Đây là dịp các đại biểu cùng nhau lắng nghe những kinh nghiệm và bài học liên quan tới việc nhân rộng mô hình chăm sóc tích hợp người cao tuổi trong bối cảnh hiện nay.
Tại hội thảo, Trưởng Đại diện Quỹ Dân số Liên hợp quốc tại Việt Nam (UNFPA), ông Matt Jackson bày tỏ vui mừng trước dấu mốc quan trọng trong hợp tác giữa Quỹ và Hội Người cao tuổi Việt Nam cùng hướng tới xây dựng một chiến lược rõ ràng để phát triển hệ thống chăm sóc phù hợp và hiệu quả nhất cho người cao tuổi.
Hội thảo diễn ra cả ngày với hai phiên tập trung vào phân tích, đánh giá tổng quan thực trạng và giải pháp cùng đề xuất, kiến nghị nhóm giải pháp cụ thể cho từng chuyên đề.
Có thể thấy, triển khai các mô hình chăm sóc người cao tuổi hiệu quả, phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh Việt Nam là một nhiệm vụ then chốt trong bối cảnh Việt Nam đang bước vào giai đoạn chuyển đổi nhân khẩu học với cả cơ hội và thách thức.
“Hội Người cao tuổi Việt Nam đã được Chính phủ phê duyệt 'Đề án nhân rộng mô hình Câu lạc bộ liên thế hệ tự giúp nhau giai đoạn đến năm 2045'. Chúng tôi tự hào cùng tổ chức HelpAge International đóng góp vào tiến trình xây dựng chính sách này, dựa trên những bài học từ mô hình chăm sóc cộng đồng dành cho người cao tuổi tại Thanh Hóa, Hà Nội, Hưng Yên và Huế”, Trưởng đại diện Matt Jackson nói.
Trên toàn cầu, già hóa dân số được coi là một cột mốc của tiến bộ xã hội và kinh tế, phản ánh sức khỏe tốt hơn, tuổi thọ cao hơn và sự phát triển con người được mở rộng. Tuy nhiên, sự thay đổi nhân khẩu học này cũng đòi hỏi những phản ứng chính sách kịp thời và phù hợp.
Già hóa không nên được xem là gánh nặng, mà cần được nhìn nhận như một động lực thúc đẩy đổi mới trong an sinh xã hội, y tế, thị trường lao động và kinh tế chăm sóc. Với những cách tiếp cận chiến lược, bao trùm và dựa trên dữ liệu, quá trình già hóa có thể được chuyển hóa thành cơ hội cho phát triển công bằng và bền vững.
Đại diện Hội người cao tuổi Việt Nam nhận định, giải quyết vấn đề già hóa đòi hỏi một cách tiếp cận tổng thể, kết nối giữa các hệ thống y tế, xã hội và kinh tế để thúc đẩy già hóa khỏe mạnh và chủ động. Đồng thời, cần có sự phối hợp liên ngành, liên cấp, cũng như sự thay đổi tư duy: mỗi cá nhân phải được khuyến khích chuẩn bị cho tuổi già thông qua các chính sách hỗ trợ. Đây là cách tiếp cận toàn xã hội, nhằm bảo đảm người cao tuổi được hưởng một quá trình già hóa khỏe mạnh, hạnh phúc và có phẩm giá.
Theo thống kê, đến năm 2036, khi số người từ 60 tuổi trở lên chiếm khoảng 20% dân số, Việt Nam sẽ chính thức bước vào giai đoạn dân số già. Khi đó nhu cầu chăm sóc, đặc biệt là chăm sóc dài hạn gia tăng, do đó, chúng ta cần chuẩn bị ngay từ bây giờ.
Dịp này, UNFPA khuyến nghị, Việt Nam cần xem xét xây dựng một khung pháp lý toàn diện về chăm sóc dài hạn, lồng ghép vào Luật Dân số, triển khai trong khuôn khổ Chương trình mục tiêu quốc gia về y tế, dân số và phát triển, cùng các chính sách an sinh xã hội liên quan; xem xét thiết lập Quỹ bảo hiểm chăm sóc dài hạn quốc gia, được tài trợ từ bảo hiểm xã hội bắt buộc, đóng góp từ phí bảo hiểm và thuế nhằm tạo ra quyền lợi phổ cập cho người cao tuổi, dựa trên đánh giá nhu cầu, bảo đảm khả năng chi trả và tiếp cận dịch vụ chất lượng.
Song song, cần tăng cường các dịch vụ chăm sóc dựa vào cộng đồng, trong đó xác định chăm sóc tại nhà là trụ cột quan trọng. Cách tiếp cận này đưa dịch vụ y tế và xã hội đến gần nơi người cao tuổi sinh sống, huy động nguồn lực địa phương, duy trì kết nối xã hội và tăng cường sự tham gia tình nguyện. Trong đó, việc nhân rộng Câu lạc bộ liên thế hệ tự giúp nhau (ISHC) là minh chứng rõ nét. Đây là mô hình chi phí thấp, hiệu quả, thúc đẩy đoàn kết cộng đồng, hỗ trợ đồng đẳng và già hóa chủ động.
Bên cạnh đó, cần xây dựng hệ thống an sinh xã hội dựa trên vòng đời, có tính chuyển đổi giới, mở rộng bao phủ trợ giúp xã hội, đồng thời khuyến khích chuẩn bị sớm cho tuổi già khỏe mạnh, hạnh phúc. Việc ứng dụng công nghệ, như nền tảng “S-health”, sẽ giúp hiện đại hóa dịch vụ chăm sóc người cao tuổi, nâng cao chất lượng, hiệu quả và khả năng tiếp cận.
Cuối cùng, để xây dựng nền kinh tế chăm sóc bền vững, cần chính thức hóa và chuyên nghiệp hóa vai trò của người chăm sóc. Điều này bao gồm đào tạo chính quy, xây dựng chuẩn chất lượng và ghi nhận đóng góp to lớn của đội ngũ chăm sóc tại gia đình – bước đi không chỉ nâng cao chất lượng dịch vụ, mà còn góp phần giảm gánh nặng chăm sóc vốn đang đặt nặng lên phụ nữ.
Các đại biểu cũng nhất trí rằng, cách xã hội đối xử với người cao tuổi chính là thước đo rõ ràng nhất về các giá trị của xã hội đó. Chúng ta có cơ hội và trách nhiệm xây dựng một hệ thống chăm sóc đảm bảo mọi người cao tuổi tại Việt Nam đều được sống khỏe mạnh, có phẩm giá và ý nghĩa. UNFPA Việt Nam cam kết tiếp tục đồng hành cùng Việt Nam trong hành trình này.
Phân tích về mô hình quốc tế về chăm sóc người cao tuổi, bài học kinh nghiệm cho Việt Nam, đại diện Ban Dân số và phát triển, UNFPA Việt Nam khẳng định, già hóa dân số đang nổi lên như một trong những xu hướng lớn quan trọng nhất của thế kỷ 21 và Việt Nam cũng không nằm ngoài xu hướng này. Điều này cũng đặt ra nhu cầu cấp thiết phải xây dựng và triển khai các chiến lược, chính sách thích ứng với già hóa dân số, nhằm bảo đảm phát triển kinh tế-xã hội bền vững.
Thực tế cho thấy, không một quốc gia nào có hệ thống dịch vụ chăm sóc người cao tuổi hoàn hảo. Mỗi hệ thống chăm sóc là sản phẩm của lịch sử, văn hóa và kinh tế chính trị độc đáo của nó. Tuy nhiên, bằng cách tham khảo, học hỏi từ các mô hình quốc tế về chăm sóc người cao tuổi, chúng ta có thể hiểu biết sâu sắc, toàn diện, từ đó phát huy sáng tạo trong xây dựng hoàn thiện hệ thống chăm sóc người cao tuổi của quốc gia mình.
![[Video] Đề xuất điều chỉnh phụ cấp chức vụ lãnh đạo từ ngày 1/1/2026](https://cdn.nhandan.vn/images/96664fff867a18844cf7965e4e1c11786c6aa39a53b124c43ab34a1bd9e0ab6c936a18ed7e520a593f1fbaa3ae1d1f915e6640d1585bf8790e5b1d3bc43a57533c7c4f229359aba580a4e2f637103b66/dung00-12-27-24still005.jpg.webp)
![[Video] Nghỉ Tết Dương lịch 2026: Người lao động được nghỉ một ngày](https://cdn.nhandan.vn/images/e53b3df5710fb57b6bbd10e5f5208389d03ca0885ac6df85138325cf45635f81e0cd9ac4f025bea4e91d4ca2f7097549b18312baf99613015e34de46214e6600b8914148b4017d2ec3a8bdf85ac76029/sequence-0200-05-44-01still002.png.webp)
