục thuế Bắc Ninh về tội "Nhận hối lộ".

Tổ công tác của Phòng Nghiệp vụ, Ban Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Sơn La chủ trì phối hợp bắt giữ 3 đối tượng về hành vi vận chuyển trái phép 100.000 viên ma túy tổng hợp.

Vững vàng nơi “tuyến lửa” cuộc chiến chống ma túy

Biên giới Sơn La dài hơn 274km, tiếp giáp với nước bạn Lào, là địa bàn trọng điểm mà các đường dây tội phạm ma túy quốc tế thường xuyên lợi dụng để trung chuyển ma túy. Trong bối cảnh đó, Bộ đội Biên phòng Sơn La đã thể hiện rõ vai trò tuyến đầu, góp phần giữ vững an ninh trật tự, bảo đảm cuộc sống bình yên của người dân.

Các cơ quan chức năng triển khai công tác cưỡng chế tại hộ bà Phạm Thị Hiền, thôn Quán Thẻ 2, xã Thuận Nam (Khánh Hòa). (Ảnh: NGUYỄN TRUNG)

Cưỡng chế thu hồi đất thực hiện Dự án Đường đấu nối cao tốc bắc-nam với Quốc lộ 1 và Cảng biển tổng hợp Cà Ná

Ngày 2/12, các cơ quan chức năng xã Thuận Nam (Khánh Hòa) đã tổ chức cưỡng chế thu hồi đất đối với hộ bà Phạm Thị Hiền ở thôn Quán Thẻ 2 để bàn giao mặt bằng cho đơn vị thi công bảo đảm tiến độ Dự án Đường đấu nối cao tốc bắc-nam với Quốc lộ 1 và Cảng biển tổng hợp Cà Ná.

Công an tỉnh Hưng Yên hướng dẫn học sinh tự bảo vệ mình trên không gian mạng.

Để trẻ em thực sự an toàn trên nền tảng thương mại điện tử

Hiện nay, có hơn 90% số trẻ em Việt Nam sử dụng internet, tương đương với khoảng 15 triệu “công dân số” lớn lên cùng smartphone, mạng xã hội và các thuật toán AI (trí tuệ nhân tạo). Đây vừa là nhóm khách hàng tiềm năng lớn, vừa tiềm ẩn nguy cơ vi phạm pháp luật trên mạng xã hội nếu không được bảo vệ và định hướng phù hợp.