Trọng dụng nhân lực khoa học, công nghệ trong chính sách phát triển

Những năm qua, Việt Nam đã đạt nhiều kết quả tích cực trong phát triển nguồn nhân lực khoa học, công nghệ. Theo dự thảo các văn kiện trình Đại hội XIV của Đảng, chất lượng đào tạo được nâng lên, số lượng công bố khoa học quốc tế tăng mạnh.

Hoạt động nghiên cứu khoa học tại Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh.
Hoạt động nghiên cứu khoa học tại Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh.

Văn kiện Đại hội XIII của Đảng đã đề ra yêu cầu: Phát triển nguồn nhân lực, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư và hội nhập quốc tế sâu rộng. Đây là một trong những định hướng lớn, xuyên suốt của Đảng về phát triển nguồn nhân lực trong giai đoạn mới, gắn với đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo; phát triển đội ngũ trí thức, nhân lực khoa học, công nghệ, nhân lực quản lý; nâng cao chất lượng nhân lực trong các ngành then chốt, lĩnh vực trọng điểm.

Những năm qua, Việt Nam đã đạt nhiều kết quả tích cực trong phát triển nguồn nhân lực khoa học, công nghệ. Theo dự thảo các văn kiện trình Đại hội XIV của Đảng, chất lượng đào tạo được nâng lên, số lượng công bố khoa học quốc tế tăng mạnh. Năm 2024, Việt Nam có sáu cơ sở giáo dục đại học lọt vào Bảng xếp hạng các đại học trên thế giới năm 2025 (QS WUR 2025); sáu trường lọt vào bảng xếp hạng đại học châu Á tốt nhất năm 2024. Chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu của Việt Nam liên tục được cải thiện. Theo Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới (WIPO), năm 2024, Chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu (GII) của Việt Nam đứng thứ 44/133 quốc gia, tăng 4 bậc so với năm 2022.

Kế thừa quan điểm của Văn kiện Đại hội XIII của Đảng và thực tiễn xây dựng, phát triển đất nước, dự thảo các văn kiện trình Đại hội XIV của Đảng xác định: Đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, lấy khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số làm động lực chính… Nghiên cứu, ban hành và thực hiện hiệu quả cơ chế, chính sách thu hút và trọng dụng nhân tài. Phát triển mạnh khoa học, công nghệ phục vụ yêu cầu thúc đẩy đổi mới sáng tạo, để khoa học, công nghệ thực sự trở thành động lực hàng đầu, đáp ứng những yêu cầu phát triển kinh tế nhanh và bền vững trong giai đoạn tới.

Thảo luận về nội dung này, Thạc sĩ Đinh Văn Hoàng, Bí thư chi bộ, Viện trưởng Viện Phát triển Doanh nghiệp và Chính sách (IBPD) cho rằng, Dự thảo các văn kiện trình Đại hội XIV của Đảng đã đặt ra nhiều định hướng đúng đắn về phát triển khoa học, công nghệ, trong đó có vấn đề xây dựng và trọng dụng cán bộ khoa học, công nghệ. Việc dự thảo các văn kiện xác định trọng dụng cán bộ khoa học, công nghệ trong chính sách phát triển khẳng định tư duy kế thừa, thích ứng và đổi mới của Đảng trong kỷ nguyên số. Chính sách trọng dụng cán bộ khoa học, công nghệ cần được thực hiện cùng với thể chế minh bạch, cơ chế đãi ngộ thật sự công bằng và một môi trường làm việc thuận lợi. Vì thế, dự thảo các văn kiện nên nhấn mạnh hơn các giải pháp về đổi mới cơ chế quản lý khoa học, tạo môi trường thuận lợi, cơ chế minh bạch để cán bộ nghiên cứu, sáng tạo; liên kết chặt chẽ giữa đào tạo và sử dụng, xây dựng nguồn nhân lực lâu dài; bảo vệ nhà khoa học, có chế độ đãi ngộ, tôn vinh xứng đáng... Xây dựng và thực hiện chính sách trọng dụng cán bộ khoa học, công nghệ đòi hỏi tầm nhìn dài hạn, quyết tâm chính trị cao và sự đồng thuận xã hội.

Năm 2024, Việt Nam có sáu cơ sở giáo dục đại học lọt vào Bảng xếp hạng các đại học trên thế giới năm 2025 (QS WUR 2025); sáu trường lọt vào bảng xếp hạng đại học châu Á tốt nhất năm 2024. Chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu của Việt Nam liên tục được cải thiện.

Đầu tư phát triển nguồn nhân lực khoa học, công nghệ về cả chất và lượng không chỉ là con đường đưa đất nước thoát khỏi nguy cơ tụt hậu, mà còn là cách để khẳng định bản lĩnh, trí tuệ Việt Nam trong kỷ nguyên số. Theo Thạc sĩ Lê Mai Hương Trà, giảng viên Trường đại học Công nghệ Thành phố Hồ Chí Minh (HUTECH), bài học từ nhiều quốc gia phát triển cho thấy, khi đặt niềm tin và tạo điều kiện cho đội ngũ nhân lực khoa học, công nghệ, không chỉ đem lại những đột phá về công nghệ mà còn góp phần định hình vị thế quốc gia trên bản đồ thế giới. Dự thảo các văn kiện đề cập các giải pháp như: Tăng cường hợp tác công tư trong thu hút, đào tạo, trọng dụng nguồn nhân lực khoa học, công nghệ chất lượng cao; xây dựng mạng lưới đổi mới sáng tạo, thu hút chuyên gia, nhà khoa học nước ngoài, người Việt Nam ở nước ngoài. Để chủ trương của Đảng sớm đi vào cuộc sống, cần bổ sung thêm giải pháp cụ thể, nhằm hiện thực hóa các chính sách này.

Nhiều cán bộ khoa học ghi nhận dự thảo các văn kiện đã thể hiện rõ yêu cầu đột phá mạnh mẽ về khoa học, công nghệ và chuyển đổi số quốc gia trong bối cảnh thế giới nhiều biến động, cạnh tranh gay gắt hiện nay. Như Tổng Bí thư Tô Lâm nhiều lần nhấn mạnh: Phát triển nhanh và bền vững phải dựa chủ yếu vào khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và nguồn nhân lực chất lượng cao. Khi đội ngũ cán bộ khoa học, công nghệ được trọng dụng đúng mức, sức bật mạnh mẽ sẽ đưa đất nước tiến nhanh, vững chắc trên con đường công nghiệp hóa, hiện đại hóa, hội nhập quốc tế.

Có thể bạn quan tâm

Bước phát triển mới, quan trọng trong tư duy lý luận của Đảng.

Bước phát triển đột phá trong tư duy lý luận của Đảng

Trong Dự thảo Báo cáo chính trị của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng, lần đầu tiên Đảng ta xác định "lý luận về đường lối đổi mới" là bộ phận cấu thành nền tảng tư tưởng của Đảng. Điều này đánh dấu bước phát triển đột phá về tư duy lý luận của Đảng.

Người dân tìm hiểu phụ trương dự thảo các văn kiện trình đại hội XIV của Đảng tại điểm bưu điện văn hóa xã Dạ Trạch, tỉnh Hưng Yên. (Ảnh: THẾ ĐẠI)

Đóng góp trí tuệ, gửi gắm khát vọng phát triển đất nước

Từ những cách làm mới, sáng tạo, Báo Nhân Dân đã góp phần quan trọng trong việc đưa dự thảo các văn kiện trình Đại hội XIV của Đảng đến gần hơn với nhân dân; đồng thời trở thành diễn đàn tin cậy để nhân dân gửi gắm tâm tư, kỳ vọng, đóng góp trí tuệ vào công cuộc xây dựng và phát triển đất nước nhanh, bền vững. 

Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm gặp gỡ đại diện đại biểu kiều bào tham Hội nghị người Việt Nam ở nước ngoài toàn thế giới lần thứ 4 tháng 8/2024 tại Hà Nội. (Ảnh: Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài)

Phát huy trí tuệ, tinh thần đoàn kết của kiều bào, xây dựng Việt Nam phát triển bền vững và hội nhập sâu rộng

Với hơn 1.300 ý kiến góp ý vào Dự thảo văn kiện trình Đại hội XIV của Đảng, cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài thể hiện niềm tin, tình cảm, tinh thần trách nhiệm và khát vọng đồng hành cùng Tổ quốc. Bên cạnh đó, đây được coi là cơ hội để thể hiện lòng yêu nước và trí tuệ của cộng đồng người Việt trên toàn cầu.

Từ phát hiện đến phát huy nhân tài trong giai đoạn mới của đất nước

Từ phát hiện đến phát huy nhân tài trong giai đoạn mới của đất nước

Khi đất nước bước vào giai đoạn phát triển mới, kỷ nguyên mới với yêu cầu cao hơn về chất lượng đào tạo, khoa học-công nghệ, chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo và hội nhập quốc tế sâu rộng, công tác phát hiện, bồi dưỡng, đào tạo học sinh tài năng và sử dụng nhân tài trở thành một trong những yếu tố chiến lược có tính quyết định.

[Video] Văn kiện Đại hội XIV: Ý Đảng hòa cùng lòng dân

[Video] Văn kiện Đại hội XIV: Ý Đảng hòa cùng lòng dân

Từ ngày 15/10 đến 15/11, đợt sinh hoạt chính trị sâu rộng góp ý cho các dự thảo văn kiện trình Đại hội XIV đã lan tỏa trên cả nước và cộng đồng người Việt ở nước ngoài. Hàng triệu ý kiến tâm huyết đã được tiếp thu, thể hiện sự đồng thuận, niềm tin và trí tuệ chung của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân hướng tới Đại hội XIV.

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Vũ Trọng Lâm, Giám đốc-Tổng Biên tập Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật. (Ảnh: TUỆ LÂM)

Từ thực tiễn tổng kết 40 năm Đổi mới và yêu cầu phát triển đất nước giai đoạn mới

Dự thảo các văn kiện trình Đại hội XIV của Đảng thể hiện tầm cao trí tuệ của toàn Đảng, niềm tin và khát vọng của cả dân tộc, phản ánh những quy luật khách quan và xu thế vận động mới của thực tiễn; lấy thực tiễn là thước đo kiểm nghiệm chân lý, nắm bắt xu thế vận động của thời đại để tạo động lực phát triển mới.

Cán bộ, đảng viên Cảng hàng không quốc tế Nội Bài tích cực áp dụng công nghệ số trong phối hợp điều hành an toàn bay.

Phát huy vai trò tổ chức đảng trong doanh nghiệp nhà nước

Dự thảo báo cáo tổng kết 15 năm thi hành Điều lệ Đảng nhận định: Hệ thống tổ chức đảng ở ngoài nước và tổ chức đảng trong doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp nhà nước được quan tâm củng cố và có nhiều đổi mới. Đây là một nội dung thu hút sự quan tâm của cán bộ, đảng viên trong các doanh nghiệp nhà nước.

Hoàn thiện Nhà nước pháp quyền đáp ứng yêu cầu phát triển trong kỷ nguyên mới

Hoàn thiện Nhà nước pháp quyền đáp ứng yêu cầu phát triển trong kỷ nguyên mới

Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng mở ra thời kỳ phát triển mới của đất nước trong bối cảnh hội nhập và chuyển đổi số toàn diện. Trong định hướng đó, yêu cầu hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa theo hướng hiện đại, liêm chính, kiến tạo và phục vụ nhân dân cần được khẳng định rõ trong Văn kiện Đại hội.

Quang cảnh Hội nghị lấy ý kiến góp ý dự thảo các văn kiện trình Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng.

Giáo dục, khoa học và đổi mới sáng tạo là động lực phát triển

Chiều 13/11, Đại học Quốc gia Hà Nội tổ chức Hội nghị góp ý dự thảo các văn kiện trình Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIV, thể hiện trách nhiệm, trí tuệ và tâm huyết của đội ngũ trí thức trong việc tham mưu hoạch định tầm nhìn, mục tiêu và các quyết sách chiến lược cho sự phát triển đất nước.

Toàn cảnh tọa đàm.

Bảo đảm an ninh, quốc phòng gắn với phát triển bền vững

Tọa đàm được tổ chức với mục tiêu làm rõ hơn những luận cứ lý luận và thực tiễn về mối quan hệ gắn bó, tương hỗ giữa an ninh-quốc phòng và phát triển bền vững. Từ đó, đề xuất các định hướng, giải pháp mang tính chiến lược phục vụ công tác chuẩn bị Văn kiện Đại hội XIV của Đảng và các chiến lược phát triển trong thời kỳ mới.

Một hoạt động văn hóa, trình diễn di sản Then của người Tày, Nùng, Thái tại Pháp. (Ảnh do Tiến sĩ Hoàng Hà cung cấp)

Cần có các cơ chế và chính sách cụ thể, mang tính đột phá để hiện thực hóa các chiến lược về văn hóa

Góp ý Dự thảo văn kiện Đại hội XIV của Đảng, Tiến sĩ Dân tộc học Hoàng Thị Hồng Hà, hiện đang công tác tại Pháp, Chủ tịch Hội tinh hoa, sứ giả tiếng Việt ở nước ngoài năm 2025 cho rằng, để các định hướng chiến lược về văn hóa và con người thực sự đi vào cuộc sống, cần có các cơ chế và chính sách cụ thể, mang tính đột phá.

Hội nghị phát huy nguồn lực kiều bào, kết nối địa phương và doanh nghiệp (Hải Phòng, tháng 12/2023). (Ảnh: Ủy ban nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài)

Phát huy nguồn lực người Việt Nam ở nước ngoài trong phát triển đất nước

Trao đổi về Dự thảo văn kiện Đại hội XIV của Đảng, ông Nguyễn Hồng Huệ, Ủy viên Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, nguyên Chủ tịch Hiệp hội Doanh nhân Việt Nam ở nước ngoài cho rằng, Dự thảo thể hiện tầm nhìn đổi mới, hội nhập và tư duy mới về phát huy nguồn lực người Việt Nam ở nước ngoài trong phát triển đất nước.

Thượng tướng, Viện sĩ, Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân Nguyễn Huy Hiệu – nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Thứ trưởng Quốc phòng.

Phát huy sức mạnh nội sinh, giữ vững độc lập, tự chủ của đất nước

Dự thảo văn kiện Đại hội XIV của Đảng đã thể hiện rõ tầm nhìn chiến lược trong phát triển đất nước, kết hợp hài hòa giữa xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, giữa sức mạnh dân tộc và sức mạnh thời đại, giữa phát triển kinh tế, củng cố quốc phòng, an ninh với mở rộng đối ngoại, bảo đảm môi trường hòa bình để phát triển bền vững.

Kiến tạo mô hình tăng trưởng tự chủ và nâng cao năng suất quốc gia

Kiến tạo mô hình tăng trưởng tự chủ và nâng cao năng suất quốc gia

Tham gia góp ý Dự thảo Báo cáo Chính trị trình Đại hội XIV của Đảng, Tiến sĩ Huỳnh Thanh Điền, chuyên gia kinh tế, giảng viên Trường đại học Nguyễn Tất Thành, cho rằng, cần tập trung vào đột phá năng suất, nâng tỷ lệ nội địa hóa và phát huy vai trò dẫn dắt của doanh nghiệp trong xây dựng mô hình tăng trưởng tự chủ, bền vững.