Níu giữ, hàn gắn và kiến tạo

Trong một thế giới ngày càng trở nên bất an, vẫn luôn hiện hữu các nỗ lực ngăn chặn những hiểm họa, xoa dịu những nỗi đau, hay kiến tạo tiến trình phát triển.

Tỷ phú Bill Gates lo ngại về nguồn lực y tế toàn cầu.
Tỷ phú Bill Gates lo ngại về nguồn lực y tế toàn cầu.

1 Như hãng RT đưa tin, ngày 22/9, phát biểu tại cuộc họp với các thành viên thường trực của Hội đồng An ninh Liên bang Nga, Tổng thống Nga Vladimir Putin nhận xét: Nền tảng của quan hệ xây dựng và hợp tác giữa các quốc gia sở hữu vũ khí hạt nhân đã bị suy yếu nghiêm trọng. Ông cũng nhấn mạnh: Hệ thống các hiệp định giữa Liên bang Nga và Mỹ - hai quốc gia sở hữu kho vũ khí hạt nhân lớn nhất thế giới - từ lâu đã đóng vai trò là yếu tố ổn định và góp phần duy trì ổn định toàn cầu cũng như an ninh quốc tế. Đồng thời, người đứng đầu nước Nga lưu ý: Hiệp ước New START, được Liên bang Nga và Mỹ ký năm 2010, là thỏa thuận song phương cuối cùng còn lại nhằm giới hạn số lượng vũ khí hạt nhân.

Nhà lãnh đạo Liên bang Nga cảnh báo: Việc để hiệp ước này hết hiệu lực và từ bỏ di sản của nó sẽ là “một bước đi sai lầm và thiển cận, theo quan điểm của chúng tôi, điều này cũng sẽ tác động tiêu cực đến các mục tiêu của Hiệp ước Không phổ biến vũ khí hạt nhân (NPT)”. Do đó, để tránh khơi mào một cuộc chạy đua vũ trang chiến lược và bảo đảm “một mức độ dự đoán và kiềm chế chấp nhận được”, Liên bang Nga sẵn sàng tiếp tục tuân thủ các giới hạn cốt lõi của Hiệp ước New START trong vòng một năm sau ngày 5/2/2026.

Dĩ nhiên, “Dựa trên phân tích tình hình, chúng tôi sẽ đưa ra quyết định về việc có duy trì những sự tự kiềm chế tự nguyện này hay không”, Tổng thống Vladimir Putin bổ sung.

2 Ngày 23/9, theo Reuters, tỷ phú Bill Gates cam kết sẽ tài trợ 912 triệu USD cho Quỹ Toàn cầu Phòng chống AIDS, lao và sốt rét, trong bối cảnh các khoản viện trợ y tế từ chính phủ nhiều nước đang bị cắt giảm nghiêm trọng.

Phát biểu tại sự kiện Reuters Newsmaker ở New York ngày 22/9, ông Gates cho biết thế giới đang đối mặt với nguy cơ thụt lùi nếu không duy trì nguồn lực cho y tế toàn cầu. Ông cảnh báo hàng triệu trẻ em có thể thiệt mạng vì các bệnh có thể phòng ngừa, nếu các nguồn tài trợ tiếp tục bị cắt giảm.

Theo Viện Đo lường và Đánh giá Sức khỏe (IHME) của Mỹ, viện trợ y tế toàn cầu đã giảm 21% từ năm 2024 đến 2025, xuống mức thấp nhất trong vòng 15 năm qua. Mỹ là nước cắt giảm mạnh nhất, theo sau là nhiều quốc gia châu Âu.

3Theo trang Oilprice.com, Đông Nam Á - khu vực phụ thuộc tương đối nặng nề vào các nhiên liệu truyền thống như than đá hay khí đốt - đang đứng trước nhu cầu gay gắt, nhằm tìm kiếm những lựa chọn khác để đồng thời bảo đảm hai mục tiêu: An ninh năng lượng và giảm phát thải. Năng lượng hạt nhân, từng bị coi là quá phức tạp và rủi ro, nay đang nổi lên như một giải pháp tiềm năng. Như báo cáo từ Wood Mackenzie, khu vực Đông Nam Á có thể chi hơn 200 tỷ USD để phát triển 25 GW công suất điện hạt nhân vào năm 2050, bất kể những thách thức.

Đáng chú ý, các lò phản ứng mô-đun nhỏ (SMR) đang được coi là công nghệ ưu tiên. Tuy nhiên, để hiện thực hóa tham vọng tạo nên bước ngoặt năng lượng, các quốc gia Đông Nam Á (như Indonesia, Thái Lan, Philippines và cả Việt Nam) cũng vẫn cần vượt qua những rào cản về chính sách, kỹ thuật, cũng như đạt được sự đồng thuận của công chúng.

nvidia-openai.jpg
Một sự hợp tác đầy tham vọng.

4Theo Bloomberg, Tập đoàn Nvidia sẽ đầu tư tới 100 tỷ USD vào công ty OpenAI, để hỗ trợ các trung tâm dữ liệu mới cùng những hạ tầng trí tuệ nhân tạo (AI) khác. Đây là một thỏa thuận lớn, phản ánh nhu cầu bùng nổ đối với các công cụ AI như ChatGPT, cũng như tiềm lực cần thiết để vận hành chúng.

Số tiền này sẽ được giải ngân theo giai đoạn, trong đó 10 tỷ USD đầu tiên sẽ được rót ngay khi thỏa thuận được ký kết. Nvidia sẽ đầu tư bằng tiền mặt và nhận cổ phần của OpenAI. Các đợt giải ngân tiếp theo sẽ được thực hiện sau khi mỗi gigawatt công suất tính toán được triển khai.

Có thể bạn quan tâm

Liên hợp quốc và thế giới đang nỗ lực hồi sinh Dải Gaza.

Đi qua thử thách

Những nỗ lực hàn gắn và tái thiết vẫn đang được triển khai mạnh mẽ, ở nhiều điểm nóng trong dòng chảy sự kiện quốc tế. Cho dù, hiệu quả đích thực của nhiều hành động trong đó vẫn phải đợi thời gian trả lời.

Cao ủy Volker Turk.

Rào cản trước mặt

Có không ít những lộ trình hứa hẹn có thể được khai thông, song vẫn cần thêm thời gian để vượt qua mọi rào cản.

Bộ trưởng Ngoại giao Nga Sergey Lavrov.

Đợi chờ những hành động cụ thể

Đối với các vấn đề nóng bỏng ở phạm vi quốc tế và toàn cầu, điều thật sự quan trọng có lẽ không phải là những tuyên bố hay cam kết, mà chuyện các phát ngôn đó được hiện thực hóa như thế nào.

Thủ tướng Nga Mikhail Mishustin (trái) và Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường.

Mở rộng thêm những cánh cửa

Đã xuất hiện thêm những nỗ lực đáng chú ý nhằm tăng cường cũng như mở rộng các cơ hội hợp tác và phát triển, củng cố hòa bình cũng như bảo đảm ổn định xã hội, ở không ít khu vực trên thế giới.

Tổng thống Mỹ Donald Trump và tân Thủ tướng Nhật Bản Sanae Takaichi.

Hướng về phía tương lai

Những vấn đề nóng bỏng vẫn tồn tại, nhưng trong dòng chảy sự kiện quốc tế, những cơ hội hợp tác cũng vẫn luôn hiện hữu, để hướng đến hòa bình, ổn định và phát triển.

Thượng viện Quốc hội Mỹ vẫn chưa thể đạt được đồng thuận, nhằm giúp chính phủ "mở cửa" trở lại.

Bất định và lạc quan

Trong khi một số tiến trình phục hồi đang bị gián đoạn hoặc vẫn trong tình trạng không chắc chắn, thì ở không ít lĩnh vực của dòng chảy sự kiện quốc tế, những tín hiệu tích cực - đồng nghĩa những cơ hội phát triển - cũng đã bắt đầu hé lộ.

Tân Tổng Giám đốc UNESCO Khaled El-Enany.

Trong nỗi hoài nghi

Không có quá nhiều tín hiệu tích cực, song hy vọng vẫn luôn là một điều cần thiết, để hướng tới hòa bình, ổn định và phát triển, trong dòng chảy sự kiện quốc tế.

Tự chủ năng lượng - vấn đề sống còn đối với EU.

Tìm kiếm những bước chuyển

Dòng chảy thời sự quốc tế tiếp tục cho thấy các nỗ lực thay đổi mạnh mẽ, nhằm tạo nên những bước ngoặt trên tiến trình phát triển.

Nhà máy điện hạt nhân Paks.

Tìm kiếm những cơ hội hàn gắn

Trong những vòng xoay bất định quanh các điểm nóng quốc tế, khát vọng về hòa bình, ổn định và hợp tác vẫn đang được thắp lên, bằng cách này hay cách khác.

Chủ tịch Đại hội đồng Liên hợp quốc khóa 79 Philemon Yang.

Tin vào những giá trị cốt lõi

Những nỗ lực hợp tác quốc tế, tinh thần tôn trọng chủ quyền bình đẳng giữa các quốc gia và sự đề cao phẩm giá con người vẫn sẽ là ánh sáng dẫn đường cho nhân loại bước tới tương lai, cho dù các điểm nóng của hiện tại đang diễn biến phức tạp và khó lường đến mức độ nào.

Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent.

Những câu chuyện cũ, những khởi đầu mới

Thách thức luôn hiện hữu, trong mọi lĩnh vực, ở mọi điểm nóng trong dòng chảy sự kiện quốc tế. Muôn hình vạn trạng, chúng luôn đòi hỏi những cách tiếp cận và giải quyết khác nhau.

Cuộc đối thoại cấp cao Nga-Mỹ mở ra nhiều triển vọng đột phá.

Triển vọng lạc quan

Những động thái tích cực đang diễn ra ở nhiều lĩnh vực, mở ra các triển vọng tươi sáng, hướng tới chấm dứt chiến tranh và đau khổ, phát triển kinh tế và ổn định cuộc sống người dân.

An ninh hàng hải thế giới đang đối diện nhiều thách thức.

Câu chuyện cũ và những đòi hỏi mới

Trên không ít lĩnh vực, dòng chảy sự kiện quốc tế vẫn đang chứng kiến những vùng xoáy đầy bất trắc, mà đối thoại và hợp tác là những lối thoát hiếm hoi.

Phó Thủ tướng Trung Quốc Hà Lập Phong (phải) và Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent.

Trên những ranh giới mong manh

Dòng chảy sự kiện quốc tế tiếp tục chứng kiến những vận động nhiều chiều, mà trong đó, khoảng cách giữa lạc quan và u tối vẫn luôn chỉ là những vạch mờ rất dễ bị xóa nhòa.

Anh sẽ phối hợp với Pháp và Đức để ngăn chặn hoạt động di cư bằng thuyền nhỏ.

Căng như dây đàn

Căng thẳng leo thang giữa các nước, trong nhiều lĩnh vực, đòi hỏi phải sớm có biện pháp quyết liệt để hạ nhiệt, tránh cảnh “già néo đứt dây”.

Tổng thống Mỹ Donald Trump tiếp tục có những động thái gây bất ngờ.

Vòng xoáy ngược chiều

Có những tín hiệu tích cực lóe lên, nhưng cũng vẫn còn đó không ít điểm nghẽn, trong quỹ đạo các sự kiện quốc tế đang từng ngày định hình kỷ nguyên mới của thế giới.

Một cơ sở năng lượng ở bang Bavaria (Đức).

Vòng xoáy lo âu

Trên rất nhiều lĩnh vực, các điểm nóng chú ý trong dòng chảy sự kiện quốc tế tuần qua tiếp tục tạo thêm nhiều mối quan ngại không dễ giải quyết.

Tổng Thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres phát biểu tại FfD4.

Cam kết, kiến tạo và mâu thuẫn

Trong thế giới đầy biến động hiện tại, dòng chảy sự kiện quốc tế tuần qua là sự kết hợp của những niềm hy vọng vừa lóe lên, với những nỗi quan ngại đã kéo dài.

Chủ tịch Fed Jerome Powell.

Bất ổn chực chờ

Rất nhiều những dấu hiệu căng thẳng đã diễn ra trong tuần qua, tác động tới các mối quan hệ quốc tế, đòi hỏi các nước phải siết chặt an ninh trong nước và bảo vệ người dân.

Tên lửa Iran trên bầu trời Israel.

Vòng xoáy hỗn loạn

Căng thẳng dồn dập xuất hiện và liên tục leo thang, biến dòng chảy sự kiện quốc tế tuần qua thành một chuỗi những tín hiệu vô cùng đáng quan ngại, đặc biệt là khi các nỗ lực đối thoại dường như đều đã trở nên xa vời.

UNOC 3 diễn ra trong rất nhiều nỗi lo lắng về nguy cơ khủng hoảng đa tầng.

Hành tinh, trong những lời kêu gọi

Thêm một tuần nữa, dòng chảy sự kiện quốc tế đầy nghẹt những chỉ dấu bất an, cùng những lời kêu gọi hành động khẩn thiết, vì lợi ích chung.

Vấn đề người nhập cư trái phép đang trở thành một sức ép đối với nước Anh.

Cảnh báo lằn ranh đỏ

Những “lằn ranh đỏ” cùng cảnh báo đáp trả trong các cuộc đàm phán cam go đang làm bầu không khí chính trị thế giới trở nên nóng bỏng hơn. Trong khi đó, nguy cơ mất kiểm soát và mầm mống khủng hoảng cũng đang gia tăng.

Căng thẳng thương mại giữa Mỹ và EU đã hạ nhiệt.

Thỏa hiệp kịp thời

Đã có những bất đồng được giải quyết vào phút chót, mang lại tín hiệu tích cực cho thị trường toàn cầu, cũng như giúp hàn gắn các mối quan hệ đang rạn nứt.
Cuộc điện đàm được chờ đợi nhất trong tuần qua.

Những gợi mở mông lung

Trên lý thuyết, các nhà lãnh đạo quốc gia trên thế giới vẫn đều đang nỗ lực, theo cách của họ, để kiến thiết hòa bình, tìm kiếm các giải pháp và khơi lên hy vọng cho tương lai. Song...
Bộ trưởng Ngoại giao Iran Abbas Araghchi.

Những đột phá chiến lược

Những bước đi chiến lược đã được thực hiện, nhằm tạo đột phá cải thiện quan hệ giữa các nước và làm dịu đi những điểm nóng. Song, ở một vài địa điểm, sự tiến triển lại được thể hiện theo chiều hướng ngược lại.
Anh và EU hướng tới cài đặt lại mối quan hệ, sau Brexit.

Xích lại gần nhau

Đã có những cuộc đàm phán được khởi động, như những động thái mở đường hóa giải bất đồng, hướng đến hòa bình và ổn định.
Bộ trưởng Ngoại giao Italy (trái) đón Trưởng đoàn đàm phán Iran tới đàm phán gián tiếp với Mỹ.

Sẵn sàng hành động

Đến thời điểm chín muồi, không có lựa chọn khác, các nước đều sẵn sàng hành động nhằm hóa giải bất đồng và tránh nguy cơ suy thoái.