Tạo bước chuyển biến từ vành đai 4

1/ Trong lộ trình 5 năm làm dự án vành đai 4 (2022-2027), Hà Nội đang đi những bước đầu ở khâu giải phóng mặt bằng (GPMB), cắm mốc chỉ giới đỏ. Đến nay, cả hệ thống chính trị của thành phố, đặc biệt là bảy quận, huyện có dự án đi qua đã và đang dồn sức thực hiện công tác GPMB để triển khai dự án đúng tiến độ, quyết tâm đến tháng 6 khởi công dự án.

Báo cáo UBND thành phố Hà Nội về tình hình triển khai dự án đường vành đai 4-vùng Thủ đô, Ban Quản lý dự án (QLDA) Đầu tư xây dựng công trình giao thông Hà Nội cho hay: Về cơ bản công tác GPMB đã bảo đảm tiến độ. Tuy nhiên, công tác phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường dự án thành phần 1.1 (bao gồm hệ thống đường cao tốc, đường song hành, đường đô thị) và phê duyệt dự án thành phần 3 (dự án PPP) chậm khoảng ba tháng so kế hoạch. Ban QLDA đang phối hợp chặt chẽ với các đơn vị liên quan hoàn chỉnh hồ sơ Báo cáo nghiên cứu khả thi, trình Hội đồng thẩm định Nhà nước xem xét thẩm định.

Ban QLDA kiến nghị UBND thành phố tham vấn ý kiến các Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Tài chính, Xây dựng, Giao thông vận tải để được hướng dẫn, định hướng giải quyết các vấn đề tồn tại, khó khăn vướng mắc đối với việc quản lý và sử dụng phần vốn ngân sách Nhà nước thực hiện theo phương án tách thành tiểu dự án trong dự án thành phần 3 (dự án PPP) theo quy định. Đồng thời nghiên cứu sửa đổi, bổ sung các nội dung áp dụng cơ chế đặc thù trong việc cấp phép khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường, trong đó cho phép mở rộng địa bàn các tỉnh (ngoài Hà Nội, Hưng Yên, Bắc Ninh) có các mỏ vật liệu xây dựng đáp ứng yêu cầu, có cự ly vận chuyển hợp lý, thuận tiện giao thông và có thể cung cấp vật liệu xây dựng cho dự án được áp dụng cơ chế đặc thù như các tỉnh, thành phố nơi có dự án đường cao tốc đi qua. Bộ Kế hoạch và Đầu tư sớm ban hành kế hoạch thẩm định của Hội đồng thẩm định Nhà nước thành lập theo Quyết định 134/QĐ-TTg ngày 20/2/2023, làm cơ sở để Hội đồng thẩm định tổ chức thẩm định báo cáo nghiên cứu khả thi dự án thành phần 3, hoàn thành trong tháng 6.

2/ Theo các chuyên gia, quy hoạch tổng thể dự án đường vành đai 4 cho thấy dự án đã tiếp cận nhiều tuyến đường xuyên tâm của Hà Nội, trong đó cắt đại lộ Thăng Long. Đây là tuyến đường được định hướng kết nối giữa trung tâm nội đô với khu vực phát triển văn hóa, khoa học và thương mại, dịch vụ. Ngoài ra, vành đai 4 giao cắt nhiều tuyến đường quan trọng như Hà Nội-Hà Đông, QL1 đoạn qua Thanh Trì, sau đó cắt qua khu đô thị mới ở Hưng Yên. Đây đều là những tuyến liên kết vùng quan trọng. Ngoài vai trò kết nối, đường vành đai 4 còn góp phần đẩy nhanh quá trình đô thị hóa ở nhiều huyện, làm tiền đề cho tiến trình “lên quận” của các huyện ngoại thành như Gia Lâm, Đông Anh, Sóc Sơn. Việc này cũng gián tiếp thúc đẩy quá trình giãn dân ra khỏi nội đô, góp phần để giải quyết bài toán ùn tắc giao thông nhiều năm qua.

Ngoài ra, đây cũng là tuyến đường nằm trong hành lang của hệ thống giao thông kết nối từ Lào Cai về Hà Nội, trong đó trọng tâm là sân bay quốc tế Nội Bài với khả năng được nâng cấp lên khoảng 100 triệu hành khách/năm sẽ giúp vận hành nhiều loại hình vận tải hành khách quan trọng từ nội đô ra khắp các hướng. Vì vậy, vành đai 4 hình thành sẽ giúp giải quyết nhiều điểm đen về ùn tắc giao thông của Hà Nội, đặc biệt ở khu vực cửa ngõ như cầu Thanh Trì, QL2, QL5… giúp giảm thiểu chi phí vận tải cho doanh nghiệp.

Theo KTS Trần Ngọc Chính, Chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam, tuyến vành đai 4 đóng vai trò quan trọng để phát triển kinh tế-xã hội của Hà Nội và các tỉnh trong vùng. Tuyến đường này sẽ giúp giảm tải cho vành đai 3 vốn đã quá tải mỗi ngày. Vì vậy, vành đai 4 cần được bảo đảm chất lượng, quy mô mặt cắt, thiết kế mật độ xe trong một giờ để giải tỏa giao thông cửa ngõ giữa Hà Nội và các địa phương lân cận.

Với quan điểm “đường chạy đến đâu, nhà mọc đến đó”, nhiều chuyên gia góp ý bên cạnh việc tập trung vào đường sá, Hà Nội cần có quy hoạch tổng thể về phát triển đô thị chung quanh dự án. Bởi vậy, từ vành

đai 4 trở vào nội đô, Hà Nội có thể làm những công trình hạ tầng mang tính giải trí, thu hút người dân như bảo tàng, triển lãm, sân bóng hiện đại, trung tâm thể thao… Tuy vậy, giá trị của vành đai 4 vẫn phải là kết nối giao thông vùng, còn những mục tiêu khác sẽ được thực hiện bằng cách thêm hạ tầng chung quanh nhằm phục vụ người dân.