Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Nguyễn Hòa Bình:

Roi vọt, trại giam không phải là biện pháp tối ưu với trẻ chưa thành niên phạm tội

Dẫn kinh nghiệm quốc tế, Chánh án Tòa án nhân dân (TAND) tối cao Nguyễn Hòa Bình cho biết, tinh thần của dự án Luật Tư pháp người chưa thành niên là hạn chế tối đa để trẻ chưa thành niên không phải vào trại giam, bởi “roi vọt, trại giam sẽ làm cho các cháu trở nên chai sạn đối với hình phạt”.
Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Nguyễn Hòa Bình. (Ảnh: TRUNG HƯNG)
Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Nguyễn Hòa Bình. (Ảnh: TRUNG HƯNG)

Cần phải có Luật Tư pháp người chưa thành niên độc lập

Ngày 8/6, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 7, Quốc hội thảo luận ở tổ về dự án Luật Tư pháp người chưa thành niên.

Phát biểu tại phiên thảo luận, Chánh án Nguyễn Hòa Bình cho biết, thế giới quan niệm trẻ em chưa phát triển đầy đủ tâm, sinh lý, kiến thức pháp luật. Vì thế, khả năng kiểm soát hành vi kém hơn người trưởng thành, thường bốc đồng, thậm chí manh động.

Ông Bình cho biết, trẻ chưa thành niên kiến thức pháp luật không có, khi phạm tội phải đối mặt với hệ thống tư pháp (luật lệ, các cơ quan điều tra, truy tố, xét xử…) nặng nề thì rất dễ tổn thương. Do đó, cần phải có Luật Tư pháp người chưa thành niên độc lập.

Theo Chánh án, một số cơ quan băn khoăn liệu nhân văn quá với trẻ chưa thành niên phạm tội thì có phải “thả tội phạm ra đường” không? Song nhiều nghiên cứu quốc tế cho thấy, nếu đưa trẻ chưa thành niên phạm tội ăn cắp, đánh nhau vào trại giam ngay thì chỉ làm trẻ “chai sạn với hình phạt”.

Do đó, nỗ lực của dự án Luật Tư pháp người chưa thành niên là hạn chế tối đa để trẻ chưa thành niên không phải vào trại giam.

“Khi vào trại thì tâm lý trẻ em rất nặng nề, phần đời còn lại đối mặt khó khăn. Nếu bị giam chung với người lớn nữa thì không biết điều gì xảy ra? Roi vọt, trại giam sẽ làm cho các cháu trở nên chai sạn đối với hình phạt. Cho nên thế giới chỉ áp dụng biện pháp trừng phạt đưa vào nhà tù khi không còn giải pháp nào khác", ông Bình nói.

Ông Bình cũng cho biết, nhiều nước khi đưa Luật Tư pháp người chưa thành niên vào thi hành trong cuộc sống thì tội phạm người chưa thành niên giảm xuống, tỷ lệ tái phạm tội cũng giảm.

"Ở các nước, người ta cho rằng, trẻ em là đối tượng giáo dục là chính, chứ không phải là trừng phạt là chính. Nhà tù không bao giờ được coi là môi trường giáo dục tốt với trẻ chưa thành niên. Vì thế coi trừng phạt thật nặng có tính răn đe đối với các cháu là không phải, trong khi áp dụng điều này với người trưởng thành thì chấp nhận được", Chánh án Nguyễn Hòa Bình nói.

Nhà tù không bao giờ được coi là môi trường giáo dục tốt với trẻ chưa thành niên. Vì thế coi trừng phạt thật nặng có tính răn đe đối với các cháu là không phải.

Chánh án TAND tối cao Nguyễn Hòa Bình

Chánh án cho rằng, cần phải tích hợp các đạo luật khác nhau vào đạo luật chuyên biệt này. Điều này vừa nghiêm khắc, vừa nhân văn.

"Dự thảo luật này được xây dựng trên kinh nghiệm của nhiều nước và khuyến cáo của Liên hợp quốc. Chính sách nhân văn tiếp thu tinh thần của các nước để đưa vào đạo luật này. Thí dụ như không tuyên tử hình, chung thân, mức án của các cháu ít hơn nhiều so cùng tội danh với người trưởng thành, thời hạn điều tra ngắn hơn", ông Bình nói.

Chánh án TAND tối cao cũng cho biết, nếu quá trình điều tra dài như người lớn thì đặt các cháu vào tình trạng tâm lý căng thẳng, cho nên thời hạn tố tụng phải rút ngắn lại. Cùng với đó, giam giữ phải có trại giam riêng, không giam chung với người lớn.

"Trại giam người lớn có tội phạm chuyên nghiệp, đôi khi nó lại ‘đào tạo’ trẻ phạm tội chuyên nghiệp hơn", ông Bình nói.

Kiểm soát tại nhà bằng các thiết bị điện tử

Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Nguyễn Hòa Bình phát biểu tại phiên thảo luận ở tổ. (Ảnh: TRUNG HƯNG)

Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Nguyễn Hòa Bình phát biểu tại phiên thảo luận ở tổ. (Ảnh: TRUNG HƯNG)

Ông Bình cũng cho biết, các quyền của người chưa thành niên cũng phải được bảo đảm như quyền chơi, tiếp cận thông tin, học tập…

"Chúng tôi cũng đặt ra tình huống nếu trại giam không tổ chức được lớp học thì phải học trực tuyến để bảo đảm quyền học tập của các cháu", ông Bình nói.

Theo Chánh án, dự thảo luật cho phép khi trẻ chưa thành niên phạm tội thì được kiểm soát tại nhà bằng các biện pháp xử lý chuyển hướng, thông qua các thiết bị kiểm soát điện tử.

"Những tội như đánh nhau, trộm cắp vặt, uống rượu đi ra đường gây tai nạn thì hoàn toàn có thể xử lý chuyển hướng, không nhất thiết phải đưa vào trại tạm giam", ông Bình nói.

Về những nội dung còn băn khoăn, có quan điểm khác với TAND tối cao, Chánh án Nguyễn Hòa Bình giải thích, vụ án có trẻ em phải tách ra để giải quyết độc lập, bởi nếu không tách thì thời hạn điều tra phải theo người lớn, đặt trẻ em vào thời hạn tạm giam, hay tình trạng khởi tố phải kéo dài.

Thứ hai, cán bộ điều tra, truy tố, xét xử theo yêu cầu của dự thảo luật này phải có hiểu biết về tâm, sinh lý trẻ chưa thành niên và phải tiến hành hoạt động xét hỏi trong môi trường thân thiện. Do đó, nếu gộp chung với người lớn thì không thực hiện được, ông Bình nói.

Chánh án cũng cho biết, trong trường hợp xét xử chung với người lớn thì phải công khai quá trình phạm tội cùng với bản án của người lớn. Trong khi đó, yêu cầu của dự thảo luật là không được công khai.

"Tại sao thế giới họ cấm công khai hành vi tội phạm của các cháu? Bởi vì người ta nghĩ đến phần đời rất dài của các cháu. Nếu như tất cả hành vi phạm tội của các cháu được công khai trên mạng, trên truyền thông thì xã hội kỳ thị, mặc cảm, từ đó phần đời còn lại để tái hòa nhập là mong manh, cho nên thông tin hành vi phạm tội phải được bảo mật nhưng khi xét xử với người lớn thì bản án phải công khai, khi tuyên án cũng phải công khai", ông Bình nhấn mạnh.

Chánh án TAND tối cao cũng cho biết, trong dự thảo luật cũng cấm tiếp xúc nạn nhân, người làm chứng với bị can, bị cáo.

"Có đối tượng phạm tội chuyên nghiệp, ra tòa nhìn thấy các cháu chỉ cần ‘trừng mắt’ là các cháu bị ảnh hưởng tâm lý dẫn đến lời khai có thể không chính xác. Cho nên nhiều nước và Liên hợp quốc đều yêu cầu phải tách ra", ông Bình nói.

Có thể bạn quan tâm

Quốc hội thông qua Luật Giám định tư pháp (sửa đổi) với đa số đại biểu tán thành (92,81%). (Ảnh: DUY LINH)

Mở rộng phạm vi xã hội hoá một số lĩnh vực giám định tư pháp

Luật quy định theo hướng mở rộng thêm phạm vi thành lập Văn phòng giám định tư pháp ở một số lĩnh vực, chuyên ngành, trong đó riêng chuyên ngành giám định ADN, tài liệu, kỹ thuật số và điện tử, dấu vết đường vân chỉ được thực hiện đối với tố tụng dân sự, hành chính.

Cơ quan, tổ chức, cá nhân không được yêu cầu cá nhân cung cấp phiếu lý lịch tư pháp số 2

Cơ quan, tổ chức, cá nhân không được yêu cầu cá nhân cung cấp phiếu lý lịch tư pháp số 2

Cơ quan, tổ chức, cá nhân không được yêu cầu cá nhân cung cấp Phiếu lý lịch tư pháp số 2. Với Phiếu lý lịch tư pháp số 1, chỉ được yêu cầu cung cấp trong trường hợp luật, nghị quyết của Quốc hội, pháp lệnh, nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội hoặc nghị định, nghị quyết của Chính phủ quy định.

[Video] Hơn 20.000 người được đặc xá năm 2025

[Video] Hơn 20.000 người được đặc xá năm 2025

Bộ Công an vừa tổ chức Hội nghị tổng kết công tác đặc xá và tái hòa nhập cộng đồng đối với người được đặc xá năm 2025, khẳng định đây là chủ trương lớn thể hiện chính sách khoan hồng, nhân đạo của Đảng và Nhà nước.

Các đối tượng trong đường dây lừa đảo, chiếm đoạt tài sản.

Thanh Hóa triệt phá đường dây lừa đảo xuyên quốc gia

Ngày 4/12, Công an Thanh Hóa cho biết: Dưới sự chỉ đạo của Thủ trưởng Cơ quan An ninh điều tra, hơn 100 lượt cán bộ, chiến sĩ được huy động, đồng loạt đấu tranh triệt phá đường dây sử dụng máy tính, phương tiện điện tử, mạng internet thực hiện hành vi lừa đảo, chiếm đoạt tài sản.

Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Nguyễn Văn Quảng. (Ảnh: DUY LINH)

Tạo cơ chế giải quyết tranh chấp vượt trội, công bằng, hiệu lực, hiệu quả theo thông lệ quốc tế

Việc xây dựng Luật Tòa án chuyên biệt tại Trung tâm tài chính quốc tế nhằm tạo cơ chế giải quyết tranh chấp vượt trội, công bằng, hiệu lực, hiệu quả theo thông lệ quốc tế, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của nhà đầu tư, lợi ích của quốc gia, thu hút đầu tư nước ngoài vào Trung tâm tài chính quốc tế.

Toàn cảnh buổi họp báo.

Bước chuyển quan trọng góp phần tạo thuận lợi thương mại và tăng cường hiệu lực quản lý

Ngày 4/12, Cục Hải quan tổ chức họp báo chuyên đề nhằm giới thiệu, giải thích những điểm mới của Luật Thuế giá trị gia tăng, Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt. Các văn bản này được đánh giá là bước chuyển quan trọng nhằm chuẩn hóa, minh bạch hóa các chính sách thuế, góp phần tạo thuận lợi thương mại, tăng cường hiệu lực quản lý.

Công an Đà Nẵng bắt tạm giam giám đốc công ty nhiều lần tổ chức khai thác cát trái phép tại sông Vàng. (Ảnh: Công an cung cấp)

Công an Đà Nẵng bắt tạm giam giám đốc công ty nhiều lần tổ chức khai thác cát trái phép

Ngày 4/12, Phòng Cảnh sát Kinh tế (Công an thành phố Đà Nẵng) cho biết, đơn vị vừa tống đạt Quyết định thay đổi biện pháp ngăn chặn từ cấm đi khỏi nơi cư trú sang bắt bị can để tạm giam và thực hiện Lệnh bắt bị can để tạm giam đối với Văn Đức Quý, vì hành vi khai thác khoáng sản (cát) trái phép.

Tăng cường rà soát, giải quyết các vụ việc, vụ án tạm đình chỉ

Tăng cường rà soát, giải quyết các vụ việc, vụ án tạm đình chỉ

Đại biểu Quốc hội kiến nghị, tại Nghị quyết Kỳ họp thứ 10, Quốc hội bổ sung nội dung liên quan đến việc giao các ngành tố tụng tiếp tục rà soát định kỳ đối với các trường hợp vụ án đang tạm đình chỉ và có những đợt cao điểm tiến hành rà soát để khẩn trương phục hồi những vụ án sắp hết thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự.

Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Nguyễn Văn Quảng trình bày báo cáo. (Ảnh: DUY LINH)

Gần 97% số vụ việc liên quan đến quy hoạch, quản lý và sử dụng đất đai đã được giải quyết

Báo cáo về việc thực hiện một số nghị quyết của Quốc hội nhiệm kỳ khóa XIV và khóa XV về giám sát chuyên đề, chất vấn cho thấy, các Tòa án đã giải quyết đạt tỷ lệ 96,71% về số vụ và 92,82% về số bị cáo phạm các tội liên quan đến quy hoạch, quản lý và sử dụng đất đai, vượt 8,71% so với chỉ tiêu Quốc hội giao.

Cơ quan Cảnh sát điều tra đọc Lệnh bắt bị can để tạm giam với Nguyễn Thị Hoa (áo đen ở giữa).

Bắc Ninh: Khởi tố, bắt tạm giam hai cán bộ cơ quan thuế

Mở rộng điều tra vụ án “Tham ô tài sản” xảy ra tại Công ty H. có địa chỉ tại xã Hợp Thịnh, tỉnh Bắc Ninh, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Bắc Ninh đã khởi tố bổ sung vụ án, khởi tố bị can và ra lệnh bắt tạm giam đối với bà Nguyễn Thị Hoa và bà Nguyễn Thị Phương - cán bộ Cục thuế Bắc Ninh về tội "Nhận hối lộ".

Tổ công tác của Phòng Nghiệp vụ, Ban Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Sơn La chủ trì phối hợp bắt giữ 3 đối tượng về hành vi vận chuyển trái phép 100.000 viên ma túy tổng hợp.

Vững vàng nơi “tuyến lửa” cuộc chiến chống ma túy

Biên giới Sơn La dài hơn 274km, tiếp giáp với nước bạn Lào, là địa bàn trọng điểm mà các đường dây tội phạm ma túy quốc tế thường xuyên lợi dụng để trung chuyển ma túy. Trong bối cảnh đó, Bộ đội Biên phòng Sơn La đã thể hiện rõ vai trò tuyến đầu, góp phần giữ vững an ninh trật tự, bảo đảm cuộc sống bình yên của người dân.

Các cơ quan chức năng triển khai công tác cưỡng chế tại hộ bà Phạm Thị Hiền, thôn Quán Thẻ 2, xã Thuận Nam (Khánh Hòa). (Ảnh: NGUYỄN TRUNG)

Cưỡng chế thu hồi đất thực hiện Dự án Đường đấu nối cao tốc bắc-nam với Quốc lộ 1 và Cảng biển tổng hợp Cà Ná

Ngày 2/12, các cơ quan chức năng xã Thuận Nam (Khánh Hòa) đã tổ chức cưỡng chế thu hồi đất đối với hộ bà Phạm Thị Hiền ở thôn Quán Thẻ 2 để bàn giao mặt bằng cho đơn vị thi công bảo đảm tiến độ Dự án Đường đấu nối cao tốc bắc-nam với Quốc lộ 1 và Cảng biển tổng hợp Cà Ná.