Rừng đặc dụng bị đốn hạ
Được sự hỗ trợ của lực lượng Cảnh sát môi trường (CSMT) Công an tỉnh Hà Tĩnh, chúng tôi mục sở thị cảnh tượng hàng chục cây gỗ có đường kính cả mét bị kẻ xấu đốn hạ tại khu vực khe Rào Rồng thuộc tiểu khu 202, Vườn Quốc gia Vũ Quang, Hà Tĩnh.
Sau gần hai giờ di chuyển bằng thuyền trong lòng hồ Ngàn Trươi, tiếp đến là quãng đường bộ khoảng 15 km bằng xe máy và năm - sáu giờ đi bộ xuyên sâu trong rừng nguyên sinh vượt qua bảy khe lớn, đoàn chúng tôi mới đến được nơi có hàng chục cây gỗ lớn bị đốn hạ. Trước mắt chúng tôi là những cây gỗ lớn có đường kính từ 60-100 cm, chiều dài từ 25-30 m bị kẻ xấu đốn hạ, vẫn còn nằm cạnh gốc, mặc dù thời gian đốn hạ theo các nhà chuyên môn là đã rất lâu (khoảng một năm). Theo nhận định ban đầu của lực lượng CSMT và Kiểm lâm Vườn Quốc gia thì hầu hết các cây gỗ lớn bị đốn hạ thuộc nhóm 5 đến nhóm 8 (gồm choại, sú, xoan, lội, da, vạng) không có giá trị về mặt lâm sản, nhưng lại có giá trị rất lớn về độ che phủ, phòng hộ và môi trường, nên có thể nhận định các đối tượng chặt hạ cây rừng không nhằm mục đích lấy gỗ.
Trước thực trạng này, ngay cả Ban lãnh đạo Vườn Quốc gia Vũ Quang, Kiểm lâm huyện Vũ Quang cũng như Kiểm lâm Vườn Quốc gia cũng không hề lý giải được nguyên nhân, mục đích của những kẻ phá rừng. Ông Nguyễn Thượng Hải, Phó Giám đốc Vườn Quốc gia Vũ Quang có mặt trong đoàn công tác cho biết: “Tôi nghĩ chắc phải vì một mục đích nào khác kẻ xấu mới nhẫn tâm đốn hạ những cây gỗ lớn này. Vì những cây gỗ bị đốn hạ không bị lấy đi”.
Một cán bộ Phòng CSMT cho biết: Theo thông tin mà đơn vị có được thì có khả năng kẻ xấu chặt hạ các cây gỗ để lấy phong lan bám trên ngọn cây. Bởi lẽ khoảng năm - sáu tháng trước, lực lượng liên ngành gồm: Bộ đội Biên phòng, Kiểm lâm, và Công an huyện Vũ Quang đã phát hiện và bắt giữ một vụ vận chuyển hoa phong lan từ trong Vườn Quốc gia Vũ Quang ra với số lượng rất lớn (khoảng 300 kg), đối chiếu với những cây gỗ bị đốn hạ là cùng thời điểm. Trong khi đó tại những thân, ngọn của cây gỗ bị đốn hạ còn sót lại một số cây phong lan chết khô. Nếu giả thiết trên là đúng thì đối tượng phá rừng quá tàn nhẫn, quá coi thường pháp luật!
Theo chân người lấy mật!
Chúng tôi đã trực tiếp làm việc với Ban Quản lý Vườn Quốc gia Vũ Quang. Qua trao đổi ý kiến, được biết, theo quy định, để giám sát chặt chẽ việc tuần tra, bảo vệ rừng của lực lượng kiểm lâm, Ban Quản lý đã trang bị cho mỗi cán bộ kiểm lâm một máy định vị (GPS). Theo đó, máy sẽ tự động báo đường lai về máy chủ đầy đủ lịch trình, quãng đường, địa điểm mà kiểm lâm viên đã đi qua. Tuy nhiên, theo Giám đốc Ban Quản lý Vườn Quốc gia Vũ Quang Nguyễn Danh Kỳ, thời gian trước đây, có hiện tượng lợi dụng sự hiện đại của máy móc, sự quản lý lỏng lẻo của Ban Quản lý, một số kiểm lâm viên đã cố tình làm trái, bằng cách gửi máy định vị cho người đi lấy mật ong trong rừng. Và, đường lai tất nhiên vẫn cứ tự động cập nhật về máy chủ tất cả các lộ trình của từng vị trí, kể cả những máy được gửi cho người đi lấy mật ong. Ông Nguyễn Danh Kỳ chính là người phát hiện ra sau khi lên nhận công tác một thời gian. Ngay lập tức những sai phạm này được chỉnh đốn và chấm dứt.
Mặc dù theo Giám đốc Ban Quản lý khẳng định, đã ngăn chặn được tình trạng cố ý làm trái của kiểm lâm viên như đã nêu trên, nhưng ai giám chắc rằng, những chiếc máy định vị hiện đại này không “tìm cách” theo chân những người đi rừng trong những tình huống khác, đồng nghĩa với việc những cánh rừng nguyên sinh đặc dụng tiếp tục vắng chủ!
Theo tìm hiểu, với diện tích rừng đặc dụng lên đến 53.000 ha, trong khi đó chỉ có 11 kiểm lâm viên của Vườn Quốc gia nên việc quản lý và bảo vệ rừng tận gốc là hết sức vất vả. Hầu hết anh em thường xuyên phải ở trong rừng, không điện thắp sáng, không điện thoại, đi lại khó khăn. Sau khi chặn dòng hồ Ngàn Trươi nước dâng cao, muốn ra ngoài anh em phải đi thuyền mất nhiều giờ đồng hồ… “Cứ mỗi đợt tuần rừng, anh em phải đi bộ cả trăm km, ở lại trong rừng từ hai đến ba ngày để kiểm tra, nắm tình hình kịp thời báo cáo với Ban Giám đốc về những biến động của rừng và dấu hiệu của lâm tặc. Việc hàng chục cây gỗ lớn bị đốn hạ trong thời gian dài như vậy là bài học hết sức sâu sắc mà chúng tôi phải thẳng thắn nhận trách nhiệm và chấn chỉnh trong thời gian tới”, ông Vương Khả Sơn, Phó Hạt trưởng Kiểm lâm Vườn Quốc gia Vũ Quang tâm sự.
