Thiết kế một lộ trình đổi thay

Tuần lễ Cấp cao Diễn đàn hợp tác kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC) đã bắt đầu ngày 27/10, tại Hàn Quốc, với phiên thảo luận trù bị cuối cùng trước khi chính thức khai mạc.

Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng tham dự Hội nghị Bộ trưởng Tài chính APEC lần thứ 32 tại Incheon (Hàn Quốc).
Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng tham dự Hội nghị Bộ trưởng Tài chính APEC lần thứ 32 tại Incheon (Hàn Quốc).

Nhận lời mời của Tổng thống Đại Hàn Dân Quốc Lee Jae Myung, Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam Lương Cường dẫn đầu Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam tham dự Tuần lễ Cấp cao Diễn đàn Hợp tác kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC) lần thứ 32 và làm việc song phương tại Hàn Quốc, từ ngày 29/10 đến ngày 1/11/2025.

Tâm điểm chú ý của chương trình nghị sự lần này sẽ là nỗ lực thông qua một tuyên bố chung, trong bối cảnh xuất hiện các thách thức ngày càng lớn đối với tự do thương mại và chủ nghĩa đa phương.

Những thách thức đó đã được đề cập tại Hội nghị Bộ trưởng APEC (AMM), nơi Bộ trưởng Ngoại giao và Thương mại của 21 nền kinh tế thành viên APEC thảo luận về các thách thức khu vực và biện pháp thúc đẩy thịnh vượng chung thông qua hợp tác số, đồng thời tìm cách tăng cường chuỗi cung ứng và mở rộng thương mại. Chúng cũng một lần nữa được nhấn mạnh ở Hội nghị các Nhà lãnh đạo Kinh tế APEC - sự kiện chính của tuần lễ.

Từ ngày 21/10, trong một tuyên bố chung, Bộ trưởng Tài chính các nước thành viên APEC đã khẳng định: APEC đang đặt mục tiêu xây dựng một lộ trình cho các chính sách tài chính và tài khóa đổi mới, nhằm mang lại cơ hội và khả năng tiếp cận cho tất cả các thành viên. Để đạt được mục tiêu này, các nước tham gia dự kiến sẽ giới thiệu Kế hoạch Incheon, một lộ trình kéo dài 5 năm, phác thảo những đổi mới trong cơ cấu tài chính của 21 nền kinh tế thành viên.

Kế hoạch này sẽ nối tiếp Kế hoạch Hành động Cebu – văn kiện xác lập định hướng dài hạn cho lĩnh vực tài chính APEC trong thập kỷ qua, và sẽ kết thúc trong năm nay.

Nước chủ nhà Hàn Quốc đặt ưu tiên "Đổi mới" lên hàng đầu, nhằm ứng phó với quá trình chuyển đổi số nhanh chóng, đặc biệt là tác động ngày càng tăng của trí tuệ nhân tạo (AI). Bên cạnh đó, theo Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Kinh tế và Tài chính Hàn Quốc Koo Yun Cheol, nhiệm vụ quan trọng còn là thúc đẩy đổi mới, đồng thời xây dựng một hệ sinh thái tài chính có trách nhiệm, bảo đảm cân bằng giữa cơ hội và rủi ro, và giúp các nhóm dễ bị tổn thương có thể tiếp cận tài chính.

Về chính sách tài khóa, Bộ trưởng Tài chính Hàn Quốc nhấn mạnh sự cần thiết phải phân bổ nguồn lực vào các lĩnh vực quan trọng như chuyển đổi AI, đồng thời giải quyết các thách thức xã hội mới như già hóa dân số và biến đổi khí hậu. Kế hoạch này được kỳ vọng sẽ định hình lại cấu trúc tài chính của khu vực, hướng tới mục tiêu "Xây dựng một tương lai bền vững: Kết nối, Đổi mới và Thịnh vượng".

Có thể thấy, những mục tiêu mà Tuần lễ Cấp cao APEC lần này đặt ra hoàn toàn phù hợp với xu thế phát triển chung của thế giới, cũng như tương thích với những ưu tiên chiến lược của Việt Nam nói riêng.

Mặc dù vậy, không ít thách thức cũng vẫn đang tồn tại, và được giới quan sát dự báo sẽ vẫn là những chướng ngại không dễ vượt qua, trên hành trình hướng đến mục tiêu chung của APEC.

Dễ nhận thấy nhất, có lẽ không gì khác, là cuộc chiến thuế quan toàn cầu đang ảnh hưởng đến hầu như tất cả các nền kinh tế trên thế giới. Đó cũng chính là lý do để những sự kiện diễn ra bên lề như cuộc gặp giữa Tổng thống Hàn Quốc Lee Jae Myung với Tổng thống Mỹ Donald Trump, nhằm đàm phán về khả năng giảm thuế nhập khẩu hàng hóa Hàn Quốc vào thị trường Mỹ từ 25% xuống còn 15%, hay cuộc hội đàm song phương giữa Tổng thống Mỹ và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình rất được các nhà phân tích chờ đợi.

Nói một cách ngắn gọn, tự do thương mại và xu hướng đa phương hóa đang vấp phải những trở lực khá lớn. Cộng hưởng với biến đổi khí hậu cũng như các vấn đề về khoảng cách công nghệ, tình trạng này càng làm gia tăng thêm nhiều nguy cơ cho sự phát triển.

Và vì vậy, thay đổi để tiến lên vẫn là một đòi hỏi tất yếu chung, cho toàn APEC ■

Có thể bạn quan tâm

Bạo lực trên không gian mạng - hiểm họa rình rập phụ nữ và trẻ em gái toàn cầu.

Đi về phía văn minh

Có một ngày đặc biệt, mang cái tên vẫn còn tương đối xa lạ đối với phần đông nhân loại: Ngày Quốc tế xóa bỏ bạo lực đối với phụ nữ (International Day for the Elimination of Violence against Women), được Liên hợp quốc ấn định vào ngày 25/11 hằng năm.

Một bữa ăn no, ở đâu đó, cũng đã là cả một giấc mơ.

Lời khẩn cầu vô vọng

Sẽ có ít nhất 318 triệu người đối mặt với tình trạng mất an ninh lương thực nghiêm trọng vào năm 2026. Song, đến cả các cơ quan của Liên hợp quốc cũng chưa chắc đủ sức làm gì đó, để giảm bớt nỗi đau khổ ấy.

Phía sau cánh cửa

Phía sau cánh cửa

Với 60 phiếu thuận và 40 phiếu chống, ngày 11/11, Thượng viện Quốc hội Mỹ đã thông qua dự luật tài trợ nhằm mở cửa trở lại chính phủ liên bang, mở ra hy vọng chấm dứt tình trạng đóng cửa đã kéo dài từ ngày 1/10. Tuy nhiên…

Trước thềm COP30, vẫn còn quá nhiều vấn đề ngổn ngang.

Chờ "sự thật" lên tiếng

143 quốc gia và vùng lãnh thổ đã tham dự Hội nghị Thượng đỉnh về Khí hậu, diễn ra trong hai ngày 6 và 7/11 tại thành phố Belém do Pará (Brasil) - "cuộc họp trù bị" quan trọng trước thềm Hội nghị lần thứ 30 Các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về Biến đổi khí hậu (COP30).

Niềm hạnh phúc của một gia đình Palestine, trên đường trở về nhà.

Niềm tin cho đổ nát

Ngày 13/10, tại Ai Cập, trong khuôn khổ một hội nghị cấp cao do Tổng thống Ai Cập Abdel Fattah El Sisi và Tổng thống Mỹ Donald Trump đồng chủ trì, văn kiện thỏa thuận chấm dứt chiến sự trên Dải Gaza đã chính thức được ký kết.

Nước Mỹ đã chính thức có lần đóng cửa đầu tiên, sau sáu năm.

Cuộc chiến vô hình

Cách mà giới đầu tư cũng như mọi ngành nghề trong nền kinh tế Mỹ gấp rút lên kế hoạch ứng phó trước nguy cơ “chính phủ đóng cửa” dự báo những kịch bản không mấy “yên ả” trong thời gian tới, và cũng trở thành những bài học quan trọng để toàn thế giới chiêm nghiệm.

Đã đến lúc loài người chung tay cam kết cứu lấy đại dương.

Tiếng gọi của nghìn sau

Bất cứ hành trình lớn lao nào cũng bắt đầu từ những bước nhỏ. Và bởi vậy, cho dù sẽ còn phải vượt qua rất nhiều chông gai để tạo nên những thay đổi đáng kể trong hiện thực, Hiệp định quốc tế về biển cả (BBNJ) vẫn sẽ là một yếu tố quan trọng, trên con đường trả lại mầu xanh cho hành tinh.

Không chỉ là sự khô khát, đó còn là tổn thất kinh tế, và xáo trộn xã hội.

Mùa hè bỏng rát

Có thể hiểu điều đó theo cả nghĩa đen lẫn nghĩa bóng, khi thế giới chứng kiến châu Âu - một trong những khu vực phát triển nhất trên địa cầu - oằn mình dưới những tác động kinh tế-xã hội từ những làn sóng nhiệt.

Đập Đại Phục hưng - một giấc mộng, nhiều ưu tư.

Lửa có cháy trên dòng Nile Xanh?

Sau gần 15 năm thi công, ngày 9/9, Ethiopia đã chính thức khánh thành đập Đại Phục hưng (GERD) - dự án thủy điện lớn nhất châu Phi, mở ra những ước vọng lớn lao về an ninh năng lượng cũng như tiềm năng phát triển. Tuy nhiên…

Một cảng hàng hóa tại California, Mỹ.

Chướng ngại không dễ vượt

Dẫu không phải phán quyết của Tòa án Tối cao Liên bang nhưng việc Tòa phúc thẩm Liên bang khu vực Washington tuyên bố, các mức thuế quan mà đương kim Tổng thổng Mỹ Donald Trump đang áp đặt là “bất hợp pháp” cũng có thể xem là một tín hiệu không mấy khả quan. Đây sẽ là lực cản mà ông chủ Nhà trắng hiện tại phải đối diện.

Cuộc gặp mặt giữa những người hàng xóm.

Nếu “những người khổng lồ” ngừng va chạm

Với không ít nhà phân tích quốc tế, dường như, đó là điều phải đến. Mười ngày sau cuộc hội đàm cấp cao với Tổng thống Mỹ Donald Trump, Tổng thống Nga Vladimir Putin phát đi thông điệp: Ông hy vọng mối quan hệ ngoại giao giữa Nga và Mỹ sẽ được khôi phục hoàn toàn. 

Một mối quan hệ bền chặt hứa hẹn những triển vọng kinh tế mới.

Bắt đầu lại từ đầu

Sau 14 năm bị tàn phá bởi bất ổn, xung đột, loạn lạc, cuối cùng, cũng đã đến lúc Syria có thể thật sự bắt tay vào công cuộc tái thiết - một hành trình dài và đầy gian nan.

Iran và IAEA nhất trí tiếp tục tham vấn.

Mở lại từng cánh cửa

Ngày 12/8, Thứ trưởng Ngoại giao Iran phụ trách các vấn đề quốc tế Kazem Gharibabadi tuyên bố: Tehran và Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) đã nhất trí tiếp tục tham vấn vấn đề hạt nhân của Iran.

Tác phẩm “The Thinker’s Burden” của nghệ sĩ Canada Benjamin Von Wong bên ngoài trụ sở Liên hợp quốc tại Geneva.

Trách nhiệm không của riêng ai

“Chúng ta đang đối diện một cuộc khủng hoảng toàn cầu” - Chủ tịch Ủy ban đàm phán liên chính phủ về ô nhiễm nhựa của Liên hợp quốc, ông Luis Vayas Valdivieso, khẳng định, ngày 5/8.

Càng lúc, ASEAN càng chịu nhiều ảnh hưởng nặng nề từ biến đổi khí hậu.

Cuộc chiến bắt buộc của ASEAN

Trên thực tế, Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) là một cộng đồng rất dễ bị tổn thương trước những hệ lụy của tiến trình biến đổi khí hậu, đồng thời cũng đang phụ thuộc khá nhiều vào nguồn tài chính và công nghệ bên ngoài, nhằm tiến hành chuyển đổi xanh.

Một sự gắn kết đầy tiềm lực.

BRICS và vị thế phương Nam

Khép lại sau hai ngày làm việc, Hội nghị Thượng đỉnh Nhóm các nền kinh tế mới nổi hàng đầu thế giới (BRICS) tại Rio de Janeiro, Brazil, là sự kiện đánh dấu bước ngoặt trong việc mở rộng và củng cố vai trò của khối, qua đó gia tăng vị thế chung cho không chỉ các thành viên.

Thông điệp trên mạng xã hội Truth Social của Tổng thống Mỹ Donald Trump.

Cửa một chiều để thoát khỏi Gaza

Sáng 2/7 (giờ Việt Nam), trên trang mạng xã hội cá nhân của mình, Tổng thống Mỹ Donald Trump thông báo: Israel đã “đồng ý các điều kiện cần thiết”, cho một lệnh ngừng bắn kéo dài 60 ngày tại Dải Gaza. Một tín hiệu tích cực, song…

Niềm vui bùng nổ trong đêm trên các đường phố Tehran

Cho dù là mong manh…

Đến tối 24/6, những mối nghi ngờ vẫn bao trùm lên tất cả, khi Israel và Iran liên tục cáo buộc nhau vi phạm thỏa thuận ngừng bắn vừa được Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố vào buổi sáng, còn chính ông Trump thì chỉ trích cả hai bên, trên nền tảng mạng xã hội Truth Social.

"Đối diện hiểm họa: Thời điểm để hành động!" - Khẩu hiệu của nhóm Green Peace bên ngoài hội nghị Bonn.

Mở cửa thấy núi

Lần đầu tiên kể từ khi Liên hợp quốc khởi động các cuộc đàm phán thường niên về khí hậu vào năm 1995, nước Mỹ không cử phái đoàn chính thức tham dự. Tuy nhiên, không còn cách nào khác, hội nghị vừa bắt đầu tại Bonn (Đức) ngày 16/6 vẫn phải diễn ra, trong mông lung.

Đã đến lúc hai nền kinh tế lớn nhất thế giới "ngưng chiến".

Gò cương bên miệng vực

Chưa có nhiều tín hiệu tích cực cho triển vọng kinh tế thế giới, nếu không muốn nói là ngược lại. Nhưng, dù sao, từ hai nền kinh tế lớn nhất thế giới, tia hy vọng mong manh cũng đã lóe lên.

Bản đồ di chuyển của đám mây bụi khổng lồ ngày 3/6.

Khi điều bình thường trở nên bất thường

“Một con bướm đập cánh ở Brazil cũng có thể gây nên một cơn lốc tại Texas”. Hình ảnh ẩn dụ gắn liền với “lý thuyết hiệu ứng cánh bướm” ấy, trong những ngày này, lại một lần nữa được thực tiễn chứng minh.

Tăng ngân sách quốc phòng lên 5% GDP là một thách thức rất khó vượt qua, đối với nhiều quốc gia thành viên NATO.

Phép thử nghiệt ngã

Cuối tháng 6/2025 này, Hội nghị cấp cao Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) năm 2025 sẽ diễn ra tại La Haye (Hà Lan). Song, trong quỹ thời gian ít ỏi còn lại, liệu sẽ có thêm những quốc gia thành viên nào đáp ứng được yêu cầu về tăng ngân sách quốc phòng mà chính quyền đương kim Tổng thống Mỹ Donald Trump đặt ra?
Một thỏa thuận nhằm hợp tác ngăn chặn các đại dịch toàn cầu đã được thông qua.

Niềm tin, sau rào cản vô hình

Một thỏa thuận mang tính bước ngoặt đã được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) thông qua vào ngày 20/5, nhằm tăng cường khả năng ứng phó với các đại dịch đe dọa loài người trong tương lai. Tuy nhiên, tính khả thi của thỏa thuận này dường như cũng vẫn còn là một câu chuyện dài và nhiều trắc trở.
Ông Friedrich Merz (thứ hai từ trái qua) trong lễ ký thỏa thuận liên minh cầm quyền, ngày 5/5.

Hậu vị của một chiến thắng

Cuối cùng, nước Đức cũng đã có thể tạm thở phào nhẹ nhõm, để chính thức đón chào người kế nhiệm cựu Thủ tướng Olaf Scholz. Song, cách mà ông Friedrich Merz “thoát hiểm trong gang tấc” cũng có thể xem là tín hiệu cảnh báo, rằng trong nhiệm kỳ của mình, ông sẽ đối diện với muôn vàn thách thức.