Phát hiện dấu tích người tiền sử trong hang động núi lửa Krông Nô

Các nhà khoa học thuộc Bảo tàng Thiên nhiên Việt Nam (Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam) vừa phát hiện nhiều di tích, hiện vật khảo cổ, nhất là xương của người tiền sử trong các hang động núi lửa Krông Nô (tỉnh Ðác Nông).

Ðoàn nghiên cứu phát hiện xương và mộ của người tiền sử trong các hang động núi lửa Krông Nô.
Ðoàn nghiên cứu phát hiện xương và mộ của người tiền sử trong các hang động núi lửa Krông Nô.

Ðây là hệ thống hang động núi lửa có quy mô và tính độc đáo vào bậc nhất Ðông - Nam Á được công bố năm 2014. Phát hiện này mở ra một hướng nghiên cứu mới về khảo cổ học hang động núi lửa ở Việt Nam và khu vực Ðông - Nam Á.

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Trung Minh, Giám đốc Bảo tàng Thiên nhiên Việt Nam cho biết, từ cuối tháng 12-2016 đến đầu 1-2017, Bảo tàng Thiên nhiên Việt Nam (Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam) chủ trì thực hiện nhiệm vụ đột xuất của Dự án “Xây dựng bộ sưu tập mẫu vật quốc gia về thiên nhiên Việt Nam” và triển khai đề tài khoa học - công nghệ của tỉnh Ðác Nông “Nghiên cứu, điều tra đánh giá di sản địa chất, xây dựng công viên địa chất khu vực Krông Nô, tỉnh Ðác Nông”. Ðoàn nghiên cứu đã phát hiện được nhiều di tích và hiện vật khảo cổ với mật độ khá dày trong các hang động núi lửa ở Công viên Ðịa chất núi lửa Krông Nô.

Các hiện vật khảo cổ vừa được phát hiện bao gồm đồ đá, đồ gốm và xương động vật. Ðồ đá gồm: các đá nguyên liệu, các công cụ bằng đá như công cụ đá hình đĩa, rìu ngắn và rìu ngắn mài lưỡi, rìu hình bầu dục và rìu hình bầu dục mài lưỡi; công cụ mảnh tước, phiến tước; hòn ghè, hòn kê, hòn mài, chày nghiền...; những hòn đá thạch anh sắc cạnh vừa tay cầm và những hòn đất vàng (hoàng thổ). Ðồ gốm bao gồm rất nhiều mảnh vỡ có độ dày mỏng khác nhau, đa phần có nhiệt độ nung còn thấp, dễ bị bẻ vỡ vụn, làm từ đất sét pha cát, hạt nhỏ, nặn tay, loại hình đơn giản, chủ yếu là nồi và đồ đựng. Hoa văn trên các mảnh gốm khá sắc nét và đa dạng như chấm gạch, chấm dải, gạch dải, vặn thừng... Ðặc biệt, các nhà khoa học đã phát hiện ra các mảnh xương, trong đó bước đầu xác định là xương người tiền sử. Xương không còn rắn chắc, dễ bị gãy vỡ vụn khi khô, phần rỗng của xương được lấp đầy bột sét ở thể xốp. Ngoài các mảnh xương, trong hang còn có các răng hàm động vật đang hóa thạch. Theo xác định sơ bộ, đây là các răng thú của những động vật ăn cỏ.

Theo thông tin mới nhất từ TS La Thế Phúc, Trưởng đoàn công tác, trong đợt thực địa từ ngày 2-2 đến nay, đoàn khảo sát đã phát hiện thêm nhiều bằng chứng mới về chủ nhân của các hang động và hiện vật khảo cổ trong hang. Ðó là các mộ táng còn hài cốt của người tiền sử, các tầng văn hóa... Những hang động có diện tích nền hang khá rộng, nền hang tương đối bằng phẳng, thông thoáng, cửa hang quay về hướng đông, đông nam hoặc chính nam tiếp thu được nhiều ánh sáng, cửa hang ra vào dễ dàng và phân bố ở gần nguồn nước sinh hoạt... là những hang mà các nhà khoa học thu được nhiều hiện vật khảo cổ hơn cả.

Công viên Ðịa chất núi lửa Krông Nô có diện tích khoảng 2.000 km2, gồm diện tích các huyện Krông Nô, Cư Jút, Ðác Mil và một số xã lân cận thuộc các huyện Ðác Song và Ðác Glong. Tính đến năm 2016, các nhà khảo cổ học Việt Nam đã phát hiện trong phạm vi Công viên Ðịa chất núi lửa Krông Nô có 12 địa điểm, gồm: Trung Sơn, Thác Lào, Suối Tre, Thôn Sáu, Thôn Bảy và Thôn Tám (huyện Cư Jut), Cánh Nam, Nam Xuân (huyện Krông Nô), Trường Xuân, Ðác Tơn (huyện Ðác Song), Ðác R’la, Ðác Lao (huyện Ðác Mil). Trong đó, di chỉ thôn Tám, xã Ðác Wil, huyện Cư Jut đã được khai quật hai lần vào các năm 2006 và 2013. Hầu hết các điểm khảo cổ nêu trên phân bố trên các gò đồi, nương rẫy hoặc ven sông suối, mà chưa hề được phát hiện trong các hang động núi lửa. Kết quả nghiên cứu về các di tích khảo cổ này ghi nhận đây là dấu tích văn hóa của cư dân Thời đại Ðá mới và Sơ kỳ Kim khí, có tuổi từ sáu nghìn đến ba nghìn năm cách ngày nay.

Theo PGS, TS Nguyễn Trung Minh, cách đây 10 năm, đoàn nghiên cứu do TS La Thế Phúc chủ trì đã khảo sát và phát hiện ra hang động núi lửa nơi đây, nhưng cho đến nay mới có điều kiện khảo sát chi tiết và phát hiện thấy dấu tích người tiền sử trong hang động núi lửa ở Krông Nô. Qua đối sánh với những hiện vật được khai quật được ở Thôn Tám, xã Ðác Wil, huyện Cư Jut, các nhà khoa học nhận thấy có sự tương đồng với niên đại vào khoảng sáu nghìn đến ba nghìn năm cách ngày nay. Có thể nói, đây là những phát hiện khảo cổ học tiền sử đầu tiên trong hang động núi lửa ở Việt Nam, là cơ sở bước đầu cho thấy một loại hình cư trú mới, một hướng thích ứng mới của cư dân tiền sử ở vùng đất đỏ basalt Tây Nguyên. Phát hiện này mở ra một hướng nghiên cứu mới về một loại hình cư trú của người Tây Nguyên, khảo cổ học hang động núi lửa ở Việt Nam và khu vực Ðông - Nam Á.

Hiện nay, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam cùng Bộ Khoa học và Công nghệ, tỉnh Ðác Nông và các đơn vị liên quan, các chuyên gia đang phối hợp để tiếp tục nghiên cứu chi tiết về những di vật khảo cổ được phát hiện cũng như loại hình cư trú nói trên. Thời gian này, đoàn nghiên cứu của TS La Thế Phúc đang tiếp tục nghiên cứu tại hệ thống hang động núi lửa Krông Nô. Sắp tới, sẽ có thêm một đoàn chuyên gia Nhật Bản cùng các nhà khoa học thuộc Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam và một số chuyên gia khảo cổ học sẽ vào Ðác Nông tăng cường, phối hợp nghiên cứu.

Có thể bạn quan tâm

Giải thưởng Chính VinFuture 2025 đã được trao cho Tiến sĩ Douglas R Lowy, Tiến sĩ John T Schiller, Tiến sĩ Aimée R Kreimer và Giáo sư Maura Gillison – Vì những khám phá và phát triển vaccine HPV nhằm phòng ngừa các khối u do virus papilloma ở người gây ra. (Ảnh: THÀNH ĐẠT)

Công nghệ đột phá: Một liều vaccine phòng nhiều bệnh ung thư

HPV không chỉ gây ung thư cổ tử cung ở phụ nữ, mà còn gây ra các bệnh nguy hiểm khác như ung thư hậu môn, cũng như các bệnh ảnh hưởng đến nam giới. Thành tựu nghiên cứu vaccine HPV nhằm phòng ngừa các khối u do virus papilloma ở người gây ra đã và đang giúp thế giới giải quyết các vấn đề của toàn nhân loại.

Bên lề Đại hội, các đại biểu tham quan gian hàng của Công ty cổ phần Khoa học công nghệ Việt Nam (Busadco).

Doanh nghiệp khoa học-công nghệ: Củng cố nội lực để bứt phá

Trong bối cảnh đất nước bước vào kỷ nguyên kinh tế tri thức, với những đột phá mạnh mẽ về trí tuệ nhân tạo, chuyển đổi số và chuyển đổi xanh, cộng đồng doanh nghiệp khoa học-công nghệ đang đứng trước yêu cầu phải đổi mới tư duy, tái cấu trúc nguồn lực và đầu tư chiều sâu để tạo ra năng lực cạnh tranh mới.

[Video] Việt Nam tiên phong xây dựng khung pháp lý cho trí tuệ nhân tạo

[Video] Việt Nam tiên phong xây dựng khung pháp lý cho trí tuệ nhân tạo

Dự thảo Luật Trí tuệ nhân tạo không chỉ là khung pháp lý cho một công nghệ mới mà là bước đi chiến lược giúp Việt Nam chủ động nắm bắt cơ hội của kỷ nguyên số. Khi được ban hành, luật sẽ tạo nền tảng để AI phát triển an toàn nhân văn và hiệu quả, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia và thúc đẩy đổi mới sáng tạo.

Các diễn giả trao đổi tại Diễn đàn. (Ảnh: Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài)

Thúc đẩy hợp tác khoa học-công nghệ, kinh tế xanh và chuyển đổi số vì tương lai bền vững

Diễn đàn Tây Australia -Việt Nam “Tăng cường hợp tác khoa học và công nghệ vì tương lai bền vững” là cơ hội để lãnh đạo, chuyên gia, doanh nghiệp Việt Nam và Australia chia sẻ tầm nhìn, tăng cường hiểu biết và thúc đẩy hợp tác trong các lĩnh vực khoa học-công nghệ, kinh tế xanh, năng lượng tái tạo và chuyển đổi số.

Đại biểu tham dự hội thảo.

Vĩnh Long: Phối hợp chuyển giao ứng dụng khoa học-công nghệ phục vụ phát triển kinh tế-xã hội

Chiều 4/12, Văn phòng Bộ Khoa học và Công nghệ tại miền nam phối hợp Sở Khoa học và Công nghệ Vĩnh Long tổ chức Hội thảo với chủ đề “Phối hợp giữa Bộ Chủ trì Chương trình Khoa học-công nghệ cấp quốc gia với các địa phương trong chuyển giao ứng dụng kết quả nghiên cứu phục vụ phát triển kinh tế- xã hội khu vực phía nam”.

Ảnh minh họa.

Cảnh báo chiến dịch ‘Hanoi Thief’ tấn công mạng doanh nghiệp Việt Nam

Hàng loạt email giả mạo hồ sơ xin việc, đính kèm tệp “Le Xuan Son CV.zip”, được gửi đến các doanh nghiệp lớn, nhỏ tại Việt Nam. Đây là lớp vỏ ngụy trang cho chiến dịch tấn công mạng mang tên Hanoi Thief, với mục tiêu xâm nhập mạng nội bộ, chiếm quyền hệ thống và đánh cắp dữ liệu khách hàng, bí mật doanh nghiệp.

Toàn cảnh tọa đàm.

Những nghiên cứu mới hỗ trợ ngành nông nghiệp giảm phát thải, chăn nuôi bền vững

Các giải pháp đổi mới trong nông nghiệp và chăn nuôi bền vững, bao gồm việc áp dụng công nghệ gene, hệ vi sinh vật, nông nghiệp chính xác, AI và IoT để cải thiện năng suất, giảm hóa chất và phát thải, nâng cao khả năng chống chịu với biến đổi khí hậu vừa được giới thiệu tại tọa đàm “Đổi mới trong nông nghiệp và thực phẩm”.