Hiện nay, còn 256 ổ dịch tại 26 tỉnh, thành phố chưa qua 21 ngày. Trong đó, có nhiều ổ dịch xuất hiện tại các địa phương vùng Đồng bằng sông Hồng. Nếu không có biện pháp kịp thời, dịch bệnh không chỉ gây ảnh hưởng đến sức khỏe con người mà còn gây thiệt hại nghiêm trọng, thậm chí đe dọa ngành chăn nuôi lợn tại nhiều địa phương.
Tại tỉnh Hưng Yên đã xuất hiện dịch tại 14 hộ thuộc 11 thôn của 8 xã, gồm: Đông Thái Ninh, Đông Thụy Anh, Ngự Thiên, Quỳnh Phụ, Nguyễn Du, Vạn Xuân, Việt Yên và Hồng Quang. Tổng số lợn mắc, ốm, chết buộc phải tiêu hủy là 350 con, tương đương 12.850 kg. Diễn biến cho thấy nguy cơ dịch lan rộng nếu không có biện pháp kiểm soát kịp thời và triệt để. Còn tại tỉnh Ninh Bình, dịch bệnh tả lợn châu Phi đang xảy ra tại 27 xã, phường trong tỉnh, với số lượng tiêu hủy bắt buộc hơn 4.800 con; trọng lượng tiêu hủy hơn 260 tấn.
Từ đầu tháng 7 đến nay, Hà Nội đã ghi nhận hàng chục ổ dịch tả lợn châu Phi. Thành phố đang chỉ đạo các sở, ngành, địa phương tích cực vào cuộc, ngăn chặn nguy cơ lây lan dịch bệnh. Theo Chi cục Chăn nuôi thủy sản và thú y Hà Nội, toàn thành phố đã ghi nhận có dịch tả lợn châu Phi thuộc 28 hộ tại 7 xã, phường: Thượng Phúc, Cổ Đô, Ba Vì, Bất Bạt, Suối Hai, Đoài Phương, Sơn Tây. Tổng số lợn bị tiêu huỷ là 722 con, trọng lượng hàng chục tấn.
Xã Suối Hai là một trong những địa phương có tổng đàn lợn lớn của Hà Nội. Thống kê sơ bộ, địa phương này hiện có 908 hộ chăn nuôi hơn 23.000 con lợn, trong đó chủ yếu là lợn thương phẩm với khoảng 20.100 con. Thời gian qua, xã Suối Hai đã xuất hiện năm ổ dịch tả lợn châu Phi. Trong đó, hai hộ có số lượng lợn mắc bệnh lớn nhất là một hộ chăn nuôi tại thôn Bát Đầm với 136 con lợn và một hộ chăn nuôi ở thôn Hoàng Long với 90 con lợn. Cùng với dịch tả lợn châu Phi đang có dấu hiệu lây lan nhanh chóng, tại nhiều địa phương vẫn xuất hiện tình trạng vứt xác lợn chết ra bãi rác hoặc các kênh mương, gây ô nhiễm môi trường và nguy cơ phát tán bệnh dịch.
Thủ tướng Chính phủ vừa ra công điện về việc triển khai quyết liệt, đồng bộ các giải pháp phòng, chống bệnh dịch tả lợn châu Phi. Trong đó, yêu cầu lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương tăng cường chỉ đạo, huy động lực lượng, các nguồn lực hợp pháp để kịp thời phát hiện, xử lý dứt điểm các ổ dịch, không để bùng phát dịch bệnh, hạn chế phát sinh ổ dịch mới; kiên quyết xử lý tiêu hủy lợn mắc bệnh, nghi mắc bệnh; chủ động triển khai thực hiện các chính sách hỗ trợ người chăn nuôi bị thiệt hại do dịch bệnh theo đúng quy định của pháp luật; ngăn chặn và kiên quyết xử lý nghiêm các trường hợp mua bán, vận chuyển lợn bệnh, vứt xác lợn chết làm lây lan dịch bệnh, ô nhiễm môi trường. Không để việc sắp xếp tổ chức, bộ máy tại địa phương ảnh hưởng đến công tác phòng, chống, kiểm soát dịch bệnh.
Với sự quyết tâm của các bộ, ngành, địa phương, một số nơi bước đầu đã khống chế được dịch bệnh. Tuy nhiên, nguy cơ lây lan bệnh dịch tả lợn châu Phi trong thời gian tới vẫn còn rất lớn, nhất là trong mùa mưa bão.
Cùng với các biện pháp phòng, chống dịch đang được triển khai, các chuyên gia về dịch tễ cho rằng, một trong những yếu tố quan trọng là quản lý chặt chẽ các cơ sở giết mổ động vật, nhất là các cơ sở nhỏ lẻ nhằm kiểm soát nguồn động vật giết mổ tại các cơ sở này, tránh tình trạng thu gom, giết mổ động vật bị bệnh. Thống kê của Cục Chăn nuôi và Thú y (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) cho thấy, cả nước hiện có 24.858 cơ sở giết mổ động vật nhỏ lẻ, trong đó có tới 18.102 cơ sở (chiếm 73%) không có giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh và không được chính quyền địa phương cho phép hoạt động.
Theo ông Phan Quang Minh, Phó Cục trưởng Chăn nuôi và Thú y, quy định về kiểm soát giết mổ, kiểm dịch động vật hiện tại đã tương đối đầy đủ, tuy nhiên việc áp dụng công tác kiểm dịch tại các cơ sở giết mổ nhỏ lẻ vẫn gặp rất nhiều khó khăn. Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã có văn bản đề nghị, các cấp chính quyền cấp tỉnh, xã cần tăng cường các biện pháp để quản lý các đối tượng cơ sở nhỏ lẻ, không để tiếp diễn tình trạng một số cơ sở vi phạm pháp luật thú y, vẫn thu gom, giết mổ gia súc mắc bệnh, nghi mắc bệnh hay vứt xác lợn bừa bãi.
Theo khuyến cáo của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, vắc-xin phòng dịch tả lợn châu Phi vẫn là “lá chắn thép” với hiệu quả cao. Tuy nhiên, đến nay cả nước mới có 1 triệu con lợn được tiêm vắc-xin trên tổng số đàn lợn 30 triệu con, chiếm tỷ lệ hơn 3%. Do vậy, Bộ đề nghị trong thời gian tới các địa phương cần đẩy nhanh công tác tiêm vắc-xin cho đàn lợn để nâng cao hiệu quả phòng, chống dịch bệnh.
Bên cạnh đó, chính quyền địa phương cần tiếp tục tăng cường tuyên truyền, hướng dẫn chủ vật nuôi, cơ sở chăn nuôi thực hiện nghiêm các biện pháp phòng, chống dịch bệnh động vật theo quy định tại Luật Thú y. Đồng thời, khuyến cáo người dân khi phát hiện lợn có dấu hiệu mắc bệnh, chết, cần thực hiện khai báo với chính quyền địa phương để được hướng dẫn xử lý và hỗ trợ theo quy định.
