Mỹ thuật ứng dụng và Mỹ thuật dân gian là những nội dung quan trọng trong hệ thống trưng bày của Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam, góp phần phản ánh rõ nét lịch sử phát triển của mỹ thuật Việt Nam từ truyền thống đến hiện đại. Hai phần trưng bày này luôn thu hút lượng lớn du khách trong và ngoài nước đến tham quan, nghiên cứu, tìm hiểu và thưởng ngoạn.
Tại đây giới thiệu chọn lọc một số hiện vật mỹ thuật ứng dụng tiêu biểu của một số dân tộc, và một số loại hình tranh, tượng dân gian, thể hiện vẻ đẹp trong tư duy thẩm mỹ, phản ánh đời sống tinh thần, kỹ năng nghề nghiệp tinh xảo, khả năng sáng tạo, bản sắc văn hóa dân tộc và giá trị thẩm mỹ của nền văn hóa Việt Nam.
Phát biểu khai mạc, Tiến sĩ Nguyễn Anh Minh, Giám đốc Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam chia sẻ: "Không gian trưng bày Mỹ thuật ứng dụng, Mỹ thuật dân gian trước đây đã được trưng bày tại tầng 2 và 3 nhà B, sau nhiều năm phục vụ công chúng, trang thiết bị đã xuống cấp, giảm giá trị thẩm mỹ và không còn đáp ứng được yêu cầu của khách tham quan. Chính vì lẽ đó, năm 2022, được sự đồng ý của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam đã triển khai dự án Chỉnh lý trưng bày Bộ sưu tập Mỹ thuật ứng dụng và Mỹ thuật dân gian. Sau 2 năm triển khai, đến nay, dự án đã hoàn thành".
Do diện tích không gian trưng bày hạn chế, Bảo tàng cùng với các đối tác đã nghiên cứu, tìm tòi và ứng dụng công nghệ như một giải pháp tối ưu hóa không gian và khắc phục những hạn chế về diện tích trưng bày.
Song song đó, Bảo tàng xây dựng phần mềm tra cứu nhằm cung cấp thông tin, hình ảnh những hiện vật chưa trưng bày, giúp người xem có thể tìm hiểu sâu hơn về bộ sưu tập mỹ thuật ứng dụng và mỹ thuật dân gian của Bảo tàng. Đồng thời, Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam cũng xây dựng kế hoạch để định kỳ có thể luân phiên thay đổi hiện vật, góp phần làm đa dạng và phong phú không gian trưng bày này.
Thời gian qua, Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam đã triển khai công tác đổi mới Không gian trưng bày Mỹ thuật ứng dụng và Mỹ thuật dân gian. Hệ thống trưng bày chuyên nghiệp với tủ kính, giá đỡ, màu sắc và ánh sáng làm nổi bật yếu tố thẩm mỹ của từng hiện vật, cùng với đó là ứng dụng công nghệ trình chiếu 3D mapping, màn hình tương tác tra cứu thông tin hiện vật… tạo nên nét đặc trưng.
Tài nguyên phong phú và con người cần cù, khéo léo là điều kiện thuận lợi để Việt Nam phát triển ngành nghề thủ công mỹ nghệ. Mỹ thuật ứng dụng nhờ đó luôn được sáng tạo, phát triển đa dạng trên nhiều chất liệu, phục vụ thiết thực đời sống. Từ nhu cầu sinh hoạt, các làng nghề và phường thợ dần hình thành, phát triển thành quy mô sản xuất phục vụ thương mại. 54 dân tộc anh em trên dải đất hình chữ S đã góp phần tạo nên sự đa dạng bản sắc trong các sản phẩm mỹ thuật ứng dụng.
Mỹ thuật dân gian Việt Nam có truyền thống lâu đời, là kho tàng nghệ thuật đặc sắc, phản ánh đời sống tinh thần, khả năng sáng tạo và giá trị thẩm mỹ của nền văn hóa Việt Nam. Chủ đề của tranh và tượng dân gian bắt nguồn từ đời sống tinh thần, phản ánh ước vọng hạnh phúc, niềm tin, tín ngưỡng và luôn hàm chứa yếu tố giáo dục. Với hai loại hình chính là tranh và tượng, mỹ thuật dân gian không chỉ phục vụ tín ngưỡng, lễ hội, mà còn góp phần giáo dục đạo đức, nhân cách trong đời sống thường nhật.
Cho đến ngày nay, mỹ thuật dân gian Việt Nam vẫn tiếp tục được gìn giữ, nghiên cứu, thưởng thức và truyền lại qua nhiều thế hệ. Một số dòng tranh, tượng đang dần được phục hồi, góp phần làm sống lại những giá trị nghệ thuật truyền thống giữa dòng chảy hiện đại.
Với những đổi mới vừa hiện đại, vừa đậm đà bản sắc, Không gian trưng bày Mỹ thuật ứng dụng và Mỹ thuật dân gian tiếp tục làm phong phú trải nghiệm cho du khách, góp phần đưa Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam trở thành một trong những điểm đến nổi bật dành cho công chúng yêu nghệ thuật trong nước và quốc tế tham quan, học tập, trải nghiệm.
![[Video] Bảo tàng 800m2 lưu giữ "ngân hàng ký ức" của Quốc hội Việt Nam](https://cdn.nhandan.vn/images/8f0e69cb696c03bfdf91ec30c3d24bbdcd8aeef2121709053d99bcab1df6bee6064c7c44182f4fe92cce4a23dc16989d7c5548edf8497a7cfcbd1f880caab688/bao-tang-qh-1101.jpg.webp)
