Vu lan vốn là chính lễ lớn của Phật giáo, gắn liền với tinh thần tri ân và báo hiếu. Nhưng theo thời gian, ý nghĩa của Vu lan đã vượt khỏi giới hạn tôn giáo, trở thành một nếp văn hóa, một dòng chảy nhân văn trong đời sống dân tộc Việt. Đó là lời nhắc nhở về chữ Hiếu – gốc rễ của đạo làm người, là sợi chỉ đỏ xuyên suốt trong nền đạo lý Á Đông.
Năm nay, mùa Vu lan tại Đại Bảo tháp Mandala Tây Thiên thêm phần đặc biệt bởi nhiều nghi lễ được tổ chức lần đầu tiên: Thiền Tứ Trọng Ân, "Cây Hứa nguyện hiếu thuận", Lễ rửa chân cha mẹ… góp phần tạo nên không gian vừa thiêng liêng vừa gần gũi, nơi đạo lý hiếu thuận được đánh thức bằng những nghi thức giản dị mà sâu sắc.
Ngay tại cửa đông trong lòng Bảo tháp, một cây mộc xanh tươi được trang trọng đặt làm "Cây Hứa nguyện hiếu thuận". Mỗi phật tử, mỗi người dự lễ đều tự tay viết lên những tấm thiệp, những lời hứa, những điều muốn nói từ sâu thẳm trái tim rồi treo lên cây.
Có người hứa sẽ dành nhiều thời gian hơn cho cha mẹ. Có người chỉ viết thật giản dị: "Con sẽ gọi điện về nhà mỗi ngày". Lại có những dòng chữ thấm đẫm yêu thương: "Mẹ ơi, con nguyện chăm sóc mẹ bằng tất cả sự kiên nhẫn và lòng biết ơn"… Từng tấm thiệp, từng chiếc lá trên cây chính là niềm yêu thương, thể hiện đạo hiếu vẫn âm thầm chảy trong mỗi người con.
Một phật tử chia sẻ: "Tôi tin rằng, trong sâu thẳm trái tim mỗi người ở đây, đều có những điều muốn nói, những việc muốn làm cho cha mẹ của mình. Dù lớn lao hay nhỏ bé, tất cả đều xuất phát từ tấm lòng chân thành. Xin đừng để những lời yêu thương chỉ còn là lời nói cuối cùng. Hãy nói, hãy làm khi cha mẹ vẫn hiện hữu bên ta".
Trong không gian lắng đọng, "Cây Hứa nguyện hiếu thuận" biểu trưng cho thông điệp nhân văn để nhắc nhớ con người luôn sống hiếu thuận phải bắt đầu từ những điều giản dị và hiện hữu hằng ngày.
Một trong những khoảnh khắc xúc động nhất mùa Vu lan ở Mandala Tây Thiên là nghi thức rửa chân cha mẹ. Những người con ở nhiều lứa tuổi, từ thiếu niên đến trưởng thành, quỳ dưới chân cha mẹ, nâng niu bàn chân đã chai sạn qua tháng năm. Mỗi giọt nước ấm hôm nay là tình yêu thương, mỗi động tác lau rửa là sự tri ân sâu sắc.
Những bàn chân ấy đã từng bước qua bao gian khó, mang gánh nặng mưu sinh để đem lại hạnh phúc cho con. Khi những đứa con chạm vào vết chai sần của cha mẹ, đó không chỉ là một hành động lau rửa, mà còn là sự tẩy rửa tâm hồn, là cơ hội để lắng nghe, để cảm nhận thẳm sâu công ơn sinh thành.
Nghi thức giản dị này đã khiến nhiều người rơi nước mắt. Bởi ở đó, người con tìm thấy sự kết nối trọn vẹn với cội nguồn tình thương và cha mẹ cũng cảm nhận được sự biết ơn, hiếu thuận của con mình trong từng cử chỉ.
Trong dòng chảy phật pháp nhiệm mầu, Thiền Tứ Trọng Ân là pháp môn quan trọng, nhắc nhở con người quán chiếu bốn ân sâu nặng: Ân cha mẹ sinh thành, Ân Tam Bảo soi sáng, Ân quốc gia xã hội chở che, và Ân chúng sinh muôn loài trợ duyên.
Dưới sự hướng dẫn từ bi của ni sư trụ trì, toàn thể phật tử đồng nhất niệm, trang nghiêm bước vào thực hành. Những giây phút thiền định giúp mỗi người lắng đọng, không chỉ để nhớ về công ơn cha mẹ, mà còn để thấy rõ trách nhiệm với cộng đồng, với đất nước, với tất cả muôn loài.
Diễn từ của đại diện phật tử chan chứa tình cảm, như tiếng nói chung của hàng nghìn trái tim, đã nhắc nhở mỗi người hãy biết tri ân và báo đáp, trong mùa Vu lan và trong cả cuộc sống hằng ngày.
Vu lan ở Mandala Tây Thiên năm nay còn thấm đẫm giai điệu đầy tình cảm, nồng ấm của âm nhạc. Trong nghi thức bông hồng cài áo, nhiều tiết mục nghệ thuật được cúng dàng tựa một cách dâng hiếu tâm lên cha mẹ và Tam Bảo.
Đặc biệt, NSND Thanh Hoài với giọng ngâm huyền thoại đã đưa thi phẩm "Phật giữa trần gian" vang lên sâu lắng, hòa quyện cùng dàn nhạc dân tộc Học viện Âm nhạc Quốc gia, chạm tới chiều sâu tâm linh của người nghe.
NSƯT Phương Nga (Sao Mai Điểm hẹn) cất giọng thính phòng nữ cao trong trẻo, ngọt ngào trong ca khúc "Lòng mẹ" của nhạc sĩ Y Vân. Ca sĩ Khánh Ly với "Bông hồng cài áo", ca sĩ Quang Tú với "Tình cha"… mang đến cho không gian Vu lan thêm ân tình sâu nặng, khiến âm nhạc trở thành cầu nối để đạo lý hiếu thuận đi vào lòng người.
Từ "Cây Hứa nguyện hiếu thuận" đến nghi thức rửa chân, từ Thiền Tứ Trọng Ân đến từng nốt nhạc chan chứa hiếu tình, mùa Vu lan ở Mandala Tây Thiên năm nay thực sự là một dòng chảy văn hóa-tâm linh đặc biệt.
Trong dòng chảy lịch sử và văn hóa Việt Nam, hiếu đạo luôn được coi là gốc rễ của nhân cách. Vu lan không chỉ là lễ hội của riêng Phật giáo, mà đã trở thành biểu tượng văn hóa của lòng biết ơn, sự tri ân và báo đáp. Những nghi thức ở Mandala Tây Thiên năm nay, từ "Cây Hứa nguyện hiếu thuận", lễ rửa chân cha mẹ, Thiền Tứ Trọng Ân đến những khúc nhạc dâng hiếu tâm... đã đưa đến chân lý giản dị mà sâu xa: không có đạo hiếu thì cũng không có nền tảng để xây dựng đạo làm người.
Vu lan với những hồi chuông ngân vang, nhắc mỗi người chậm lại, lắng nghe tiếng gọi của cội nguồn, của tình thương vô điều kiện mà cha mẹ đã dành trọn. Từ đó, hiếu thuận không dừng lại ở lời hứa hay nghi lễ mà trở thành nếp sống, trở thành sức mạnh tinh thần gắn kết gia đình, cộng đồng và dân tộc.
Gìn giữ hiếu đạo cũng chính là gìn giữ cốt lõi văn hóa Việt Nam - nền văn hóa luôn đề cao tình thân, nghĩa tình và lòng biết ơn. Và khi hiếu thuận được thắp sáng, cũng là lúc chúng ta nuôi dưỡng được một xã hội nhân ái, bền vững và đầy ắp yêu thương, nhân ái.
![[Video] Bảo tàng 800m2 lưu giữ "ngân hàng ký ức" của Quốc hội Việt Nam](https://cdn.nhandan.vn/images/8f0e69cb696c03bfdf91ec30c3d24bbdcd8aeef2121709053d99bcab1df6bee6064c7c44182f4fe92cce4a23dc16989d7c5548edf8497a7cfcbd1f880caab688/bao-tang-qh-1101.jpg.webp)
