Phát triển thủy điện tích năng để nâng hiệu quả hệ thống điện

Trong bối cảnh nhu cầu năng lượng sạch ngày càng gia tăng, việc kiểm soát độ ổn định lưới và bảo đảm nguồn cung điện liên tục trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Công nghệ thủy điện tích năng được các chuyên gia đánh giá sẽ góp phần tháo gỡ những khó khăn này, đồng thời giảm thiểu phát thải khí carbon trong lĩnh vực năng lượng.

Dự án thuỷ điện tích năng Bác Ái. (Ảnh: EVN)
Dự án thuỷ điện tích năng Bác Ái. (Ảnh: EVN)

Hệ thống pin lưu trữ khổng lồ từ thủy điện tích năng

Khác với thủy điện truyền thống, thủy điện tích năng được đánh giá là loại hình nhà máy thủy điện có khả năng lưu trữ năng lượng. Hệ thống gồm: hai hồ chứa nước ở độ cao khác nhau; khi nhu cầu điện thấp, hệ thống sẽ sử dụng điện dư thừa để bơm nước từ hồ thấp lên hồ cao, và khi có nhu cầu điện, nước sẽ được xả từ hồ cao xuống hồ thấp để chạy tuabin phát điện.

Do chủ động về nước dự trữ, quá trình vận hành của thủy điện tích năng không phụ thuộc nhiều vào chế độ thủy văn hằng năm, có thể linh hoạt điều chỉnh công suất vận hành theo nhu cầu phụ tải.

Theo Hiệp hội Thủy điện Quốc tế, công suất lắp đặt của thủy điện tích năng toàn cầu đã đạt gần 200GW, trong đó, Trung Quốc dẫn đầu với tổng công suất 58,7GW (chiếm 31,1%), Nhật Bản sở hữu 27,5GW (14,6%), Mỹ có 23,2GW (12,3%)… Điều đó cho thấy sự quan tâm đối với thủy điện tích năng đang ngày càng phát triển trên toàn cầu.

Việt Nam có điều kiện địa lý, khí hậu thuận lợi để phát triển thủy điện tích năng, đặc biệt ở các khu vực miền núi - nơi có nguồn nước dồi dào và độ chênh lệch cao giữa các hồ chứa.

Theo TS. Nguyễn Quy Hoạch, Hội đồng Khoa học Tạp chí Năng lượng Việt Nam, cũng cho biết thêm: thủy điện tích năng không cần nhiều diện tích đất để làm hồ chứa, bởi chỉ cần dự trữ một lượng nước vừa đủ cho số giờ chạy máy bơm lên hồ theo công suất thiết kế (thường từ 5 đến 7 giờ) là đủ lượng nước cần thiết chảy xuống qua tuabin để phát điện.

Với những lợi thế như vậy, thủy điện tích năng nổi lên như giải pháp lưu trữ năng lượng hiệu quả, góp phần ổn định hệ thống điện quốc gia trước sự biến động của các nguồn tái tạo như gió và mặt trời theo các điều kiện thời gian, thời tiết.

Tập trung hoàn thành dự án thuỷ điện tích năng đầu tiên

Tại Việt Nam, trong bối cảnh nhu cầu điện tăng nhanh và yêu cầu bảo đảm an ninh năng lượng, thủy điện tích năng được coi là giải pháp chiến lược nhằm cân bằng hệ thống, lưu trữ năng lượng tái tạo và bảo đảm vận hành lưới điện ổn định.

Quy hoạch Điện VIII điều chỉnh đã xác định phát triển các nhà máy thủy điện tích năng với quy mô công suất khoảng 2.400-6.000MW đến năm 2030; định hướng đến năm 2050, công suất thủy điện tích năng đạt 20.691-21.327MW. Trong đó, các dự án như Bác Ái (1.200MW), Phước Hòa (1.200MW) và các dự án ở Sơn La, Lâm Đồng… sẽ hỗ trợ cân bằng hệ thống, đặc biệt trong thiên tai như mưa lũ, bão.

Tuy nhiên, phát triển thủy điện tích năng ở Việt Nam không phải là nhiệm vụ đơn giản. Mặc dù có tiềm năng lớn, việc triển khai các dự án nguồn điện này vẫn đối mặt với nhiều thách thức liên quan đến công nghệ, chi phí đầu tư và các yếu tố xã hội, môi trường.

TS. Nguyễn Quy Hoạch, thành viên Hội đồng Khoa học Tạp chí Năng lượng Việt Nam cho biết thêm: Việt Nam thiếu kinh nghiệm, chưa đủ năng lực, phải nhập khẩu toàn bộ thiết bị cơ điện (tuabin thuận nghịch, máy phát-động cơ), dẫn đến chi phí cao (17-20 triệu đồng/kW) và phụ thuộc tiến độ cung cấp của nhà chế tạo nước ngoài.

Ví dụ điển hình là Dự án Thủy điện tích năng Bác Ái tại tỉnh Khánh Hòa được khởi công tháng 1/2020 và dự kiến hoàn thành năm 2028. Tuy nhiên, do một số vấn đề về cơ chế và kỹ thuật, thời gian vận hành đã bị lùi đến cuối năm 2029.

Theo ông Phạm Thanh Hoài, Giám đốc Ban Quản lý Dự án 3 (EVNPMB3) - đơn vị đại diện chủ đầu tư quản lý, điều hành dự án cho biết: Dù có nhiều khó khăn về công nghệ, nhưng EVNPMB3 và các nhà thầu tự tin có thể làm chủ công nghệ và triển khai xây dựng công trình đầu tiên tại Việt Nam là Nhà máy Thủy điện tích năng Bác Ái.

557835461-1143578401201285-7401553674950534534-n.jpg
Hết quý III, hạng mục hầm thi công-vận hành và cấp gió đã đào và gia cố 166,5/180 mét dài, đạt 92% kế hoạch quý. (Ảnh: NGỌC LINH)

Dựa trên các công trình EVNPMB3 đã triển khai và thực hiện, ông Phạm Thanh Hoài tin tưởng vào năng lực của các nhà thầu Việt Nam dựa trên kinh nghiệm từ các dự án thủy điện như Hòa Bình, Ialy, Đa Nhim, Huội Quảng… Các đơn vị như Tổng công ty Sông Đà, Công ty cổ phần Lilama 10… có khả năng thi công công trình ngầm, cột nước cao độ trên 400m, địa chất phức tạp. Với quyết tâm, Việt Nam có thể vượt qua thách thức công nghệ để khai thác tiềm năng của thủy điện tích năng, đóng góp cho phát triển kinh tế-xã hội của đất nước.

Điều đó đã được minh chứng bằng kết quả công tác xây dựng Dự án Thủy điện tích năng Bác Ái tính đến hết tháng 9: các nhà thầu thực hiện nhiều gói vượt kế hoạch như thông tuyến đường thi công, đào hố móng chính, đào hầm cáp điện vượt kế hoạch. Để bảo đảm tiến độ và chất lượng công trình, các đơn vị đang tăng ca, tham vấn các chuyên gia quốc tế và thực hiện nghiêm công tác giám sát, đánh giá tiến độ.

557104128-1143578424534616-6788547857133100149-n.jpg
Ban QLDA Điện 3 đã yêu cầu Nhà thầu tập trung nhân lực, thiết bị, thi công 3 ca liên tục, đẩy nhanh cường độ đào và gia cố hầm đáp ứng mục tiêu thi công đã đề ra. (Ảnh: NGỌC LINH)

Trong những tháng cuối năm, EVNPMB3 đặt ra mục tiêu thi công cho các tuyến đường phục vụ thi công vận hành (VH1, VH2, VH3A). Trong đó, tập trung vào các công tác: Đào đắp đất đá, hoàn thiện móng và mặt đường, lắp đặt cống thoát nước, đào và gia cố 260 mét dài (md) hầm thi công vận hành VH3A… Đối với các hạng mục hầm khác (hầm cáp điện và thoát gió, hầm thi công, hầm thi công vận hành cấp gió, hầm thoát nước) tiếp tục tích cực triển khai công tác đào và gia cố.

Hạng mục thi công tháp van hạ lưu, phấn đấu hoàn thành đào hở và gia cố mái bằng phun vẩy bê tông 2.186m2; công tác san nền trạm phân phối 500kV, phấn đấu đạt khối lượng đắp đá nền là 77.600m3… Nhiều hạng mục khác liên quan đến hệ thống đường điện, cấp nước phục vụ thi công cũng đang được nhà thầu tích cực triển khai trên tinh thần khẩn trương, đặt mục tiêu hoàn thành trong quý IV/2025.

Có thể bạn quan tâm

Ảnh minh họa.

Bất động sản dẫn nhịp kéo thị trường, VN-Index giữ được sắc xanh dù áp lực bán lan rộng

Phiên giao dịch ngày 5/12, thị trường chứng khoán Việt Nam giao dịch trong sắc đỏ, thanh khoản toàn thị trường giảm, nhưng VN‑Index vẫn duy trì đà tăng với 1.741,32 điểm. Bất động sản là tâm điểm kéo thị trường, tuy nhiên sắc đỏ lan rộng tại các ngành khác, cho thấy áp lực điều chỉnh ở các nhóm vốn hóa lớn vẫn hiện hữu.

Bà Nghiêm Thị Hoàng Anh, Phó Giám đốc Trung tâm Xúc tiến đầu tư và Hỗ trợ doanh nghiệp Hà Nội phát biểu khai mạc. (Ảnh: ANH MINH).

Thuế doanh nghiệp trong giai đoạn mới: Gỡ nút thắt, tạo dư địa phát triển bền vững cho doanh nghiệp Hà Nội

Nhằm hỗ trợ doanh nghiệp thích ứng với những biến động trong cải cách thuế và môi trường đầu tư, ngày 5/12/2025 Trung tâm Xúc tiến đầu tư và Hỗ trợ doanh nghiệp Hà Nội phối hợp Sở Tài chính Hà Nội tổ chức tọa đàm “Thuế doanh nghiệp trong giai đoạn mới: Tìm nút thắt và thúc đẩy phát triển bền vững cho doanh nghiệp Hà Nội”.

Sẽ tiếp tục rà soát, cân đối để xác định mức vốn đối ứng địa phương cho phù hợp nhất

Sẽ tiếp tục rà soát, cân đối để xác định mức vốn đối ứng địa phương cho phù hợp nhất

Sáng 5/12, sau phần thảo luận về chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia về nông thôn mới, giảm nghèo bền vững, phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi đến năm 2035, Bộ trưởng Nông nghiệp và Môi trường Trần Đức Thắng đã có phát biểu giải trình, làm rõ các nội dung đại biểu Quốc hội nêu.

Từ ngày 4 đến 6/12/2025, Cảng hàng không quốc tế Nội Bài tổ chức chạy thử các chuyến bay giả định, có sự tham gia của 80 cán bộ, công nhân viên các bộ phận liên quan.

Diện mạo, vị thế “công nghệ xanh, thông minh” của Nhà ga T2 Nội Bài mở rộng

Dự án trọng điểm mở rộng Nhà ga hành khách T2 (Cảng hàng không quốc tế Nội Bài) được khởi công ngày 19/5/2024, tổng mức đầu tư gần 5.000 tỷ đồng, thực hiện hoàn toàn bằng nguồn vốn của chủ đầu tư Tổng Công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV); trong đó, gói thầu chính thi công xây lắp có giá trị 4.600 tỷ đồng.

Cần xác định lại tỷ lệ vốn đối ứng cho phù hợp với các địa phương nghèo

Cần xác định lại tỷ lệ vốn đối ứng cho phù hợp với các địa phương nghèo

Sáng 5/12, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 10, dưới sự điều hành của Phó chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh, Quốc hội thảo luận ở hội trường về chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia về nông thôn mới, giảm nghèo bền vững, phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi đến năm 2035.

Một phiên tọa đàm chính tập trung vào giải pháp tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu tại diễn đàn.

Thành phố Hồ Chí Minh tạo thuận lợi cho cộng đồng doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ phát triển

Với chủ đề “Nâng tầm công nghiệp hỗ trợ Việt Nam trong chuỗi giá trị toàn cầu: Liên kết-Đổi mới-Phát triển bền vững”, Diễn đàn “Thúc đẩy phát triển công nghiệp hỗ trợ Việt Nam trong chuỗi cung ứng toàn cầu” đã được tổ chức tại Trung tâm Triển lãm quốc tế WTC Expo, phường Bình Dương, Thành phố Hồ Chí Minh vào chiều ngày 4/12.

Chế biến gạo xuất khẩu tại nhà máy của Công ty CP nông nghiệp công nghệ cao Trung An, thành phố Cần Thơ. (Ảnh: VŨ SINH)

Nông nghiệp giữ nhịp xuất siêu

Theo Cục Thống kê (Bộ Tài chính), 10 tháng đầu năm 2025, tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu hàng hóa đạt 762,44 tỷ USD, tăng 17,4% so với cùng kỳ. Cán cân thương mại hàng hóa xuất siêu 19,56 tỷ USD.

Chi cục Hải quan khu vực V thực hiện nghi thức ghi dấu mốc kim ngạch xuất nhập khẩu vượt 200 tỷ USD trong năm 2025.

Hải quan khu vực V: Kim ngạch xuất, nhập khẩu vượt mốc 200 tỷ USD.

Ngày 4/12, Chi cục Hải quan khu vực V tổ chức “Hội nghị Hải quan-Doanh nghiệp năm 2025” nhằm triển khai Kế hoạch phổ biến, giáo dục pháp luật; tuyên truyền, hỗ trợ và cung cấp thông tin trong năm 2025, đồng thời ghi dấu cột mốc quan trọng khi kim ngạch xuất, nhập khẩu trên địa bàn quản lý của Chi cục vượt 200 tỷ USD.

Ảnh minh họa. Nguồn: Reuters

Giá bạc liên tiếp phá đỉnh, đâu là điểm dừng?

Bạc bước vào một chu kỳ tăng giá hiếm thấy khi nguồn cung căng thẳng, Mỹ thay đổi chính sách thương mại và dòng vốn ồ ạt đổ vào thị trường. Giá liên tục phá kỷ lục, mỗi thông tin về thuế hay báo cáo tồn kho đều có thể “kích hoạt” một nhịp tăng mới. Lúc này, câu hỏi không còn là vì sao bạc tăng, mà là đà tăng này sẽ dừng ở đâu?

Quang cảnh buổi họp báo.

Bắc Ninh: Tăng trưởng kinh tế năm 2025 ước đạt 10,27%, đứng thứ 5 toàn quốc

Chiều 4/12, tại buổi họp báo thông tin kỳ họp thứ 8, Hội đồng nhân dân tỉnh Bắc Ninh khóa XIX, nhiệm kỳ 2021-2026, Phó chủ tịch Thường trực Hội đồng nhân dân tỉnh Trần Thị Hằng cho biết: Dự kiến, tăng trưởng GRDP năm 2025 của Bắc Ninh đạt 10,27%, đứng thứ 5 cả nước và bám sát kế hoạch do Hội đồng nhân dân tỉnh và Chính phủ giao.