Yêu cầu đặt ra là khẩn trương triển khai đồng bộ hệ thống phần mềm quản lý hồ sơ; kết nối và khai thác dữ liệu từ các cơ quan liên quan; xây dựng nền tảng số dùng chung, phục vụ công tác kiểm tra, giám sát, hướng tới mục tiêu thực hiện giám sát trên dữ liệu, kiểm tra trên dữ liệu.
Tư duy mới, phương thức mới
Thực hiện chủ trương của Đảng, chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm về đổi mới mạnh mẽ công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật của Đảng, Ủy ban Kiểm tra Trung ương đã ban hành và triển khai các kế hoạch trọng điểm, nghiêm túc thực hiện các nội dung chỉ đạo, hướng tới mục tiêu “giám sát trên dữ liệu, kiểm tra trên dữ liệu”.
Theo đó, thực hiện đề án chuyển đổi số trong các cơ quan đảng, từ đầu nhiệm kỳ Đại hội XIII đến nay, Ủy ban Kiểm tra Trung ương đã đẩy mạnh chỉ đạo việc ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác kiểm tra, giám sát, thể hiện sự đổi mới mạnh mẽ về tư duy, phương thức làm việc. Cán bộ Ủy ban Kiểm tra các cấp đã từng bước chuyển đổi phương pháp làm việc thủ công sang làm việc trên nền tảng số; điều chỉnh, cập nhật quy trình nghiệp vụ kiểm tra, giám sát để phù hợp môi trường số, tiến tới thực hiện mô hình “kiểm tra không giấy”, giúp tiết kiệm thời gian, nâng cao hiệu quả, chất lượng xử lý vụ việc.
Các giải pháp ứng dụng cụ thể từng bước tạo lập nền tảng số dùng chung cho toàn ngành kiểm tra Đảng, tích hợp các phần mềm hiện hành như quản lý đơn thư, hồ sơ kỷ luật, thống kê báo cáo, lưu trữ số, quản lý công việc... hướng tới xây dựng hệ sinh thái số liên thông, thống nhất từ Trung ương đến địa phương.
Việc tăng cường kết nối, chia sẻ dữ liệu giữa các cơ quan kiểm tra; giữa cơ quan kiểm tra với các ban Đảng, cơ quan nội chính, thanh tra, tư pháp, bộ, ban, ngành, địa phương... từng bước hình thành nền tảng phân tích dữ liệu lớn, hỗ trợ công tác ra quyết định, đánh giá rủi ro, phát hiện dấu hiệu vi phạm. Mô hình “cơ quan kiểm tra số” được xây dựng với quy trình, dữ liệu, công cụ vận hành trên nền tảng số. Từ đó thúc đẩy nỗ lực đổi mới phương pháp làm việc theo hướng số hóa quy trình, tài liệu; từng bước thực hiện kiểm tra trên dữ liệu, giám sát trên dữ liệu, tiến tới phân tích dữ liệu để phát hiện sớm vi phạm, hạn chế rủi ro trong công tác xây dựng Đảng.
Mô hình “cơ quan kiểm tra số” được xây dựng với quy trình, dữ liệu, công cụ vận hành trên nền tảng số. Từ đó thúc đẩy nỗ lực đổi mới phương pháp làm việc theo hướng số hóa quy trình, tài liệu; từng bước thực hiện kiểm tra trên dữ liệu, giám sát trên dữ liệu, tiến tới phân tích dữ liệu để phát hiện sớm vi phạm, hạn chế rủi ro trong công tác xây dựng Đảng.
Theo Ủy ban Kiểm tra Trung ương, việc lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành trên môi trường số phải dựa trên dữ liệu, ra quyết định dựa trên dữ liệu từ các công cụ hiệu quả như các biểu mẫu, báo cáo định kỳ, đột xuất của ngành, từ hệ thống tổng hợp thông tin trên mạng internet, hệ thống giám sát tình hình thực hiện nghị quyết, thông báo kết luận, hệ thống tổng hợp, báo cáo, phân tích dữ liệu toàn ngành.
Đặc biệt, trung tâm điều hành kiểm tra, giám sát trên môi trường số là một công cụ hữu hiệu cung cấp góc nhìn tổng thể, theo thời gian thực công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng của toàn ngành. Qua đó, nâng cao hiệu quả của công tác chỉ đạo, điều hành, tăng cường nắm tình hình, cảnh báo sớm những vấn đề nổi cộm, có nguy cơ trở thành “điểm nóng”, để kịp thời phòng ngừa sai phạm.
Thực hiện các kế hoạch của Ủy ban Kiểm tra Trung ương, ủy ban kiểm tra các tỉnh ủy, thành ủy đã thể chế, xây dựng và ban hành kế hoạch chuyển đổi số của cơ quan, đơn vị, bảo đảm thống nhất trong toàn ngành; quán triệt cán bộ, công chức ngành kiểm tra nghiêm túc tổ chức thực hiện. Trong đó, nêu rõ từng nội dung cụ thể, thời gian hoàn thành, đơn vị thực hiện, rõ người, rõ việc và nhất là về công tác số hóa hồ sơ, dữ liệu để bàn giao trước khi tổ chức, bộ máy mới đi vào hoạt động, bảo đảm không bị thất lạc hồ sơ, tài liệu, dữ liệu.
Kinh nghiệm từ Ủy ban Kiểm tra Thành ủy Hải Phòng cho thấy, việc xác định chuyển đổi số không chỉ là cải tiến kỹ thuật, mà là một cuộc đổi mới toàn diện từ tư duy đến hành động đã góp phần tạo nên kết quả rõ nét, nâng cao hiệu lực công tác kiểm tra, giám sát, thích ứng mô hình tổ chức bộ máy chính quyền địa phương hai cấp.
Kết quả thực hiện sáu tháng đầu năm 2025 là minh chứng rõ nét, khi 100% số hồ sơ, tài liệu kiểm tra, giám sát nhiệm kỳ 2010-2015; 2015-2020 và trước năm 2010 của cấp ủy, ủy ban kiểm tra các cấp trong Đảng bộ thành phố (trước sáp nhập) đã được thực hiện chỉnh lý, số hóa theo quy định. Hồ sơ, tài liệu kiểm tra, giám sát nhiệm kỳ 2020-2025 đã được Ủy ban Kiểm tra Thành ủy và Ủy ban Kiểm tra cấp ủy cập nhật cơ bản đầy đủ trên các hệ thống phần mềm ngành kiểm tra do Ủy ban Kiểm tra Trung ương triển khai.
Tiếp tục bảo đảm đồng bộ, tiến độ đề ra
Quá trình đẩy mạnh triển khai chuyển đổi số, Ủy ban Kiểm tra Trung ương đã kịp thời chỉ đạo các cơ quan, đơn vị trong ngành rà soát, phân loại, chỉnh lý, thống kê, số hóa văn bản, tài liệu công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng, bảo đảm đầy đủ, liên tục, không gián đoạn thông tin, dữ liệu công tác của cấp ủy, Ủy ban Kiểm tra các cấp trước, trong và sau khi sắp xếp tổ chức bộ máy. Đây là bước đi quan trọng, hướng tới mục tiêu xây dựng hệ thống kiểm tra trên dữ liệu, giám sát trên dữ liệu.
Tuy nhiên, vướng mắc, hạn chế vẫn nảy sinh khi một số cơ quan có thẩm quyền chậm hướng dẫn số hóa hồ sơ, lưu trữ gắn với định danh tài liệu nghiệp vụ; hướng dẫn số hóa đối với tài liệu tối mật, tuyệt mật. Nhiều địa phương chưa xây dựng danh mục hồ sơ, phân loại tài liệu cần số hóa; chưa phân loại tài liệu theo cấp độ mật từ các cơ quan đảng; chưa xác định rõ mục đích sử dụng các tài liệu sau khi số hóa… Phần mềm số hóa tập trung có một số tính năng chưa phù hợp; việc cập nhật dữ liệu lên phần mềm chuyên ngành còn nhiều lỗi… Thêm vào đó, Ủy ban Kiểm tra cấp ủy không có cán bộ chuyên trách công nghệ thông tin; phần lớn là cán bộ văn phòng, văn thư kiêm nhiệm, cũng là nguyên nhân dẫn đến hạn chế hiệu quả số hóa và cập nhật dữ liệu.
Ủy ban Kiểm tra Trung ương yêu cầu cấp ủy, Ủy ban Kiểm tra các cấp tiếp tục chỉ đạo và tổ chức thực hiện nghiêm túc Nghị quyết số 57-NQ/TW, các đề án, thông báo kết luận của Trung ương, các kế hoạch của Ủy ban Kiểm tra Trung ương về chuyển đổi số.
Để bảo đảm đồng bộ, tiến độ đề ra, Ủy ban Kiểm tra Trung ương yêu cầu cấp ủy, Ủy ban Kiểm tra các cấp tiếp tục chỉ đạo và tổ chức thực hiện nghiêm túc Nghị quyết số 57-NQ/TW, các đề án, thông báo kết luận của Trung ương, các kế hoạch của Ủy ban Kiểm tra Trung ương về chuyển đổi số.
Theo đó, cần tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện một số chuyên đề công tác trọng tâm năm 2025 của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Nghị quyết số 57-NQ/TW, Quyết định số 204-QĐ/TW phê duyệt đề án chuyển đổi số trong các cơ quan đảng (Đề án 204), Kế hoạch số 02-KH/BCĐTW, ngày 19/6/2025 của Ban Chỉ đạo Trung ương về phát triển khoa học-công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; kịp thời phát hiện, chấn chỉnh những hạn chế, thiếu sót; bảo đảm việc tổ chức thực hiện nghiêm túc, hiệu quả và đúng định hướng.
Ủy ban Kiểm tra các cấp tiếp tục phối hợp hiệu quả với văn phòng cấp ủy cùng cấp triển khai đầu tư trang thiết bị và hạ tầng mạng ổn định, bảo đảm điều kiện chuyển đổi số đồng bộ, đặc biệt tại cấp xã; đẩy nhanh nghiên cứu, xây dựng trung tâm chỉ đạo, điều hành, kiểm tra, giám sát, làm đầu mối tích hợp, phân tích, khai thác dữ liệu phục vụ chỉ đạo điều hành của địa phương.
Ủy ban Kiểm tra Trung ương tiếp tục các giải pháp xây dựng trung tâm chỉ đạo, điều hành, kiểm tra, giám sát, làm đầu mối tích hợp, phân tích, khai thác dữ liệu phục vụ chỉ đạo điều hành toàn ngành; nâng cấp hạ tầng kỹ thuật đáp ứng yêu cầu triển khai các nhiệm vụ chuyển đổi số, bảo đảm an toàn, ổn định, hiệu quả và phù hợp lộ trình chung của Đề án 204.
Quyết định thành công nhiệm vụ chuyển đổi số trong công tác kiểm tra, giám sát vẫn là yếu tố nguồn nhân lực. Nhiệm vụ đặt ra đối với Ủy ban Kiểm tra các cấp là tập trung đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao năng lực, nhận thức số, kỹ năng số cho cán bộ, công chức cơ quan, đơn vị, địa phương bảo đảm đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số. Bố trí cán bộ phụ trách công tác chuyển đổi số hoặc thành lập các tổ/nhóm hỗ trợ công tác chuyển đổi số nhằm tăng cường năng lực triển khai và thực thi nhiệm vụ.
