Bước qua tuổi 99, nhà nghiên cứu vẫn còn mạnh khỏe, minh mẫn để chia sẻ quá trình ra đời của bộ tiểu thuyết lịch sử duy nhất của mình, cũng như kinh nghiệm để rèn luyện thói quen tự học, rèn luyện sức khỏe trong buổi giao lưu với độc giả tại Đường sách TP Hồ Chí Minh sáng 20-9.
Vẫn trong trang phục áo dài truyền thống như bao cuộc giao lưu trước đây, nhà nghiên cứu Nguyễn Đình Tư đã làm cho bạn đọc tại buổi giao lưu quên đi cái tuổi gần bước qua 100 của mình bằng sức khỏe dẻo dai và một tinh thần minh mẫn, trí nhớ tốt. Ông lắng nghe và trả lời tất cả những câu hỏi của bạn đọc cũng như kể lại một cách mạch lạc những câu chuyện của đời mình.
Nhà nghiên cứu Nguyễn Đình Tư cho biết, khoảng giữa năm 1978, điều kiện kinh tế gia đình còn khó khăn nên ông phải ra ngoài sửa xe đạp để mưu sinh. Lúc đó ông đã 60 tuổi. Khi có khách, ông trở thành một thợ sửa xe thực thụ, nhưng những lúc chỉ có một mình với bộ đồ nghề, ông lại nghĩ đến dự định viết một bộ sử Việt mà mình từng ấp ủ trước đây. Thế là ông lặn ngụp trong những tài liệu chính sử và lần theo dấu khuyết sử trong những sách sử ông từng đọc còn ghi chép rất đơn sơ, khiếm khuyết, ít tư liệu.
“Thời buổi khó khăn phải lo mưu sinh nên tôi không còn thời gian đi trung tâm lưu trữ hay thư viện nữa. Hầu hết sách cũ thì cũng đã bán đi lấy tiền mua gạo sống qua ngày. Tôi chỉ còn cách ngồi viết ra và hệ thống lại những tư liệu trong suốt bao nhiêu năm thu thập còn lưu trong trí nhớ”- Nhà nghiên cứu Nguyễn Đình Tư kể lại.
Ngày này qua ngày khác, ông bèn lục lại trong trí nhớ những gì đã đọc, đã xem để làm sườn dựng lên bộ truyện này. Theo ông, điểm khó khăn khi tái hiện lại chính là lối dùng ngôn ngữ đúng ngữ cảnh thời xưa nhưng phải dễ hiểu và thuyết phục người đọc thời nay. Nhà nghiên cứu Nguyễn Đình Tư đã thêm nhiều chi tiết, thêm phần văn nghệ hóa để sách dễ đọc và trở nên hấp dẫn hơn.
Vậy là tác phẩm Loạn 12 sứ quân được hình thành trên hộc đồ nghề sửa xe đạp. Ông cho biết, Loạn 12 sứ quân là một giai đoạn lịch sử xảy ra cách nay hơn một nghìn năm, lại vào thời gian khuyết sử, cho nên khi viết, ông đã phải cố gắng hết sức để lựa chọn những từ, những chữ thật mộc mạc cho hợp với ngôn ngữ đương thời.
Bộ tiểu thuyết Loạn 12 sứ quân của nhà nghiên cứu Nguyễn Đình Tư
Bộ tiểu thuyết dã sử này dựa trên một số sự kiện lịch sử đầu thế kỷ 10, khi Ngô Quyền xưng vương, lập nền tự chủ đầu tiên cho nước nhà. Loạn 12 sứ quân bắt đầu xảy ra khi Ngô Quyền băng hà (năm 944), Dương Tam Kha cướp ngôi vua của cháu gọi bằng cậu ruột là Ngô Xương Ngập. Triều đình vì thế nội loạn, các thế lực khắp nơi nổi dậy cát cứ. Lợi dụng tình hình đó, các thế lực phong kiến nổi dậy mỗi người hùng cứ một phương tranh chấp đánh phá nhau quyết liệt, nhất là từ năm 965 khi chính quyền trung ương tan rã. Đó là thời kỳ Loạn 12 sứ quân.
Lãnh địa của mỗi sứ quân bằng khoảng một vài huyện ngày nay. Các sứ quân xây thành đắp lũy thôn tính lẫn nhau gây ra biết bao đau khổ cho nhân dân, đi ngược lại nguyện vọng hòa bình thống nhất của dân tộc, nền độc lập vừa mới giành được đứng trước nguy cơ hiểm nghèo. Do đó, yêu cầu sống còn của cả dân tộc là phải giữ vững khối đoàn kết toàn dân, đòi hỏi chấm dứt cuộc nổi loạn của 12 sứ quân, khôi phục quốc gia thống nhất. Người anh hùng dân tộc giương cao ngọn cờ thống nhất và hoàn thành sứ mệnh thiêng liêng trước lịch sử là Đinh Bộ Lĩnh. Trong bộ tiểu thuyết này, nhà nghiên cứu Nguyễn Đình Tư đã khắc họa rõ nét hơn về anh hùng Đinh Bộ Lĩnh, một hiền tài thông minh cương nghị có chí lớn.
Không chỉ tìm hiểu về bộ tiểu thuyết Loạn 12 sứ quân, buổi giao lưu với nhà nghiên cứu Nguyễn Đình Tư còn mở rộng chủ đề về tiểu thuyết lịch sử ở nước ta, về giải pháp làm sao người trẻ yêu lịch sử dân tộc nhiều hơn. Qua những chia sẻ, những câu trả lời của nhà nghiên cứu Nguyễn Đình Tư, bạn đọc, nhất là những bạn trẻ đã học thêm nhiều kinh nghiệm quý, củng cố thêm lòng tự hào về lịch sử của một dân tộc Việt Nam kiên cường.
![[Video] Bảo tàng 800m2 lưu giữ "ngân hàng ký ức" của Quốc hội Việt Nam](https://cdn.nhandan.vn/images/8f0e69cb696c03bfdf91ec30c3d24bbdcd8aeef2121709053d99bcab1df6bee6064c7c44182f4fe92cce4a23dc16989d7c5548edf8497a7cfcbd1f880caab688/bao-tang-qh-1101.jpg.webp)
