Về Phú Thượng thăm di tích quốc gia Nhà lưu niệm Bác Hồ

Nằm nép mình bên bờ đê sông Hồng lộng gió, lẫn trong những ngôi nhà cao tầng mọc lên san sát ở phường Phú Thượng (Tây Hồ, Hà Nội) là ngôi nhà mái ngói phủ sơn vàng đã nhuốm màu thời gian của gia đình cụ Nguyễn Thị An. Đây là nơi đầu tiên Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ở, làm việc trên chặng đường từ Việt Bắc về Hà Nội năm 1945, giờ đã trở thành địa chỉ du lịch về nguồn ý nghĩa.
Ông Công Ngọc Dũng, cháu nội cụ Nguyễn Thị An giới thiệu về di tích.
Ông Công Ngọc Dũng, cháu nội cụ Nguyễn Thị An giới thiệu về di tích.

Nhà cụ Nguyễn Thị An ở thôn Phú Gia, xã Phú Thượng (nay là nhà số 6, ngõ 319, đường An Dương Vương, phường Phú Thượng) được xây dựng từ năm 1929. Bước qua cánh cổng gỗ nhỏ là khoảng sân gạch đỏ dẫn đến ngôi nhà lợp ngói xây kiểu ba gian hai chái.

Phía trước nhà là bốn chữ Hán “Minh nguyệt thanh phong” (tức trăng thanh gió mát). Hai bên có hai dòng chữ nhỏ “Tứ niên Bảo Đại-Tôn tạo đông thành” (nhà xây năm thứ tư thời vua Bảo Đại, khánh thành vào mùa đông). Trong ba ngày nghỉ lại tại đây (từ ngày 23/8 đến 25/8/1945), Chủ tịch Hồ Chí Minh đã trực tiếp làm việc với các đồng chí Trường Chinh-Tổng Bí thư của Đảng, cùng các đồng chí Võ Nguyên Giáp, Trần Đăng Ninh, Nguyễn Lương Bằng… về kết quả Tổng khởi nghĩa trong cả nước và chuẩn bị cho ngày Quốc khánh 2/9 - ngày Bác đọc bản Tuyên ngôn độc lập khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.

Nơi đây được chọn làm điểm dừng chân nghỉ lại của Bác bởi Phú Gia và Phú Xá (nay thuộc phường Phú Thượng) vốn là cơ sở cách mạng vững chắc những năm 1941-1945, nhân dân giác ngộ, một lòng theo cách mạng, từng nuôi và bảo vệ an toàn cho các đồng chí trong Ban Thường vụ Trung ương Đảng cùng nhiều cán bộ cao cấp của Đảng như: Trường Chinh, Hoàng Văn Thụ, Lê Đức Thọ, Hoàng Tùng, Bạch Thành Phong…

Tại đây, Trung ương Đảng đã tin tưởng đặt cơ sở in Báo Cờ Giải phóng, trạm liên lạc với các cơ sở của Xứ ủy, Tỉnh ủy trong cả nước. Hàng trăm người dân địa phương luôn hăng hái chở đò, bảo đảm bí mật, an toàn tuyệt đối cho nhiều cán bộ của Đảng trong quá trình di chuyển qua khu vực sông Hồng. Nhà cụ Nguyễn Thị An là cơ sở cách mạng tin cậy, nằm ở vị trí thuận lợi cách đê sông Hồng 100m, có đường đi từ bờ đê xuống cổng, qua sân có lối sang nhà khác trong làng, đã được giao nhiệm vụ tiếp đón Bác.

Ngày 24/11/1946, gia đình cụ Nguyễn Thị An và người dân làng Phú Gia một lần nữa được vinh dự đón Bác trở lại. Người đã có buổi làm việc với cán bộ xã Phú Thượng và cán bộ quận Lãng Bạc để chuẩn bị cho cuộc kháng chiến chống Pháp trường kỳ.

Từ đó đến nay, ngôi nhà cụ Nguyễn Thị An được coi như “bảo tàng ký ức” lưu giữ những kỷ niệm in dấu chân Người. Trải qua gần 80 năm, ngôi nhà vẫn được bảo tồn vẹn nguyên trong khuôn viên rộng 187,6m2 với 14 di vật, hiện vật cùng nhiều tài liệu, hình ảnh liên quan sự kiện Chủ tịch Hồ Chí Minh lưu lại tại đây.

Đó là bộ tràng kỷ nơi Bác Hồ từng ngồi làm việc; chiếc sập gỗ Bác đã nằm nghỉ ngơi; chiếc máy chữ, vali mây được Người mang về từ Chiến khu Việt Bắc; và cả bể nước, chiếc gương, chậu rửa mặt bằng đồng mà Chủ tịch Hồ Chí Minh đã sử dụng… Hai buồng nhỏ ở hai đầu nhà là nơi trưng bày nhiều bức ảnh của các cán bộ cách mạng đã ở ngôi nhà này để hoạt động cách mạng trong cuộc kháng chiến chống Pháp; cùng ảnh của các lãnh đạo Đảng, Nhà nước đã tới thăm gia đình.

Ngôi nhà được công nhận là “Nhà lưu niệm Bác Hồ” và chính thức mở cửa đón khách tham quan từ năm 1996. Năm 2019, ngôi nhà được công nhận là di tích lịch sử cấp thành phố. Và mới đây, trong không khí những ngày mùa thu lịch sử kỷ niệm 77 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9, quận Tây Hồ, Hà Nội vừa vinh dự đón nhận Bằng xếp hạng Di tích quốc gia Địa điểm lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh ở và làm việc tại nhà cụ Nguyễn Thị An.

Hiện ngôi nhà đang được gia đình ông Công Ngọc Dũng, cháu nội cụ An trông nom. Đến thăm di tích lịch sử đặc biệt này, du khách không chỉ được ngắm nhìn những kỷ vật đáng quý, mà còn được nghe những câu chuyện đầy cảm động về Bác do ông Dũng kể. Ở tuổi 60, ông vẫn nhớ như in những lời cha mình kể lại về thời điểm lần đầu được gặp Bác.

Cha ông Dũng là Công Ngọc Kha (tức Trần Lộc, con cụ Nguyễn Thị An)-cán bộ Việt Minh thời bấy giờ. Khoảng 20 giờ ngày 23/8/1945, khi ông Kha đang cùng một số đồng chí trong Ủy ban Nhân dân lâm thời xã Phú Gia dự họp, thì em gái đến gọi về nhà ngay. Về đến cổng, ông thấy có bảo vệ và được thông báo nay nhà có các đồng chí ở chiến khu về.

Hai tiếng “chiến khu” với ông Kha lúc đó gợi lên những xúc cảm vô cùng háo hức, thiêng liêng. Sau khi mẹ ông ra xác nhận, ông Kha được vào nhà. Tối hôm ấy, ông được đồng chí Khánh, tức Hoàng Tùng, giao nhiệm vụ vừa phục vụ và bảo vệ đồng chí thượng cấp, vừa lo bảo vệ ở vòng ngoài. Khi có dịp quan sát kỹ, ông Kha nhìn thấy người đang ngồi làm việc ở chiếc bàn nhỏ đặt giữa nhà là ông cụ đã có tuổi, mặc bộ quần áo chàm, tóc hoa râm, chòm râu thưa, chân đi đôi giày vải của người dân tộc thiểu số, vóc người gầy yếu, nước da ngăm đen dường như vừa trải qua trận ốm, nhưng có đôi mắt rất sáng, phong thái nhanh nhẹn.

Ông Kha đoán đây là đồng chí thượng cấp. Đồng chí ấy xem ra bận lắm, đang chăm chú ghi chép điều gì đó vào cuốn sổ tay nhỏ. Những người còn lại ngồi trên chiếc giường bên phải thì trẻ hơn. Họ vô cùng trật tự và tôn kính đồng chí thượng cấp. Trên chiếc sập gỗ đặt sau bàn đồng chí thượng cấp ngồi làm việc, ông Kha thấy có chiếc mũ lá, một túi công tác nhỏ và chiếc gậy dựa bên cạnh sập. Thời gian ở tại đây, đồng chí ấy mải miết làm việc từ sớm đến khuya, không mấy lúc nghỉ tay, ngoài lúc ngồi nghe các đồng chí từ Hà Nội về báo cáo tình hình.

Dù vô cùng bận rộn, nhưng đến chiều 25/8, trước khi rời đi, đồng chí thượng cấp vẫn gọi ông Kha tới, nhắn mời mọi người trong gia đình để đồng chí gặp mặt. Ông Kha gọi ông nội, mẹ, anh trai và em gái về. Đồng chí thượng cấp đã thân mật cảm ơn sự giúp đỡ của gia đình, chúc gia đình mạnh khỏe và hẹn có dịp sẽ về thăm lại.

Đến ngày 2/9/1945, khi có vinh dự được tham dự cuộc mít-tinh lịch sử ở Quảng trường Ba Đình, ông Kha cùng người nhà mới biết đồng chí thượng cấp đã về Phú Gia và ở trong gia đình mình chính là đồng chí Nguyễn Ái Quốc, là Bác Hồ kính yêu… Lần thứ hai vào năm 1946, khi tới Phú Thượng và thăm lại gia đình cụ Nguyễn Thị An, không thấy ông nội ông Kha đâu, Bác liền hỏi thăm ngay và cho mời ông cụ về.

Nhìn thấy Bác, với sự xúc động mạnh và để tỏ lòng tôn kính, ông nội ông Kha chắp hai tay vái Bác. Thấy vậy, Bác tươi cười đỡ tay ngay và nói: “Không, không! Bây giờ cách mạng rồi, chúng mình đều là anh em, không còn như chế độ phong kiến thực dân trước đây nữa”…

Còn rất nhiều câu chuyện xúc động về Bác Hồ khi Người lưu lại ở đây. Những kỷ vật cùng kỷ niệm được gìn giữ tại nhà cụ Nguyễn Thị An chính là bằng chứng sinh động về lịch sử Cách mạng Tháng Tám năm 1945 và Quốc khánh 2/9; về tư tưởng, phong cách, đạo đức Hồ Chí Minh; về nghệ thuật lãnh đạo của Bác và Đảng; về công tác bảo vệ vị lãnh tụ kính yêu của dân tộc cùng các đồng chí lãnh đạo cấp cao của Đảng trong mọi hoàn cảnh dù công khai hay bí mật.

Ông Công Ngọc Dũng chia sẻ: Những năm gần đây, Địa điểm lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ở và làm việc tại nhà cụ Nguyễn Thị An đón hàng nghìn khách tham quan mỗi năm, nhất là vào dịp kỷ niệm những ngày lễ trọng đại của đất nước.

Đặc biệt, có nhiều trường đã đưa học sinh tới đây để tìm hiểu thêm kiến thức lịch sử… Chủ tịch UBND quận Tây Hồ Nguyễn Đình Khuyến cho biết: Quận đã và đang tiếp tục hoàn thiện hồ sơ tu bổ, tôn tạo đối với di tích để nơi đây xứng đáng là “địa chỉ đỏ”, không chỉ góp phần giáo dục truyền thống cách mạng cho thế hệ trẻ, bồi đắp lòng yêu nước, ý chí tự cường dân tộc, tinh thần đoàn kết, lòng nhân ái, giản dị trong lối sống, mà còn là điểm đến mang lại tiềm năng về phát triển du lịch…

Có thể bạn quan tâm

Buôn Akǒ Dhông, phường Buôn Ma Thuột, buôn du lịch cộng đồng đầu tiên của tỉnh Đắk Lắk.

Đắk Lắk phát triển du lịch cộng đồng gắn với nâng cao đời sống đồng bào dân tộc thiểu số

Phát triển du lịch cộng đồng, tạo sinh kế giúp các hộ đồng bào dân tộc thiểu số ở các buôn làng có thêm nguồn thu từ dịch vụ du lịch, văn hóa, bán sản phẩm thủ công và ẩm thực… Đồng thời góp phần nâng cao nhận thức người dân về gìn giữ bản sắc văn hóa và bảo vệ cảnh quan, môi trường, sinh thái…

Các đại biểu tham quan các sản phẩm OCOP tại diễn đàn. (Ảnh: LINH BẢO)

Phát triển du lịch nông thôn gắn với bảo tồn văn hóa

Ngày 5/12, Trung tâm Xúc tiến thương mại Nông nghiệp (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) phối hợp với Trường đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn (Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh) tổ chức Diễn đàn “Xúc tiến du lịch nông nghiệp, nông thôn trong liên kết vùng” tại xã Tân Tây, tỉnh Tây Ninh.

Du thuyền quốc tế cập cảng Hòn Hòn La, tỉnh Quảng Bình cũ.

Quảng Trị có thêm 3 cảng biển được áp dụng thị thực điện tử

Chiều 4/12, Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch tỉnh Quảng Trị cho biết, Chính phủ vừa bổ sung các cửa khẩu quốc tế cho phép người nước ngoài làm thủ tục nhập cảnh, xuất cảnh bằng thị thực điện tử (e-visa), trong đó tỉnh Quảng Trị có 3 cửa khẩu cảng. Đây là điều kiện thuận lợi để địa phương đón khách du lịch bằng đường biển. 

“Tourism Innovators 2025” được tổ chức để khuyến khích ý tưởng sáng tạo, góp phần bảo tồn giá trị văn hóa, phát triển du lịch bền vững từ ý tưởng của người trẻ. (Ảnh: Ban tổ chức cung cấp)

Thúc đẩy du lịch bền vững từ sáng kiến của những người trẻ

sân chơi học thuật ý nghĩa, Cuộc thi “Tourism Innovators 2025” do Khoa Du lịch, Trường Ngoại ngữ và Du lịch (Đại học Công nghiệp Hà Nội) tổ chức không chỉ khuyến khích sáng tạo, nuôi dưỡng tư duy khởi nghiệp trong sinh viên, mà còn góp phần bảo tồn văn hóa, thúc đẩy du lịch bền vững từ ý tưởng thiết thực của người trẻ.

Tái hiện cảnh mua bán giữa thương lái và khách du lịch tại chợ nổi Cái Bè sáng 4/12/2025.

Đồng Tháp: Lên phương án bảo tồn chợ nổi Cái Bè để phục vụ du lịch

Chợ nổi Cái Bè nằm ở ngã 3 sông Tiền thuộc xã Cái Bè, tỉnh Đồng Tháp. Nơi đây là một khu vực buôn bán sầm uất. Tất cả hàng hóa đều được nhân dân chở bè xuôi ngược trên sông. Hàng hóa rất đa dạng và họp chợ suốt ngày đêm. Đây là nơi tham quan du lịch đặc sắc, là nét văn hóa đặc trưng của vùng Đồng bằng sông Cửu Long.

Làng du lịch sinh thái Ông Đề, thành phố Cần Thơ là nơi trải nghiệm không gian sông nước miệt vườn.

Cần Thơ tăng tốc số hóa ngành công nghiệp không khói

Trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghệ đang lan tỏa mạnh mẽ, ngành du lịch Cần Thơ đang chuyển mình bằng việc đẩy mạnh số hóa toàn diện. Những nỗ lực này không chỉ giúp quảng bá hình ảnh thành phố trung tâm vùng hiệu quả hơn, mà còn nâng cao năng lực cạnh tranh, hướng tới sự phát triển bền vững của ngành công nghiệp không khói.

Đảo Cát Bà - Thiên đường biển đảo xanh.

[Ảnh] Cát Bà-Thiên đường biển đảo xanh

Đảo Cát Bà (thành phố Hải Phòng), nay đã đổi mới phát triển du lịch xanh bền vững. Nhiều phương tiện hiện đại, thân thiện môi trường đưa du khách đến với những bãi tắm xinh đẹp nép mình bên núi đá hùng vĩ, cánh rừng xanh mát. Các tour du lịch phong phú, giúp du khách như được sống trong xứ sở đẹp như mơ. 

Ảnh minh họa. (Ảnh: THÀNH ĐẠT)

Du lịch đóng góp cho tăng trưởng kinh tế

Đáp ứng yêu cầu thúc đẩy tăng trưởng nhanh và bền vững trong giai đoạn phát triển mới của đất nước, ngay sau đại hội đảng bộ các cấp, các cấp ủy đã khẩn trương chỉ đạo triển khai, hiện thực hóa nghị quyết đại hội, thông qua các chương trình hành động, gắn đề án, dự án cụ thể.

Du khách nước ngoài đến tham quan nhà cổ ông Kiệt vào ngày 2/12/2025.

Trăm năm làng cổ Đông Hòa Hiệp

Làng cổ Đông Hòa Hiệp trên địa bàn xã Cái Bè, tỉnh Đồng Tháp được hình thành từ thế kỷ thứ XVIII. Từ thế kỷ XIX đến đầu thế kỷ XX, trên vùng đất này có nhiều ngôi nhà được xây cất bằng các loại gỗ quý, mái lợp ngói, cao và rộng, kiến trúc độc đáo kết hợp giữa phương Đông và phương Tây. 

Khách tham quan trải nghiệm, gọi chim bồ câu về đình làng Thắng Tam.

Đình làng vào tour du lịch

Trải qua hàng trăm năm với bao biến đổi thăng trầm, những mái đình xưa ở các địa phương ven biển phía Đông Thành phố Hồ Chí Minh như: Vũng Tàu, Long Hương, Long Hải, Phước Hải... vẫn hiện hữu như một chứng tích sinh động cho bề dày truyền thống văn hóa lịch sử. 

Thành phố Đà Nẵng như "bồng bềnh" giữa biển, trời và mây trong sáng 2/12.

[Ảnh] Đà Nẵng đẹp bình yên sau đợt "triền miên mưa lũ"

Sau những đợt mưa lũ triền miên, Đà Nẵng những ngày gần đây như bừng tỉnh, với sự mát mẻ dễ chịu cùng một "thứ thời tiết say đắm lòng người". Người dân và du khách có mặt tại "thành phố đáng sống" lúc này có thể thảnh thơi tận hưởng từng vạt nắng và ngắm nhìn thành phố bình yên, tuyệt đẹp.

Chiều vàng trên Bến Ninh Kiều.

[Ảnh] Mênh mang sông nước Cần Thơ

Thành phố Cần Thơ nằm bên dòng sông Hậu. Nổi bật là Bến Ninh Kiều với khung cảnh lung linh, như bức họa đầy cảm xúc, thu hút du khách. Nơi đây còn có chợ nổi Cái Răng, được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, là địa điểm du khách có thể trải nghiệm nét văn hóa của miền tây sông nước.

Quang cảnh buổi làm việc về nội dung phát triển đầm Đề Gi.

Gia Lai khởi động hai dự án chiến lược tại đầm Đề Gi và Cát Tiến

Sáng 28/11, Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân tỉnh Gia Lai đã tổ chức 2 buổi làm việc với các nhà đầu tư chiến lược nhằm triển khai các dự án đô thị, du lịch quy mô lớn tại đầm Đề Gi và xã Cát Tiến. Đây được xem là bước đi chiến lược nhằm đưa Gia Lai trở thành điểm đến mới trên bản đồ du lịch nghỉ dưỡng và văn hóa-thể thao quốc tế.