Bảo tồn tài nguyên cây thuốc tại Vườn quốc gia Cúc Phương

Ngày 22/5, Trung tâm Tài nguyên dược liệu (Viện Dược liệu) và Vườn quốc gia Cúc Phương tổ chức hoạt động khảo sát về sinh thái và nguồn tài nguyên dược liệu của Vườn quốc gia Cúc Phương và trao đổi các hướng hợp tác nhằm bảo tồn, phát triển nguồn tài nguyên này trong thời gian tới. Đây là hoạt động nhằm hưởng ứng Ngày Quốc tế đa dạng sinh học (22/5) và Ngày Môi trường thế giới (5/6).
Quang cảnh buổi làm việc
Quang cảnh buổi làm việc

Theo kết quả điều tra nguồn tài nguyên cây thuốc (Đinh Trọng Hài, 2008), Vườn quốc gia Cúc Phương có 649 loài thuộc 455 chi, 148 họ thực vật được sử dụng làm thuốc. Trong đó, có 51 loài cây thuốc có nguy cơ bị tuyệt chủng cần ưu tiên bảo tồn, 29 loài thường xuyên được khai thác. Tại vùng này có nhiều loài cây thuốc có giá trị như: trà hoa vàng Cúc Phương, hài long, hài đốm, bổ béo, khôi, trám đen, cốt toái bổ, hoàng đằng, lan một lá, ba gạc vòng, lan kim tuyến, gù hương, đảng sâm, thiên tuế lá dài, tuế hòa bình, thạch hộc, pơ mu, các loài bình vôi…

Phát biểu tại buổi làm việc, ông Lê Phương Triều, Giám đốc Trung tâm Cứu hộ, bảo tồn và Phát triển sinh vật (Vườn quốc gia Cúc Phương) cho biết, trong công tác nghiên cứu khoa học, đến nay, Vườn quốc gia Cúc Phương đã điều tra nghiên cứu cơ bản; thực hiện một số dự án hợp tác quốc tế như về đào tào tạo đa dạng sinh học, dự án bảo tồn Cúc Phương; dự án nghiên cứu tính đa dạng thực vật. Từ năm 2024 đến nay, Vườn đã tiên phong xây dựng và thực hiện chương trình theo dõi diễn biến tài nguyên rừng và điều tra giám sát đa dạng sinh học gắn với công tác quản lý, bảo vệ rừng, triển khai phần mềm công cụ giám sát SMART, bẫy ảnh.

Bên cạnh đó, Vườn quốc gia Cúc Phương đã xây dựng vườn ươm cây giống, nhân nuôi sinh sản một số loài động, thực vật quý hiếm có giá trị như hươu sao, nai, nhím, đặt nền móng cho hoạt động bảo tồn chuyển vị các loài động vật khác.

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Phạm Thanh Huyền, Giám đốc Trung tâm Tài nguyên dược liệu phát biểu tại buổi làm việc.

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Phạm Thanh Huyền, Giám đốc Trung tâm Tài nguyên dược liệu phát biểu tại buổi làm việc.

Riêng đối với bảo tồn thực vật, Vườn quốc gia Cúc Phương đã xây dựng vườn thực vật từ năm 1985, diện tích 167ha với hơn 800 loài thực vật; xây dựng được ba bộ sưu tập các nhóm loài nguy cấp quý hiếm: Bộ sưu tập bảo tồn lan hơn 100 loài; Bộ sưu tập bảo tồn tuế 24 loài của Việt Nam; Bộ sưu tập bảo tồn cây thuốc có hơn 200 loài.

Để bảo tồn cây thuốc, Vườn cũng đã xuất bản cuốn sách về những cây thuốc và bài thuốc người Mường sử dụng, tập hợp được 394 loài cây thuốc; thực hiện điều tra thống kê được 700 loài cây thuốc có trong khu vực, chữa trị được 21 nhóm bệnh và đã sưu tập trồng bảo tồn được 296 loài; thực hiện một số đề tài về bảo tồn, khai thác và phát triển nguồn gen cây thuốc trà hoa vàng Cúc Phương, bổ béo, khôi tía, hoàng đằng, đà nam…

Ông Lê Phương Triều cũng chia sẻ những khó khăn, thách thức trong công tác bảo tồn, đó là nguồn kinh phí còn hạn hẹp để triển khai các hoạt động nghiên cứu khoa học. Các quy định của pháp luật chưa thật sự khai thác và phát huy được đầy đủ giá trị dược liệu tại các khu rừng đặc dụng. Quy định của Nhà nước về khai thác, phát triển du lịch sinh thái trong rừng đặc dụng còn vướng mắc, khó vận dụng. Thời gian tới, Vườn sẽ nghiên cứu, hợp tác nghiên cứu gắn với chuyển giao kỹ thuật, xây dựng các mô hình bảo tồn, mô hình kinh tế, chú trọng khai thác phát triển dược liệu dưới tán rừng; xây dựng các sản phẩm mới kết hợp giữa bảo tồn và phát triển bền vững.

Từ những khó khăn đó, ông Lê Phương Triều nhấn mạnh muốn bảo tồn, phát triển cây dược liệu cần kết hợp các nguồn lực bên ngoài, và mong muốn hợp tác với Viện Dược liệu để Vườn có bước đi bài bản hơn trong bảo tồn dược liệu.

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Văn Tập, Nguyên Trưởng khoa Tài nguyên dược liệu chia sẻ nghiệm bảo tồn cây thuốc.

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Văn Tập, Nguyên Trưởng khoa Tài nguyên dược liệu chia sẻ nghiệm bảo tồn cây thuốc.

Trao đổi về các hướng có thể hợp tác sắp tới, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Phạm Thanh Huyền, Giám đốc Trung tâm Tài nguyên dược liệu cho biết, trong hơn 30 năm thực hiện nhiệm vụ Bảo tồn nguồn gen và giống cây thuốc, Viện Dược liệu được Bộ Y tế giao là đơn vị đầu mối để triển khai chương trình bảo tồn nguồn gen và giống cây thuốc của ngành Y tế. Hiện, Viện đã xây dựng được mạng lưới và bảo tồn hơn 1.500 nguồn gen của gần 900 loài cây thuốc.

Vườn quốc gia Cúc Phương thật sự là một trung tâm đa dạng sinh học và có tiềm năng phát triển thành vườn cây thuốc quốc gia tại vùng đồng bằng Bắc bộ của Việt Nam. Nguồn tài nguyên cây thuốc của Vườn chắc chắn sẽ còn tăng nếu tiếp tục điều tra, đánh giá chuyên sâu về các loài cây thuốc.

Để bảo tồn và phát triển tài nguyên cây thuốc của Vườn, sẽ cần điều tra tiềm năng và hiện trạng nguồn tài nguyên dược liệu; đề xuất các giải pháp nhằm quản lý, bảo tổn và sử dụng bền vững nguồn tài nguyên dược liệu tại đây; điều tra về thành phần loài và phân bố của một số chi có tiềm năng khai thác và phát triển; nghiên cứu xây dựng quy trình khai thác bền vững và trồng một số loài có tiềm năng phát triển tạo nguồn nguyên liệu và sản phẩm; xây dựng vườn bảo tồn và phát triển cây thuốc..

Cũng tại buổi làm việc, các nhà chuyên môn của hai đơn vị đề xuất hợp tác trong việc xây dựng, hoàn thiện cơ sở dữ liệu cho các loài động vật, thực vật có nguy cơ bị đe doạ; nghiên cứu tác dụng của các loài côn trùng, nấm lớn của Vườn cho mục đích sử dụng làm dược liệu và thực phẩm; nghiên cứu, phát triển các sản phẩm chăm sóc sức khoẻ từ dược liệu bản địa của địa phương để đáp ứng nhu cầu của khách du lịch…

Các cán bộ Trung tâm Tài nguyên dược liệu tìm hiểu đa dạng sinh học của vườn cây thuốc.

Các cán bộ Trung tâm Tài nguyên dược liệu tìm hiểu đa dạng sinh học của vườn cây thuốc.

Trong khuôn khổ buổi làm việc, các nhà khoa học của Trung tâm Tài nguyên dược liệu đã khảo sát, tìm hiểu đa dạng sinh học tại vườn bảo tồn cây thuốc của Vườn quốc gia Cúc Phương.

Có thể bạn quan tâm

Giải thưởng Chính VinFuture 2025 đã được trao cho Tiến sĩ Douglas R Lowy, Tiến sĩ John T Schiller, Tiến sĩ Aimée R Kreimer và Giáo sư Maura Gillison – Vì những khám phá và phát triển vaccine HPV nhằm phòng ngừa các khối u do virus papilloma ở người gây ra. (Ảnh: THÀNH ĐẠT)

Công nghệ đột phá: Một liều vaccine phòng nhiều bệnh ung thư

HPV không chỉ gây ung thư cổ tử cung ở phụ nữ, mà còn gây ra các bệnh nguy hiểm khác như ung thư hậu môn, cũng như các bệnh ảnh hưởng đến nam giới. Thành tựu nghiên cứu vaccine HPV nhằm phòng ngừa các khối u do virus papilloma ở người gây ra đã và đang giúp thế giới giải quyết các vấn đề của toàn nhân loại.

Bên lề Đại hội, các đại biểu tham quan gian hàng của Công ty cổ phần Khoa học công nghệ Việt Nam (Busadco).

Doanh nghiệp khoa học-công nghệ: Củng cố nội lực để bứt phá

Trong bối cảnh đất nước bước vào kỷ nguyên kinh tế tri thức, với những đột phá mạnh mẽ về trí tuệ nhân tạo, chuyển đổi số và chuyển đổi xanh, cộng đồng doanh nghiệp khoa học-công nghệ đang đứng trước yêu cầu phải đổi mới tư duy, tái cấu trúc nguồn lực và đầu tư chiều sâu để tạo ra năng lực cạnh tranh mới.

[Video] Việt Nam tiên phong xây dựng khung pháp lý cho trí tuệ nhân tạo

[Video] Việt Nam tiên phong xây dựng khung pháp lý cho trí tuệ nhân tạo

Dự thảo Luật Trí tuệ nhân tạo không chỉ là khung pháp lý cho một công nghệ mới mà là bước đi chiến lược giúp Việt Nam chủ động nắm bắt cơ hội của kỷ nguyên số. Khi được ban hành, luật sẽ tạo nền tảng để AI phát triển an toàn nhân văn và hiệu quả, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia và thúc đẩy đổi mới sáng tạo.

Các diễn giả trao đổi tại Diễn đàn. (Ảnh: Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài)

Thúc đẩy hợp tác khoa học-công nghệ, kinh tế xanh và chuyển đổi số vì tương lai bền vững

Diễn đàn Tây Australia -Việt Nam “Tăng cường hợp tác khoa học và công nghệ vì tương lai bền vững” là cơ hội để lãnh đạo, chuyên gia, doanh nghiệp Việt Nam và Australia chia sẻ tầm nhìn, tăng cường hiểu biết và thúc đẩy hợp tác trong các lĩnh vực khoa học-công nghệ, kinh tế xanh, năng lượng tái tạo và chuyển đổi số.

Đại biểu tham dự hội thảo.

Vĩnh Long: Phối hợp chuyển giao ứng dụng khoa học-công nghệ phục vụ phát triển kinh tế-xã hội

Chiều 4/12, Văn phòng Bộ Khoa học và Công nghệ tại miền nam phối hợp Sở Khoa học và Công nghệ Vĩnh Long tổ chức Hội thảo với chủ đề “Phối hợp giữa Bộ Chủ trì Chương trình Khoa học-công nghệ cấp quốc gia với các địa phương trong chuyển giao ứng dụng kết quả nghiên cứu phục vụ phát triển kinh tế- xã hội khu vực phía nam”.

Ảnh minh họa.

Cảnh báo chiến dịch ‘Hanoi Thief’ tấn công mạng doanh nghiệp Việt Nam

Hàng loạt email giả mạo hồ sơ xin việc, đính kèm tệp “Le Xuan Son CV.zip”, được gửi đến các doanh nghiệp lớn, nhỏ tại Việt Nam. Đây là lớp vỏ ngụy trang cho chiến dịch tấn công mạng mang tên Hanoi Thief, với mục tiêu xâm nhập mạng nội bộ, chiếm quyền hệ thống và đánh cắp dữ liệu khách hàng, bí mật doanh nghiệp.

Toàn cảnh tọa đàm.

Những nghiên cứu mới hỗ trợ ngành nông nghiệp giảm phát thải, chăn nuôi bền vững

Các giải pháp đổi mới trong nông nghiệp và chăn nuôi bền vững, bao gồm việc áp dụng công nghệ gene, hệ vi sinh vật, nông nghiệp chính xác, AI và IoT để cải thiện năng suất, giảm hóa chất và phát thải, nâng cao khả năng chống chịu với biến đổi khí hậu vừa được giới thiệu tại tọa đàm “Đổi mới trong nông nghiệp và thực phẩm”.