Chủ tịch nước Lương Cường: Vai trò kiến tạo hòa bình của ngoại giao Việt Nam mang tính dân tộc và tính thời đại sâu sắc

Đó là phát biểu chỉ đạo của Chủ tịch nước Lương Cường tại Hội thảo quốc tế với chủ đề “50 năm thống nhất đất nước: Vai trò kiến tạo của Ngoại giao trong lịch sử và hiện tại”, do Bộ Ngoại giao tổ chức sáng 23/4 tại Hà Nội.

Tham dự hội thảo có các đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng: Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn; Chủ nhiệm Văn phòng Chủ tịch nước Lê Khánh Hải; Thứ trưởng Ngoại giao Nguyễn Mạnh Cường; các đồng chí Ủy viên Dự khuyết Trung ương Đảng: Thứ trưởng Thường trực Bộ Ngoại giao Nguyễn Minh Vũ; Thứ trưởng Thường trực Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Lê Hải Bình; các đồng chí lãnh đạo các ban, bộ, ngành Trung ương; Đại sứ, đại diện các đại sứ quán tại Hà Nội, các chuyên gia, nhà nghiên cứu trong nước, quốc tế, các nhân chứng lịch sử,….

Phát biểu khai mạc Hội thảo, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn khẳng định, cách đây tròn 50 năm, thắng lợi lịch sử của Chiến dịch Hồ Chí Minh đã kết thúc cuộc kháng chiến trường kỳ, giải phóng hoàn toàn miền nam, thống nhất đất nước, mở ra một kỷ nguyên mới - kỷ nguyên độc lập-thống nhất-hòa bình và phát triển cho dân tộc Việt Nam. Đó là thắng lợi của lòng yêu nước, tinh thần đại đoàn kết dân tộc và khát vọng cháy bỏng của dân tộc Việt Nam cũng như nhân dân ưa chuộng hòa bình trên toàn thế giới.

Trong hành trình ấy, ngoại giao đã đóng vai trò hết sức quan trọng kết hợp với quân sự, chính trị, tạo ra thế trận “vừa đánh vừa đàm”, huy động sức mạnh tổng hợp của dân tộc. Ngoại giao cũng đã tranh thủ sức mạnh của ba dòng thác cách mạng, huy động được sự ủng hộ của các nước xã hội chủ nghĩa và mặt trận quốc tế rộng rãi ủng hộ sự nghiệp đấu tranh chính nghĩa của nhân dân Việt Nam.

Với tinh thần hòa hiếu và nhân văn sâu sắc, dù trong chiến tranh, ngoại giao Việt Nam đã không ngừng mở rộng quan hệ đối ngoại, đồng thời đặt những viên gạch đầu tiên cho tiến trình hòa giải, hàn gắn với các quốc gia từng tham chiến tại Việt Nam.

Hội thảo quốc tế với chủ đề “50 năm thống nhất đất nước: Vai trò kiến tạo của ngoại giao trong lịch sử và hiện tại” có ý nghĩa rất quan trọng, không đơn thuần là một Hội thảo khoa học thông thường.

Ban tổ chức kỳ vọng Hội thảo sẽ là diễn đàn trao đổi và đối thoại cởi mở, nơi các nhà nghiên cứu, học giả, nhà ngoại giao, các nhân chứng lịch sử và bạn bè quốc tế cùng nhau thảo luận về vai trò kiến tạo hòa bình của ngoại giao.

Trong đó, hội thảo nổi lên các nội dung quan trọng: Là cơ hội để chúng ta cùng nhìn lại những đóng góp to lớn của ngoại giao đối với sự nghiệp thống nhất đất nước; nghiên cứu và áp dụng những bài học lịch sử đó cho việc kiến tạo hòa bình hiện nay; gợi mở những sáng kiến, đề xuất để Việt Nam có thể tham gia, đóng góp như thế nào cho việc giải quyết hòa bình các xung đột…

Phát biểu chỉ đạo tại Hội thảo, Chủ tịch nước Lương Cường khẳng định mỗi quốc gia, dân tộc trên thế giới, dù lớn hay nhỏ, nói chung đều trải qua những thời khắc mang tính bước ngoặt, những ngã rẽ lịch sử quyết định vận mệnh và con đường phát triển của mình.

Đối với Việt Nam, Chiến thắng 30/4/1975 giải phóng hoàn toàn miền nam là một sự kiện vô cùng trọng đại trong lịch sử dân tộc. Từ đây, đất nước Việt Nam hoàn toàn thống nhất, non sông thu về một mối; dân tộc Việt Nam bước vào một kỷ nguyên lịch sử mới - kỷ nguyên độc lập, thống nhất, cả nước đi lên chủ nghĩa xã hội. Trong chiến thắng lịch sử đó có đóng góp to lớn của ngoại giao Việt Nam.

Nửa thế kỷ đã trôi qua, nhưng ý nghĩa lịch sử và những bài học sâu sắc từ Chiến thắng 30/4/1975 đối với ngoại giao Việt Nam trong kiến tạo hòa bình, bảo vệ và xây dựng Tổ quốc Việt Nam vẫn còn nguyên giá trị, mang tính dân tộc và tính thời đại sâu sắc.

Nhắc lại ngay khi đất nước giành được độc lập (năm 1945), Bác Hồ kính yêu đã gửi nhiều điện, thư đến các vị nguyên thủ, ngoại trưởng của các nước Mỹ, Trung Quốc, Liên Xô và Liên hợp quốc, thể hiện rõ tinh thần “Việt Nam sẵn sàng làm bạn với tất cả mọi nước dân chủ và không gây thù oán với một ai”, Chủ tịch nước nhấn mạnh, nhìn lại lịch sử cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, giành độc lập, thống nhất đất nước của nhân dân Việt Nam, càng nhận thức rõ ràng hơn về vai trò rất quan trọng của công tác ngoại giao.

Tầm nhìn và tư duy sáng suốt của Đảng Cộng sản Việt Nam về công tác đối ngoại đã được đưa ra đúng thời điểm, rất phù hợp bối cảnh quốc tế khi đó. Đặc biệt, sự nổi lên của các “dòng thác cách mạng”, nhất là phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc, phong trào công nhân quốc tế, cùng sự ủng hộ của nhân dân tiến bộ trên toàn thế giới là những điều kiện căn bản giúp ngoại giao Việt Nam kết hợp với sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại cho sự nghiệp đấu tranh giải phóng miền nam, thống nhất đất nước.

Chủ tịch nước khẳng định vai trò kiến tạo hòa bình của ngoại giao Việt Nam được thể hiện xuyên suốt các giai đoạn lịch sử, từ đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước đến xây dựng và phát triển đất nước trong thời bình. Ngoại giao đã huy động được sự ủng hộ to lớn cả vật chất và tinh thần từ các nước xã hội chủ nghĩa và nhân dân tiến bộ trên thế giới, tạo nên phong trào quốc tế rộng lớn chưa từng có ủng hộ cuộc đấu tranh chính nghĩa của nhân dân Việt Nam.

Ngoại giao đã phối hợp nhuần nhuyễn, chặt chẽ với mặt trận quân sự và chính trị, mở ra cục diện “vừa đánh, vừa đàm”, qua đó giành thắng lợi từng bước, tạo tiền đề đưa sự nghiệp đấu tranh giải phóng miền nam, thống nhất đất nước đi đến toàn thắng.

Ngoại giao cũng góp phần quan trọng trong tái thiết đất nước, triển khai thắng lợi đường lối đối ngoại thời kỳ Đổi mới, mở ra cục diện đối ngoại thuận lợi cho xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Trong 40 năm Đổi mới, ngoại giao đã có nhiều đóng góp thiết thực vào những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử. Nếu như trong thời chiến, nhiệm vụ hàng đầu của công tác đối ngoại là đóng góp hết sức mình vào cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc, thống nhất đất nước, thì trong thời bình, đối ngoại tham gia đi đầu trong kiến tạo hòa bình, bảo vệ Tổ quốc “từ sớm, từ xa”, mở rộng không gian phát triển của đất nước và gắn kết quan hệ hữu nghị bền chặt, hợp tác bình đẳng, cùng có lợi giữa Việt Nam với các quốc gia, đối tác quốc tế.

Theo Chủ tịch nước, nửa thế kỷ đã trôi qua, song cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc, thống nhất đất nước, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc đã để lại cho ngoại giao nhiều bài học quý báu.

Đối với Việt Nam, đó là bài học về vận dụng sáng tạo tư tưởng và phong cách ngoại giao Hồ Chí Minh; nêu cao tinh thần độc lập tự chủ, tự lực tự cường; kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại; bám sát phương châm “dĩ bất biến ứng vạn biến”, luôn kiên định về mục tiêu chiến lược độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội, song rất linh hoạt về sách lược; coi trọng sự phối chặt chẽ giữa đối ngoại với quốc phòng, an ninh, kinh tế và các lĩnh vực trọng yếu khác trong bảo vệ và xây dựng Tổ quốc; phát huy vai trò của người Việt Nam ở nước ngoài - bộ phận không tách rời của cộng đồng dân tộc Việt Nam.

Đối với bạn bè quốc tế, chiến thắng lịch sử 30/4/1975 và sự hồi sinh, phát triển mạnh mẽ của Việt Nam là hình mẫu điển hình của một dân tộc kiên cường, bất khuất yêu chuộng hòa bình; hòa hiếu và rất nhân văn, nhân nghĩa, nhân đạo, nhân tình.

Chỉ rõ thế giới đang chứng kiến nhiều thay đổi bước ngoặt, có tính lịch sử, môi trường kinh tế, chính trị-an ninh quốc tế đang diễn biến nhanh chóng, phức tạp và khó lường, Chủ tịch nước khẳng định, Việt Nam nhận thức sâu sắc rằng tương lai, vận mệnh của đất nước gắn liền với hoà bình, ổn định, hợp tác và phát triển của khu vực và thế giới.

Bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên phát triển giàu mạnh, thịnh vượng, Việt Nam nhất quán đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển, đa phương hóa, đa dạng hóa quan hệ đối ngoại; nhất quán chính sách quốc phòng “4 không”; sẵn sàng đóng góp tích cực và chủ động vào nền chính trị thế giới, nền kinh tế toàn cầu và nền văn minh nhân loại.

Chủ tịch nước kỳ vọng hội thảo sẽ góp phần nhìn nhận, làm rõ những nhân tố, bài học, vai trò, và cả những đóng góp to lớn, nổi bật của ngoại giao Việt Nam trong thời kỳ đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất và phát triển đất nước; đồng thời, gợi mở những hướng đi thiết thực để Việt Nam cùng cộng đồng quốc tế chung tay kiến tạo và gìn giữ hòa bình bền vững ở khu vực và trên thế giới.

Chủ tịch nước nhấn mạnh, kỷ niệm 50 năm giải phóng miền nam, thống nhất Tổ quốc là một sự kiện chính trị trọng đại, là thắng lợi mang ý nghĩa lịch sử của dân tộc Việt Nam, đồng thời cũng là thắng lợi chung của nhân dân tiến bộ trên toàn thế giới; thể hiện khát vọng hòa bình, độc lập, tự do, hạnh phúc. Năm tháng dù trôi qua, tính thời đại và thời sự sâu sắc của “câu chuyện Việt Nam” vẫn vẹn nguyên, tỏa sáng những giá trị cao đẹp của hành trình tìm kiếm hòa bình bền vững, đối thoại, hàn gắn vết thương chiến tranh, hòa hợp dân tộc, tái thiết và phát triển.