Nhờ đó, chất lượng dạy và học của tỉnh Thái Nguyên ngày càng được nâng cao. Tỉnh duy trì, củng cố vị thế là trung tâm giáo dục hàng đầu của vùng trung du và miền núi phía bắc.
Quyết tâm kết cấu hạ tầng
Đầu năm học 2025-2026, thầy và trò Trường Phổ thông Dân tộc nội trú cơ sở 2, phường Bắc Kạn phấn khởi đón nhận tin vui cơ sở vật chất của trường sẽ được tỉnh đầu tư cải tạo, nâng cấp, mở rộng. Đây là niềm mong mỏi của nhiều thế hệ giáo viên nhà trường trong nhiều năm qua.
Trường Phổ thông Dân tộc nội trú cơ sở 2 là mái trường ươm mầm tương lai cho cộng đồng con em đồng bào dân tộc thiểu số ở 37 xã phía bắc của tỉnh Thái Nguyên. Thành lập từ năm 1991, mặc dù một vài lần cải tạo nhưng đến nay, cơ sở vật chất của trường đã không còn đáp ứng được nhu cầu dạy và học. Theo Hiệu trưởng Vi Thị Thu Trang, trường có quy mô đào tạo 12 lớp với chỉ tiêu 420 học sinh mỗi năm.
Nhưng vì cơ sở vật chất còn thiếu thốn cho nên mỗi năm học, trường chỉ tuyển sinh được khoảng 130 đến 140 học sinh đầu cấp. Năm học mới này, có hơn 400 em đăng ký xét tuyển nhưng trường chỉ có thể tuyển được khoảng 40% để bảo đảm chất lượng giáo dục cũng như chăm lo đời sống cho học sinh theo đúng đặc thù trường nội trú.
Trước thực tế này, tỉnh Thái Nguyên đã quyết định triển khai dự án nâng cấp, mở rộng trường từ diện tích hơn 3,4ha lên hơn 7ha. Quy mô lớp tăng từ 12 đến 30 lớp, đáp ứng số lượng học sinh hơn 1.000 em, bảo đảm mỗi năm sẽ tuyển mới 10 lớp với 350 học sinh. Trường được cải tạo nhà hiệu bộ, khuôn viên cây xanh, nâng cấp khu lớp học, cải tạo khu nội trú với 158 phòng, nâng cấp các hạng mục như: Nhà ăn, thư viện, y tế học đường, nhà đa năng…
Trường tiểu học và trung học cơ sở Địa Linh, xã Chợ Rã, qua nhiều năm sử dụng cơ sở vật chất đã xuống cấp. Ảnh hưởng của bão số 11 đã làm một số vị trí trong khuôn viên nhà trường xuất hiện sạt trượt, gây mất an toàn. Trực tiếp kiểm tra tại trường, ngay lập tức Bí thư Tỉnh ủy Thái Nguyên Trịnh Xuân Trường đã chỉ đạo xã Chợ Rã khẩn trương lập phương án đề xuất địa điểm mới phù hợp để di dời toàn bộ trường đến. Bí thư Tỉnh ủy Thái Nguyên chỉ đạo Sở Xây dựng tổng rà soát toàn bộ các trường học trên địa bàn 37 xã phía bắc, khu vực nhiều đồi, núi cao, đang nằm ở các vị trí địa chất yếu, nguy cơ mất an toàn để tham mưu tỉnh có giải pháp giải quyết kịp thời.
Theo Ủy ban nhân dân tỉnh Thái Nguyên, toàn tỉnh hiện có 976 cơ sở giáo dục với hơn 433.000 học sinh. Từ năm 2021 đến 2025, tỉnh đã đầu tư hơn 4.800 tỷ đồng để thực hiện đề án bảo đảm cơ sở vật chất cho các trường mầm non, phổ thông công lập. Từ nguồn vốn này, tỉnh đã xây mới hơn 2.000 phòng học, 1.600 phòng chức năng, công trình phụ trợ; mua sắm hơn 7.000 bộ máy vi tính, 7.500 thiết bị dạy học tối thiểu, hơn 23.000 thiết bị khác. Đến nay, tỷ lệ phòng học kiên cố của Thái Nguyên đạt hơn 88%; có 742 trường đạt chuẩn quốc gia, chiếm tỷ lệ hơn 77%. Nhiều trường được trang bị phòng học thông minh, bảng tương tác, phòng STEM, tạo thuận lợi cho dạy và học.
Chăm lo phát triển toàn diện
Sau hợp nhất, địa giới hành chính của Thái Nguyên mới rộng hơn đồng nghĩa quy mô giáo dục cũng thay đổi toàn diện, có cả đô thị, nông thôn, miền núi, vùng sâu, vùng xa, nhiều học sinh hơn, nhiều vùng khó khăn hơn, đặt ra những thách thức mới cho sự nghiệp giáo dục. Ngay đầu năm học mới 2025-2026, Hội đồng nhân dân tỉnh Thái Nguyên đã thông qua 5 Nghị quyết quan trọng trong lĩnh vực giáo dục, tập trung vào các nội dung chính sách: Hỗ trợ dạy và học tiếng Anh; hỗ trợ tiền ăn trưa cho trẻ mầm non công lập; hỗ trợ giáo viên, học sinh bồi dưỡng, thi học sinh giỏi; hỗ trợ dạy và học tiếng Việt cho trẻ em là người dân tộc thiểu số trước khi vào lớp 1; hỗ trợ tiền ăn cho học sinh các trường phổ thông dân tộc nội trú.
Những nghị quyết này đã thể hiện rõ nét chủ trương và hành động của Thái Nguyên đối với chăm lo phát triển giáo dục, bao phủ nhiều đối tượng, từ trẻ mầm non, học sinh tiểu học, trung học, học sinh dân tộc thiểu số đến giáo viên, chuyên gia. Trong đó, nghị quyết hỗ trợ tiền ăn, tiền ăn trưa cho trẻ mầm non và học sinh nội trú là bước chăm lo từ gốc rễ. Chính sách hỗ trợ dạy và học tiếng Anh là động lực đẩy nhanh hội nhập. Chính sách hỗ trợ học sinh giỏi thể hiện sự ưu tiên, khuyến khích đào tạo nhân tài. Hỗ trợ dạy và học tiếng Việt cho trẻ em là người dân tộc thiểu số trước khi vào lớp 1 là cam kết nhân văn không để học sinh nào bị bỏ lại phía sau vì rào cản ngôn ngữ...
Theo Sở Giáo dục và Đào tạo Thái Nguyên, đến nay, tỷ lệ trường đạt chuẩn quốc gia đạt 77,73%, vượt 11,48% so với mục tiêu của quốc gia đến năm 2030. Chất lượng giáo dục đại trà, giáo dục mũi nhọn được nâng lên rõ rệt. Trong 5 năm vừa qua, tỷ lệ học sinh tốt nghiệp trung học phổ thông đạt hơn 97%. Số lượng giải trong các kỳ thi học sinh giỏi quốc gia luôn giữ vị trí top đầu của cả nước với 384 giải. Nổi bật là Trường trung học phổ thông Chuyên Thái Nguyên năm 2025 có 90 học sinh đoạt giải, đứng thứ 7 toàn quốc về số lượng học sinh đoạt giải.
Theo Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Thái Nguyên Nguyễn Ngọc Tuân, để thực hiện thành công kế hoạch chiến lược phát triển giáo dục, ngành giáo dục Thái Nguyên sẽ triển khai 7 giải pháp chủ yếu từ năm 2025 đến 2030. Đó là đẩy mạnh tuyên truyền chủ trương, chính sách về giáo dục; đổi mới công tác quản lý giáo dục; đẩy mạnh xã hội hóa giáo dục, tăng cường đầu tư cơ sở vật chất; đổi mới phương pháp dạy học; tăng cường chuyển đổi số, nâng cao năng lực ngoại ngữ; đổi mới cơ chế, chính sách và tăng cường quản lý Nhà nước; mở rộng hợp tác quốc tế và phát huy vai trò xã hội.
Thái Nguyên phấn đấu đến năm 2030, toàn tỉnh có 82% số trường đạt chuẩn quốc gia; tăng cường cơ sở vật chất, bảo đảm các điều kiện để nâng cao chất lượng giáo dục ở vùng dân tộc thiểu số. Tiếp tục chú trọng phát triển giáo dục ở các vùng dân tộc thiểu số, vùng cao, vùng đặc biệt khó khăn; phấn đấu đạt tỷ lệ 8% học sinh dân tộc thiểu số được học tại các trường dân tộc nội trú, hoàn thiện cơ sở vật chất các trường nội trú theo hướng hiện đại. Đến năm 2030, tỷ lệ huy động trẻ em trong độ tuổi nhà trẻ đạt 38%; tỷ lệ đi học đúng tuổi ở tiểu học và trung học cơ sở là 99,5%.
