Những đóng góp vĩ đại của V.I.Lenin

Nhân kỷ niệm 150 năm Ngày sinh V.I. Lenin (22-4-1870 - 22-4-2020), giới chuyên gia tiếp tục đề cao những đóng góp của vị lãnh tụ giai cấp vô sản thế giới, nhà tư tưởng, nhà lý luận chính trị kiệt xuất. Dưới đây là những phân tích của TS Khoa học lịch sử V.Ya. Grosul, đăng trên trang mạng của Đảng Cộng sản Liên bang Nga.

Lãnh tụ V.I.Lenin. Ảnh: BRITANNICA
Lãnh tụ V.I.Lenin. Ảnh: BRITANNICA

Từ dấu ấn của Hồng quân Liên Xô…

Trước hết, V.I.Lenin là người có công lớn trong việc thành lập Hồng quân của nước Nga Xô-viết, lực lượng quân đội góp phần giành chiến thắng vẻ vang trước chủ nghĩa phát-xít. Sự khởi đầu của Hồng quân không phải là từ tháng 1-1918, khi sắc lệnh về việc thành lập lực lượng này được ký kết, cũng không phải từ tháng 10-1917, khi Cách mạng Tháng Mười Nga diễn ra, mà trước đó khá lâu. Năm 1905, V.I.Lenin đã thúc đẩy thành lập Hồng quân từ lực lượng Bolshevik. Một trong các bước chuẩn bị quan trọng trong quá trình thành lập lực lượng này là hội nghị các tổ chức quân sự Bolshevik, diễn ra từ ngày 16 đến 23-6-1917, với sự tham gia tích cực của V.I. Lenin.

Dày công nghiên cứu lịch sử Cách mạng Tháng Mười Nga, chuyên gia lịch sử Nga P.A.Golub nhấn mạnh, hội nghị kể trên đã trở thành một khóa chính trị thật sự cho cán bộ lãnh đạo các tổ chức quân sự, giúp các đại biểu hiểu rõ về vai trò của đảng trong quân đội. Đây là một bước quan trọng trong việc chuẩn bị cho cuộc cách mạng mới của Nga và việc thành lập Hồng quân. Tổ chức quân sự của Đảng Công nhân Dân chủ Xã hội Nga đã tham gia tích cực vào việc thành lập Ủy ban Cách mạng quân sự Petrograd (St.Petersburg ngày nay), cũng như các ủy ban cách mạng quân sự ở cả miền trung và các tỉnh khác của đất nước. Vai trò của lực lượng này trong Cách mạng Tháng Mười Nga là không thể phủ nhận.

Khoảng 150 cuộc cách mạng khác nhau đã nổ ra trên toàn thế giới trong 500 năm qua. Cách mạng Tháng Mười Nga năm 1917, dưới sự lãnh đạo của V.I. Lenin, vẫn là một trong những cuộc cách mạng vĩ đại nhất về quy mô và tầm quan trọng quốc tế. Từ chiến thắng này, V.I. Lenin đã nhìn được sự phát triển cũng như vai trò quốc tế của nước Nga. Đây là một trong các quan điểm địa chiến lược quan trọng nhất của V.I Lenin, áp dụng lên con đường độc lập của Nga, vốn từ chối bắt chước, tôn thờ các quốc gia khác. Ngay sau Cách mạng Tháng Mười Nga, các cuộc cách mạng khác đã diễn ra ở Áo, Hungary, Đức, Thổ Nhĩ Kỳ và Trung Quốc. Cộng hòa Xô-viết Bavaria, Cộng hòa Xô-viết Hungary, Cộng hòa Xô-viết Bremen và Cộng hòa Xô-viết Slovakia được công bố. Các hội đồng Xô-viết được thành lập ở Ireland cũng như ở miền bắc Italia. Tại Thổ Nhĩ Kỳ, lực lượng tham gia cách mạng nước này cũng bày tỏ vui mừng trước tin thắng trận của Hồng quân.

... đến sự thiết lập địa chiến lược

Cách mạng Tháng Mười Nga thành công đánh dấu sự ra đời của nước Nga Xô-viết. Quan điểm địa chiến lược của V.I. Lenin thể hiện rõ trong việc tập trung xây dựng chính quyền Xô-viết non trẻ, đồng thời nhấn mạnh, Đảng và nhân dân phải hết sức cảnh giác, tăng cường hệ thống phòng thủ đất nước, sẵn sàng bảo vệ nhà nước đầu tiên trên thế giới chọn con đường phát triển xã hội chủ nghĩa. V.I. Lenin cũng đề cao hòa bình với các nước khác. Theo V.I. Lenin, không có hòa bình thì không thể khôi phục nền kinh tế của đất nước, không thể tạo ra cơ sở công nghiệp và khó có thể bảo đảm sự phát triển của nông nghiệp trong nước.

V.I. Lenin liên tục giải quyết các vấn đề nhức nhối về tình hình kinh tế của nước Nga, trong đó có nợ nước ngoài và sự phụ thuộc tài chính khổng lồ vào các nước phương Tây. Từ năm 1914, V.I. Lenin đã nhấn mạnh không chỉ các quốc gia nhỏ, mà cả Nga, hoàn toàn phụ thuộc vào sức mạnh kinh tế của các nước tư bản giàu có. Tuy nhiên, V.I. Lenin cũng lưu ý đến khả năng loại bỏ sự phụ thuộc của Nga vào các nước phương Tây. Không những vậy, V.I. Lenin còn phản đối một cách rõ ràng sự cai trị của Nga đối với bất kỳ quốc gia nào khác trên thế giới. Tầm quan trọng về địa - chính trị là cách giải thích của V.I. Lenin về một loại chiến tranh đặc biệt, như chiến tranh kinh tế. Các trận chiến kinh tế là đặc trưng của lịch sử xã hội loài người.

Tính đúng đắn trong chiến lược của V.I. Lenin cũng được khẳng định bởi quá trình hình thành và xây dựng Liên Xô. Trong thời gian ngắn nhất, một quốc gia vĩ đại được tái tạo với một hệ thống kinh tế mới, khoa học và văn hóa phát triển, quân đội mạnh và uy tín quốc tế cao. Việc tạo ra một nền kinh tế theo kế hoạch đã được thực hiện ở Liên Xô, giúp bảo đảm năng lực sản xuất mạnh mẽ.

Lịch sử đã chứng minh một cách rõ ràng quan điểm của V.I. Lenin về việc không thể tránh khỏi các cuộc chiến tranh với chủ nghĩa tư bản, có đặc tính thậm chí còn khốc liệt hơn ở giai đoạn chủ nghĩa đế quốc. Giới lãnh đạo Liên Xô đã hành động quyết liệt, với tất cả sự nghiêm túc lắng nghe những dự đoán của V.I Lenin. Một năm rưỡi sau khi V.I. Lenin qua đời, Đại hội Đảng khóa 14 của Đảng Cộng sản Nga đã được tổ chức, trong đó đặt ra nhiệm vụ thúc đẩy công nghiệp hóa đất nước để chuẩn bị cho cuộc chiến mới sẽ là cuộc chiến của máy móc. Với những nỗ lực đáng kinh ngạc, một lực lượng quân đội được trang bị cơ sở vật chất tiên tiến đã được hình thành.

Các tác phẩm cuối đời của V.I. Lenin nhận được sự quan tâm đặc biệt. Chiến đấu với bạo bệnh, V.I. Lenin vẫn luôn nghĩ về vận mệnh đất nước. Một trong những bài viết của V.I. Lenin đăng trên báo Sự thật nêu rõ nhiệm vụ đấu tranh chống nạn mù chữ, sau đó được phổ biến rộng rãi toàn quốc. Các biện pháp cụ thể mau chóng được triển khai để thực hiện các yêu cầu của V.I. Lenin. Vai trò của trường học lớn mạnh từ đó. Trong điều kiện khó khăn của chiến tranh, các tổ chức khoa học liên tiếp được thành lập. Liên Xô là một trong hai trung tâm khoa học lớn nhất toàn cầu được ra đời vào thế kỷ 20.

Đóng góp cho phong trào cộng sản thế giới

V.I. Lenin đóng vai trò lớn trong sự phát triển của phong trào cộng sản thế giới. Ngay từ ngày 1-11-1914, V.I. Lenin đã công khai kêu gọi thành lập Quốc tế Cộng sản mới, nơi không có chỗ cho chủ nghĩa cơ hội. Tháng 4-1917, V.I. Lenin cho rằng Đảng Bolshevik nên được gọi là Đảng Cộng sản. Theo gương của nước Nga Xô-viết, đảng cộng sản bắt đầu được thành lập ở nhiều quốc gia.

Tại Đại hội lần thứ nhất của Quốc tế Cộng sản vào tháng 3-1919, 35 đảng và nhóm đảng từ 30 quốc gia đã được giới thiệu. Tại Đại hội lần thứ 5, được tổ chức vào năm mất của V.I. Lenin (1924), có sự tham gia của 46 Đảng Cộng sản, bốn đảng công nhân và 10 tổ chức quốc tế đại diện 49 quốc gia. Sau đó, đến năm 1935, Đại hội Cộng sản có 76 đảng và nhóm cộng sản tham dự. Quốc tế Cộng sản tuyên bố vận dụng chủ nghĩa Marx, đồng thời nhận trọng trách tiếp tục và hoàn thành sự nghiệp vĩ đại mà Quốc tế Cộng sản trước đó khởi xướng.

Phong trào cộng sản quốc tế phát triển mạnh mẽ đã đóng vai trò lớn trong cuộc chiến chống chủ nghĩa phát-xít và sự thất bại của phát-xít trong Chiến tranh thế giới thứ hai. Việc tạo ra một hệ thống các đảng cộng sản và cuộc đấu tranh có tổ chức chống lại chủ nghĩa phát-xít là bằng chứng thuyết phục về sức sống của các giá trị chiến lược mà V.I. Lenin đã chỉ ra. Dưới ngọn cờ của V.I. Lenin, hệ thống xã hội chủ nghĩa thế giới được hình thành. Các dân tộc bị áp bức vùng lên giành độc lập dân tộc, khiến hệ thống thuộc địa của chủ nghĩa đế quốc tan rã.

Trong di chúc của V.I. Lenin để lại có nhiều câu hỏi quan trọng về xây dựng Liên Xô, gồm thái độ đối với nông thôn, vai trò của giai cấp công nhân, cuộc đấu tranh chống quan liêu... Tác phẩm cũng chứa đựng những cảnh báo về sự vội vàng trong chiến thắng của chủ nghĩa xã hội, và những cách tiếp cận mới để xây dựng chủ nghĩa xã hội phù hợp điều kiện thực tế. Nhiều yêu cầu của V.I. Lenin đã được hiện thực hóa, nhưng một số vẫn chỉ nằm trên trang giấy...

Có thể bạn quan tâm

Khuôn viên nhà trường.

Kỳ vọng ươm mầm khoa học tương lai

Một tòa nhà mầu sáng với mái vòm và kết cấu mặt tiền cổ điển, các bãi cỏ trong khuôn viên tòa nhà được cắt tỉa gọn gàng, bóng cây buổi sáng trải dài trên những con đường lát đá…, đó là khuôn viên một ngôi trường trung học chuyên mang tên N.I.Lobachevsky ở thành phố Ust-Labinsk, miền nam nước Nga.

Tranh vẽ mô tả trận Sekigahara. Ảnh: BẢO TÀNG GIFU

Trận chiến Sekigahara

Sekigahara không chỉ là trận đánh quyết định, dẫn tới việc thống nhất Nhật Bản, nó còn chấm dứt 150 năm chiến loạn, mở ra thời kỳ ổn định kéo dài, là nền tảng cho cuộc Minh Trị Duy Tân sau này.

Một tổ hợp nhà máy điện hạt nhân của Nga. Ảnh: GETTY IMAGES

Động lực phát triển năng lượng của Nga

Theo các chuyên gia, nhu cầu về năng lượng toàn cầu vẫn đang ngày càng tăng lên bất chấp những khó khăn về kinh tế và bất ổn chính trị. Theo ước tính, nhu cầu dầu mỏ toàn cầu năm nay sẽ đạt 104,5 triệu thùng mỗi ngày, tăng hơn một triệu thùng so năm ngoái.

Du khách tham quan bên trong đại bảo tàng. Ảnh: GETTY IMAGES

Kỳ quan mới của Ai Cập

Sau hơn hai thập kỷ xây dựng, tiêu tốn khoảng 1 tỷ USD, đại bảo tàng Ai Cập đã chính thức mở cửa đón khách. Đây là một trong những bảo tàng lớn nhất thế giới, niềm tự hào mới của người Ai Cập. Công trình thế kỷ của người Ai Cập nằm ở phía tây và cách Thủ đô Cairo 8 km.

Hoàng gia Anh xuất hiện trong một sự kiện ở London hồi năm 2023. Ảnh: AFP

Quyền lực của Hoàng gia Anh

Dù không nắm thực quyền, Vua và Hoàng gia Anh vẫn sở hữu ảnh hưởng lớn cả về chính trị và tôn giáo, giữ vị trí biểu tượng và vai trò đặc biệt quan trọng trong đời sống xã hội của Vương quốc Anh.

Kỹ sư Tan De Hao giới thiệu hệ thống làm mát cho tòa Marina Bay Sands.

Singapore làm mát cho các tòa cao ốc

Từ cửa ra khu phức hợp Marina Bay Sands, chúng tôi được dẫn tới hệ thống làm mát ngầm được xem là lớn nhất thế giới, "lá phổi" khổng lồ trong lòng đất của Singapore.

Mỹ triển khai hoạt động quân sự tại Caribe. Ảnh: DEFENSE.GOV

Chiến dịch chống ma túy của Mỹ ở Caribe

Trong bối cảnh căng thẳng địa-chính trị toàn cầu, khu vực Mỹ latin một lần nữa trở thành tâm điểm chú ý khi Mỹ đẩy mạnh các hoạt động quân sự nhằm chống lại nạn buôn bán ma túy.

Một đơn vị thu thập tin tức trực thuộc IC. Ảnh: BUSINESS INSIDER

Vai trò của Cộng đồng Tình báo Mỹ

Trong thế giới hiện đại, nơi các mối đe dọa an ninh quốc gia ngày càng phức tạp và đa chiều, Cộng đồng Tình báo Mỹ (US Intelligence Community - IC) nổi lên như một biểu tượng của “sức mạnh và sự tinh vi”, giữ vai trò then chốt trong các quyết sách đối ngoại, quân sự và an ninh quốc gia của nước này.

Một triển lãm về công nghệ không dây thế hệ thứ 6 tại Trung Quốc. Ảnh: CHINA DAILY

Cuộc đua công nghệ 6G toàn cầu

Trong khi thế giới vẫn đang khai thác hết tiềm năng của công nghệ 5G, cuộc đua hướng tới 6G - thế hệ mạng không dây tiếp theo - trở thành tâm điểm của các cường quốc công nghệ.

Cuộc khủng hoảng nước sạch tại châu Phi

Cuộc khủng hoảng nước sạch tại châu Phi

Hơn 1,34 tỷ người (tương đương 85% dân số châu Phi) đang đối mặt tình trạng mất an ninh nguồn nước. Đây là cuộc khủng hoảng nước nghiêm trọng nhất toàn cầu hiện nay. Theo số liệu của Liên hợp quốc (LHQ) năm 2024, khoảng 70% dân số toàn cầu đang gặp khó khăn trong việc tiếp cận nước sạch.

Ánh sáng tràn ngập khắp không gian lễ hội. Ảnh: GETTY IMAGES

Lễ hội ánh sáng lớn nhất của người Hindu

Deepavali (còn gọi là Diwali) là lễ hội ánh sáng lớn nhất của người Hindu (Ấn Độ), kéo dài khoảng 5 ngày, diễn ra từ ngày 20/10 vừa qua, đánh dấu sự khởi đầu của mùa lễ hội kéo dài qua các dịp như Dhanteras và Chhath Puja.

Những nàng geisha Nhật Bản qua ống kính của các nhiếp ảnh gia phương Tây. Ảnh: BOKKSU

Biểu tượng văn hóa Nhật Bản

Geisha được xem như hiện thân cho tinh hoa nghệ thuật Nhật Bản. Ngày nay, chỉ còn khoảng 1.000 geisha thực thụ, chủ yếu ở các khu đô thị cổ thuộc Kyoto và Tokyo.

Mạng lưới trung tâm AI toàn cầu của Google sẽ trải rộng tại nhiều quốc gia. Ảnh: GETTY IMAGES

Cuộc đua hạ tầng công nghệ AI

Công ty mẹ của Google là Alphabet vừa công bố dự án đầu tư 15 tỷ USD trong vòng 5 năm tới để xây dựng một trung tâm dữ liệu trí tuệ nhân tạo (AI) tại bang Andhra Pradesh, miền nam Ấn Độ. Động thái đánh dấu một trong những khoản đầu tư lớn nhất từ trước đến nay của Google.

Hệ thống phóng tàu vũ trụ thuộc dự án Artemis ở Florida. Ảnh: NASA

Kế hoạch trở lại Mặt trăng

Hơn nửa thế kỷ sau ngày phi hành gia Neil Armstrong của Mỹ đặt chân lên Mặt trăng, nhân loại đang muốn tiến thêm một bước trên hành trình chinh phục tinh cầu này. Những phát kiến trong giai đoạn này đã trở thành nền tảng cho hành trình thám hiểm vũ trụ của nước Mỹ nói riêng và nhân loại nói chung.

Đoàn công tác tham quan Nhà máy BMI tại Gimhae, Busan.

Công nghệ đóng tàu của Hàn Quốc

Trong khoảng 50 năm qua, Hàn Quốc đã trở thành một trong những trung tâm đóng tàu hàng đầu thế giới, cùng với Trung Quốc và Nhật Bản tạo nên “tam giác vàng” của ngành công nghiệp này. Năm 2025, nước này không chỉ khẳng định vị thế số một toàn cầu mà còn mở ra cơ hội hợp tác sâu rộng với các quốc gia khác, trong đó có Việt Nam.

Giáo dục số giúp tăng tỷ lệ xóa mù chữ tại những nước nghèo. Ảnh: SHUTTERSTOCK

Giáo dục số trong cuộc chiến chống mù chữ

Không biết chữ được xem là một rào cản lớn đối với sự phát triển cá nhân và xã hội, là thách thức nghiêm trọng ở nhiều khu vực nghèo như châu Phi cận Sahara, Nam Á. UNESCO cho biết, tính đến năm 2025 khoảng 617 triệu người trên toàn cầu, trong đó 60% tập trung ở châu Phi cận Sahara và Nam Á, không biết đọc và viết ở mức cơ bản.

Hình ảnh cao bồi miền Tây nước Mỹ.

Cao bồi thời hiện đại

Từ trên lưng ngựa tới trước vô-lăng xe bán tải, từ dây thừng tới máy tính bảng, hình tượng cao bồi miền Tây nước Mỹ đã thay đổi rất nhiều nhưng vẫn giữ nguyên những phẩm chất từng làm nên danh tiếng cho họ.

Các nhà hoạt động ở Đức tuần hành phản đối tình trạng lãng phí thực phẩm. Ảnh: REUTERS

Đông Phi với bài toán an ninh lương thực

Lãng phí thực phẩm là một trong những vấn đề cấp bách nhất của thế kỷ 21, ảnh hưởng nghiêm trọng đến an ninh lương thực toàn cầu và làm trầm trọng thêm các tác động của biến đổi khí hậu.

Xu thế robot giúp đỡ người cao tuổi đang gia tăng tại nhiều nước. Ảnh: NBC NEWS

Già hóa dân số trong kỷ nguyên công nghệ

Dân số thế giới đang già hóa nhanh. Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), số người từ 60 tuổi trở lên dự kiến sẽ tăng từ 1,4 tỷ vào năm 2030 lên 2,1 tỷ vào 2050. Sự gia tăng này cùng tỷ lệ sinh giảm, lực lượng lao động thu hẹp đặt ra áp lực lớn lên các hệ thống y tế, chăm sóc xã hội và kinh tế toàn cầu.

Đảo và nhà tù Alcatraz nhìn từ trên cao. Ảnh: GETTYIMAGES

Lịch sử nhà tù Alcatraz

Nổi tiếng với danh xưng “Đảo quỷ của chú Sam”, nhà tù Alcatraz là cơ sở giam giữ khét tiếng trong lịch sử nước Mỹ, đồng thời là nguồn cảm hứng lớn cho điện ảnh và văn học nhiều thập kỷ qua.

AI mang lại lợi nhưng cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro. Ảnh: CNN

Rủi ro tiềm ẩn từ Shadow AI

Trong kỷ nguyên mà trí tuệ nhân tạo (AI) đang thay đổi cách thức làm việc, khái niệm “Shadow AI” (AI trong bóng tối) đang nổi lên như một mối đe dọa âm thầm và nghiêm trọng đối với các tổ chức, quốc gia.

Người dân Cuba được các bác sĩ thăm khám tại nhà. Ảnh: YEMMI VALDÉS

Hệ thống y tế công cộng của Cuba

Giữa gọng kìm cấm vận, trừng phạt kinh tế kéo dài hơn sáu thập kỷ từ Mỹ, đất nước Cuba vẫn duy trì một hệ thống y tế công cộng miễn phí, toàn diện và hiệu quả. Với dân số khoảng 11 triệu người, đảo quốc Caribe này đạt được các chỉ số sức khỏe ngang bằng hoặc vượt trội so nhiều nước phát triển, bất chấp nguồn lực hạn chế.

Tàu phá băng Arktika của Nga. Ảnh: ROSATOMNEWS

Tàu phá băng hạt nhân của Nga

Tuyến đường biển phía bắc của Nga đã trở thành một trong những tuyến vận tải then chốt nhờ có đội tàu phá băng hạt nhân. Nga tự hào là một trong những nước duy nhất trên thế giới có tàu phá băng hạt nhân mang khả năng dẫn đường cho tàu chở hàng hóa xuyên qua lớp băng dày tới 3m.

Sóng thần tràn vào Nhật Bản năm 2011. Ảnh: GETTY IMAGES

Thách thức mới từ biến đổi khí hậu

Sóng thần là một thảm họa thiên nhiên đáng sợ và biến đổi khí hậu (BĐKH) đang làm tăng nguy cơ và tác động của hiện tượng này. Các hệ thống cảnh báo sớm giúp cải thiện khả năng phát hiện, ứng phó sóng thần, được chứng minh tại Nhật Bản, Indonesia và Mỹ.

Một khu resort tuân thủ các điều kiện du lịch bền vững tại Maldives. Ảnh: RIA NOVOSTI

Xu hướng phát triển du lịch bền vững

Du lịch bền vững trở thành một trong những xu hướng chủ đạo của ngành công nghiệp không khói trong thập kỷ qua, phản ánh nhu cầu ngày càng tăng về hoạt động du lịch giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường và tôn trọng văn hóa bản địa.

Hiệp định Abraham được ký kết năm 2020. Ảnh AFP

Triển vọng mở rộng Hiệp định Abraham

Ngày 7/8 vừa qua, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã kêu gọi các quốc gia Trung Đông tham gia Hiệp định Abraham, nhấn mạnh rằng việc phá hủy chương trình hạt nhân của Iran đã mở ra cơ hội cho hòa bình khu vực.

Bìa cuốn hồi ký, “Vừa đi đường vừa kể chuyện” (bản tiếng Anh).

Hồ Chí Minh và Du Bois - Tình bạn giữa những người cộng sản

Nhân dịp Việt Nam kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám (19/8/1945-19/8/2025) và Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2/9/1945-2/9/2025), nhà văn, dịch giả người Mỹ Lady Borton đã gửi tới Báo Nhân Dân những tư liệu quý giá về Chủ tịch Hồ Chí Minh và Du Bois.